یازار: عزیزنسین
چئویرن: اسماعیل شیخلی
کؤچورن: علی آغ‌گونئیلی
ایکی گؤزوم، قارداشیم ائششک آریسی!
من سنه اؤلدویومو یازدیم، آما نهدن اؤلدویومو یازمادیم. بیلیرم سنین ماراقلی صؤحبتلردن آدامین باشینا گلنلری، دانیشماسیندان خوشون گلیر. یادیندادیرمی، ایشسیز قالدیغیم و اذیت چکدیییم گونلرین بیرینده یانینا گلیب سندن بورج پول ایستهدیییم زامان، ترسلییین دوتدو. نه قدهر دیل تؤکمک ایسته‌دیمسه ده وئرمک ایسته‌مه‌دین. بؤیوک آداملاردان بیری دئییب کی، «اینسانین یوخ دئیه‌نی اولماز، آنجاق ایسته‌مه‌یین تهرینی بیلمک لازیمدیر.» بو سؤزو‌مو لیرمی، پوئیس‌مییئرمی، هیتلرمی، یا دا مشهدی جعفرمی دئییب، یادیمدا دئییل. اونو بیلیرم کی، آدی نین سونوندا«پ» حرفی اولان بیر آدام دئییب. همان بو‌مودریک سؤزو یادیما سالیب، قارشیسیندا بوینومو بوکدوم و:- اؤلوم یا اولوم- دئدیم.
من آغلاشما قوردوم، سن ده جیبیندن بوتون پوللاری‌منه وئردین. بیریسی: «صنعت دائمی، حیات‌موقتیدیر» دئییب، او بیری: « ذؤوقلرله رنگلری قاریشدیرماق اولماز» دئییب. بو سؤزلرده نه‌معنا وار؟ بونلاری سنه دئسهیدیم، بیر قولاغیندان آلیب او بیریسیندن وئره‌جکدین. دئمک، اینسانلار سؤزون کیم طرفیندن دئییلمه‌سینه، بؤیوک آداملارین آغزیندان چیخماسینا قیمت وئریرلر. یانغین قولله‌سینین دیره‌ییی سینسا، اونون هر چاتیرتیسینی بیر‌معجزه سایاجاقلار.
خوشبختلیکدن آیریلدیغیم او دونیادا ایکی جور آداملار: دلیلر، شاهلار و بیرده‌جمهوریت باشچیلاری،محاکمه ائدیلمیرلر. نه ایسته‌سه‌لر ائده بیلیرلر. اونلارا سورغو ـ سوال یوخدور. اگر‌من ده دولت باشچیسی اولسایدیم و اؤسکورسه‌یدیم، در حال: – «آمان آللاه، نه بؤیوک اؤسکوره‌کدیر»ـ هر طرفدن دیللنه‌جکدیلر. اسنه‌مک اوچون اغزیمی آچسایدیم، «آمان آللاه نه گؤزهل آرییادیر» دئیه اسنه‌مه‌ییمی نوتا یازاجاقدیلار. دوستوم! بیز سنینله قارشیلاشاندا مودروک سؤزلری قیمتسیز پول کیمی خرجله‌میردیک‌می؟ اینجی ده‌یرلی سؤزوموزو بیر قارا قپییه آلان دا یوخ ایدی. ایندی قولاقلارینی عمللی ـ باشلی آچ، سنه آخرت دونیاسیندان چوخ‌مودوروک سؤزلر دئیه‌جم «دونیایا گلمک مصیبتدیر، اؤلمک اوندان دا‌مصیبتدیر!» چونکی هر آدامی بیر باشقاسی دوغور، آما اؤلنده هر کس اؤزو اؤلور.
اؤلمک هئچ آغلیما گلمیردی.من ده هامی کیمی یاشاماق ایسته‌ییردیم، اما ایسته‌مکله ایش بیتمیر. او گون‌مودورومدن اللی‌لره آوانس ایسته‌دیم. -«نئیله ییرسن ؟» ـ دئیه سؤروشدو. بیر ایسته‌دیم دئیه‌م کی چرپلنگ دوزه‌لدیب اوینایاجام، آما اؤزومو ساخلاییب دوزونو سؤیله‌دیم:
– بورجوم وار، سیزدن آلیب اونا وئره‌جم
– بو گون، ساعات ایکی ده گلیب آپاراجاق
– چوخ یاخشی، ائله او واخت گل، اللی‌لررهنی آل
– ایندی وئره بیلمزسیزمی؟
– یوخ!
– نییه؟
فیلوسوف کیمی باشینی ترپتدیکدن سونرا بئله جاواب وئردی:
– ائله بونو باشا دوشمه‌دییین اوچون ایش دوز گلمیر. دونیا خالی دونیادیر. بیر ده گؤردون سنین بورج آلدیغین آدام ساعات ایکییه کیمی اؤلدو و سنین ده بورجو قایتارماقدان جانین قورتولدو، یا دا او واختا کیمی سن اؤلرسن منیم اللی‌لرره‌م جیبیمده قالیر. دونیانین ایشینی بیلمک اولماز، ساعات ایکییهجن کیم بیلیر، کیم اؤله کیم قالا.
بوینومو بوکدوم.
– بی افندیم! منده او باخت هاردادیر. ساعات ایکییه کیمی نه بورج وئره‌جه‌ییم آدام اؤلر، نه ده من. قورخورام ساعات ایکییه کیمی سیز اؤله‌سینیز، من ده اللی‌لررهنی آلیب بورج صاحیبینه قایتارا بیلمه‌دیم.
ساعات ایکی اولدو، نه بورج وئرن اؤلدو، نه‌من، نه ده مودوروم. اوزاق گؤرن الینده قدح حاقسیزلیغا عصیان ائدن ذکالی، بیلیکلی دوستلاریمیز او قدهردیر کی … «کمکلری» ـ دئیه اونلاردان بیرینین یانینا گئتدیم. ائو تونلوک ایدی، قوناقلاری واردی. باشیما گلنلری سؤیله‌دیم، دؤرد یانیمی کسدیلر و دقتله منه قولاق آسدیلار. باشیما گلنلر ائله کدرلی، یانیقلی ایشلر ایدی کی، سؤیلهدیکجه آغلاماقدان اؤزومو گوجله ساخلاییردیم. آما گؤزلهنیلمز بیر احوالات باش وئردی. منه قولاق آسانلار گولوشمهیه باشلادیلار. حتا گؤزهل بیر آرواد منیم سؤزلریمه او قدهر گولدو کی، الیندهکی قدحده کی بادهنی چینینه سؤیکندیی کیشینین بوینونا تؤکدو. من جدی سؤزلر دئییر، دردیمی دانیشیردیم، اونلارسا اینانمیردیلار. «چوخ قریبهدیر!»، -«نه پیس ایش اولدو؟»، -«عاغیل کسن شئی دئییل» ـ دئیه قهقهه چکیردیلر. من ایسه چکدیییم اذیت‌لری، ذلت‌لری، عصبیلشمهییمی اونلارا ناغیل ائدیردیم. منیم مصیبت‌لریم اونلارا گولمه‌لر گلیردی. بیردن گؤزلری یاشارمیش بیر آرواد گؤردوم. «گؤرونور قلبی یوموشاق اینساندیر» ـ دئیه دوشوندوم و اونا اومید بسله‌ییردیم کی، قادین: -«اوی ایندیجه اوره‌ییم گئده‌جک، منی توتون! گولمکدن گؤزلری یاشاردی» – دئدی.
نه دئدیمسه گولوشدولر. چیخیب گئتمه‌یی قرارا آلدیم. قاپینین آغزینا چاتاندا: -«یامان گولدوک، آللاه سنه انصاف وئرسین، بیزی یامان گولدوردون. صاباح یئنه گل گئفیمیزی آچ» ــ دئدیلر.
علاجیم یوخ ایدی، صاباح بیر اومیدله یئنه گلدیم. نه سؤیله‌دیم سه ــ «مزه‌لیک ائله‌ییرسن » ـ دئدیلر. سونرا بیری: -«بسدیر، داها دانیشما!» – دئدی.
ائله سئویندیک، نهایت منی بیر نقر باشا دوشموشدو. ائله بو واخت او آدام:
– عذر ایسته‌ییرم گولمکدن لاپ زاد اولدوم، بو ساعات ییخیلاجام ــ دئمه‌دیم‌می؟
سوسدوم، هامیسینی گؤزدن کئچیردیم. گؤردوم کی، دوغرودان دا گولمکدن اوره‌ک‌لری کئچه‌جک. -«نییه گولورسونوز؟»- دئیه باغیردیم. -بورا باخ، سن مضحکه‌چی دئییلسن کی؟ حیاتین بئله گولمه‌لردیر؟ سؤیلندیک‌لرینین هامیسی سنین باشینا گلیب؟» ـ دئدیلر. قاپیدان چیخارکن آرخامجا دئدیکلرینی ائشیتدیم:
– نه گؤزه ل دانیشیر
– قریبه سؤزلر دانیشدی.
– گؤره سن، دئدیک‌لری دوزدورمو؟
– یوخ جانیم، آکتیورلوق ائله‌ییر، اؤزونو مزه‌لی‌لییه قویور.
ایکی گؤزوم، ائششک آریسی!
بیلیرسن‌می بوتون عؤمروم بو جورکئچدی، آغلامالی اولدوقلاری حالدا گولن‌لرین آراسیندا یاشاماق منیم اوچون گون به گون چتین اولدو. منیم مصیبت‌لریمی باشا دوشمه‌دیکلرینه گؤره اؤزومو اؤلدوردویومو اونلارا سؤیله‌مه دئسن یئنه «نه قریبه احوالات» ــ دئیه گوله‌جکلر. اگر منی بورادا بیر آز ساکیتلشدیرمک ایسته‌ییرسن سئویملی ائششک آریسی! او ایتی ایینه‌نله اونلاری سانج! گونش ده پار ـ پار پاریلدایان قانادلاریندان اؤپورم.
مَحبتله
اؤلموش ائششک
*بو داستان ۱۳۸۴جی ایل آذری فصلنامه‌سینین ۹نجی نومره‌سینده ده یاییلیبدبر
