جایزه مهرگان ادب زبان مادری/ همت شهبازی
(یادداشتی برای ترجمه آثار زبان مادری به زبانهای دیگر)
یکی از شاخص‌هایی که طی دوره‌ی گذشته جایزه مهرگان ادب را برجسته نمود توجه ویژه به آثار داستانی منتشر شده به زبانهای مادری بود که به فارسی ترجمه شده بود. سهم ادبیات آذربایجان از این جایزه، معرفی رمان «قوشلار داها قورخمورلار» از خانم رقیه کبیری بود که در این جایزه شایسته تقدیر شناخته شد.
از سال‌ها پیش یعنی از دهه‌ی ۸۰ در وبلاگ ادبی خود به نام دوشرگه، بخشی تحت عنوان «چئویری بوتاسی» به راه انداختیم و در آن زمان متذکر شدیم که بیایید آثار ادبی خود را به زبانهای دیگر ترجمه کنیم. بعضی از آثار هم در حوزه نقد و شعر به زبانهای فارسی، انگلیسی، فرانسه و کردی ترجمه شد. در همان زمان هم متذکر شدیم که برای ورود به ادبیات جهانی، ترجمه آثار خود به زبانهای دیگر ضروری است. مسلما مترجمینی که زبان مادریشان غیر از زبان ترکی است و تازه این زبان را فرا گرفته‌اند کمتر میل و وقت برای ترجمه آثار ما خواهند داشت. این، برعهده‌ی ماست که آثارمان را به زبانهای دیگر ترجمه کنیم. تجربه‌ی ادبیات جهان هم این موضوع را تایید کرده است. در دهه ۱۹۵۰ در ترکیه مترجمینی از خود ترکیه نهضت ترجمه‌ی آثار خود به زبانهای دیگر را شروع کردند و نتیجه هم گرفتند. امروزه ادبیات ترکیه پابه‌پای آثار نویسندگان دنیا در جهان چاپ می‌شود.
جایزه مهرگان ادب یک جایزه مستقل ادبی است که با افزودن بخشی تحت عنوان ادبیات زبان مادری گام بزرگی در این عرصه برداشته است. این رویکرد جایزه، تنگ‌نظری محافل روشنفکری و ادبی و سیستم حکومتی که در جامعه ما حاکم است را کنار زده و نشان می‌دهد که قصد تحول در نگرش مزبور و ورود به بازنگری و تعامل نسبت به ارزش‌های زبان مادری را دارد. فرصتی که مغتنم است برای معرفی آثار داستانی‌مان به دنیای دیگر. و تا آنجا که اطلاع دارم در صورت استقبال، قصد گسترش آن نه با ترجمه بلکه با محوریت و اولویت دادن به اصل زبانهای مادری را دارند و طبیعتا آثار تالیفی، به زبانهای مادری داوری و معرفی خواهد شد.
بنظر می‌رسد ورود به این حوزه برای نویسندگان ما خالی از تاثیر نیست و با رویکردی خوشبینانه و فارغ از هرگونه نگرش بدبینانه پیشنهاد می‌کنیم که ورود به این عرصه را در اولویت کاری خود قرار دهند.
در ذیل فراخوان جایزه مهرگان ادب را به اشتراک می‌گذارم.
موغان ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
فراخوان جایزه مهرگان ادب
دوره‌های بیست و یکم و بیست و دوم
رمان و مجموعه داستان فارسی
رمان و مجموعه داستان زبان مادری
دبیرخانه جایزه مهرگان با انتشار فراخوان دوره‌های بیست و یکم و بیست و دوم جایزه مهرگان ادب داخل ایران، از نویسندگان و ناشران دعوت کرد تا سه نسخه از رمان‌ها و مجموعه داستان‌های خود را به دبیرخانه جایزه ارسال کنند.
در این دوره جایزه مهرگان ادب کتاب‌هایی که چاپ اول آن‌ها در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در ایران منتشر شده در بخش اصلی جایزه و کتاب‌هایی که به زبان مادری نویسنده – در حوزه فرهنگ و جغرافیای ایران- نوشته و سپس به فارسی برگردان شده است در بخش ویژه جایزه داوری خواهد شد.
مهلت ارسال آثار منتشر شده در سال ۱۳۹۸ تا نیمه اول سال ۱۳۹۹ تا پایان آبان‌ماه ۱۳۹۹ و آثار منتشرشده در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ تا پایان اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ خواهد بود.
در بخش ویژه جایزه مهرگان ادب – ادبیات زبان مادری- فقط رمان‌ها و مجموعه داستان‌هایی ارزیابی می‌شود که ترجمه فارسی آن‌ها در فاصله سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ در ایران منتشر شده باشد.
نشانی برای ارسال کتاب :
تهران – صندوق پستی ۵۵۵-۱۹۶۱۵
پست الکترونیک:
mehreganprize@gmail.com
کانال فارسی جایزه مهرگان:
https://t.me/mehreganprize_fa
دبیرخانه جایزه مهرگان:
@mehreganprize
شماره ارتباط اینترنتی:
+۹۸۹۳۰۹۱۲۷۲۱۷
دبیرخانه جایزه مهرگان
۱ مهرماه ۱۳۹۹
