ایلک گؤروش
حبیب فرشباف
اوزاقدان کندین قارالتیسی گؤروننده، هله گون باتمامیش کنده چاتدیغیما اورکدن سئوینیردیم. آخی بیر نئچه ساعات قاباق بیر چوباندان «مفروضلو» کندینی خبر آلاندا او، چنه‌سینی یوخاری قالخیزیب- باخ ائله بورادی- دئمیشدیر… کنده خئیلک قالمیش عاشیق عبدالعلی‌نین «ایروان چوخورو» منی قارشیلادی. بئله‌لیک‌له توی ائوینی تاپماغا داها بلدچی‌یه احتیاجیم اولماییب، سسه طرف یوللاندیم.
٭٭٭
پالچیق داملارین اینسان ازدحامیندان سانکی بئلی بوکولوردو. قونشو حیط‌لرین بوتون آغاجلاری سانکی آدام گتیرمیشدی.
قوناقچی آتین جیلووونو الیمدن آلیب، منی ایچری آپاردی. مجلیسین بیر یانیندا منه ده یئر آچدیلار، اوتوردوم.
عاشیق عبدالعلی آراز ماهنی‌سینی قورتارارکن، قوناقلاردان بیری، بیر دنه ایکی تومن‌لیک اسکیناس وئریب، جلیلی هاواسی ایسته‌دی.
من جلیلی هاواسینی دؤنه- دؤنه ائشیتمیش اولسام دا، آنجاق عبدالعلی‌نین اوخودوغو سؤزلری او گونه‌دک ائشیتمه‌میشدیم. سؤزلر منیم اوره‌ییمه یاتـیر، دقت‌له قولاق آسیردیم. شعره قولاق آسدیقجا، یاز فصلی‌نین چیچه‌یه بورونموش یال- یاماجی، بولودلاری یاریب گؤیلره اوجالمیش داغلارین مغرور باشی، گؤزلریمین اؤنونده جانلانیردی… عاشیق عبدالعلی اوخودوقجا منیم حئیرتیم آرتیردی: آخی بو شعر کیمین اولا بیلر؟! من «تاریخ-ی نادری» کیتابینی یارییاجان اوخوموشام، بس نه‌دن بو گونه دک بو شعری ائشیتمه‌میشم؟ – دئییردیم.
ماهنی قورتاران کیمی اؤزومو ساخلایا بیلمه‌ییب عاشیق عبدالعلی‌دن شعرین کیمدن اولدوغونو سوروشدوم. او، بو شعر، گوزل شاعیریمیز «ستّار»ین‌دیر- دئیه، قارا قاش –گؤز، یاراشیقلی بیر گنجی نیشان وئردی. ستّار باشینی آشاغی سالیب، گؤزلرینی فرشین گول‌لرینه زیلله‌میشدی. من داها گؤزلریمی ستّاردان آیـیرا بیلمه‌دیم.
کلیبردن بیر گونلوک قاتیر یولو اولان بئله بیر اوزاق کندده، بئله بیر شاعیره راست گلمه‌ییمی هئچ یوخودا دا گؤرمزدیم.
عاشیق عبدالعلی قاراباغ شیکسته‌سینی کوکله‌یینجه، من داها دؤزه بیلمه‌ییب، آیاغا قالخدیم. احترام‌لا ستّارا یاخینلاشیب، بیر آن چؤله چیخماغیمیزی خاهیش ائتدیم. قوناقچی‌‌یا- ائله بو ساعات قاییدیریق!- دئیه، باییرا چیخدیق…
٭٭٭
گونش یاواش- یاواش «اوشدوبین» داغلاری‌نین باشینا یاخینلاشیردی. بیز کنددن چیخیب، یال یوخاری یئریمه‌یه باشلادیق.
بو قوربت اؤلکه‌ده بئله بیر دوست تاپدیغیما اوره‌ییم قوش کیمی چیرپینیردی. هارا گئتدیییمیز معلوم دئییلدی. نهایت مئشه‌نین سئیرک یئرینده بیر چمن اوسته اوتوروب، سؤزو سؤزه، شعری شعره دویونله‌مه‌یه باشلادیق.
پاییزین مئهی اسدیکجه پالیت یارپاقلاری آستا- آستا پیچیلداشیردی. بیز ایسه اون بیرلیک هئجالارین آخاریندا فلک‌لری سئیره دالمیشدیق. سهند دئمیشکن:
گئجه‌نین قوینوندا ووقارلی داغلار
سانکی ابدی بیر یوخویا باتمیش
دره‌لر، تپه‌لر، مئشه‌لر، باغلار
دونیانین خئیرینی شررینی آتمیش
بیز هئچ اؤزوموز ده بیلمه‌دن دونیانین خئیرینی، شررینی آتیب، گئت به گئت زاماندان، مکاندان اوزاقلاشیب، هاردا اولدوغوموزو بوسبوتون اونوتموشدوق. بو آی قارانلیغیندا سایریشان اولدوزلار دا، سانکی ستّارین ملاحتلی سسی ایله خیاله دالمیشدی.
بیردن مئشه‌نین درین‌لیییندن بیر هارای گلنده، ستّار آیاغا قالخیب جاواب وئردی. چوخ کئچمه‌دن ایکی نفر پییادا بیر فانیس‌لا گلیب چاتدیلار. اونلار گوله – گوله اوزلرینی ستّارا توتوب:
– آی پیر اولموشلار! بس سیز هاردا قالمیسینیز؟! بوتون کند اهلی مئشه‌لره یاییلیب سیزی آختاریر؛ تئز اولون گئدک قوناقلار هامیسی شامسیز قالیب- دئدیلر.
من فانیس ایشیغیندا ساعاتیما باخاندا گؤزلریمه اینانا بیلمه‌دیم. ووصال آنلاری، ساعاتلاری نئجه ده پاخیل اولورموش….
