رحمتلیک فهی زن دایینین اؤلن گونوندن قولام دایینین ایکی گؤزو اولور بیر ده شهرین دول آروادلارینین اوزو. کیشی بو ایشی دوغوردان دا چوخ ماهارتیله قاباغا آپاریر. تعزیه مجلیس‌لرینده، اوندان سونراکی قوهوم – قونشونون گل – گئدینده، هر یئرده کی الینه گئره‌وه دوشوردو – خصوصن آرواد اولان یئرلرده، یا خود ائوینده، عایله‌سینده دول آرواد اولانلارین یانیندا- باشلاییردی فهی زن دایی‌دان تعریف توصیفه. اوولجه آدام آلدانیردیسا دا، سونرا دیبینه گئدنده گؤروردو اده بو آدام فهی زن دایینین یوخ، اصلینده اؤز داشین دؤشونه دؤیور؛ او یازیق تکجه بیر باهانه دیر :
– رحمتلیک آرواد دئییلدی کی، بیرجه دانا فرشته ایدی. اخلاق، یک. ادب-ارکان، یک. مریفت، انسانیت، خانملیق، یک. بو ائوه گلنده نئچه یاشی واریدی؟ هامیسی اون اوش یاش؛ صاغیر بیر اوشاق ایدی؛ دده یوخ، ننه دئینده تورک آوارانین بیری. آمما، آلیردی ها، تربیه‌نی. دئییلن سؤزو گؤیده قاپیردی. بئله من اونو لاپ الیمده اوووجومدا بؤیوتدوم بآا. عجیب دی کی اونون اؤلمه‌سی ده ائله همن جور اولدو؛ دوز بیر قوش کیمی الیمین، اوووجومون ایچیندن پیرریلداییب گئتدی. هئچ بئله بیر گون دئیه‌سن ناخوش زاد دا اولمادی هآا. دئدی قولام کوره‌ییم آغریر. باشلادیم کوره‌یین اووماغا؛ بیردن بیره گؤزو آخیندی، بیرجه دنه آخ دئییب تاپیشیردی. لاپ بئله الیمین ایچینده قورتاردی بآا. دئییرم آی ناانصاف بیر دوهتورلوک، مریضخانالیق اولایدین باری! گؤره‌یدین وار- یوخومو خشلییرم سنه یا یوخ ؟ گؤره‌یدین گؤتوروب خاریجه آپاریرام سنی یا یوخ ؟ بس بو نه ظولم ایدی منه روا بیلدین؟ بوینومداکی تکلیفی اؤده‌مه‌یه نئیه منه آمان وئرمه‌دین، آاخ …، آاخ، من سنه نه دئییم، الله سنه غنی-غنی رحمت ائله‌سین آی آرواد…، باشیزی آغریتدیم، گوزشت ائله‌یین، دای نئینیم، دردلی دئیینگن اولور دآا …، الفآاااتحهم الصلوات!
باشقا پرده ده او اؤز سونسوزلوقون دا بئچارا آروادین حسابینا یازیردی:
– رحمتلیگین بی وارث اولماسی لاپ منیم اوره‌ییمی اویوور بااخ. دئییرم من اؤلندن سونرا او یازیغین قبیرینه کیم بیر دولچا سو آخیداجاق. نئیلییم قیسمت دئییلمیش دآا ! باخ هر یئره دئیه‌سن آپاردیم، تهران، تبریز، هارا، هارا، دای یئر قالمادی گئتمه‌یک. دوهتور،داوا، دووا، درمان، نه، نه…، خئیر، اولمادی. دئدیلر اینگیلیس، دئدیم اولسون ماشینی ساتیم گئده‌ک، دئدی یوخ، کیم اوشاغیننان ته‌مسیک آنلاییب کی من دالا قالمیش اولام. اوشاغی نئیلیرم، سن منه هم اوشاغسان هم ده بؤیوک، … باخمادی، سؤزه باخمادی،… بئله، … قاتیب قاریشدیریرام هآا . والله هئچ اؤزوم ده بیلمیرم نه دانیشیرام؛ گوزشت ائله‌یین سیز آلله … بی واریث لرین حاققیندا الفآاااتحهم الصلوات!
تعزیه گونلریندن آرا آشدیقجا قولام دایینین پرده لری ده یاواش-یاواش شن‌لشیردی:
– بیرجه گون اینانین قویمازدیم کورروخ چکه بآا. سحر چاغی ائودن چیخاندا بیر قیزیل اونلوق قویاردیم تاخچایا. آخشام ائوه قاییداندا گؤرسه‌یدیم گؤتوروب، بیرین ده قویاردیم. گاهدان گوله – گوله دئیردی قولام بیرین ده قوی. دئیردیم باش اوسته، سن مندن جان ایسته. رحمتلیک چوخ ال آچیق ایدی. پولو سامان کیمی سوووراردی. هر سیرویزیمده هانسی شهره گئتسه‌یدیم یوکو بوشالدیب کئچردیم بازارا، بو نه دی دیهدابان باشماق، بو نه دی پئشنه‌خاب، خودری چادیرالیق، ژوژئت دونلوق، لایلون جوراب؛ بئله داا، دای نه دئییم …چوخ شئیی‌لرین آدین آپارماق یاخشی اولماز، هه، آلیب تؤکردیم ماشینا . دئیردی بیر بئله شئیی نه‌یه آلیب گتیریرسن کیشی؟ دئیردیم سنه قوزوم، سنه. قوخما، یئ، ایچ، گئی، گز، دولان! انیوه اوزونوا خشله! نه‌دن قورخورسان؟ …آی ی یای، دئین یوخدو قولام اوننان سورا سن نئیلیه‌جکسن؟ باشیوا هارانین داشین سالاجاقسان، هارانین؟… دوز دئییبلر آرواد بلادیر، آمما، هئچ ائو بلاسیز اولماسین به حقق فاطمه‌ی زهرا…!
دئییلنلره گؤره هله فهی زن دایینین قیرخی چیخمامیش قولام دایی اوچ-دؤرد یئره ده ال آلتی ائلچی گؤنده‌ریر. آنام قضییه‌نی دویور، باجی‌لارین ییغیر باشینا برک – برک تاپیشیریر کی:
– نابا – نابا اوزوزه گتیره‌سیزهآا، یوخسا پرده گؤتورولر؛ بونون اوزو آچیلسا قاباغیندا دورماق چتین اولار. بیر جور باشین قاتین! فهی‌نین ایلی چیخینجا سئی – سئی ائله‌یین گؤره‌ک نه چیخار!
قولام دایینین دؤرد باجی‌سینین دؤردو ده پروانه کیمی اونون باشینا دولانیرلار کی اولمویا کیشی کوورلوق چکه، شیلتاخلانیب ائولنمه‌یه چیرمانا. ائو– ائشیگینی، پال – پالتارینی یویوب تمیزله‌ییردیلر؛ چوخ گونلر او بیر یئره یوخ بغضن ایکی یئره دعوت اولونوردو. بونونلا بئله کیشی ادا – اطواریلا هامینی دیله گتیرمیشدی. منیم کیچیک خالام خدیجه بیر گون آجی‌ییب دئمیشدی :
– قیزا کیشی بئله ازلیر کی ائله بیل ایلک قارینا ایکیز دوغموش زاهی‌دی؛ والله من کی دای جانیخمیشام!
او بیریسی خالام دردلی – دردلی شیکایته گلمیشدی کی:
– ایشیکده گؤرنده کیشی آت کیمی چاپیر، ائوه گلنده آدام دئییر بدبختین الینه بیر چه‌لیک وئریم!
حتتا منیم آنام تکجه قارداشینی دلیجه‌سینه سئودیگی حالدا ایستر– ایسته‌مز، گئت گئده، خصوصن فهی زن‌دایی اؤلندن بری اونا نیسبت نظری ده‌ییشمیشدی. گویا بیر گون باجیلارینین بیرینه دئمیشدی:
– او زامان کی جاوان ایدی نادانلیغینین، گیژلیگینین دردین چکردیم؛ ایندی ده کی قوجالیر بیژلیگی باشیمین بلاسی اولوب. دئییرم گؤره‌سن آلله بو ائله اوولدن بئله تولکویموش؟
آنجاق قولام دایی آروادینین قیرخی چیخیب – چیخمامیش خیردا – خیردا باشلاییر ایسته‌یینی اوزه چیخارتماغا:
– بابام من آروادی نئیلیرم، دئییرم بیر قولاق یولداشی تاپین کی صاباح کی گون فهی کیمی آخ دئییب تاپیشیرسام اقلیکم سیزه بیر خبر وئرن اولسون آخی؛ یوسا بیلیب گلمه‌یزه قالسا منیم جنازه‌م شیشیب شیشیب تولوغا دونر! گلیز هم اؤز آبریزی ساتین آلین، هم ده منی خیجالاتدان چیخاردین! بابام والله بیللاه دای من اوتانیرام . هاچانا جان زحمت وئره‌جه‌یم سیزه!؟
باجی لاردان بیر ایکیسی کورکله‌نیب، اورکلرینده “آخ قادان اوره‌ییمه قارداش، عؤمورونون آخیر- آخیریندا گؤر نه گونه قالدی؟» دئییرلر. آمما خدیجه خالام، قولام دایی ائودن چیخجاق دئییر:
– زاریماغینا باخمایین! من بیلیم آللهیم سؤزلرینین هامیسی هاوادی، لاپ واللهی بیر ماممیلی – ماتانین آختاریر. من اؤلو، سیز دیری، ایه‌ر من دئین اولماسا توپورون منیم اوزومه!
گونلر گئچدیکجه قولام دایینین ال آلتی چالیشمالاری، عین حالدا باجیلارینین یانیندا ازیلیب زاریمالاری شیددتلنیر. آخیردا بیر گون آنام دئییر:
– آی قارداش باشیوا دولانیم، هر ائلین بیر دبی وار، بیر رسمی – روسومو وار. آمان وئر قوی فهی‌نین ایلی چیخسین، باش اوسته اؤزوم دوشه‌رم قاپی – قاپی اختاررام بیرین تاپارام سنه. دوزونو سوروشسان بیر ایکیسینی ده گؤز آلتیندا یاتیتمیشام، آرخایین اول، واخ – وعده‌سینده گئده‌جه‌یم قاپیلارینا.
آمما قولام دایینین داماغی ایسلانمیر:
– بابام من دئمیرم کی ائله گونو بو گون یاپیش قولوندان گؤتور گتیر بورا، یوخ، ائله دئمیرم، دئییرم لاپ ایندی‌دن باشلاساز، ایل چیخانا قورتولا یا فلک، یوخسا سئی – سئی ائله‌سز او تایدان گره‌ک آلتی آی دا دایانام، … بابام آللها باخین! دای دؤزه …لاالاهه الا الله !
نهایت آنام سؤزه سون قویور:
– یاخشی دای نه دئییرم، باشلاریخ، لاپ گونو صاباحدان!
قولام دایی گئدندن سونرا آنام خدیجه خالانین دونقودانماسینین قاباغیندا دئییر:
– قیز سن ده نه جیت قوز اولموسان! ائله صاباح ائلچی‌لییه گئتمه‌دیک کی، قولامی آلداتماغا نه وار!
خدیجه خالا آجی – آجی گولومسه‌ییر:
– اونون قارنیندا یئددی دانا تولکوو یاتیب باجی، بیز هئچ، بیزدن بؤیوگو ده اونو آللادانماز.
بونونلا بئله آخیردا یئنه آنام دئین اولور؛ دوزدور کی قولام دایی اوش – دؤرد یئره ائلچی ده گؤنده‌ریر، آمما نهایت بیر ایش باشا سالامماییر.
سون
