بئش پلان و گؤزنظر دوعاسی
رقیه کبیری
قاز چیراغینین نارینجی شیریندن آسلامیشام اونو. ائوده هارا گئدیرم، نه ایش گؤرورمسه، قاز چیراغیندان آسیلمیش نوستالژیک بو یاشیل رنگ، بؤیوک بیر قیفیللی سانجاغا سانجاقلانمیش اوچ‌بوجاقلی بیر دوعا باغلیسی‌دیر. آنباشی چیراق کیمی ذهنیمده ایشیلداییر. اوشاقلیق چاغلاریمدا بئله بیر یاشیل رنگینه سیّدی یاشیل رنگی دئیردیک. باغلینین ایکی طرفی سلیقه ایله آشیرما تیکیلیب. اوچ‌بوجاغین باش‌بوجاغیندا ایسه، ماوی بیر گؤزنظر مینجیغی وار. اسکی‌دن گؤردویوم گؤزنظر مینجیقلاریندان دئییل، تورکیه گؤزنظرلرینه تای بیر مینجیقدیر. سورمه‌یی بیر زمینده آچیق ماوی رنگین اورتاسیندا قاپ‌قارا بیر گؤزبه‌به‌یی. اسکی گؤز نظر مینجیقلاریمیز دلیک‌لی داشلارکیمی، اورتاسی دلیک، یاشیل یا ماوی رنگده اولاردیلار. ایندیسه گؤزنظرلریمیزین اولگوسونو ده قونشو اؤلکه‌دن کوْپی ائلیریک.
دوعا باغلیسینی تبریزین مدرن بیرخیابانیندا تاپدیغیم گوندن بری عجیبه بیر حیسّیم وار. هئچ عاغلیما دا گلمزدی بیر گون بورجلاری گؤیه دوْغرو یؤنلمیش، پارکینگ‌لری ارس پلاک‌لی ماشینلارلا دولو بیر خیاباندا بئله بیردوعا باغلیسینا راستلاشیم.
اونو پیادا یئرینده، کورلار اوچون دوزولموش ساری موزائیک دؤشمهنین اوستونده گؤردویوم آن تعجب ائتسم ده، یولومو توتوب کئچدیم. ایکی ساعات سونرا گئری دؤندویومده هله ده دوشدویو یئرده، موزائیک دؤشمهنین اوستونده دوشوب قالمیشدی. معلوم دئیلدی بو ایکی ساعاتدا نئچه نفر منه تای اونو گؤروب- گؤرمزدن کئچیب گئدیب. یاشیل باغلینین اوستونده‌کی ایزلردن بللی ایدی اونو آیاقلاییب کئچن آداملارین سایی آز دئییلمیش. أییلیب اوچ‌بوجاقلی دوعا باغلیسینی گؤتوردویومده حیس ائله‌دیم أسکی زامانلاردان قالمیش بیر نسنه‌نی ألیمه آلیرام.
ایندیسه بئش گوندور قاز لوله‌سینین نارینجی شیریندن آسیلی قالیب. هر زامان باشیمی لپ‌تابیمدان قالدیراندا دوعا باغلیسینین سیّدی یاشیل رنگی قاز چیراغینین نارینجی شیرینین آلتیندان گؤزومه گلیب، ذهنیمی بوْیالاندیریر. بو یاشیل‌لیقدان جان قورتارا بیلمیرم. اونا زیللندیییمده قورخورام هیپنوتیزم اولام. اؤز- اؤزومه دئیرم: «بو دوعا کی حرکت ائله‌میر منی هیپنوتیزم ائله‌سین!»
بیر ایچیم قهوه دمله‌دیکدن سونرا لپ‌تابیمین باشینا گئری دؤنورم. هله ده دوعا باغلیسی یاشیل چیراق کیمی ذهنیمده ایشیلداییر. قهوه‌می ایچیب، بیر پاپیریز آلیشدیریرام. یاشیل رنگلی دوعا باغلیسی توستو آرخاسیندان منی بویوله‌ییر. یادداشلاریم پلان‌به‌پلان توستو ایله برابر دوعا باغلیسیندان گئری اوچور.
بیرینجی پلاندا من پنجره‌نین هئره‌سینده عطیرشاهی ایله شمعدانی گولدانلارینین کناریندا اوتورموشام. عطیر شاهی‌نین اییسیندن، شمعدانی‌لارین چوهرایی، قیرمیزی، آغ چیچکلریندن آنلاییرام کی، بایرام گونلریندن بیریسی‌دیر. قونشو قیزی اوتاغین آستاناسیندا اوتوروب، آناسی ایسه تاقچا آلتینداکی یاسدیقلارا دایانیب، سیّد خانیم ایله دانیشیر. دفتریمین اورتاسیندان بیر واراق کاغیذ جیریب، سیّد خانیما وئریرم. سیّد خانیم بیک خودکار ألینده، قیراقلاری قیرمیزی خطّ ایله خط‌کئش‌لنمیش کاغیذین اوستونده قونشو قیزینین باغلی بختینین آچیلماغینا دوعا یازیر. قیز دا منه تای بویلانیب کاغیذا باخیر. اونو بیلمیرم، آمما من سیّد خانیمین نه یازدیغینی اوخویانمیرام. بیلمیرم قیزین آناسی دئدییی بخت یانی نمنه؟ اوسته‌لیک، باش تاپا بیلمیرم بو کاغیذدا یازیلمیش سؤزلر او آنلامینی بیلمه‌دیییم بختی نئجه آچا بیلر!
ایکینجی پلاندا قونشو قیزینین آچیلمیش بختی شانسینا آغ چیخماییب، گاهدان قارایا چالار بختی اونون اوستونه أل قالدیریب، قولاغینین دیبینی قیزدیریب، گؤزونون آلتینی گؤیردیر. قونشو قیزی ایسه بئله واختلار آغزی أییلیر. قونشو قیزی آغیز أییلمه‌سینین عادت‌کرده‌سی اولوب. اونون آغزینین دوزه‌لمه‌سی سیّد خانیمین ألینده‌دیر.
من پنجره‌نین هئره‌سینده اوتورموشام. عطیرشاهی ایله شمعدانی گولدانلاری حوْوض قیراغینا دوزولدویونه گؤره یازین ایکینجی آیی اولمالیدیر. قونشو قیزی آنباشی أییلمیش آغزینین سویونو ألینده‌کی دستمالی ایله ده‌ریر. سیّد خانیم قیزین قارشیسیندا دیزه چؤکوب، مقدس کیتابی قیزین اوزونه یاخین توتوب، دوعا اوخویور. دوعا قورتولاندان سونرا گؤزله‌نیلمزدن کیتابی برکدن بوکور. کیتابین بوکولمک سسینه قیز دیسکینیر، آمما هله ده آغزی أیری قالیب. سیّد خانیم کیتابی آچیب، ألینی کیتابین صحیفه‌لرینه چکیب، سونرا قیزین اوزونه چکیر. قیزین آغزی هله ده أیری قالیب. سیّد خانیم مقدس کیتابی یئنی‌دن آچیب، ألینی کیتابین صحیفه‌لرینه سورتوب، قیزین اوزونه یومشاق بیر سیللی یاتیردیر. قیزین أییلمیش آغزی دوزه‌لیر. قیز آغیز سویونا بولاشمیش دستمال ایله گؤزونون یاشلارینی سیلیر. من ایسه بیر سیّد خانیمین ألینه باخیرام، بیر ده قیزین دوزه‌لمیش آغزینا. سیّد خانیم اولماسایدی یقین کی قیزین آغزی أیری قالاجاق ایمیش. سیّد خانیمین ألی ایله باشقا أللرین آراسینداکی فرقی آختاریرام. باشقالارینا تای اونون أللرینین ده بئش بارماغی وار. او دا أللری ایله یئمک پیشیریب، یئییر. اوزونو یوُیور. توالته گئدیر، همن بارماقلارلا طهرات آلیر. حتی بورنونو قوردالاماغینی بئله گؤرموشم. باش تاپا بیلمیرم سیّد خانیمین أللری ایله آیری أللرین نه فرقی اولا بیلر؟ بلکه ده بو سوْرونلارین هامیسینین حکمتینی قونشو قیزینین آغزیندان آختاریب تاپماق گرک! یقین کی اونون آغزی آیری قیزلارین آغزیندان فرقیلیدیر!
اوچونجو پلاندا قیز گئنه آناسی ایله برابر گلیب. من ایسه گئنه ده پنجره‌نین هئره‌سینده اوتورموشام. بو ده‌فه حووض قیراغینا دوزولموش عطیرشاهی ایله شمعدانی‌لارین سولوب، تؤکولموش چیچکلریندن بللی‌دیر یایین سون آیی‌دیر. قونشو قیزینین آناسی هر دؤنه گلدییی کیمی یاسدیقلارا دایانیب‌دیر. سیّد خانیم بیک خودکار ألینده، قیزین بختینین دیلینی باغلاییب، محبتینی جوشدورماق اوچون منیم دفتریمدن جیریلمیش کاغیذ اوسته محبّت دوعاسی یازیر. من ایسه بویلانمیشام، اوخویا بیلمه‌دیییم محبّت جوشدوران یازیلارا باخیرام. باش تاپا بیلمیرم بو یازیلار نئجه او قیزین بختینین دیلینی باغلاییب، اوره‌یینده محبّت جوشدورا بیله‌جک!
دؤردونجو پلاندا یادیما گلمیر نئچه فصیل اؤتوشوب، آنجاق من دؤردونجو کیلاسین اوچونجو ثلثونون امتحانلارینی وئریرم. قیز ایله آناسی حووض قیراغیندا دؤشنمیش تختین اوستونده أیله‌شیبلر. قیزین بختینین محبّتی جوشسا دا، قیزین بئلی بوشدور، بطنی نوطفه ساخلامیر. سیّد خانیم ألینده بیر بولوت دولو تورش آلچا، گلیب قیز ایله آناسی‌نین کناریندا أیله‌شیر. قیز دا منه تای تورش آلچالاری گؤرونجه آغزینین سویو آخیر. سیّد خانیم بولوتو اونا ساری ایته‌له‌ییب، قیزین آناسی وئردییی باغلی قیفلین ایچیندن بیر قئیطان کئچیردیب، دیل- دوداغی آلتدا «یس» سوره‌سینی اوخویوب، «مبین» سؤزونه یئتیشنده قیفیلا پوفله‌یندن سونرا قئیطانی دویونله‌ییر. من ألیمده کیتاب، بیر سیّد خانیمین ألینه باخیرام، بیر ده قیزین خارپاخارپ آلچا چئینه‌ین آغزینا. تله‌سیرم قیز ایله آناسی دوروب گئتسینلر، منسه دوشوم آلچالارین جانینا. سونوندا سیّد خانیم یئددینجی دویونو ویریب، قیز ایسه پالتارینی یوخاری قالدیریر. سیّد خانیم ایسه، فرقلی أللری ایله قیفیلا دویونلنمیش قئیطانی قیزین بئلینه باغلاییب، آناسینا دئییر: «سَفریسینی دوغاندا قیفیلی آچیب، آخار سویا آتاجاقسیز.»
منسه گؤزوم آلچالاردا، عاغلیم سفری سؤزونه چاش‌باش قالیب. اوسته‌لیک، باش تاپا بیلمیرم قیزین بطنی هاردادی، نوطفه یانی نمنه؟ قیفیلی نییه آخار سویا آتاجاقلار؟!
بئشینجی پلاندا اودون بخاریسی‌نین چیرتاچیرت سسی ایله باغلی پنجره‌لرین ایچری اؤنونه دوزولموش چیچک‌سیز عطیرشاهی ایله شمعدانی گولدانلاریندان قیش فصیلی اولدوغو معلوم اولور. سیّد خانیم توربا کیمی گئن بیر دون گئییب، قونشو قیزینین کؤرپه‌سینی یاخاسیندان کئچیردیب، أته‌ییندن چیخاریب، نسه سؤزلر دئییر. سیّد خانیمین سسی کؤرپه‌نین ونگیلتی سسینده ایتیر. سیّد خانیما باخاندا آدینی اونوتدوغوم زیارتگاهدا گؤردویوم دلیک‌لی داشلاری خاطیرلاییرام. اوردا دا کؤرپه‌لری داشین ده‌لییندن کئچیرمه‌سینی گؤرموشم. دییه‌سن سیّد خانیمین أللریندن علاوه، یاخاسی ایله أته‌یی ده آیری یاخا و أتک‌لردن فرقیلیدی. سیّد خانیم کؤرپه‌نی اوچ ده‌فه یاخاسیندان کئچیریب، أته‌ییندن چیخاراندان سونرا، اوچ‌بوجاقلی یاشیل مخمره تیکیلمیش دوعانی ماوی بیر مینجیق ایله برابر کؤرپه‌نین یاخاسینا سانجاقلاییر. کؤرپه هله ده ونگیلده‌ییر.
من ایسه چاش‌باش قالمیشام. بیلمیرم کؤرپه‌نین دؤشونه سانجاقلانمیش دوعا باغلیسی اونون بختی آچیلماق اوچوندو یوخسا محبت اوچون؟ بلکه ده اونون بئلینی برکیتمک اوچون اولسون.
ألیمده‌کی پاپیریزیم کوله دؤنوب، توستو یوخا چیخیب. نارینجی قاز شیریندن آسلانمیش دوعایا گئری دؤنموشم. ماراقلی‌یام گؤرم کی او نوستالژیک یاشیل پارچا قابیغین ایچینده نه سؤزلر یازیلیب. اوشاقلیق چاغلاریما دؤنمه‌ییم گلیر.
دوعا باغلیسینین آشیرما تیکیش‌لرینی آستا- آستا سؤکورم. بیر آن پئشمان اولورام. ایسته‌میرم ایندیکی عاغیل- شعوروملا سیّد خانیمین نوستالژیاسینا، اوشاقلیق چاغلاریمین صاف- ساده‌لییینه خوْر باخیم. یاری سؤکولموش باغلینی یئرینه قایتاریرام. ایکینجی پاپیریزی آلیشدیریرام. ایکینجی پاپیریز دا ماراغیمین هوْوونو آلا بیلمیر. او دوعانین ایچینده یازیلمیش یازیلاری اوخوماق وسوسه‌سینه غالیب گله بیلمیرم. دوعا باغلیسینی باشاباش سؤکورم. مین ایلدن قالمیش مکتوبی آچان کیمی یاشیل قابیغین ایچیندن چیخاردیغیم بوکولو کاغیذین لایلارینی آستا- آستا آچیرام. A4 بوْیونداکاغیذ ألیمده، تعجّوبدن آغزیم آچیلا قالیر. بوینوز چیخارتماسام یاخچیدی. کاغیذ اوزرینده یازیلمیش دوعا بیک خودکاری ایله یازیلماییب. کامپیوترده تایپ اولونموش عربجه بیر یازی‌دیر.
هاوا گورولداییر. یاغیش شیدیرغی یاغیر. پنجره‌مین هئره‌سینده نه شمعدانی گولو وار، نه ده عطیر شاهی. آنجاق پنجره‌نین آیاغیندا، میز اوسته دوزولموش آفریقایی بنؤوشه‌لر بنت‌کونسول گولوندن بللی‌دیر زامان گرک۱۳۹۶- جی ایلین بیرینجی آیی‌نین ۱۲- جی گونو اولسون.
۱۳۹۶٫۱٫۱۲
