هارداسان گل گؤزلریمدن قان آخیر چای نازلیجام
گؤر نه‌لر ائتدین گؤزوندن چوخ ایراق پای نازلیجام
آیریلیقدان یوخ، اوزولدوم من وصال آختارمادان
حسرتین چوخدان سالیبدیر باغریما های نازلیجام
قان تؤکور قاش گؤزلرین اوخسوز، کامانسیز، سورغوسوز
گل پیچاقسیز ،کونلومو آس چاتمادان سؤی نازلیجام
هؤیله‌سکلی بیر قوشام سنسیز بوداغدان هورکورم
بیر قفس دیر باخ یاشام اوچماق اؤلوم دای نازلیجام
بوردا درد غم داغ اولوب هئی بیتمه‌دن آه، سئودیجه‌م
بیر گونش تک غم داغیندان آش گؤروم آی نازلیجام
شهریار جلیلزاده
قالیجی شعر شاعرین دویغو و دوشونجه‌لریندن قایناقلانان و شاعرین بیلیک و حیسسلرینین یوکسک ذیروه‌لریندن، قاینایان، دیل و عاطیفه و موستقی‌لیگی‌ایله مخاطبین گئنیش دویغو و ذؤوقونو دولدوران بیر شعردیر. هابئله آغ شعر اؤز دیل باغیمسیزلیق‌ایله و تفککورایله بو درین و اؤنملی مسئله‌نی بیر یئره توپلاییب ساخلایا بیلمیشدیر.
آغ شعرده داخیلی و طبیعی موسیقی سؤزلرین بدیعی دوزولوشو و بدیعی شاه اثرین یارانماسینا سبب اولور. اصلینده عروضون، وزنین و کلاسیک قالیبلرینین موداخیلَسی اولمادان شعرین ایچ موسیقیسینی یارادا بیلیر. بو آرادا اؤزه‌‌لیکله آغ شعر (سربست شعری ایله، آغ شعرین اساس باخیمدا فرقی وار و بوردا بحث و دانیشیق یئری بو قونودا گؤرمورم) شاعرلری اؤزلَرینه خاص ذؤوق و ایستعداددان استفاده ائده‌رک، غئیری نورماتیو و یئپ، یئنی تئخنیکالاردان و اوصوللارا اساسلاناراق، فرقیلی و اؤزونه مخصوص یوللاردان استفاده ائتمکله، جانلی، روحلو و دینامیک بیر دیله چاتمیشلار.
ادبیاتا خاص خوصوصییاتلاردان بیری ده اونون گؤزه‌للییدیر. گؤزه‌للیک، اَن سیرلی آنلاییشلاردان بیریدیر .
ایلک باخیشدان آچیق گؤرونن، لاکین اونون آنلاییشینی و غیری موعیّنلیکله نه اولدوغونو آنلاماقلا قارشیلاشیریق و بو یئنی و اؤزلویونه مالیک اولان آذربایجان چاغداش تورک ادبیاتیندا بوگونکو شعریمیزین قالیجیلیغینین اَن اؤنملی اؤزه‌للیگیندن حسابا گلیرلر. هابئله، یاخشی بیر آغ شعرین چوووووخ گؤزل و چوووخ اعلا خوصوصییاتلاری بونلاردان عبارتدیر:
سؤزلرین سئحیرلی موسیقی‌سی و آهنگی، ایمگه‌لَرین و آنلاییشین یان، یانا اینجه و بدیعی دوزولوشو، سؤزلرین ایچ و چؤل اویغونلوغو، یابانجیلاشدیرما و یارادیجی نورمالاردان یایینماقلار، عنعنه‌وی شعر قیراماتیکاسی، سؤزجوکلر و سؤزلر آراسیندا جلب ائدیجی و معنالی اویغونلوقلار، دوزگون و فرقیلی کسیشمه‌لر، گوجلو شعریت و هر هانسی دیل سلیقه سیز و پوزغونلوغوندان اوزاق دورماق، ایمگه‌لر و گؤرونتو آراسیندا گؤزل و اعلا یئنیلیکلر و. . . و. . . هر شاعر لازیمدیر شعرلرینده متفاوت اولماسی اوچون، وار گوجو‌ایله چالیشا بیلسین و همچنین بو قابلیته مالیک اولسون. و بعضی دیل تئخنیکالاریندان استفاده ائتمیش اولسون. چونکی ایندیسه، هر شعرده فرقیلی اولماق لازیمدیر. آنجاق بورادا بو اهمیتلی مسئله‌‌ده نظردن قاچیریلمامالیدیر کی، شاعر دیل تئخنیکاسیندا، باشقا شاعرلرین تئخنیکاسیندان تقلید ائتمه‌مَلی، و عینی زاماندا شاعر و یا شاعرین دیگر اثرلری‌ایله اوخشارلیقلارا مالیک اولمامالیدیر. چونکی بو حالدا شاعر هئچ بیر یئنیلیکلیگه اَل وورمایاراق، اثر یاراتمامیشدیر. و باجاریق یوخسا کشف، آنجاق شاعرین رئپوتاسیاسینی و اعتبارلیغینی شوبهه آلتینا آپاریر.
بؤیله اؤن سؤزلری وورغولامادان، آماجیم سایین شاعر قارداشیم شهریار جلیلزادهنین آغ شعرینه یاخین اثرلری حاقیندادیر. بو آدینی گتیردییمیز گنج شاعر، ۷ یوخسا ۸ ایلدیر شعر یازماغا باشلامیشدیر.
بونا راغمن شهریار جلیلزادهنین بعضی شعرلرینده شاعرین تخییولو و کشفلری ایله یاناشی، چوخ گؤزل ایشله‌میشدیر. هابئله بعضی‌لرینده ایسه یوخ. و بو مسئله بیزه دئییر کی، شهریار قارداشیم هله گنجدیر و داها چوخ اوخومالی و آذربایجانین بوگونکو اؤنجول تورک ادبیاتینین بوتون اوصول و جریانلارینا بَلد اولمالیدیر. و منجه سایین سئوگیلی قارداشیم شهریار بئی جلیلزاده حقیقی معنادا کلاسیک شاعری اولا بیلر. نمونه اولاراق بیر آغ شعریندن و بیر نمونه غزلیندن و یا گرایلی شعرلریندن بوردا گتیریرم، لوطفن اوخویون:
کاش اولایدیم گئجه‌لردن آسیلان غملی چیراق
یادا چؤللرده دوماندا بوغولان یالقیز اوجاق
بیر یئتیم کؤرپه اوشاق تک باخشیم یوللاردا
دایانیب اللری قوینوندا باشی تؤز تورپاق
ائله بیل بیر پاییزام، قاپ، قارا یئلدن سونرا
وارلیغیم بیر یئله باغلی اومودوم بیر سون یارپاق
و قارنلیغدا قالان سکسکه‌لی دردلی قوشام
یوواسی اوچموش آغاجدان آسیلی گؤزلر اویاق
سارالان بیر گوله نئیلَر خزانین بوز باخیشی
یادا او کؤهنه دیواردان آسیلان بیر آج اوراق. . .
آغ شعر:
منده بیر کؤرپه قوزو ایتمیش اوزونده مله‌ییر
سنده بیر بوز جاناوار آه اولاییر
من قارانلیقلارا بایقوش اوچوشو
سن اوغورلو اؤ گؤیرچین یوخوسو
و بوداغلاردا گؤیرمیش دلی بیر بالتا گولوش سن
و کؤکوندن سارالان بیر آغاجین تیتره‌مه‌سی من
آه بیر آللاه
و بیر آخشام ایشیغی
و سیخیلمیش اوزونه بیرده‌کی من
گئجه نین کولگه‌سینه دالدالانیب
بیر اوجاق خاطیره‌سی
کی قیزارمیش کؤزونه
و اؤتورموش قیراغیندا
هؤخورور اللرینی
یاکاموزدور بوراسی
دان سؤکولموش یاریسی
داها دور گئتمه‌لیییک
گونشین ایسی گلیر
یوخوموز سولمادادیر.
بو میثاللارلا دئمک ایسته‌ییرم کی، سایین شهریار جلیلزاده آغ شعرینده کلاسیک فیکیرله‌شیر و شعرینین آغ اولماسینا او قدر اهمیت وئرمیر. و اگر بو آغ شعرینه بیر ردیف، قافیه وئره بیلسَک، بیر قافیه‌لی شعر گؤره بیله‌ریک. چونکی آغ شعرلریندن کلاسیک قوخوسو گلیر. و. . . لازیمدیر ایندیکی چاغداش شعر پراسئسلرینی اوخویوب، دویسون. چونکو شخصن منیم انتظاریم بو شاعردن داها چوخدوررررر. و آمما گؤزل لیریکا اولان کلاسیک شعرلرینده بو باخیش گؤرونمور، شهریار قافیه‌لی شعرلرده گؤزل دیله مالیکدیر. و اگر بو شاعر یاخشی اوخویوب یاخشی یاراتماغی اؤیرنسه، سئوگیلی شهریار چاغداش لیریکا، غزل شاعری اولاجاقدیر و بو چوخ امینَم و اینانیرام، اولمالیدیررررر.
بیر چوخ تنقیدچی و شاعرلر بئله دئییرلر کی؛ آغ شعرینده چوخلو سؤزلر کلاسیک قالیبلی شعرلرینده او جومله‌دن، غزلده و یا باشقا موختلیف پوئتیک فورماتلاردا ایشله‌نه بیلمز و اونلاری غزلده ایشلتمک چوخ چتیندیر. آمما من بو دوشونجه و اینانجا اینانمیرام، چونکو پوئتیک فورماتلاردا بوتون سؤزلری فورمایا اویغون استفاده ائده بیلَر. بودا یالنیز شاعرین ساوادی، جسارتیندن سؤز آچیب، دانیشیر. آنجاق، سایین شهریار جلیلزاده اؤز غزللرینده بو یاشیل باجاریغینی یئرینه سالمیشدیر. بونا گؤره‌ده اونون آغ شعرلری چوخ دیَیشمه‌ییبدیر، و آغ شعرلری ایسه، کلاسیک شعرلرینه بنزَری واردیر. آنجاق، عزیز شهریار لازیمدیر؛ کلاسیک شعرلرینله، آغ شعرینده دیلینی، و تئخنیکاسینی، اعلا باخیمدا تانیتدیرا بیلسین. چونکی هر بیرینین اؤز یولو و رولو و دونیاسی واردیر. و. . .
بو سؤزو عمومیتله ایستیرم دئییم: نه‌قدر تورک آذربایجان ادبیاتیندا آغ شعر یازانلار وار کی، نه آغ شعرین قایدالارینی بیلیرلر، و نه قبول ائدیرلر کی بیلمیرلر. اونلارین آبزورد ادعالاری، اثرلرینی توز، تورپاغا قاریشدیراراق سامان ساوروغونا وئره‌جکدیر. آغ شعر شاعرلری یاخشی و معنالی شکیلده چیچکلنمه‌ک اوچون، اعلا باخیمدا اوخویوب بیلمه‌لی و بوش ادعالارینی یئره قویمالی، و سینیب، دوزه‌لمه‌کلری لازیمدیر. آمما عکس حالدا شاعر اولمایاجاقلار. و. . .
هر بیر شاعرین اؤزونه راغمن، دیل، فورما، و مضمون کشفلری اولا بیلر. آمما بو کشفلر شاعرین تفکّورونده قیدالانمالیدیر. و اثرلری اوچون گؤزل بیر خاراکتئر یاراتمالیدیر، حرکت و هیجان وئرمه‌لیدیر. و. . .
ایندیکی چاغداش آذربایجان آغ شعر خصوصیاتلاری(البتده سربست شعری‌ایله، آغ شعرین بیر،بیرایله چوخ فرقیلَری واردیر و بورادا یئری یوخدور دانیشیق آپارام) چوخ یاخشی و بلکه‌ده پئشه‌کار شاعرلر باخیمیندان سئچیلمیش آغ شعردیر؛ البتده بونودا وورغولامالیام بو شعر، بؤیوک و محتشم شاعر و تنقیدچی‌لرین دویغو و دوشونجه‌لریندن قایناقلانمیشدیر. شعر آغ‌ساققاللارینین بو ساحه‌‌ده‌کی باخیشلاری و دوشونجه‌لری آنجاق اؤنملیدیرررر. آمما امین اولمالییق‌کی، بو بوتون سؤز و حیکایه‌‌میز دئییل. سانکی دنیزدن یالنیز بیر داملانی دانیشیریق. شعر، زامانین یئریشی‌ایله و دَه‌یَیشمیی‌ایله دَه‌یَیشیلیر. اؤز دؤورونون سؤزونو، جامعه‌سینده باش وئرن اولایلارینی و عینی حالدا، زامانین گوجلو دیلی و ترجمانی اولا بیلیررررر. آرتیق زامان هرنه ایسته‌سه، شاعر اورا بارماق قویوب و دانیشیر. و زامانین پالتارینی اَینینه گئییر و شعر زامان اولور، و زامان شعر اولور، بئله‌لیکله زامانین آرزو و ایستکلَرینده دریسینی تؤکور و یئپ، یئنی دَری آلیر اؤزونه و. . . بلی ایندیکی چاغداش آذربایجان آغ شعری زامانین تام باخیمدا گوزگوسودور.
و آمما بورادا آغ شعردن اوزاق اولوب و گلیرم بوگونکو و ایندیکی آذربایجان کلاسیک و نئوکلاسیک شعرمیزه.
اگر دئتاللاردان «جزئیات» داها عمومی باخیشلارا نظر سالساق، عمومیتله بوتون مختلف ادبی و پوئتیک فورمالاردا ایکی چوخ اهمیتلی باخیش وار. بیرینجیسی؛ گؤرمه یولو و شکلی یوخسا (نئجه گؤرمَک) و ایکینجیسی؛ چالیشما شکلی یوخسا (نئجه دئمک و نئجه سؤیله‌مه‌لی البتده منجه؛ فرقیلی و هئچ کیم سایاق یاراتمالی و اولمالی) دیر. بو باشلیقلارین هر بیریسی داها گئنیش و اطرافلی اِئلِمِنتلردن عبارتدیر.
یئنی غزل، آذربایجان ادبی جامعه‌سینده یئنی شعرین پوپولیارلاشماسیندان «عمومی اولماق» سونرا یارانمیش و اورتایا چیخان یئنی گؤرونوشلو و مودئرن طراوتلی و باخیملی چاغداش دیله مالیک یئنی بیر لیریک و غزل نؤوعو حسابلانیر.
نئوکلاسیک غزل یوخسا یئنی کلاسیک غزل دیل تئخنیکاسی و دوشونجه تَمل‌لری آچیسی و باخیمیندان یئنی شعره «آغ شعر» چوخ یاخین اولان و عینی زاماندا گئلئنکسئل و عنعنه‌وی بیچیمینی قورویوب ساخلایان بیر غزل نؤوعو حسابا گلیر
بلی، بو غزل نؤوعو (یئنی کلاسیک غزل) یئتمیشینجی و سکسنینجی (۷۰ و ۸۰) ایللرده جیددی شکیلده باشلاندی. و سونراکی ایللرده او متندن کؤپوکلو ایمپولسلاردان و فانتازییادان اوزاقلاشماغا داوام ائتدی. نئوکلاسیک غزلی کؤهنه‌فلیکلرین خاریجی فورماسینین اساس سَجییه‌وی جهتی بو اون ایل‌لیکلره قَدَر اؤزدن گئتمه‌سی سوییه‌سیدیر، یعنی یئنی غزللر نه ایچ و نه چؤل فورمالارا اهمیت وئریردی و نه مضون و محتوایا. و شاعرلر یالنیز شعرین فورماسینیا و شکلینه و مودئرن و موعاصیرلشمیش ساحه‌‌لَرینی اینکیشاف ائتدیرمیشلر.
یعنی شهریار جلیلزاده جانسیز اشیالارا ایسته‌نیلن شرایطده شخصیت وئرمک، و اونلارا گؤؤز، قولاق وئرمکدیر. اونلارلا کئف، احوال ائتمک، و بیر نؤوع ایلگی قورماقدیر. و سؤزلرینی شعره چئویرمک اوچون اشیالارین دیلیندن استفاده ائتمک ایسته‌ییر. بلی سئوگیلی شاعر فیکیره دالیر، خیاللاردا اوتورور، تنهالیغیندا قریبلیکدن قورخور و سوسقونلوغو دیله گتیریر، اؤلومون آیاق سسینی ائشیدیر، هابئله حیسس ائدیر و عمومیتله اؤلوم توَههُموندَن قورخاراق پاییز یارپاقلارینی قوجاقلایاراق، اؤزونه سیغیناجاق بیر یئر آختاریر.
شهریار جلیلزاده نین ادبی داورانیشینی ادبیات و شعر چرچیوه‌سینده و فورماتیندا تصویر ائتمک ایسته‌سک، وورغولامالیام کی، او شعر وادیسینده اؤلچولوب، بیچیلمیش آددیملارلا آددیملایان شؤهرت وسوسه‌سیندن اوزاق بیر شاعر حسابلانیر. سایین شهریارین شعر دیلی روان، نورمالارا اویغوندور. شاعرین یئنیلیک ایستیقامتینده حرکتی‌ده چوخ نورمال و داواملی بیر حرکت اولاراق، مارگیناللاشمادان«حاشیه‌سازی» داها اوزاقدیر.
دویغولار و اینسانی حیسسلر شعرین، اساس مؤوضوسو و آنا قونوسو حسابا گلیر. بونا راغمن فیکیر و دوشونجه دایاق اولمادان، دویغو صاحبی اولماق اولارمی!؟!؟!؟!
هر بیر پوئتیک دویغو اگرساختا دئییلسه، حقیقتدیرسه، شاعرین دونیایا موناسیبَتیندن قایناقلانیر و هر بیر اینسانین اؤزو بیلمسه‌ده بیر دویغو و حرفه‌ای دوشونجه سیستمینه مالیک، و صاحیبدیر. محبت شاعرین شعوروندا اوبیئکتیو و یا ذهنی حادیثه‌‌لرین یاراتدیغی کدر، سئوینج، اومیدسیزلیک، اومید، قورخو، غضب، و شاشغینلیق و بو کیمی حاللارا عایددیر. و او بو وضعیتی و حادثه‌‌لرین یاراتدیغی تأثیرینی چاتدیرماغا چالیشیر. اؤزو اوچون یاشاندیغی کیمی باشقالارینا چاتدیرا بیلسین. بورادا دوشونجه‌نین معناسی، شاعر دوشونجه‌لرینی هامی‌یا گؤسترن حیصه‌‌دیر. (بو چوخ اهمیتلی‌دی) و اونون نئجه دوشوندویونو سؤیله‌مک اولار. و شاعری بوتون جهتلری‌ایله دیگر شاعرلردن آییران‌دا محض بو دوشونجه و دوشونمکلردیر.
هابئله، شاعر اؤزونه بیر اوسلوب، یول، ارکان و داها فرقیلی سبک شعر دیلی تاپیب و اؤزونه راغمن اوسلوبلا اثرلرینی یاراتمالی و همچنین باشقا چاغداش شاعرلر کیمی یازمامالیدیر. و آمما. . . شاعرین اؤز اوسلوبونون معناسی اونون شعرینی، دیگر شاعرلردن فرقیلندیرن چوووخ اهمیتلی خصوصیاتلاردان حسابا گلیر. منجه، بیر پئشه‌کار و حرفه‌ای شاعر، شعرلرینده بوتون مخاطبلرینی، دوشوندورملی و حئیرانلیغا دوغرو یؤنَتمه‌لی و تعجبلَندیرملیدیر. و. . .
و لازیمدیر شاعر اثرلرینده استفاده ائتدییی گؤزه‌للیکلر حاقیندا توم اوخوجولارینی دوشونمه‌یه وادار ائده بیلسین. بو دئدیکلریمه گؤره، سئوگیلی شهریار جلیلزادهنین شعرینده بعضن بئله میصراعلارا راست گلیریک. لوطفن بو نمونه‌نی اوخویون:
بولودام، آمما یاغیش‌سیز و سوراغدان دولویام
آغاجام کؤلگه‌سیز آنجاق‌کی بوداغدان دولویام
او یئتیم قیز کیمی باغریمدا یامان پیرتلاشیغام
بو اوچوق تاخچادی گؤیلوم و داراغدان دولویام
آخی بیلمم نییه یارپیز باخیشین سولمادادیر؟
بو عطش سنده ندن؟ منکی بولاغدان دولویام
منی قورخوتما بو حسرت سنی هئی هئی یولاجاق
سارالان بیر زَمی‌یم کوت، کوت اوراغدان دولویام
بیر داریخمیش گئجه‌یم آه، سؤنوکوبدور ایشیغیم
گل اؤزون گؤر و اینان یوخسا چیراغدان دولویام
منی یالقیز بوراخیب گئتمه قوزئیدن، نازلیم
منه بیر باخ‌کی شافاغدان و سازاغدان دولویام
اصلینده، شهریار جلیلزاده پوئتیک و شعرسَل خیال گوجونو گئنیشلَندیرمه‌یی داها واجیب گؤرونور. و هابئله یارادیجیلیقی‌ایله باغلی سوژئت‌لری گؤرمک اوچون بیر نئچه مختلف پنجره و راکورسلار آچا بیلمه‌یی لازیمدیر . بیزیم چوخ دَیَرلی شاعریمیز سایین شهریار جلیلزاده جنابلارینا قارداش کیمی بیر تابیشیریق واریمدیر کی، شعرلری اوچون یالنیز بیر آچی‌دان یوخسا پنجره‌دن کوللانیلماسین. چونکی اوبرازلاری، یام، یاشیل گؤرونتولری، مضمونو، محتوالاری، و مؤوضولاری گؤروب و فرقیلی یاراتماق اوچون یوزلرله، و حتا مینلرجه پنجره‌‌لر واردیرررررر. بو پنجره‌لَرین هر بیریسی شاعر اوچون بیر دردلی دونیا ساییلیر. و بو بوجاقلار سونسوز بیر بولانیقلی آمما گؤزل و حوزونلو، کدرلی و فرقیلی، و بونلارین هر بیریسی اؤزلَرینه سوسیال آغریلاردان دانیشان قریبه بیر دونیا حسابا گلیرلر. او جومله‌دن:
باخیشیمدان کال دَریلدین
آه، یئریندن یاش تؤکولدو
خزل، خزل دوداغیمدان
سارالیب گولوش تؤکولدو
سئوگیمیز قوزئیه دؤندو
اودوموز اوشودو سؤندو
الیمیزده ایستی دوندو
خیالیمدان قیش تؤکولدو
عشقیم، آرالیقدا قالدی
اوره‌ییم اوچدو داغیلدی
غم سسیمده یووا سالدی
اوستومه قارقیش تؤکولدو
میصراعلاریم مورگو مورگو
گل بو شعریمین اوزون یوو
دوداغلاریمدا یاندی سو
گؤزومدن عطش تؤکولدو
و آمما اوبرازلیلیق آچیسیندان نورمال حیات یوخسا گونون یئنی مؤوضولارینین ائموسیونال و عاطفی و پوئتیک شکیلده ایفاده‌سی اوخوجویا عادی ایفاده‌دن داها چوخ تأثیرلیدیر. عاطفه و تخییول ائتگیسینی یاراتماق اوچون رنگارنگ ادبی عامیللر و اِئلِمِنتلر لازیمدیرکی، اونلارا تخییول و خیال اوبرازلاری دئییرلر. یعنی عاطفه، تجروبه‌نین اؤزل کئیفییتی حاقیندا، شاعر اوچون داها یاردیم ائدیر. آرتیق وورغولامالیام خیالین بویالی، بویالی فورمالاری شعرین یوکسکلیینی و آغیرلاشماسینی پئشه‌کارجاسینا بوشقابا قویاراق، اثرین تاریخلر بویو قالارقیسینا اؤنملی رول اویناییر. اگر چوخ ساده دیل‌ایله دئیه بیلسَم؛ اصلینده هانسی بیر شعرررر، ایمگه دیل‌ایله یازیلیر او شعر یابانجیلیق،
دیل واسطه‌‌سیله یارانیلیر. عاطفه شعرین تمل‌لیینی قویان و شعری، شعرییته قالدیران و اوبراز یاراتماق اوچون تأثیرسیز دئییل. بو اِئلِمِنتلر مثلن: طبیعت، نسنه‌لر، جانلیلار، جانسیزلار «اینسانلار، حئیوانلار ،قوشلار، داشلار،داغلار، دنیزلر، و. . . ) وارلیقلار، یوخلوقلار، فانتازییا اوبرازلارینین قورولماسیندا رنگ و حیسس، میفلر، افسانه‌لر و تاریخی، مدنی سوسیال و دینی، مذهبی حیکایه‌لر، و بونلار و بونلاردان چوخو،
شعر و یارادیجیلیق مؤوضوسوندا چوخ اعلا و اهمیتلی و اؤنملی رول اوینایا بیلیر. . .
جریانلارین تأثیری‌ایله چاغداش شعر، کئچمیش تورک آذربایجان شعرینین قالیب و فورمالاریندا یئنیلیکلر ائتمیشدیررررر. هابئله یئنی فضالار یاشامیشدیر. و فورمالارا آراسیندا چاغداش دؤورده تورک غزل شعری دیگر فورماتلاردان داها چوخ نظره چارپاجاق درجه‌‌ده قبول ائدیلمیشدیر و بو ساحه‌‌ده بیر چوخ اجتماعی و اعتراض مؤوضولار داها یارانماغا باشلاندی. لازیمدیر شعرلرین آراسیندا اعتراف ائتمه‌لییک کی، غزل فورمالی شعر، هم کئچمیشده، همده بوگون و هر زامانلار بویو پرستیشکارلاری و اوخوجولاری چوخ اولموشدور. چاغداش غزل شاعری سایین نادر الهی بوگونکو غزل حاققیندا دئییر: «من اینانیرام غزل هئچ زامان اؤلمه‌یَن بیر سوسیال و اجتماعی بیر شعردیر اگر تقلید ائتمه‌یه‌سن، اگر تکرارلیقا اوغرامایاسان و همچنین شاعر یاشادیغی زاماندان کئچمیش ایللره قاییتماسین و بو گونونو و زامانینی کئچمیشینه قوربان وئرمه‌مَلیدیر. چونکی بو گونکو غزل وزن و قافیه محدودییتلرینه باخمایاراق، یئنه‌ده بویالی و عنعنه‌وی پرینسیپلره صادق قالیر و. . . »
بونا داها اینانمالییق، حیاتین ساده اوبرازی و پوپولیارلاشماقی یئنی بیر شکیلده اؤنده گئدیر. سایین شهریار جلیلزاده ایسه، بو آز یاشیندا و گئج باشلانغیجیندا البتده بعضی اسکی واریانتلارا باخمایاراق، یئنه‌ده یاخشی یئنیلیکلر سئچیب، و اثرلرینده یاراتمیشدیر. آمما بو یئنیلیک و یارادیجیلیق چوخ آزدیر بونون دوشونحه دایره‌سینه باخاندا. و بو شاعر تکجه غزلده یوخ، بلکه گرایلی، قوشما، قوشا یارپاق، و. . . دیگر فورمالی شعرلرینده گؤزل یئنیلیکلر ائتمه‌لی و اؤزونو گؤستره بیلمیش اولسون.
یئنه گؤم، گوی خزل اولموشدو یولاقلار بو باهار
یئنه گؤز یاشلا بوغولموشدو بولاقلار بو باهار
و بولودان عطش‌ایدی تؤکولن چؤللره، آه
و یاشیل بوغدالار آچمیشدی اوراقلار بو باهار
سحرین یئللری قارسیردی گولون آل یاناغین
یولا دوشموشدو هله بوز بوغاناقلار بو باهار
یئنه‌ده باغرینا باسمیش گئجه‌نی کور بو دومان
باغچانین ساچلارینی نازلا داراقلار بو باهار
او قارانقوش پاییزا دؤندو بو قوشالاردا بئله
و عاشیق‌سیز تُویا بنزردی بوداقلار بو باهار
پاییزین عطری گلیردی یئنه داش، توپراقدان
الی قوینوندا دایانمیشدی دوراقلار بو باهار. . .
آنجاق، بو مقامی‌دا اونوتمایاق‌کی، سئوگیلی شهریاریمیز شعر یازماغا یئنی باشلامیش اولوب، و بو هرطرفلی و دقتله و پئشه‌کارجاسینا اوخومالیدیر و بو گون آذربایجان تورک ادبیاتینین بوتون ادبی جریانلارینی و آخیملارینی اوخویوب بیلمه‌یی داها لازیم و واجیب گؤرونور. هابئله کلمه و سؤزلرین توتارلیغینی و نبضینی باشا دوشمه‌لیدیر. اگر بو سایین شاعر دوشونجه‌سینی و آغلینی، گؤزونو ایندیکی چاغداش آذربایجان شعرینه اعلا باخیمدا آچا بیلدی بونون گله‌جه‌یی داها آیدین گؤرونور و. . . چونکی بو عزیز شاعرین قارشیسیندا چوخلو اِئنیشلر و یوقوشلار وار و بو قایالیقلاری جسارتله آشمالی و کئچملیدیر.
سئوگیلی قارداشیم شهریار جلیلزاده اوچون یام، یاشیل باشاریلار و اوغورلار آرزو ائدیرم.
تیر آیی ۱۴۰۳
