هومای
حبيب فرشباف
اصلان‌خان قوشا بولاق کندي‌نين آديني چکنده، آتلي‌لارين آراسينا ولوله دوشدو. اصلان‌خانين بوتون آتلي‌لاري آليشاني ياخيندان گؤرمه‌سه‌لرده، اونون ايگيت‌لييي‌نين تعريفيني دؤنه- دؤنه ائشيتميشديلر. ائله بونون اوچون ده خان اوتا غينا گيرجک، آتلي‌لارين آراسيندا پيچاپيچ باشلادي:
– ايه آليشان اولان يئرده نه تهر قوشا بولاغا گيرمک اولار؟
– منيم کي بوسفردن هنچ گؤزوم سوايچمير.
– ايه دئيير آرتاليني چاپاراق دوز ديرناغيندان وورو……
بئله- بئله صحبت‌لرين هاميسيني خانين خبرچيسي همان گون خانا چاتديراندا، خان درين خيالا دالدي. اونسوزدا، آصلان‌خان اؤزو آليشانين قورخمازليغيندان و اونون آتيجي‌ليغيندان آز چکينميردي. آنجاق کي دوره کندلرده قوشا بولاقدان باشقا هيچ بير يئرده اوت- انجر تاپيلميردي. قيشين بو توفه- توفونده ياخين کندلرين بوتون تايالارين آصلان‌خان چکيب گيتريب، مال- قاراسينا يئديرتميشدي.
اوگون آخشاما قدره خانين قلياني اليندن يئره دوشمه‌دي. او، ايکيندي چاغي آتلي‌لاري‌نين باشچيسي رحيم بئيي اؤز اوتاغينا چاغيرتدي……
رحيم‌بئي خانين اوتاغيندان چيخيب، گوله- گوله آتلي‌لارين يانينا قاييداراق: اوشاقلارحاضيرلاشين! سوت‌گونو آخشام قوشا بولاغا يولا دوشمه‌لي‌ييک. آليشان‌دا مطلق کندده اولماياجاق. آرخايين اولون”- دئييب، الينده کي قامچيني هاوادا شاققيلداتدي…..
×××
هاوا يئنيجه ايشيقلانيردي. قوشا بولاق کندي‌نين قورتاراجاغيندا ائوي اولان قاسيم، زيل سبديني ياپبادان دولدوروب، قالاقدان باييرا چيخدي. او سبدي دالينا آليب، يئردن قالخماق ايسته‌ديکده بيردن گؤزو کندين اوتاي دوزلرينده، قارلارين اوستونده بير قارالتي‌يا ساتاشدي. قا سيم گؤزلري‌نين قاپاقلارينا قونان قار دانا لارين الي‌نين آرخاسي‌لا سيليب، گؤزلريني دقت له قارالتي‌يا تيکدي. قارالتي گئت -گئده بؤيودو، پارچا لاندي، قاتارا دوزولموش آتلي‌لار آيدين گؤرونه‌رک، قاسيم سبدي يئره توللاييب، کوچه يئنيشه چيغيرا – چيغيرا گؤتورولدو.
او، تؤوشويه – تؤوشويه بير قاپي‌نين قارشيندا داياندي. سونرا يئردن بير داش تاپيب “آليشان قاغا يئي… ” باغيرا – باغيرا، تاختا قاپيني دؤيشلمه‌يه باشلادي. هوماي قاپي‌نين سسينه يوخودان ديک داشلاندي. او، آليشاني اوياتماق ايسته‌ينده، دونن سحر آليشانين قيشلاق کندينه قوناق گئتديييني خاطيرلادي. بير آن هووروخدو، سونرا هؤوله‌سک کالاغايسين باشينا آتيب، آياق يالين حيطه توللاندي. قاپي‌نين سسينه “آلاباش” زنجيريني دارتيب قيرماق ايسته ييردي. “کيم سن ” – دئينده، ” آتلي‌لار” سؤزوندن باشقا بير سؤز ائشيتمه‌سه‌ده، يويورک اوتاغا قاييتدي. درين يوخودا اولان اوچ ياشلي قيزيني باغرينا باسيب، بير آز ائوده فيرلاندي. نه ائده‌جه‌ييني بيلميردي. نهايت اوشاغي چادراسينا بوکوب، دالينا چاتدي. سونرا حيط دوواريندان داملارينا ديرماشدي. دامدان داما قاچاراق، بير ائو باجاسيندان باشيني ايچري ساللادي. وارگوجويله “ارکناز خالا اوي…..”- دئيه، باغيرماغا باشلادي.
خالا، گوزلرين اووا- اووا حيطه چيخدي. هوماي” خالا قوربانين اولوم آل بوقيزي، کنده باسقين وار”- دئييب، کورپه ني حيطه ساللادي….
دالبادال آچيلان گولله لر، لاي‌با‌‌لاي داغلارا ياييلدي . بوتون کند اهلي يوخودان ديک داشلانيب، گولله‌لرين عکس‌صداسينا، سونرا سس‌سيزلييه قولاق ياتيرديلار. “هچ کسين ائويندن چيخماغا حاققي يوخدور “- سوزلري، کند اهلي‌نين وحشتيني آرتيريب ، کنده آغير بير سوکوت چؤکورتدو.
×××
“هوماي” اليني کندي‌يه اوزالديب، توفنگي گؤتورمک ايسته‌ديکده اونو تاپا بيلمه‌دي. دئمک آليشان توفنگي اؤزويله آپارميشدي. بئله اولدوقدا، هوماي حيطه چيخيب، کوچه قاپيسي‌نين داليني محکم برکيتدي. سونرا حيطين بوجاغيندا دايانيب، کندين هاي -کويونه قولاق ياتيردي. آلاباش داما ساري هورنده، هومايين گؤزو دامين اوستونده ارکناز خالانين خيردا اوغلو احمده ساتاشدي. او، دامين قيراغيندان حيطه اييليب. تئز- تئز دانيشماغا باشلادي:
هوماي باجي! آتام دئييرآتلي‌لار ائولره گيرميرلر، نايران اولما! اونلار بير قاتار دوه گتيريبلر تايالاري آپارسينلار. آنام دئيير تئز گل هجر آغلايير.
احمد سوزونو قورتارا- قورتارماز گوزدن ايتدي.
هوماي ارکناز خالانين ائوينه گيرنده سلمان کيشيني گؤزلري سئچمه‌ييب، اونو گؤرمه‌ميشدي. او هجري آوودوب يئره قويدوقدان سونرا بيردن گؤزو سلمان کيشي‌يه ساتاشيب، اوتانا – اوتانا اونو سالاملادي. سلمان کيشي آليشانين هارا گئتديييني سوروشاندا، ارکناز خالا فيکيرلي- فيکيرلي بارماغيني ديشله‌ييب، پيچيلدادي:
– دئمک شوکور بئي آليشاني قوناق چاغيريب! اي ديلي قافيل! ايگيده يامان تله قوروبلار.
هوماي بير آه چکيب ” عمي! آليشاني نئجه خبردار ائتمک اولار؟” سوروشاندا، سلمان کيشي موشتويونو جيير دولوسو سوموروب، توخداق- توخداق سؤزه باشلادي:
– قيزيم، قيشلاغا بير منزيل‌ليک يولدور، بو قار- کولکده اورا کيم گئده بيلر؟!
هوماي ” نئجه بي‌آبير اولدوق عمي!” – دئينده، اليني ديزينه چاليب “آي کهر آت هاي… ” سسله دي. …. يايين ايلک آيي اولسادا، هله يايلاقدا گؤم- گوي چيمنلر يئنيجه بوي آتيردي. قوزولارين سسي قوشلارين سسينه قاريشيب، آل- الوان چيچکلر آخان سولارين آهنگي‌له ييرقالانيردي. هوماي اوبانين ياخينينداکي بولاقدان ميس سهنگيني دولدوراراق، سويون آيناسيندا حئيران- حئيران ساچلاريني سئير ائديردي. بيردن بير آت کيشنرتيسيندن ديکسينيب، ديک آياغا قالخدي. آتلي آتيندان ائنيب سو ايسته‌ديکده هوماي ميس کاساني دولدوروب، اونا توتدو. بو آن هومايين ماهوت يلينه دوزولموش قيپلي گوموش پوللارين جينگيلتيسي‌ندن آت هورکوب، جيلووونو آتلي‌نين اليندن چيخاريب، گؤتورولدو.
جاوان آتلي نه‌کي چاليشديسا آتيني توتا بيلمه دي. بونو گؤرن هوماي سهنگيني چييي‌نيندن يئره قويوب، آتين داليجا قاچيب، گؤزدن ايتدي. بيرآزدان او، کهر آتين بئلينده آتلي‌نين يانينا قاييداندا، چيمن اوسته اوتورموش آليشانين دانيشماغا ديلي توتماميشدي….
کهر آتي ايلک دفعه مينمه‌سي هومايي سئوگي دونياسينا چاتديرسادا، اونو ايکينجي دفعه مينمه‌سي هومايي قوشا بولاغا اوزانان يول‌ايله بخت ائوينه چاتديرميشدي…
آ قيز نه فيکيرده سن اي… چاييني ايچ. – دئينده، ارکناز خالا هومايي خيال دونياسيندان آييردي. بو آرا سلمان کيشي گئديب خبر گتيردي کي، خانين آتلي‌لاري خرمنلرده اود دايانديريب، کاباب پيشيرمه‌يه مشغول اولوبلار. بير نئچه سي‌ده يونجا تايالاريني سؤکوب، دوه‌لره يوکله‌ييرلر. بونو ائشيدن هوماي جلد آياغا قالخيب، ائوينه قاييتدي.
او گون ناهارادک هومايين بوغازيندان بيرجه استکان چايدان باشقا هئچ‌نه کئچمه‌دي. او، نه ايشله‌يه بيلير، نه‌ده بير يئرده دايانا بيليردي.
هجر يوخودا ايچين چکنده، هوماي آجيدي: آلله سيزه لعنت ائله‌سين. ناحاق يئره اوشاغي دؤيدوم- دئدي. بير کوهنه يورقانچاني هجرين اوستونه چکيب، ديک آياغا قالخدي. بير آن فيکره دالدي. سونرا فانيسي يانديريب، الينه آليب حيطه چيخدي. کوچه قاپيسيني آستاجا آچيب، اطرافا باخا- باخا کندين قارشيندا‌کي دره‌يه ساري يويوردو. دره‌يه ائنه‌رک نئچه دفعه ييخيلسادا، فانيسي گويده ساخلاييب، اونو قورودو. او، دره آشاغي گئديب، کند يولونون قيراغيندا بير تپه‌نين داليندا گيزلندي. سويوقدان گؤيرميش اللريني فانيسين اوستونده ايسينديردي. اوره‌يي باشي کسيلميش تويوق کيمي سينه سينده چابالاييردي. اوزون سورن آنلار نهايت باشا چاتيب، قار شپه‌لرين يارا- يارا ياخينلاشان آتلارين آياق سسلري قولاغينا چاتاراق، قارين اوستونه اوزاندي. آتلي‌لار گليب بير- بير اؤتوشدولر. دوه قاتاري‌نين يوکلويو گوروندو. بير آن سوسدو. قاتارين اووساريني چکن آتلي اونون قاباغيندان کئچه رک، قاباغا سيچراييب بير آنين ايچينده فانيسين نفتيني دوه‌يه يوکله‌نن قورو يونجا‌لارا سپيب، فانيسين پيلته‌سي‌له آليشديردي و گئري دؤنوب دره‌يه توللاندي.
×××
هاوا ياواش- ياواش قاراليردي. قورد قويوندان سئچيلمز اولموشدو. انسان توپلانيشيندان سانکي پالچيق داملارين بئلي بوکولوردو. هاي- کوي سسيندن قولاق توتولوردو. بوتون کند اهلي داملارين اوستوندن آغ- آپباق قارلارلا اؤرتولموش داغلارا طرف دقتله باخيرديلار. گنجلرين بارماقلاري داغ باشينا ديرمانان اود شيريغينا توشلانميشدي.
هوماي هجري باغرينا باسيب، گؤز ياشلارين سيله- سيله داملاريندان حيطه ائنيردي…
یک پاسخ
Saghol chokh gozal asardi. estfada eladookh….. oghoorlar olsoon