سؤیله‌ین:کبری سیفی / خدافرین بؤلگه‌سی – حیدرکانلی کندی

بیری وار‌ایدی، بیری یوخ‌ایدی. تانری‌دان سووای هئچ کیم یوخ‌ایدی. “آرمودان بی” آدلی بیر کیمسه وارایدی. آرمودان بی چوخ یوخسول بیر آدام ایدی؛ اونون وار دونیادا اولوب- اولانی بیر آرمود آغاجی ایدی.
آرمود آغاجی‌نین مئیوه‌سی یئتیشنده، آرمودان بی اونلاری دریب، ‌آپاریب بازاردا ساتار و اونون گلیری ایله کئچینردی. بیرگون باشا دوشور کی، آغاجین مئیوه‌لری آزالیر. آرمودان بی اوغروسونو توتماق اوچون گوندوزلر گودوکچو اولور و آغاجینی گودور، آمما بیر زاد دان باش تاپمیر. بیر گون بیر بیلیجی کیشی‌نین یانینا گئدیب اوندان مصلحت آلماق ایسته‌ییر. او بیلیجی کیشی دئییر: سن گئت بیر آز قیر – ساقیز آل، آپار آغاجین گؤوده‌سینه یاپیشدیر. اگر بیر کیمسه گلسه قیر – ساققیزا یاپیشیب قالاجاقدیر. آرمودان بی ده ائله او بیلیجی کیشی‌نین دئدیگی کیمی ائدیر و همن گونون گئجه‌سی یاری اولاندا حئیوان زنگیلتیسی ائشیدیر و چیراغینی یاندیریب، گئدیر آغاجین یانینا، گؤرورکی بیر تولکو آغاجا یاپیشیب و گئده بیلمیر. آرمودان بی بالتانی گؤتوروب تولکونو وورماق ایسته‌دیکده تولکو آغلاماغا باشلاییر و دئییر: منی اؤلدورمه، پادشاهین قیزینی سنه آلارام. آرمودان بی دئییر آی حئیوان نه دئییرسن؟ مگر من کیمم کی پادشاه قیزینی منه وئرسین، مگر قیزینی یولدان تاپیب؟!
تولکو دئییر سنین بو سؤزلرله ایشین اولماسین، ایشی تاپشیر منه. اگر باجارمادیم اوندا منی اؤلدور.
آرمودان بی تولکویه اینانیر و اونون ال- ایاغینی تمیزله‌ییر و تولکو دوروب پادشاهین سارایینا ساری گئدیر و بیرنفری یوللاییر کی، گئت؛ پادشاها دئه کی، آرمودان بی دئییر، چاناقینیزی وئرین قیزیللاریمیزی اؤلچک.
پادشاه بو سؤزدن تعجب‌لنیر و دئییر کی بو آرمودان بی کیمدیرکی بیر بئله قیزیلی وار و اونو چاناقلا اؤلچمک ایسته‌ییر.
تولکو چاناغی آلیر و اویان بویانی دولانیب بیر تیکه قیزیل پاراسی تاپیر و پادشاهی ایناندیرماق اوچون چاناغین سینیق یئرینه یاپیشدیریر و چاناغی سارایا آپاریر و پادشاها وئریب قاییدیر. پادشاه بیر داها تعجبله‌نیر آرمودان بی‌ین هارادان بئله قیزیل یئیه‌سی اولماغینا مات قالیر و اؤز – اؤزونه دئییر: من بیر پادشاهام بیر بئله قیزیلیم یوخدو، گؤر آرمودان بی‌ین نه‌ قده‌ر پولو وارکی، چاناغین سینیغینا یاپشیب قالان قیزیلا اهمیّت وئرمه‌میش.
بیر نئچه گون کئچیر و سارایا آدام گؤندریرکی پادشاه ساغ اولسون آرمودان بی ایجازه ایسته‌ییرکی سیزین قیزین ائلچی‌لیگینه گلسین. پادشاه بو سؤزو ائشیدیب چوخ سؤینیر و ایجازه وئریر.
تولکو آرمودان بی‌یین یانینا گئدیب اونا دئییر:
– تئز اول حاضیرلاش، گئده‌ک پادشاهین قیزینین ائلچیلیگینه.
آرمودان بی دئییر:
– تولکو قارداش سن کی منیم وضعیمی گؤرورسن! من بیر فاغیر آدامام. پادشاه قیزینی منه وئرمز.
تولکو عصبلشیب دئییر:
– تئز اول، حاضیرلاش! نئچه دؤنه دئمیشم کی، منیم ایشیم له ایشین اولماسین.
تولکو آرمودان بی‌یی حاماما آپاریب، اونو یویوندوروب بزه‌تدیریر. آرمودان بی دئییر:
– تولکو قارداش منیم قوناقلیغا گئتمه‌لی پالتاریم یوخدور.
تولکو اونو گؤتوروب یولا دوشور و سارایین یاخینلیغیندا آرمودان بی دن آیریلیر و دئییر:
– من گئدیرم بیر یئره تئز قاییدام، سن بورادا اوتور و من گلینجه بیر یئره گئتمه.
تولکو گئدیر و اؤزو ایله بیر دست پالتار گتیریر. آرمودان بی پالتارلاری گئییب دئییر:
– نه گؤزل سن بونلاری هاردان گتیردین!‌؟
تولکودئییر:
– من گئتدیم پادشاها دئدیم کی، بیز سیزه گلیردیک، سیزین ایتلر اوستوموزه گلیب و آرمودان بی ین پالتارینی پارچالادیلار، بیر دست پالتار وئرین آرمودان بی گئییب ائلچیلیگه گلسین. پادشاه دا بونلاری منه وئردی.
آرمودان بی پالتارلاری گئییب، ‌سئوینجک حالدا یولا دوشدو و ائلچیلیگه گئتدی و پادشاه قیزینی آرمودان بی یه وئردی و قیرخ گون، قیرخ گئجه توی توتدولار.
واخت اولدوکی، گلینی آرمودان بی‌یین ائوینه آپارسینلار. پادشاه قیزینی ائوینه یولا سالدیقدا او قده‌ر جهیز قوشدو کی بیر شهر توتماز ایدی و بیر قوشوندا مامور قوشدو کی جهیزی و گلینی آرمودان بی ین ائوینه چاتدیرسین. آرمودان بی دئدی:
– تولکو قارداش ائوین ییخیلیسن، بیزیم ائویمیز بیر بالاجا دام دی چاره ائله.
تولکو دئدی:
– سنین ایشین اولماسین. من بیر یئر تانیرام کی، پادشاهین ائویندن ده یئکه‌دی. اونلار گلمکده و تولکوده قاباقدان قاچیب دئولر شهرینه چاتدی و دئدی:
– ائوینیز یخیلسین! قاچین، قوشون گلیر!
دئولر باخیب گؤردولر کی، ‌بیر ییغین قوشون گلیر، دئولر سوروشدولار کی بو قوشون نه‌یه گلیر؟ تولکو دئدی:
– پادشاهین دوه‌لری آزار توتوب، بیلنلر دئییرلر کی، گره‌ک دوه‌لری دئولرین بدنینده اولان یاغ‌لار ایلن یاغلایالار تا دوه‌لر توختایا! اودور کی گلیرلر دئولری اؤلدوروب، اونلارین یاغلاری‌لا دوه‌لری ساغالدالار..
دئولرسوروشدولار کی، بیز ایندی نئیله‌یک؟ تولکو دئدی:
– سیزلر گره‌ک تئزلیکله بورادان قاچاسینیز، ال چاتماز یئرلره گئدیب چیخاسینیز، یادا توپلادیغینیز اوت تایالاری‌نین آلتیندا گیزلنه‌سینیز تا من گؤروم نه چاره ائده بیلرم.
دئولر قاچیب اوت تایالاری‌نین آلتیندا گیزلندیلر و تولکو تایالارا اوت ووردو و تایالار یاندی و دئولر بوتونلوکله اؤلدولر. و تولکو قاییدیب قوشونون قاباغینا دئولر شهرینه گتیردی. اونلاری و جهیزی دئولر شهرینده یئر به یئر ائتدی. آرمودان بی گؤردو چوخ گؤزل یئردی گلینی ایله اوردا یاشاماغا باشلادی. و تولکودن سوروشدو کی من سنه بیر بئله یاخشیلیغین قاباغیندا نه یاخشیلیق ائده بیلرم؟. تولکو دئدی:
– بیرجه خواهیشیم وار. من اؤلنده منی یئددی کفنه بوکوب تورپاغا قویلارسان.
آرمودان بی دئدی:
– بو کی بیر چتین ایش دئییل، ائله‌رم.
بیرگون تولکو اؤزونو ووردو اؤلومجولویه، آرمودان بی یه دئدیلر کی، تولکو اؤلدو!. آرمودان بی بورنون توتوب تولکونون یانیندان اؤتدو و نوکرلرینه دئدی:
– بونو تئز بوردان ردّ ائدین، قوخوسو دونیانی بورویه‌جک.
تولکو گؤزونو آچیب، گئتدی پادشاهین قیزینین یانینا و آرمودان بی یین یوخسول اولدوغونو و بیر آرموددان اؤتورو تولکونو اؤلدورمه‌یه حاضیر اولدوغونو اونا دئدی و پادشاهین قیزی آجیق ائله‌ییب آتاسی‌نین ائوینه دؤندو. آرمودان بی گئدیب تولکویه یالوار – یاخار ائدیب دئدی:
– آنلامامیشام ،سهو ائتمیشم، گل بو ایشی بیرده دوزه‌لت! شاهین قیزینی قایتار ائوه! نه جور دئسن ائله ائده‌رم.
تولکو گئدیب پادشاهین ائوینه و دئدی:
– آی قیز من شوخلوغ ائله‌دیم. سنی سیناییردیم، دور گئت ائوه، آرمودان بی سنی گؤزله‌ییر. پادشاهین قیزی ائوه قاییتدی. اوزون ایللر بویو یاشادیلار. بیر گون تولکو اؤلدو. آرمودان بی اونو یئددی کفنه چولغالادی و تورپاغا قویلادی و یاشاییشینا داوام ائتدی.