ايلک گؤروش
حبيب فرشباف
اوزاقدان کندين قارالتيسي گؤروننده، هله گون باتماميش کنده چاتديغيما اورکدن سئوينيرديم. آخي بير نئچه ساعات قاباق بير چوباندان «مفروضلو» کنديني خبر آلاندا او، چنهسيني يوخاري قالخيزيب- باخ ائله بورادي- دئميشدير… کنده خئيلک قالميش عاشیق عبدالعلينين «ايروان چوخورو» مني قارشيلادي. بئلهليکله توي ائويني تاپماغا داها بلدچييه احتياجيم اولماييب، سسه طرف يوللانديم.
٭٭٭
پالچيق داملارين اينسان ازدحاميندان سانکي بئلي بوکولوردو. قونشو حيطلرين بوتون آغاجلاري سانکي آدام گتيرميشدي.
قوناقچي آتين جيلووونو اليمدن آليب، مني ايچري آپاردي. مجليسين بير يانيندا منه ده يئر آچديلار، اوتوردوم.
عاشیق عبدالعلي آراز ماهنيسيني قورتارارکن، قوناقلاردان بيري، بير دنه ايکي تومنليک اسکيناس وئريب، جليلي هاواسي ايستهدي.
من جليلي هاواسيني دؤنه- دؤنه ائشيتميش اولسام دا، آنجاق عبدالعلينين اوخودوغو سؤزلري او گونهدک ائشيتمهميشديم. سؤزلر منيم اورهييمه ياتـير، دقتله قولاق آسيرديم. شعره قولاق آسديقجا، ياز فصلينين چيچهيه بورونموش يال- ياماجي، بولودلاري ياريب گؤيلره اوجالميش داغلارين مغرور باشي، گؤزلريمين اؤنونده جانلانيردي… عاشیق عبدالعلي اوخودوقجا منيم حئيرتيم آرتيردي: آخي بو شعر کيمين اولا بيلر؟! من «تاريخ-ي نادري» کيتابيني ياريياجان اوخوموشام، بس نهدن بو گونه دک بو شعري ائشيتمهميشم؟ – دئييرديم.
ماهني قورتاران کيمي اؤزومو ساخلايا بيلمهييب عاشیق عبدالعليدن شعرين کيمدن اولدوغونو سوروشدوم. او، بو شعر، گوزل شاعيريميز «ستّار»يندير- دئيه، قارا قاش –گؤز، ياراشيقلي بير گنجي نيشان وئردي. ستّار باشيني آشاغي ساليب، گؤزلريني فرشين گوللرينه زيللهميشدي. من داها گؤزلريمي ستّاردان آيـيرا بيلمهديم.
کليبردن بير گونلوک قاتير يولو اولان بئله بير اوزاق کندده، بئله بير شاعيره راست گلمهييمي هئچ يوخودا دا گؤرمزديم.
عاشیق عبدالعلي قاراباغ شيکستهسيني کوكلهيينجه، من داها دؤزه بيلمهييب، آياغا قالخديم. احتراملا ستّارا ياخينلاشيب، بير آن چؤله چيخماغيميزي خاهيش ائتديم. قوناقچييا- ائله بو ساعات قاييديريق!- دئيه، باييرا چيخديق…
٭٭٭
گونش ياواش- ياواش «اوشدوبين» داغلارينين باشينا ياخينلاشيردي. بيز کنددن چيخيب، يال يوخاري يئريمهيه باشلاديق.
بو قوربت اؤلکهده بئله بير دوست تاپديغيما اورهييم قوش کيمي چيرپينيردي. هارا گئتديييميز معلوم دئييلدي. نهايت مئشهنين سئيرک يئرينده بير چمن اوسته اوتوروب، سؤزو سؤزه، شعري شعره دويونلهمهيه باشلاديق.
پاييزين مئهي اسديکجه پاليت يارپاقلاري آستا- آستا پيچيلداشيردي. بيز ايسه اون بيرليک هئجالارين آخاريندا فلکلري سئيره دالميشديق. سهند دئميشکن:
گئجهنين قوينوندا ووقارلي داغلار
سانکي ابدي بير يوخويا باتميش
درهلر، تپهلر، مئشهلر، باغلار
دونيانين خئيريني شرريني آتميش
بيز هئچ اؤزوموز ده بيلمهدن دونيانين خئيريني، شرريني آتيب، گئت به گئت زاماندان، مکاندان اوزاقلاشيب، هاردا اولدوغوموزو بوسبوتون اونوتموشدوق. بو آي قارانليغيندا سايريشان اولدوزلار دا، سانکي ستّارين ملاحتلي سسي ايله خياله دالميشدي.
بيردن مئشهنين درينليييندن بير هاراي گلنده، ستّار آياغا قالخيب جاواب وئردي. چوخ کئچمهدن ايکي نفر پييادا بير فانيسلا گليب چاتديلار. اونلار گوله – گوله اوزلريني ستّارا توتوب:
– آي پير اولموشلار! بس سيز هاردا قالميسينيز؟! بوتون کند اهلي مئشهلره ياييليب سيزي آختارير؛ تئز اولون گئدک قوناقلار هاميسي شامسيز قاليب- دئديلر.
من فانيس ايشيغيندا ساعاتيما باخاندا گؤزلريمه اينانا بيلمهديم. ووصال آنلاري، ساعاتلاري نئجه ده پاخيل اولورموش….