قولام دایی‌نین تصادیف ائله‌مه‌سی
قولام دایی هر نه قده‌ر کی فهی زن‌دایی‌نین ساغلیغیندا ایپه – میریغا یاتماز، قایدا- قرارا سیغمازایدی. دیلشاد خانیمی آلاندان سونرا گوندن گونه موم کیمی یوموشانیب، یای کیمی اییلیر. یاواش- یاواش گئجه ائشیگه چیخمالارین؛ میخانایا، قفه‌خانایا گئتمه‌لرین ترگیدیر. سحردن آخشاما ائوده‌دی: باغچا سوواریر، دویو دوشورور، سبزی آریدیر. دیلشاد خانیما دا کی، ماشالله، نرد اؤریه‌دیب ال‌لری بوشا چیخجاق در حال داش‌لاری دوزوب اویونا باشلاییرلار. البته قولام دایی داریخاندان داریخانا خانیمی آلیر یانینا چیخیر سفره؛ بو گون انزلی‌دی صاباح سرعین؛ بیری گون اورمو گولو، او بیریسی گون ائیوه‌ره سویو…
گونلر بیر_ بیرینین آردینجا گلیر کئچیر. هر شئی اوز قایداسیندادی. ایرج درسین قورتاریب آلمانا کؤچوب. تورج ده بو گون صاباح‌دی دیپلومون آلا، پرواز اولا، ائوی داها دا سایخاشلادا.
اینقلاب گونلرینده قولام دایی مطلق ائشیگه چیخمیر. هئش کیمه قوشولمور. دئینده ده دئییر: «کیشی، قوی بوغوشسونلار! گؤره‌جکسن، خیاواندا باغیرانلارا آخیردا بیر ییرتیق بوغاز قالاجاق. بویور مملکت بئصاحاب دی داا. آمما یوخ، دوزدو قاپ – باجا شولوخدی، او ایکی هفته‌دن بیر پاشا قفه‌سینه گئده‌ر، شوفیری حمیش ایله ماشینین گلیرینین حسابین چورودر. گلیرین تومنه سکگیز قیرانین آلیب، ائوه قاییدیش یولوندا اؤز- اؤزونه میزیلدار: «بو گه‌ده ده دئیه‌سن قویروغ چیخارداجاغ هاا؛ پهلوی رژیمی‌له منی ده‌ییشیک سالیب؛ دای دئمیر کی او تومانچاغ گزنده، او فرمانین دالیندا من اوتورموشدوم. بویون تومنه اوش قیران ایستر، لابود صاباح کی گون دئیه‌جک ماشینی چئویر آدیما!
اینقلابدان سونرا بیر یاندان حمیش‌ین دیلی‌نین اوزانماسی، او بیری یاننان دا دیلشاد خانیمین سوساییب، حؤکمن «ولوونو سات بیر دوز– تؤره‌لی ماشین آل قوی آیاغیوین آلتینا» دئمه‌سی، قولام دایی‌نی وادار ائلیر ولوونو ساتسین. او بیر تازا پیکان آلیر، پولون قالمیشینی دا قویور پس‌اندازا کی آیدان – آیا بهره‌سین آلا، یئیه. دیلشاد خانیمی راضی سالماق مقصدیله دفترچه‌دن پول گؤتورمه‌نی ایکی ایمضایا باغلا‌ییر. بیر اؤز ایمضاسی، بیر ده دیلشاد خانیمین‌کی.
اینقلابین اؤتگون نفه‌سی قولام دایی‌نی دا ده‌ییشیر. او اوولجه امام ریضانین قوللوغونا یئتیشیر؛ عاراغین، قومارین داشین بیلمرره آتیر. سونرا دیلشاد خانیملا برابر یازیلیر مکه نؤبه‌سینه. ایکی ایلدن سونرا کعبه‌یه موشررف اولور. البتده اوراسینا توخونموروق کی رحمتلیک قولام دایی هامیسی بیر آی مککه‌ده اولوب اولماسینا باخمییاراق عؤمورونون سونونادک او بیر آیدا باشینا گلن حادیثه‌لردن و خاطیره‌لردن دانیشاردی، هر دفعه ده اونلاری بیر جور تعریفلردی. دئینده ده «حاجی قولام بس سن بونو باشقا جوره دئیه‌ردین آخی!» فیلفور جاواب وئرردی کی، «آی بابا بوشلا سن ده! اینسان‌دی دا قوجالیر. بیلیرسن کی قوجالاندا آدامین ذهنی زووگش اولور، هئش زاد یادیندا قالمیر، چوخ دا دیبینه گئتمه!» هر حال؛ قولام دایی مکه‌دن قاییداننان سونرا تازا ماشینین اوجوباتینا بیرجه گون ائوده دایانمیر؛ بو یول آمما خط سئیرین ده‌ییشیب؛ انزلی – سرعینی بوراخیب، چوخلو مشهد – قوم خطینده ایشله‌ییر. اؤزو دئمیشکن گزمه‌یی گزمک، ثاوابی دا ایضافه.»
محاریبه‌نین باشلانیب داوام ائتمه‌سی قولام دایی‌نین یاشایشیندا ائله بیر تاثیر قویمامیشدی، آنجاق بیرجه حادیثه اونون احوالاتین پوزور. البتده قولام دایی اونو دا اؤزونه مخصوص شیوه‌یله باشیندان سووور: دیلشاد خانیمین ایکینجی اوغلو تورج جنگ‌ین اوچونجو ایلی سربازلیغا گئتمه‌لی اولور. او بیر موددت بوروخ وئریر، اؤزون معرفی ائله‌میر. آنجاق آخیردا گیره دوشور، قولاقلانیب یول‌لانیر خطه. نئچه آیدان سونرا مرخصی‌یه گلدیکده اوغلان ایکی آیاغین سوخور بیر باشماغا کی جبهه‌یه قاییتماق ایسته‌میرم کی ایسته‌میرم. باشلاییرلار اوغلانی دانلاییب دانساماغا کی بابام د‌ده‌ن یاخشی، ننه‌ن یاخشی، بو اولان ایش دئییل؛ آدامین د‌ریسینه سامان تپرلر؛ گه‌ده باخمیر کی باخمیر. نهایت ایرج‌ین مصلحت – مشورت‌ایله بئله بیر قرارا گلیرلرکی بیر قاچاقچی تاپالار، گلن یول مرخصی‌یه گلنده، اوغلانی گؤتوره آپارا تورکیه سرحددیندن سوووشدورا؛ ایرج ده او تایدان گله اونو اوردان گؤتوره آپارا آلمانا.
قرار قویولدوغو کیمی یئرینه گئدیر. تورج جبهه‌نی بوراخیر قاچیر تورکیه‌یه، اوردان دا آپاریلیر آلمانا. بیر ایکی آی هئش بیر خبر اولمور. آنجاق گونلرین بیر گونو قاپی چالینیر. قولام دایی قاپی‌یا چیخیر. قاپی‌دا دایانان ایکی مامورون بیری سوروشور:
– تورج مرادی‌‌نین ائوی بورادی ؟
قولام دایی‌نین درحال گؤزلری آخینیر، دیل -دوداغی اسیر:
– تو.. تو..تورش تو..تت تورش‌دن خبر چیخیب. آی دی، دی دیلشاد دی د،دیلشاد گل،گل آشاغی ت و تو تورش‌دن خه خبرچیخیب.
دیلشاد خانیم دوغروداندا دیکسینیر، هؤوولجک چادیراسیز- چارقادسیز آشاغی قاچیر. قولام دایی‌نی او حالدا مامورلارین قارشیسیندا گؤرنده لاپ ال- آیاغین داغیدیر. قولام دایی مامورلارین بیرین گیرله‌ییب دالبادال سوروشور:
– هه هاردادی، دئ گوروم دیری دی یا یوخ؟ اسیر،اسیر دوشوب هه؟ دیری‌دی یا یوخ، دوزون دئ. دی دانیش آخی…!
یازیق مامور گیجلمیش حالدا نه ائده‌جه‌یینی بیلمیر. بو حالدا دیلشاد خانیم مات و مبهوت قالیب قضیه‌نین نه تهر اولدوغونو بیلر- بیلمز کؤوره‌لیر، آغلاماغا باشلاییر. ایکی جاوان مامورون بیری ایشی بو یئرده گؤرنده یولداشینا دئییر:
– آی قارداش والله بو ایش بیزیم ایشیمیز دئییل، بوراخ گل گئدک!
ایکینجی مامور گوج – بلا یاخاسینی قولام دایی‌نین الیندن قورتاریب دابان آلیرلار. دیلشاد خانیم اؤز دئدیینه اساسن هله ده گیژ- گیژ آغلاییرمیش. دئییرمیش بلکه دوغرودان دا تورجین باشینا بیر ایش گلیب.
قولام دایی‌نین بئله – بئله ایشلری چوخ اولوب؛ هامی‌دان چوخ دیلشاد خانیم اولاری گؤروب بیلیر. گله‌سینیز بیر خاطیره ده دیلشاد خانیمین اؤز آغیزیندان ائشیدک:
«قیزا، من نه دئییم آخی، بونو لووا قالماسین. او قده‌ر عجیب – قریب ایشلری وار کی آدام گؤره – گؤره ده اینانمیر. بیزیم ایرج آلمان‌نان گلیر، بیز ده یولا دوشموشوک گلمیشیک تهرانا مثلن گئده‌ک اونون قاباغینا. فرودگاه یولوندا ماشینی ائله یئین سورور کی، قیز من قورخومنان بوزوشوب اولموشام بیر یوماق، یاپیشمیشام صندله. قارا یولا، آغزیما گلدی هاا، دئدیم حاجی بیر آز توختاق سور دا، نه خبرین‌دی ؟ دؤندو منه کی طیاره الان اوتورار…، قیزا سیزه شوغلوزومه اولوم من فقط اونون دؤنمه‌سین گؤردوم، شارراق…گوپه‌دی. وای د‌ده! ماشین دا نه ماشین، لاپ او باهالی خاریجی ماشین‌لاردان. دالی بوتون داغیلدی. بیر کوکول – کراواتلی ماشین‌نان انیب گلدی:
– کیشی به سن کورسان؟ ماشین سورمه باشارمیسان مژبورسان اوتوراسان فرمان دالیندا، گؤر نئینه‌دین ماشینی؟
– من ماشین باشارمیرام. سن آنادان اولمامیشدین، منیم پایه یئکیم واردی. سن نه ته‌هر شوفیرسن؟ او نه تورموزیدی ائله‌دین؟ گوج بیلا ماشینی ییغیشدیردیم من. آروادین باشی ده‌یدی شوشویه بئینی پاتدییاجاغدی. هله دیلین ده وار؟
– سه‌فه – سه‌فه دانیشما ! فاصیله‌وی ساخلایایدین. دؤز پولیس گلسین معلوم اولار.
– گه‌ده من اللی ایل شوفیرلیکدن سونرا اؤزومه کارشناسام. سنه دئیه‌رم موقصیر کیم‌دی.
قیز، گؤردوم بولار ایکیسی ده سیغار یاندیردیلار. گؤزله ها گؤزله کی هاچان پولیس گله‌جک. اؤز اؤزومه قیزیشدیم دئدیم وای ایندی اوشاغین گؤزو فرودگاهدا بیزی آختاریرهآآ. وای قادان اوره‌ییمه بالا! بئش ایل یولووو گؤزله‌دیم، آخیری دا بئله اولدو! بیلمه‌دیم هاواخ کئچدیم قاباغا دئدیم: «قوربانین اولوم آی آغا! من بئش ایلدی بالامین اوزونه حسرتم؛ ایندی او گلیر، بوراخ بیزی قوی گئده‌ک الله‌ها خاطیر.» بو سؤز منیم آغیزیمنان چیخار- چیخماز قولام یئریندن سیچیرادی: «نه دئدین سن؟ هه؟! نه دئدین؟ اوغلوم؟» قیز، من ال – آیاغیمی ایتیردیم، دئدیم گؤره‌سن الله نه خطا ائله‌دیم من. برلمیش گؤزلریمله کیشی‌یه باخیرام کی گؤره‌سن بو نییه بئله ائیلیر. قولام منی قویوب، کیشی‌یه دؤندو: «بو نه دئدی؟ دئدی اوغلوم!؟ هه، دئدی اوغلوم، ائله دئدی‌ی؟» کیشی گیجلمیش کیمی باخدی باخدی، سونرا باشی‌نان «هه» دئدی. قولام: «منیم اوغلوم هاردایدی؟ دای دئ ائویم ییخیلدی دا »- دئیه کیشینی یاخالادی: «دایان ائویمی ییخدین سن! دایان آرواد قاریشدیردی. هانسی اوغولونان دانیشیر او؟ من سون‌سیز بیر آدام، بیلمیرم هانسی اوغلون‌‌نان دانیشیر او، دئمه‌دیم باشی ده‌یدی شوشویه؟ سنه دئمه‌دیم؟…» قولامین سؤزلریندن منیم گؤزوم چیخیب کلله‌مه. بئچارا کیشی ده تئز – تئز دؤنور منه باخیر. او تای بو تایدان تؤکولدولر کیشی‌نین یاخاسین قولامین الیندن قورتاردیلار. ماشینلار دالبادال بوق چالیرلار. کیشینی ایته‌لیه- ایته‌لیه ماشینینا ساری آپاردیلار. بیر دن گؤردوم یازیق کیشی سیچیرادی ماشینی یاندیریب،اوخ کیمی آرادان چیخدی. قولامی گؤردوم گولومسونه – گولومسونه گلیر ماشینا ساری. اؤزو ایله دانیشان کیمی میزیلداییر: «کوپئی‌اوغلو، گؤر خسارت آلمادین!» من تزه – تزه آییخیردیم. سوروشدوم: «قولام او نه اویونو‌دو سن چیخارتدین؟» دئدی: «سن ائله ائله ایش‌لره قاریشما !» سون
یک پاسخ
«قولام دایی»نین ماجرالاری (۹)
نریمان ناظیم
(قولام دایی‌نین تصادیف ائله‌مه‌سی)
بو چوخ گوزل انا دیلینده یازیلمیش حکاینی اوخوماخدان ادام دویمور. الری وار اولسون نریمان ناظیم بی. چوخ روان، اصیل عبارتلر ین جذبسی وار.