قار اوستونده قیرمیزی خال
رقیه کبیری
هر گئجه کی کیمی کیتابلارینی چانتاسینا قویمادان، صاندیخانین دووارینا یاپیشدیردیغی درسلرینین برنامهسینه باخیب، کیتاب- دفترلرینی بیر به بیر چانتاسینین ایچینه قویدو. آناسی¬ایسه صاندیخانین قاپیسینین باغلی تایینی آچیرکن:
« نئیه گئنه کیتابلاری باسدیریسان او چانتایا! شیطان فعهلهسی اولوبسان؟»
قیز ایسه صاندیخانین قاپیسینین تایینی قاپاتدی:
« بلکه ایندی رادیو دئدی صاباحدان مدرسهلر آچیلاجاق؟»
« هله- هله آچیلماز. دئیهسن آتا- آنالار اوشاقلارینین الینده قالیب!…آچیلسا دا، من قویمارام گئدهسن؛ باشیزا بیر اویون گلسه کیمین وئجینهدی؟ کیم نه بیلیر نئجه دیشیمده، دیرناغیمدا دولاندیریرام سیزی…»
قیز آناسینین پینجه ساری آددیملایان آیاقلارینا باخدی. قیسسا دیرناقلارینا، نازیک، اوزون بارماقلارینا؛ آناسینین آیاقلاری، اوردک آیاغینا اوخشارلیغی اولماسایدی بئله، یئریشی لاپ اوردک کیمیایدی. الی بئلینده ساغ- سولا والایلانیردی. قارنی اؤزوندن قاباق گئدیردی. یایدا اؤلن اوردهیی یادینا دوشدو. بوغازینی قهر باسدی…
آناسی پینجین کنارینداکی یاسدیقلارا سؤیکندیکده، قیز،گئنه یاسدیغین آغ ملفهلرینین اوزهرینه تیکیلمیش بنؤوشهلر ازیلهجک دئیه، نیگران باخیشلارینی اونون گؤزونه تیکدی. آناسی¬ایسه نیقیلدایا- نیقیلدایا ادیالی اوستونه چکیرکن:
« یئکه قیز اولوبسان؛ اوشاقلیغیندان ال چک. بیلیسن کی ایپکدندیلر!»
قیز دیل- دوداغیندا:« ایپک ده ازیلر داااا»میزیلدانیب، باشینی کیتابلارینا قاتدی.
کیشی بارماقلارینی هوولایا- هوولایا اوتاغا گیردی:
«بیر جیغیر آچدیم تووالته جان؛ سحر کورویوب تؤکرم کوچهیه»
قیز پنجرهیه ساری قاچدی. حیطه باخدی. ایشیق پنجرهنین بویوجا قارلارین اوزرینه اوزانمیشدی. آغ- آپباغ قاری ایشیقلاندیرمیشدی. حیطین بوجاغینداکی تووالتدن اوتاغا ساری چکین جیغیرین اوزهرینه دوز کیمی قارسپهلهنیردی. کیشی اللرینی بیر- بیرینه سورتهلهیه- سورتهلهیه تاقچایا دوغرو گئتدی. تاقچاداکی رادیونون پیچینی بورراراق:
«ساعات دوققوزدی. گئجه ناغیلی باشلار ایندی…»
رادیو دان تانیش موسیقی سسیندن سونرا هر گئجه کی قادینین سسی گلدی:
«داستان امشب، گدا، اثر گوهرمراد»
قیزین فیکیری چاشدی. سحر چاغی ائولرینه گلدییی “ماما گوهر”ین گؤیرمیش دوداقلاری، الیندهکی سیقاراسینین تاوانا بورولان توستو حالقالاری یادینا دوشدو. همن آن تاقچاداکی رادیودان، هر گئجه کی ناغیل دئیین قادینین گئنه سسی گلدی:
« یا به قولی ، غلامحسین ساعدی»
قیز ایسه گوهر ایله غلامحسینین نه ایلگیسی اولا بیلر دئیه، کالا- کئه باخیشلارینی آناسینا تیکدی. آناسی اونو آنیمسامادان ادیالی چنهسینه چکدی. آتاسیایسه پینجین بؤیرونده اوتوروب، سیقاراسینی آلیشدیردی. قیز قاچا- قاچا دؤرد یاشینداکی یوخودا فیس- فیس فیسیلدایان باجیسینین یورقانینین آلتینا گیرنده، گئنه ده آناسینین یورقون سسی گلدی:
«به سن نه واخت یئریمک اؤریرهنهجکسن؟ اون یاشین وار هاااا… آدام کیمی یئری دااااا…»
باجیسینین جانینین ایستی سی جانینا سئزدی. گؤزلرین یوموب حیکایه نین آردینا قولاق آسدی:
«در رو که باز کرد، گفت: سلام خانوم بزرگ؛ و هاج و واج منو نگاه کرد. گفتم: سلام عزیز خانوم….از هشتی گذشتم و …توی حیاط، بچه ها که تازه از خواب بیدار شده بودند، کنار حوض دست و صورتشون رو می شستند. همونجا بغل دیوار نشستم و بقچهام رو کنارم گذاشتم…»
ناغیلداکی “خانوم بزرگ” گؤزونون اؤنونده جانلاندی. هئچ ده “ماما گوهر”ه اوخشارلیغی یوخایدی. کومودداکی اوست- اوسته دوزولموش، بوقچالارین دؤرد اوجوندا ایپکدن تیکیلن بنؤشهلر یادینا دوشدو. “خانوم بزرگ”ون بوقچاسینین دؤرد اوجوندا کی، باشلاری آشاغی بنفش، قیرمیزی، ساری بنؤوشهلر دویونلرین آراسیندا ازیشیب، بوزوشموشدولر.
« بچه ها اومدند دورم کردند. عزیز خانوم کنار حوض نشست و گفت حالا کارت چیه؟»
اوشاقلارا قاریشیب، “خانوم بزرگ”ون یانیندا اوتورماق ایستهدیینده، آناسینین سسی گلدی:
«آی بئلیم…آی بئلیم…اؤلدوم…»
«هه؟ نه وار؟»
آناسی ادیالی کنارا آتیب، گوجویله یئریندن قالخدی:
« ائله بیل واختی¬دی…»
آناسی اوتاقدا وار- گل ائتمهیه باشلادی. کؤلگهسی آیاقلارینین آلتیندا اوزانیب، اؤنده گئدیردی. آتاسینین سسی فیکیرینی ناغیلدان چاشدیردی:
« ایندی؟…گئجه گؤزو؟…آللاها قوربان اولوم؛ باخ شانسا! آللاه یاغدیریر؛ صدام یاغدیریر. بودا واخت تاپدی؟ هئچ ایشیمیز آدام اوزولو دئییل کی…»
آتاسی سیقارینی ائله محکمجه کول قابینا ازدی کی، ایندیجه بارماقلاری سینار دئیه، دوشوندو.
آناسیدا بئل آغریسینا واخت تاپمیشدی. دوز ائله حیکایه نین شیرین یئرینده…
« عزیزه غرولندکنان از پله ها بالا رفت؛ بچه ها هم پشت سرش. اما من همونجا کنج دیوار نمیدونم چطور شد خوابم برد»
آناسی اللری بئلینده، قارنی اؤنونده نیقیلدایا- نیقیلدایا، «ای وای ی ی ی- … وای ی ی…» دئیه- دئیه، اوتاقدا وار- گل ائدیردی. دیوارا یئتیشجک، اؤنونده گئدن کؤلگه دیوارا دیرماشدی. آناسیایلا چیین- چیینه دیواردا یئریدی. کؤلگهنین هئچ سانجیسی یوخایدی.
«آغری حبّی کار کسمز سحره قالا؟»
آناسی زاریلدادی:
« دئیهسن اؤز الیمده…»
گلیب اوتاغین اورتاسیندا دایاندی. کؤلگه گئنه آناسینین اؤنونده دوردو. آناسیندان شیشمانایدی.
« آخی من ایندی باشیما نه داش سالیم؟ ننه- باجین قورخولاریندان قاچیبلار کنده، منده کی آللاها شوکور، یئر آلتیندان چیخمیشام. وار یوخ بیر ننهام واریدی اونو دا…»
آناسی بیردن بیره اللرینی بئلیندن چکیب قارنیندان توتدو:
« یا خانیم فاطیمه!…آی…آی…آی…اؤلورم…اؤلورم…»
آتاسی «وار- یوخ بیر ننهام» دئیدیینده ندنسه دوشوندو کی، دیواردیبینده بوقچاسی بؤیرونده یوخویا دالمیش “خانوم بزرگ” آتاسینین ننهسیدیر. آناسی بیرده “اؤلورم “باغیردیغیندا، همن آن رادیوداکی قادینین سسی دئییشیلدی، رادیو اوولدادی. اورهیی گئنه قیریلدی. اویوموش کیچیک باجیسینی قوجاقلادی:
« شنوندگان عزیز! شنوندگان عزیز! صدایی که میشنوید، علامت آژیر قرمز، یا خطر است. هر چه زودتر به پناهگاهها بروید. شنوندگان عزیز!…»
آتاسی یئریندن داشلاندی. ایشیغی سؤندوروب، پنجرهیه ساری قاچدی. پردهنین آلتیندان آسیلان قارا ادیالییله پنچرهنی قاپاتدی. هر یئر ظلمته دؤندو. آناسی زاریلدایان بیر هئیبتایدی قارانلیقدا، اوتاغین اورتالیغیندا دورموشدو. آتاسی کبریت چکدی. شام کیمی ایشیق اوتاغی ایشیقلاندیردی. ال آتیب گردسوز چیراغی رادیونون یانیندان گؤتورنهجن، کبریت سؤندو. بیرداها ظلمت اولدو. آناسی زاریلدایاراق:
« هامی عزیزلیکله دوغاندا، منده گؤیدن یاغان بومبلارین آلتیندا دوغاجایام. نمنهدن یاریمیشام کی بودا …» گردسوز چیراغ تاوانا گیرده ایشیق سالدی. آناسینین کؤلگهسی آریقلادی. اوتاغین اورتالیغیندان تاوانا قدر اوزاندی. رادیودا هئچ آژیر سسی گلمهمیش کیمی، ناغیل دئین قادینین سسی گلیردی:
« از خواب پریدم و دیدم سید اومده و با عزیزه بلند- بلند حرف می زنه»
آتاسینین سسی ناغیلین سسینه قاریشدی:
« گئیین گئدک مریضخانایا. ائوده ها زاریلدا، نه اولاجاق کی؟»
«گئتمهیهجهیم مریضخانایا، ائوده بالالاریمین یانیندا اؤلسم اوندان یاخجی¬دی…»
« سفیهلهمه! من …»
آناسی، آتاسینین سؤزونو یاری کسدی:
« دئییرلر ضد هوایلری دولدوروبلار مریضخانالارین داملارینا؛ هر یئردن قاباق ائله مریضخانالاری ووراجاق»
« آخه چیکارش کنم؟ در مسجده؛ نه کندنی¬یه، نه سوزوندنی…»
“خانوم بزرگ”ی حیط¬ده بوراخدی. مریضخانالارین داملارینا ساری اوچماغی گلدی. آتاسی¬ایسه کیبریت چکیب، سیقارینی آلیشدیردی. آناسی¬ دیوارا سئوکهنیب، زاریلدادی. وار گوجویله دیواری ایتهلهدی. آناسینین کؤلگهسی قیسسالمیشدی؛ آناسیایله بویداش اولموشدو.
آتاسی توستونو تاوانا اوفلهدی:
« او طیفیل معصوم ائوده تلف اولار. عناد ائله مه. گئیین گئدک…بلکه ده بو دفه اوغلاندی؟»
توستو حالقا- حالقا تاوانا ساری اوچوردو. تاوانا یئتیشمهدن حالقالار کیچیلیب، گؤزدن ایتیردی.
آناسی زاریا- زاریا دیوارا گوج وئردی. همن آن اتکلیینین آلتیندان آشاغی سوزن سو قالی¬نی ایسلاتدی. خال- خال قان لکهلری دووارا داشلاندی. قیز، گؤردویونه اینانا بیلمیردی…
آتاسی یئریندن قالخدیقدا کؤلگهسی¬نین باشی دیوارین یاریسینا قدر اوزاندی:
« مریضخانایا گئتمهسن تلف اولار هاااا»
« دانیشمیشام. “ماما گوهر” دئییب، واختی یئتیشنده منی چاغیرین»
” آرواد! کؤنز اولما! من کیشی، طایفاسی هئچ زاددان باشیم چیخمیر. کیم ” ماما گوهر”ه کمک ائلهیهجک؟»
آتا- آناسینین سسی کسیلمیشدی. ناغیل دئیین قادینین سسی گلیردی:
« تو یه راهی نشونم بده. عزیز خانوم گفت: من نمیدونم چیکارش کنی. با بوق و کرنا به همهی عالم و آدم…»
ناغیل دئیین قادینین سسی کسیلدی. رادیو گئنه اوولدادی:
«شنوندگان عزیز! صدایی که می¬شنوید، آژیر سفید یا علامت رفع خطر است. شنوندگان عزیز!…»
آتاسی قالخیب ایشیغی یاندیردی. آناسیایسه آلتینی ایسلاتدیغی یئرده دایانمیشدی زارییردی:
« نه دوروبسان باخیسان؟…آی یی یی.. آللاه اؤلدوم… گئت بؤیوک سوفرانی گتی آچ ائوه… سو قاینات، اؤلدوم… اولورم اولورم اولورم…دورما…قیزی یوللا “ماما گوهرین دالیسیجا”…»
قیز، باجیسینین یانیندا یورغانین آلتینا سویروشدو. یورغانی باشینا چکدی…
دهلیزدن چیخدیقدا آناسینین “آااااااخ” سسی باشینین کاساسیندا چاتلادی،حَیط قاپیسینا ساری قاچدی. آیاقلاری قارا قویلانیب، اوشودو. قاییدیب باشماقلارین گئیدی. کوچهنین الکتریک آغاجلارینین ایشغی سؤنوک اولسادا، کوچهنین اورتالیغینا قالاندیغی قار ، قارانلیغین ظولمتینی سیندیرمیشدی. قو دئییردین قولاق سسلنیردی. کوچهده وار- گل ائدن یوخویدو. “ماما گوهر”ین ائوی بیر کوچه یوخاریدا، دربندین دیبیندهایدی. آناسینین ” آخ” سسی حیط قاپیسیناجان چاتیردی. داملاردان کورهنمیش قاردان دولایی، کوچهنین اورتالیغیندا دیوار چکیلمیشدی. دیوارین او تایی گؤرونموردو. اورهیی سئرچه اورهیی کیمی تپینیردی. “ماما گوهر”ین ائوینه دوغرو یوللاندی. آناسینین سسی باشینین کاساسیندا جینگیلدهییردی. قار دووارین اوتاییندا بیرینین یئریدیینی دویدو. آددیملارینی یئهینلتدی. ایرهلی گئتدیکجه، دووارین او تایینداکی اونونلا برابر گلیردی. دایاندی. قار اوستونده خرچ- خرچ ائلهین آیاق سسی کسیلدی. قار دووارین اوزهرینده قیرمیزی رنگلی خاللار گؤردو. آغ اتکلیین اوزهرینده کی قیرمیزی خاللار کیمی ایدی. گؤزلرینی اووشدوردو. قیرمیزی خاللار ایتیلیب گئتدی. آناسینین سسی آرخاسیجا گلیردی.
” ماما گوهر”ین ائوینه ساری قاچدی. دووارین او تایینداکی دا اونونلا برابر قاچدی. قیرمیزی خاللار گئنه قار دووارین اوزهرینده گوجردی. وار گوجویله یوخاری کوچهیه ساری قاچدی. قاچدیقجا قیرمیزی خاللارین ساییسی آرتیردی. دووارین اوتایینداکی آز قالیردی اونو قاباقلاسین، یولونو کسسین. دووارین سونوندا، کوچهنین باشینا یئتیشدیکده آیاغی زویوشوب، آرخین ایچینه جومدو. قیرمیزی خاللار آرخین ایچینده ایتدی. شالوارینین دیزینهجان ایسلاندی. جانی بوز کسدی. آناسیایلا برابر ” آااااخ” دئدی. قالخدی. قالاقلی قارین او تاییندا گلهنین آیاقلارینین سسی کسیلمیشدی. آرخادا قالمیشدی. یوخاری کوچهیه ساری قاچدی. یوخاری کوچهنین اورتالیغیندا قالاقلی قار یوخایدی. یئر شوشه کیمی زویوشکن بوز ایدی. بیرده ییخیلدی. قالخدی. یانجاقلاری اینجییردی. سویوقدان زوققلدایان اللری آجیشیردی. اینجیمهسینه باخمایاراق “ماما گوهر”ین ائوینه ساری قاچدی. قاپیا یئتیشهلی بوز کسمیش بارماغینی قاپینین زیلینه باسدی.
«جوه…جوه…جوه.. جوه…جوه…جوه…جوه….»
نفس آلدیقجا کؤکسو آجیشیردی. قاپینی آچان یوخ ایدی. وار گوجویله دمیر قاپینی یوموروقلادی. اووجلاری داشا دؤنموشدو.
« کیم دی؟ باش گتیریبسن؟»
“ماما گوهر” قاپینی آچاراق سؤیلهدی:
« آنام اؤلور… اؤلور، تئز گل! تئز گل!» دئییب. آغلادی. یاش گیلهلری یاناقلاریندان آخدی. شالوارینین تایلاری ایسلاندی. بودلاری قیزیشدی…
“ماما گوهر” الینده بوقچا پیللهلردن ائنیب اونا ساری گلدی. کؤلگهسی اؤزوندن قاباق پیللهلردن ائندی. ایرهلی گلدیکجه، ” ماما گوهر” یوخ، “خانوم بزرگ”ایدی، اونا یاخینلاشیردی. بوقچاسینین اوجلارینی دویونلهمهمیشدی. ایپک بنؤوشهلرین آلتیندان قیفیللی سانجاقلا، بوقچانین اوجلارینی بیر- بیرینه سانجاقلامیشدی. ایپک بنؤشهلر بوزوشمهمیشدی…
بهمن ۱۳۸۸
2 پاسخ
چوخ ساغ اول
بیلمیرم بوندان دا داها آرتیق بیر شئی یازمالییام؟
چوخ ساغ اول