حیات نییه گرک شیرین اولماسین؟!
مرتضی مجدفر

بیر داها کیتابخاناسیندا اولان دده‌قورقودلاری آرادی. ائلی‌نین دیل و کولتورونه اوره‌کدن هَوَس بسله‌دییی اوچون، ائوده کی کیتابخاناسیندا، کئچمیش قیرخ ایلده چاپ اولان دده‌قورقود کیتابلارینی‌نین چئشیدلی نسخه‌لری‌نین بیر چوخو وار ایدی. آنجاق او تدقیق ائتمک دالیسینجا دئییلدی. بو گونلر حال- احوالی چوخ دوشگون ایدی. حیاتی قارما- قاریشیق اولموشدو. دئیه‌سن اؤلکه‌سینه یئردن، گؤیدن بلا یاغیردی. ناخوشلوق هر بیر یئری بوروموشدو و بیر چوخلاری، دونیانی احاطه ائدن یئنی ناخوشولوقدان اوزاق قالسین‌لار دئیه، اؤزلرینی ائولرینده دوستاقلامیشدیلار. بو دورومدا، دده‌قورقودو آراییب، اوخوماق ایسه، گولمه‌لی نظره گلیردی، آنجاق ائله دئییلدی.
اونون دده‌قورقودلا تانیشلیغی، گنج یاشلارینا قاییدیردی. او زامانلار، ائله‌جه ده، اؤز آنا دیلینی اوخویا بیلمیردی. ائله اونا گؤره دده‌قورقوددان اوخودوغو ایلک حئکایه، فارسجایا چئوریلمیش «سرگذشت دومرول دیوانه‌سر» آدلی بیر اوزون یازی اولموشدو. او حئکایه‌ده، اوغوز ائلینده یاشایان، قدرتلی و حاکیم اولان «دومرول» آدلی بیر پهلوانین دوزلتدییی کؤرپونون هنده‌ – ورینده یاشایان بیر طایفانین، دوشونجه‌لی بیر گنج پهلوان اوغول‌لاری اؤلور. دومرول، شیکاردان قاییدارکن، طایفانین جماعتینی آغلار گؤرور و اونلارلا دانیشدیقدان سونرا، تانری طرفیندن عزراییل آدلی بیر مَلَیین مامور اولوب، جاوانین جانینی آلماسیندان خبردار اولور. دومرول، تانرینی دالازلاییر و بئله بیر جاوانین جانینی آلماقدان شکایت‌لنیر. اونون بو دانیشیقلاری آللاهین خوشونا گلمیر و عزراییله، «بو دلی دومرولون جانینی آل!» دئییر.
عزراییل، مَلَک اولدوغو اوچون، گؤرونمه‌دن دومرول‌لا اونون قیرخ سیرداش پهلوانی‌نین شنلیک گئجه‌لرینه داخیل اولور و بیر چوخ گئت- گل و چکیش- برکیش‌دن سونرا، اونو بیر قویویا سالیب، جانینی آلماق قصدینی پهلوانا سؤیله‌ییر.
ایلکجه، دومرول یئنه ده آغیر دانیشیر، آنجاق داردا قالدیغینی آنلایارکن، یوموشالیر و عزراییله بیر چوخ تحفه‌لر، زمی‌لر، چشمه‌لر و داغلاری باغیشلاماق قصدیندن دانیشیر. عزراییل قبول ائتمیر و بیر داها تانری طرفیندن، دومرولون جانینی آلماق دستورو وئریلیر.
دومرول، باشقا بیر فیکیرلره دالیر. او آتاسی «دوخا قوجا»نین یانیندا نه قَده‌ر عزیز اولدوغونو بیلرکن، عزراییلدن، گئدیب آتاسی ایله دانیشماق و دومرولون یئرینه اونون جانینی آلماقدان سؤز آچیر.
اوغول، آتا یانیندا چوخ- چوخ عزیز دیر، آنجاق آتا، حیاتینی اوغلوندان شیرین بیلرکن، اونون سؤزونه باش ایمیر و عزراییله یوخ دئییر. بئله‌لیکله دومرول، اؤز یانیندا:« آنام، منی هامی اوشاقلاریندان چوخ سئویر… او منه هر بیر زامان قوربانین اولوم، قادانی آلیم دئییب…»، دوشونرکن، عزراییلدن آناسی‌نین جانینی آلماغی ایسته‌ییر.
اونلار آنانین یانینا گئدیرلر. آنا، یئنه بالاسینا «قوربان کسیم، قادانی آلیم، بویونو اوخشاییم»، دئیه، اونون یئرینه جانینی عزراییله باغیشلاماقدان چکینیر.
آتا و آنادان اَلی اوزولموش دومرول، عزراییلدن ایسته‌ییر سون گؤروش و تاپشیریقلار اوچون، اونون ایکی اوغلونو، جان شیره‌سی و سئوگی‌سی ایله بؤیودن حیات یولداشی‌نین سوراغینا گئتسینلر. عزراییل قبول ائدیر و دومرولون ائوینه ساری یولا دوشورلر. ائوده، آروادی، دومرولون باشینا نه گلدییندن خبردار اولارکن، دومرولو اؤزونون تکجه دایاغی، اومیدی، آرزوسو و گلجه‌یی بیلرکن؛ اؤلمه‌یه حاضیرلانیر و حیات یولداشینی دا راضی‌لاشدیریر، عزراییل ایسه، آردواین جانینی آلماغا آددیملاییر. آنجاق دومرول، عزراییله ساری قیشقیراراق، دئییر:«بیلمیرم بیزی قارا بخت ائله‌مه‌یه نه قَده‌ر تله‌سیرسن… بیر آز دایان، تانری ایله سؤزوم وار!»
سونرا دئییر:«تانریم! منجه سن گؤیلرده یوخ، اینسانلارین اوره‌کلرینده‌سن. ایسته‌ییرسن، بیرلیکده ایکیمیزین ده جانیمیزی آل، یوخسا ایکیمیزی ده بوشلا! من سنه سؤز وئریرم یوللار تیکیب، کؤرپولر سالدیرام. آج‌لاری توخ ائدیب، لوت‌لره پالتار گئییندیرم و هامییا خوش گونلر باغیشلایام…!»
آللاهین بو سؤزلردن خوشو گلیر و عزراییله دئدی:« بو ایکی اَر- آرواد، بیر داها ۱۴۰ ایل ده یاشایاجاقلار. گئت دومرولون آتا- آناسی‌نین جانلارینی آل!»
او، قیرخ ایل قاباق اوخودوغو بو افسانه‌وی حئکایه‌نی، هئچ بیر زامان قبول ائده بیلمه‌میشدی، آنجاق نئچه مدت‌دیر بو حئکایه‌نین بؤلوم‌لرینی، بو گونکو حیاتیمیزدا گؤروب، ائشیدیب، یا دا کی مجازی مئدیالاردا اوخوموشدو.
تئلویزیون، دؤنه- دؤنه بؤیوک‌لرینیزین گؤروشونه گئتمه‌یین، دئیه- دئیه، او بئله دوشونوردو کی بیر چوخ‌لاری آتا- آنالارینی گؤرمک اوچون، اونلارین ائولرینه گئدیب، اؤزلری ایله عزراییلی اورایا قوناق آپارمیش و «بونلارین جان‌لارینی آل!»، دئمیشلر. بعضی آتا- آنالار و بؤیوک دده، بؤیوک ننه‌لر ایسه، اونلارا بیر زادلار آلیب، آپاران زامان، «ائله قاپی‌نین دالیسیندا قویون، گئدین… آللاه آمانیندا!»، دئمیشلر؛ ائله دوز دومرولون آتا- آناسی، عزراییله یوخ دئدیکلری کیمی! اونون باخیشیندا، دومرولون حیات یولداش‌لاری ایسه، خسته‌خانالاردا ایشله‌ین حکیم‌لر، شفقت باجی‌لاری و خسته‌خانالارین بوتون ایش‌لرده مشغول اولان ایشچی‌لری دیرلر. اونلار، بیزیم تکجه دایاغیمیز، اومیدیمیز، آرزیمیز و گلجه‌ییمیز، دیرلر. اونلار خلقیمیزین جانینی قوروماق اوچون، اؤز جان‌لارینی عزراییله باغیشلاییرلار.
او، بئله دوشونور و ائو دوستاغیندا آراملاشیردی:«حیات، دلی دومرول‌لا شیرین دیر، آنجاق حیات یولداشی ایله، ایکی توتوق پهلوان بالاسی و تانری‌یا سؤز وئردییی قالارگی ایشلرله، داها دادلی و لاپ دا شیرین دیر! حیات هامییا شیرین دیر، نییه گرک شیرین اولماسین؟!»
بؤیوک ادیب‌لریمیزین بیریندن بیزه گلیب، چاتان آتالار سؤزلریمیزین ایچینده:«یازیلان سؤز یادگار دیر!» کیمی بیر اؤرنک وار. دلی دومرول دا، آللاها ساری دئییر: «سن گؤیلرده یوخ، اینسانلارین اوره‌کلرینده سن!» دده‌قورقود گنجینه‌میزدن بیزه چاتان سؤزون اساسیندا، اوره‌کلریمیزده آللاها یئر ساخلامیشیق‌می؟!

۲۹/۱۲/۱۳۹۸
تهران، کرونا دوستاق‌خاناسی/ ائو