بیری وارایدی، بیری یوخایدی. زروان، بیرده اوجسوز، بوجاقسیز زامانلا، نوردان باشقا هئچ نه یوخایدی. گونلرین بیر گونونده زروان داها تک باشینا قالماقدان داریخدی، زمزمه ائیلهدی ائولادی اولسون، آمما مین ایلدن سونرا، «گؤرهسن یالاندان چالیشمامیشام؟» دئیه، شبههیه دوشدو. بو آن دا، ایستهدیییندن «هرمزد»، ایشیق اؤلکهسینی یارادان و شبههسیندن «اهریمن»، ظولمت اؤلکهسینی یارادان، بطنینه دوشدولر. اوشاقلارین وجودوندان آگاه اولدو، بیلدی هرمزد چیخیش یئرینه یاخیندی. آند ایچدی هانسیسی تئز دونیایه گلسه دونیا شاهلیغینی اونا وئرسین. هرمزد بونو بیلیب، اهریمنه دئدی. اهریمن بطنی یاریب هرمزدان تئز ائشییه چیخدی. زروان آندینا گؤره دونیانی ۹۰۰۰ ایل اهریمنه تاپیشیرماغا مجبور قالدی، آمما اونا دئدی هرمزدی ائله یاراتمیشام کی سنه غلبه چالسین.
هرمزد اؤز ایشیق دونیاسینی اهریمن یوروشوندن قوروماق اوچون، اوجسوز، بوجاقسیز زاماندان بؤلونموش زامان یاراتدی تا یارادیجیلیق قدرتینه ال تاپسین.
هرمزد زامانی بؤلندن سونرا ایشیق دونیاسیندا یارادیجیلیغا باشلادی. اؤنجه ایلک اینسان و مقدس اینهیی، اصلی ـ کرم داستانینین اساسیندا، بیر قیزیل آلمادان یاراتدی؛ ایلک اینسان واسیطهسیله ده آلتی کؤک «یئر، گؤی، دنیز، گونش، آی، اولدوز»ی. سونرا خئیرلی بیتگیلرله، خئیرلی عالمینی یاراتدی. یئر اوزو بهشته چئوریلدی.
اهریمن ده ساکیت اوتورماییب ظولمت دونیاسیندا اونلارین ضیدلیکلرین یاراتدی. آغ، پاک (مقدس) اینک مقابلینده قارا وحشی اینهیی یاراتدی، خئیرلی بیتگیلرله، خئیرلی حیوانلار عالمینین ده مقابلینده زهرلی بیتگیلرله، ییرتیجی حیوانلار عالمینی. آمما گؤزو انسانین ایشیقلی گؤزلییینه دوشدوکده بیهوش دوشدو. هرمزد بو دورومدان فایدالانیب، راحاتجاسینا یارادیجیلیغا دوام وئردی. آمما کی آیری ـ آیری دئولرله، اهریمنین قیزی «جهی» اونو اویاتماغا چالیشدیلار.
بو زامان هر نه یا آغدی، یا قارا، وارلیقلار مطلقدی. آلالیق و قاریشیقلیق آرادا یوخدی. بیر یاندان دا بوجور وارلیق، وارلیق ساییلمیر. ایشیق دونیاسیندا اولان موجود، ظولمت دونیاسیندا کی اؤز نوعایله ووروشوب اونا غلبه چالاندان سونرا آدلیم حیاتی باشلاییر. کیتاب دده قورقوددا دا ایگیتلر ووروشوب دوشمنه غلبه چالاندان سونرا دده قورقود اونلارا آد وئریر، بوندان سونرا اونلارین دا آدلیم حیاتلاری باشلاییر.
آخیردا جهی اوجا سسله دئدی: «قالخ آیاغا بیزیم آتامیز، بو ووروشدا، پاک کیشی و ورزا اینکی، ائله بیر آغیر دردله اوز به اوز ائدیم کی، یاشاماغی اونوتسونلار، عظمتلرینی اوغورلاییم، یئر اوزون اینجیدیم،…» و بئلهلیکله اهریمنی بیهوشلوقدان چیخارتماغی باشاردی. اهریمن اویاناندان سونرا باشلادی ایشیق دونیاسینین وارلیغینی آرادان قالدیرماغا.
اؤنجه خئیرلی بیتگیلری آرادان گؤتوردو، سونرا خئیرلی حیوانلاری؛ آخیردا دا ایلک اینسان و مقدس اینهیی یاندیرماغا قادیر اولدو. یئر اوزو خزله چئوریلدی. اینسان اؤلوم واختیندا بیر نطفه یئر اوزونه بوراخدی، آنا یئر، سو قیراغیندا، آغاج کولگهسینده، گونش ایشیقیله اونو قورودو. او توخوم بیر بوتا و اونون گولو بیر اینسانا چئوریلدی، شیر اونو آپاردی و اونا دایهلیک ائیلهدی. بئلهلیکله اینسان تزهدن یئر اوزونه آیاق قویدو … .
گؤیدن نئچه دانا آلما گلدی؟ کیملره یئتیشدی، کیملره یوخ؟ یا اصلا گلمهدی؟ بیلینمهدی، آمما کی او اینسانین برکتیندن یئر اوزو دولدو میلیون ـ میلیون اینسانلارلا.
ایضاح: یارانیش اسطورهلری اساسیندا یازیلمیش ناغیل.
قایناق: میرعلی سیدسلامت.