چارلی چاپلینین سونونجو فیلم تئکنیکی اوندان عیبارت اولموشدور کی کئچمیش روسیه رسمیلریندن آلدیغی اؤدولون یاریسینی بیر ایشچی خئیریه جمعیتینه باغیشلادی. دوغروسو، بو ایش یوخسول و ایشچیلر آراسیندا بیر نوع طبیعی مساواتچیلیغین یارانماسی آنلامیندادیر. چونکی چارلی ایشچیلری همیشه یوخسول بیلیردی: اونون فیلملرینین انسانی گوجو ده ائله بوندان آسیلی ایدی. البتده کی اونلارین سیاسی قارانلیقلاری دا ائله بوندان تؤرهمیشدیر. بو مسئله اونون «یئنی چاغ» فیلمینده داها بدیعی شکیلده گؤرونور. بورادا، چارلی ایشچیلیک مضمونونو هئچده اونوتمور. آمما هئچ واخ اونا سیاسی باخیمیندان دا یاناشمیر. او ایشچیلری هلهده، قانداللی، کور و اؤز ساده طلباتلارینین و آغالارا قول اولمالارینی گؤستریر. اونون فیکرینجه ایشچیلر هلهده آج انسانلاردیلار. چارلینین فیلملرینده، آجلیغین گؤرونوشو همیشه ائپیکجهسینهدیر (حیماسی): ساندئویچلرین حددیندن آرتیق بؤیوکلویو، سودله دولو قانوولار، زنگینلرین دیشلهدییی مئیوهلر و اونلارین تیکهسینی سایمازیانا یئره آتماق، و اونون گؤستردیی انسانلار، آجلیغا قاپیلیر، سیاسی شعوردان اوزاقدیلار. اونون فیکرینجه کوتلهوی نوماییشلر (اعتراضات عمومی ) بیر نوع مصیبتدیر: چونکی آجلیقدان کور اولموش انسانی قورخودور. بئله بیر آداملار ایشچیلرین موقعینی دویا بیلمز، تکجه یوخسول و ایشچیلرین تضییقلر سونوجوندا بیرلشمهلری اونلاری قورتارا بیلر. تاریخی باخیمدان چارلی تخمینا ۱۹ – جی عصرین ایشچیلرینی نظرده توتور: چونکی اونلار، ماشینیزمه قارشی دورور، کوتلهوی نومایشلردن یورولوب و تکجه بیر تیکه چؤرهیه دوشونور. اونلار هله سیاسی ندنلری تانیماق و کوتله وی نومایشین گرهکلییینی دویمامیشلار.
آنجاق چارلی اونا گؤره سونسوز صحنه قابلیتینه مالیکدیر کی شعورسیز و انقلابچی دوشونجهلردن اوزاق اولان ایشچیلری عکس ائدیر. هله توپلوما مئیللی اولان هئچ بیر اثری ایشچی یاشاییشینین پیسلیکلرینی بو قدَر شدتلی و الی آچیق عکس ائتدیرن گؤرمه میشیک. اولا بیلسین کی تکجه برتولت برئشت بو ضرورتی دویموشدور کی سوسیالیستی بدیعی اثر همیشه انسانین، انقلابدان اؤنجه دورومونو نظره آلمالیدیر: بئله بیر انسان یالنیز اولاراق همده کوردور؛ و تکجه تضییقلر سونوجوندا انقلابچی آنلامینا یئتیشمک حدینده دیر. حال بو کی چارلی، برئشت کیمی کورلوق و شعورسیزلیغی ائله تاماشاچی لارا گؤستریر کی تاماشاچی هم کورو و همده کورلوغون بدیعی نوماییشینی گؤرور. کور بیر کیمسهنی گؤرمک، أن یاخشی و ائتکیلی باخیش آچیسی (زاویه دید)دیر کی کور اونو گؤرمهییر: اؤرنک اوچون: چارلی دوستاقدا، دوستاغبانین سئوگی و سایغیسینی گؤرمکله، اؤزونو آمریکانین زنگینلریندن (ثروتمند) سانیر، بیز اونو یاخشی گؤروروک «لینکولن» کیمی قیچینی قیچینین اوستونه آشیراراق، گوندهلیکلری واراقلاییر: آنجاق اونون بو تقدیره لاییق حرکتی، اونون اعتبارینی آزالداراق، ساختاکارلیغی و باشقالارینین یامسیلاماسی هئچده آلینماییر؛ یئنی و باشقا دورومدا قوللوغا اوغراییر. بئلهلیکله حتتا أن کیچیک بئله باغلی لیق دا، یارارسیز اولاراق یوخسوللوق آراسیندا باغلانتی هر آن قیریلیر. ائله بونا گؤرهده چارلینین کاراکتئرلری هر شئیی یه غلبه ائدیر: چونکی او بوتون باغلی لیقدان ازاددیر؛ و بئله آدامین، انسانی وارلیغی تکجه اونون یالنیزلیغی دیر. اونون آنارشیزمی – سیاسی باخیمدان شوبههلیدیر – صنعت باخیمیندان بلکهده انقلابین أن ائتکیلیجهتیدیر.
همت شهبازی
رولان بارت
چئویرن: همت شهبازی
ترجمه: همت شهبازی
سسلندیرن: همت شهبازی
- یادداشت
- اوخوماق زامانی: 2 دقیقه
- https://ishiq.net/?p=18696
رولان بارت
چاپ