قولام دایی دیلشاد خانیمی دؤنه-دؤنه گؤرموشدو؛ هر دؤنه‌‌ده ائله‌جه بیر یاراشیقلی، بویلو- بوخونلو آروادی اولماسینی آرزیلامیشدی. اوندان کئچنده، او دیلشاد خانیمدان “هه” جاوابی آلماسیندان دا او قدر آرخایین دئییلدی؛ چونکو اونون گؤزونون قاباغیندا دیلشاد خانیم نئچه‌لرینه “یوخ” جاوابی وئرمیشدی؛ اونا گؤره ده مصلحتی اوندا گؤرور کی جلیل بیابانی‌نی آروادی ملیحه‌ایله بیرلیکده ائلچی‌لیگه گؤندرسین.
جلیل گئتمه‌سین گئدیر، آمما گلمه‌سیندن خبر اولماییر. بو گون، صاباح، بیریسی گون …، گون‌لر آغیر- آغیر سوووشور؛ قولام دایی فالا چئویریر، گؤزلری قاپی‌یا دیکیلی قالیر کی هاچان قاپی آچیلاجاق؟! بیر هفته، اون گون،…قاپی آچیلماییر. او هر گون او قفه‌خانادان بو قفه‌خانایا، او میخانادان بو میخانایا گیریر چیخیر، جلیلی تاپا بیلمه‌ییر. آنجاق گونلرین بیر گونو پاشا قفه‌سیندن چیخاندا جلیل‌ایله اوز به اوز گلیر :
-جلیل! آ کیشی به سن هاردا قالدین؟
-بیر سرویس گئتدیم کرمانشاها، اورداندا بیر یوک دوشدو بندر شاپورا. ددم یاندی سن اول؛ بویون ناهار چاغی گلمیشم والله!
-به سن نئیله‌دین آخی؟ بیر خبر، اتر. آخیری نه اولدو باا؟
-بابام نه اولاجاغیدی، هئش زاد! توتان ایش دئییل والله، بوشلا داداشیم !
-نئجه توتان دئییل، آخی نه دئییر ؟
-نه دئیه‌جک ده‌‌ده‌سینین قانین ایسته‌ییر.
-سؤزونون جانی نه‌دیر؟
-هئش والله دئمه‌لی دئییل؛ ماتیشکا کؤپه‌یین قیزی دئییر آدیما حه‌یط سالسین .
-حه‌یط؟! منیم وار- یوخ بیر دنه حه‌یطیم وار دآا.
-ائله او دا بیرین ایسته‌ییر دآا. دئییر من اره گئتسم قطعن اوشاقلاریم منی آتاجاق، ایه الله ائله‌مه‌میش اونون باشینا بیر ایش گلسه اوندا من آوارا – گؤور اوللام .
-یانی گلمه‌میشدن منی اؤلدویه قویور؟
-والله اونو دا دئدیم، دئدیم اؤلوم – ایتیم الله الینده‌‌دی آرواد، بویون- صاباحی هئش کیم بیلمز . عیناد دی کؤپک، دئدی آنجاق منیم شرطیم بودو، حه‌یط اولماسا گلن دئییلم .
-لااله‌الاالله ! اولمویا داش دیغیرلادیر؟ –
دئیه، قولام دایی نئچه لحظه توما گئدیر، سونرا جلیلین قولوندان توتوب قفه‌خانایا ساری آپاریر.
قلیان دئییرلر. قولام دایی قلیانی ائله سومورور کی قفه‌خانانین های- کویو قلیانین خورولتوسونون آلتیندا قالیر. او لاکلام دانیشماییر؛ قلیانین باشی اوچ دؤنه ده‌ییشیلندن سونرا قولام دایی قرارا گلیب دیلله‌نیر:
– اولسون قبول‌دی .
جلیلین گؤزلری بؤیویور :
– نئجه کی قبول‌دی! یانی حه‌یطی وئریرسن اونا؟!
– هه، وئریرم. منیم کی اوشاغیم یوخدو؛ او دا کی باجی‌لاریمدی، آند اولا آلله‌ها قویمایاجام بیرجه دنه چوپ قالا گؤزلرینه قویالار. بئ‌قئیرت کوپی اوشاغی !
– کیشی ده‌لی اولموسان؟ بوراخ قوی گئتسین بابام، نه چوخ آرواد، یانی ماتاح دی بوو؟!
– یوخ آلاجاام، مخصوصا بونو آلاجاام باجی‌لاریمی یاندیریب پؤشله‌دم !
قولام دایی‌نین سؤزو بیر‌‌ایدی، ایکی اولمازدی. دیلشادی آلیر؛ کبین کسیلن محضرده، عینی گونده ده، حه‌یطین قباله‌سی دیلشاد خانیمین آدینا چئوریلیر.
قولام دایی‌نین تویو تاریخی بیر توی اولور. خینا یاخدی گئجه سینین آخشام اوستوسو بوتون شوفرلر ییغیشیر شهرین ان قدیم حامامین قوروق ائدیرلر؛ بیر دسته عاشیق چاغیریرلار؛ مفصل چال – چاغیرایلا قولام دایی‌نی حاماما آپاریرلار. او گئجه خینا یاخدی‌دا هئچ ایچمه‌ین یاریم قاب ایچیر. جلیل بیابانی مجلیسی دولاندیریر. یامان کئفلی بازار اولور. هر طرفدن زاکاس وئریلیر. چالقیچی‌لار بیلمیرلر کیمین زاکاسین چالمالی‌دیلار. جلیل اولماسایمیش یقین بیر ایکی اوچ توتوشما اولاجاغمیش. جلیل قوناق‌لاری بیر به بیر اورتایا چکیب اوینادیر. هره‌یه بیر هاوا چالینیر. نهایت قولام دایی‌نین اؤزون اورتایا چکیرلر. قولام دایی‌یا یوز بیر هاواسین چالیرلار. او اوینایان زامان سرخوشلوق، هیجان مجلیسی بورویور. ایستیکان‌لار دالبادال بوشالیر. ساغلیق سسی دام - دوواری آشیر. هر طرفدن اونون باشینا شاباش یاغیر.
او گئجه قولام دایی اوز فامئل‌لریندن بیرجه نفر ده چاغیرمامیشدی. مجلیس داغیلاندان سونرا جلیل بیابانی‌ایله صفر اینتیرناش بیرلیکده قولام دایی‌نین آداخبازلیغا گئتمه‌سینده اونو گلین ائوینین قاپیسینا‌جان موشایعت ائدیرلر.
او گئجه‌نین صاباحی شهردن بیرجه دانا یوک ماشینی یولا چیخماییر. شوفئرلر کئچن گئجه‌نین سرخوشلوغوندان آییلاندان سونرا ماشینلارین یودوردوب،گئجه قولام دایی‌نین گلین گتیرمه‌سینه حاضیرلاشیرلار. هر شئی اؤز یئرینده‌دیر.
قولام دایی‌نین یولداشلاری جلیلین ایشاره‌سیله هر بیر ایشی یئر به یئر ائدیرلر. حه‌یطین بیر طرفینده اودون‌لا قالانمیش اوجاق‌لارین اوستونده قازان‌لار دیب- دیبه دوزولوب. قازانلارین آغزینا سالینمیش میس مجمعه‌لرین قیراق‌لاری خمیرلنمیش، ایچلرینه کؤز قالانمیشدی. دم‌ده اولان دویونون اییی دام – دوواری آشیب قونشو ائولره یاییلیردی. شام واختی یاخینلاشد‌یقجا ائوین دؤرد – دؤره خیاوان‌لاریندا یوک ماشینی الیندن ترپنمک اولموردی. مفصل شام وئریلیر.
شوفئرلر گلین دالینجا گئتمه‌یه حاضیرلاشیرلار. جلیل بیابانی آروادی ملیحه‌ایله اؤز پابئداسیلا قاباغا دوشور، باشقا شوفئرلر هره اؤز ماشینی‌لا اونون آردینجا سیرالانیرلار. اللی– آتمیش یوک ماشینی، تریلی، تانکر، جوف‌چرخ، تک، خاور و…گلینین قاپیسیندا سیرایا دوزولورلر. قولام دایی ائوده قالیب گلینین یولون گؤزله‌ییر. دیلشاد خانیمی دبدبه-کبکبه‌یله جلیلین پابئداسینا میندیریرلر، جلیلین آردینجا یوک ماشین‌لاری بوق چالا- چالا یولا دوشورلر. ماشینلار بوتون خیاوانلاری دولانیر؛ بوق چالمالاریلا شهری باشلارینا آلیب هامینی دیله گتیریرلر: “کافتار کیشی‌نین بیر آیاغی قبیرده‌‌دی هاا، آمما گل گؤر نه بساط یولا سالیر! میدبئیین کوپه‌ی اوغلو هئش گور اوتانیر؟!”
گلین قاپی‌یا یئتیشنده قیز ائوینین آداملاری به‌یین قاباغا گلمه‌سین ایسته‌ییرلر، البت‌ده کی، هله گلین قاپی‌یا چاتمامیشدان، داما چیخیب الینده قیرمیزی آلما، جیب‌لری خیردا پول، کانفئت‌له دولو اولان قولام‌دایی بئله – بئله آلچاقلیق‌لارا قاتلاشان دئییلدی. دوزدور کی او دیلشاد خانیمی آلماغا اونون بوتون شرط‌لرینی قبول ائله‌ییر، بللی‌ایدی کی ائله- ائله ایش‌لر کبین کسیله‌نه‌جن‌ایدی، یوخسا قولام دایی اولاسان، آروادا اه‌‌‌یئله‌سن؟! استغفرالله! آخی گؤر عاغیلا سیغان ایش‌دی بوو؟ یوخ قولام دایی قاباغا گئتمه‌ییر، گئدنمزدی ده؛ آخی ائربئله شوفئری اؤزونه گولدورنمزدی کی. قولام دایی قیز ائوینین آداملارینین های – کویونه ویژ وئرمه‌دن آلما‌سین آتیر، خیردا پول‌لاریلا کانفئتینی گلینین باشینا سپیب ساغدوشی جلیل بیابانی، سولدوشو صفر اینترناش‌لا برابر آغیر- آغیر دام‌دان ائنیب، ائدیک میخاناسینا ساری یولا دوشور. گئجه‌نی یاریدان سوووشدوران قوجا میخاناچی قولام دایی‌گیلین گئتمه‌سیله میخانانی باغلاماقدان واز کئچیر: ” آی بالام بو گئجه هانسی باختا‌وارین تویوایدی ؟ چوخ های- کویوایدی ! ” «سون»
