الوداع زیبیل قابیلاری
حاصارا سالیرلار کؤنلومو
روحومو بنده چکیرلر
اووسارلاییرلار دوشونجه‌می
قانیمی شوشه‌یه توتورلار
شهرین دریسی آلتیندا
دری چاتلاییر، قاسناقلار قاناییر
سینیدیریرلار دوروشومو، ییخیلیرام
و زیبیل قابیلاریندا اکیلیر اللریم…
*
دلی‌له‌شیرم، چاشیرام،
قورخونج ایمگه‌لر آراسیندا
اوچ، ایکی، بیر، صیفیر
فلش‌بکلر چیرپیلیرگؤزومه
تاک- تاک، تاتا- تاک، تاک
بیر ایگید اؤزونو آسیر،
بیرآنا، بالا وای دئییر،
بیر قادین زوراکیلیغا معروض قالیر،
بیریسی نه ایسه آتیر، یاتیر،
بیرآتا بؤیره‌یین ساتیر
آج گؤزلر تاوانلارا دیکیلیر
بیر ائو ییخیلیر
بیر اوشاق کوچه‌یه آتیلیر
بیر شَهَر سینیر
بو تایدا عدالت عَلَمی گؤیلره قالدیریلیر
و هومانیزم بایراغی
حاکیملرین ماساسی آرخاسیندا
فخریله یئلله‌نیر،
اوچ، ایکی، بیر، صیفیر
اولایلار آفتامات منی گو‌لـله‌له‌ییر
تاک- تاک، تاتا- تاک، تاک
بیر«کسمه شیکسته» منی سیزلاییر
بیر یئتیم قیزجیغاز منی آغلاییر
و زیبیل قابیلاریندا اکیلیر اللریم…
*
چئورمده شیطان تینلی ماسکالار سوزور.
قوتسال هؤرومچکلر آغزیمی اییله‌ییر.
منی یورغون قویور خیابانلار.
اوی الله، خیابانداکی جاناوارلار،
مئیداندا آسیلمیش دارلار.
آیاقلاریم یولدا قالیر.
یوللار منی مندن آلیر.
و زیبیل قابیلاریندا اکیلیر اللریم…
*
چیمچه‌شیرم قارا بازارلاردان،
قارابازارلارین آجی رئاللیغیندان.
انسان آل – وئری، باکیره‌لیگین ساتیشی،
و پاترون- پاترون سیخیلیرام،
ناموس حیمایه‌چیلرینین گؤز ببکلرینه.
بوش سفره‌لر دانیشیر منی.
بوش قارینلار گؤز-گؤزه دونوب، باخیر منی.
نارکوتیک هاوالی آتالار خومار- خومار،
انتحارا دا گوجلری چاتماییر.
و من دهشتلی آج باخیشلاردان اوتانیرام.
آیاق یالین، اوره‌ییم اللریمده قاچیرام.
یارالی گؤودم گؤینه‌ییر.
اَمزیک دادمامیش سود قوخولو،
آتیلمیش کؤرپه‌لر.
زیبیل قابیلاریندان باش قالدیریب،
عصیان ائدیرلر.
بایقوشلار هؤنکور- هؤنکور اوخشاما دئییب،
منی آغیت- آغیت آغلاییرلار:
«اوجاغین داشی یاندی.
قازانین آشی یاندی.
بیرجاوان بیر آه چکدی،
باغریمین باشی یاندی.»
آغریییرام،
اؤزوم- اؤزومو قوجاقلاییرام،
اریییرم، خینجیلیرام.
بوروق- بوروق دؤنگه لرده سؤیولورم،
دؤیولورم، اؤلورم.
و زیبیل قابیلاریندا اکیلیر اللریم…
*
اوشاقلارین چین اولمایان شیرین یوخولاری،
منی قووالاییر.
دونن زیبیل قابیلاریندا اکیلن اللر،
بوگون آرزولارینی آختاران بارماقلار،
یاواش- یاواش دیرچه‌لیر.
بالتایا چئوریلمیش آتیلمیش قوللار،
هر نه‌یی دانیرلار، یانیرلار.
اوز توتوب گؤیلره قَهَردن،
تانرییا ساری اوزانیرلار.
الوداع زیبیل قابیلاری،
الوداع…!
دوکتور فریبا ابراهیمی «آفاق»
قادینلیق، عزیز قادین شاعیرلر یارادیجیلیغینین ان اؤنملی خصوصییاتلاریندن بیریدیر. سون بیر نئچه اون ایللیکده قادین شعیرینین تکامولو‌ایله برابر ادبییات و شعیر ساحه‌‌سینده آچیق شکیلده ایفاده ائتدیکلری داها درین دوشونجه‌لر اوستونلوک باغیشلاییر. بونا گؤره‌ده یئنی اؤلچولرله اجتماعی دوشونجه‌لی تاریخی، سیاسی قایغیلاری اولان قادین شعیری، قادین دونیاسینین داها کانکریت رئاللیقلارینی گؤسترن ادبییاتین یئنی حیاتینا آددیملار آتمیشلار.
بو تکامولو و ده‌ییشیکلری آذربایجان قادین شعیرینده رومانتیک تأثیرلرله حیسس و دویغولارین قادین داورانیشیندا گؤرمک اولار.
آذربایجان قادین شعیرینده اوستونلوک تشکیل ائدن، قادین اعتراضیدیر.
… و بودا اؤزونو مختلیف فورمالاردا گؤستریر. بونلار وارلیغین محدودییتلرینی ایفاده ائدیرلر.
قادینلارین باشینا گلنلری، کیشیلرین حؤکم سوردویو جامعه‌نین ضدییتلرینی آیری، سئچکیلیکلرینی اعتراض و تنقیدی تونلا آشکارجاسینا دئییب و بیان ائدیرلر. قادینلیغین شعیرده عکس اولونماسی، قادین پرابلئملرینی و اونلارین حوقوقلارینا دیققتی، اؤنه چکیریلیررررر.
و توم تاریخ بویو ساغالماز چیبانلی یارالارینی اورتایا قویور.
آشاغیداکی شعیرده، سؤزلرده گؤزل بیرلشمه‌لره گؤره قادینلیق حیسسی اؤزونه اؤزه‌‌للیکله اوستونلوک تشکیل ائدیر:
(چیمچه‌شیرم قارا بازارلاردان،
قارابازارلارین آجی رئاللیغیندان.
انسان آل – وئری،
باکیره‌لیگین ساتیشی،
و پاترون- پاترون سیخیلیرام،
ناموس حیمایه‌چیلرینین گؤز ببکلرینه…)
خانیم ابراهیمی بورادا بو شعیرینده آرزولاری هارایلاییر، اومیدلری. آرزولارکی سوسیال توپلومسالیندا شهید اولموشدور، قینیدا یانیب بوغولموشدور یعنی. و بلی ایسته‌ییر کولوندن گؤورسین قوقنوس قوشو کیمی و هابئله زنجیرلری قیرماق ایسته‌ییر و قانداللاری آرادان گؤتورمک فیکرینده‌دی سئوگیلی شاعیر، و سئوییر دؤشلرینده‌کی نار چیچکلرینی داها تومورجوقلاسین و آزادلیقا طرف آددیملار آتا بیلسین.
منجه، خانیم فریبا ابراهیمی اوفولتولو سوموکلری آغلار و هارایلی آنلارینی آغرییان بیر شاعیردیر، آدی درد اولان بیر شاعیردیر، چالین، چارپاز یارالی اوره‌یی کیمی. هابئله، آفاق افندی حیسس ائدیرکی چوخداندی دردلی کیمسه‌لر اونو چاغیریرلار و قیشقیریرلار. آزادلیغا سسله‌ییرلر
بلی، چوخداندی حیسس ائدیر
دومانلی یوللارین درینلیکلریندن اونو چاغیرانلار وار. و…سایین فریبانین فریادی و هارایی اونون سؤیله‌دییی شعیرلردیر. شاعیر یالنیز اؤزو ایچین قیشقیرمیر، هر کسین و بیر یوردون، وطنین بو داغیلمیش و قارقیشلی یئردن آزاد اولماسینی ایسته‌ییر، دئمه‌لی، عینی آداملار عینادلا یئرینده اوتوروب اونون نه‌دئدییینی آنلامیرلار، بوگونکو جامعه‌سینی هارایلاییر و ایسته‌ییرکی، اؤزلرینی سیلکله‌ییب آغیر یاتاق‌خانالارینا سویوق سو آخدیرا بیلسین.
اوووف… شاعیر حددیندن آرتیق اضطرابلارینی قیشقیریر. و ایچیندن دردینی قان آخیر شعیرلرینده. بئله‌لیکله یئنه قیشقیریررررررر آنجاق، یئنه… یئنه… و یئنهههههه…
منجه، شاعیر شعرینین هر سطیرلرینده بوتون قلبی‌ایله قیشقیریر. هابئله قافیه‌لری‌ایله، ایمگه‌لرایله سؤزه گلیر و اگر شعیری دریندن اوخوساق، و قوخوسونو حیسس ائده بیلسک، کؤهنه مئییت‌لردن یئنی یارالار آجیسینی آیدینجاسینا گؤره بیله‌ریک و شاعیرله بیرگه بو وطنی آغلاشاریق … اوووف…..
بوراسی؛ سوکوتو نیدالارلا دولو، و نغمه‌لری آغری‌ایله سسله‌نن بیر وطندیر.
(…بوش سفره‌لر دانیشیر منی.
بوش قارینلار گؤز-گؤزه دونوب، باخیر منی.
نارکوتیک هاوالی آتالار خومار- خومار،
انتحارا دا گوجلری چاتماییر.
و من دهشتلی آج باخیشلاردان اوتانیرام.
آیاق یالین، اوره‌ییم اللریمده قاچیرام.
یارالی گؤودم گؤینه‌ییر.
اَمزیک دادمامیش سود قوخولو،
آتیلمیش کؤرپه‌لر.
زیبیل قابیلاریندان باش قالدیریب،
عصیان ائدیرلر.
بایقوشلار هؤنکور- هؤنکور اوخشاما دئییب،
منی آغیت- آغیت آغلاییرلار:
«اوجاغین داشی یاندی.
قازانین آشی یاندی.
بیرجاوان بیر آه چکدی،
باغریمین باشی یاندی.»)
فریبا ابراهیمی شعیرینده، هومانیتار، وطن پرورلیک، انسان سئورلیکلر وار. آفاق شعیرینده ناراحاتدیر، قادین، حیات، آزادلیق، صولح و موحاریبه کیمی مسئله‌لره باخیشلاری آشکار و اوبیئکتیودیر.
قادینا بیر «emtia» امتعه‌دن [کالا] باشقا بیر شئی کیمی باخمایان جامعه‌نین قارشیسیندا عیصیان بایراقینی اؤزگورلوک گؤیرچینی سایاق، گؤیلره قالدیریب، اوچورور. و بو یوللا، هم بیر نؤع یئنیلیک یارادیر و بیر نؤع طوفان قارادیر:
(بو تایدا عدالت عَلَمی گؤیلره قالدیریلیر
و هومانیزم بایراغی
حاکیملرین ماساسی آرخاسیندا
فخریله یئلله‌نیر)
آفاقین شعیرینده هم حرکت وار، هم هیجان وار، همده جامعه‌سینده باش وئرن آجی اولایلاردان یورولور و شاعیری داها اینجیک سالاراق، کسمه شیکسته‌سی کیمی اؤزونده سیزلاییر. و بئله‌لیکله زیبیل قابیلاریندا اکیلیب قالیر :
(اوچ، ایکی، بیر، صیفیر
اولایلار آفتامات منی گو‌لـله‌له‌ییر
تاک- تاک، تاتا- تاک، تاک
بیر«کسمه شیکسته» منی سیزلاییر
بیر یئتیم قیزجیغاز منی آغلاییر
و زیبیل قابیلاریندا اکیلیر اللریم… )
و…
اگر عمومیتله نظر سالساق، بو شعیرده خصوصی‌ایله سوسیال مسئله‌لرین و جامعه‌نین فردی قایغیلارینی اؤرت باسدیر ائتمکده عکس اولوندوغونو گؤره بیله‌ریک. بو باخیمدان شاعیرین بو مسئله‌لری ائله حل ائتمک باجاریغی یوکسکدیر کی جامعه‌نین دولانیشیغیندا و گرگینلیگینده شخصیت پروبلئمی تانینماسین.
سؤزسوزکی، میصراعلاردا ادبی گؤزللیکلر، یابانجیلاشمالار، ایهاملار، و بعضی پارادوکسال ترکیبلردن استفاده اولونماسی بو شاعیرین تئکنیکالاریندان حسابا گلیر. بودا آفاق شعیرلرینین اساس اِلِمنتلریندن بیری کیمی قیمتلندیریله بیله‌ریک.
فریبا ابراهیمی، بوتؤولوکده اثرلرینده اوغورلو و کشفلری حِسابلانمیش اوبرازلاری ایله مخاطبلرینی هئچ واخت یورمایان، چیم، چئشیدلی شعیرلری وار .آفاق خانیم هابئله اوخوجولارینی دوشونمه‌یه دوغرو یول وئریر. بئله‌لیکله آفاق افندی‌نین ان اؤنملی خصوصیتاتی، مخاطبلرینین زکاسینا حؤرمت باغیشلاماسیدیررر.
