بیزیم عزیز نسین
س. حاتملوی
ایراندا، سون ایللرده مشهور اولان اورهان پاموکی نظرده آلماساق، ان چوخ اوخونان تورکیه‌لی یازیچی و شاعرلر، ناظم حکمت، یاشار کمال و عزیز نسین اولموشلار. البته بو فقط ایرانا مخصوص دئییل، باشقا اؤلکه‌لرده ده بئله‌دیر. یونسکونون وئردیییی آمارلارا گؤره تورکجه یازان یازیچیلار آراسیندا اورهان پاموک، یاشار کمال و ناظم حکمت‌دن سونرا، اثرلری باشقا دیللره ان چوخ ترجمه اولان یازیچی، عزیز نسین‌دیر.
من گنج محصل اولدوغوم ایللرده، عزیز نسین‌ین ساتیریک قیسسا ناغیللاری، کتاب اوخویانلارین اللرینده گزیردی. ایراندا عزیز نسین‌ین یازیلاری بیر او قدر سئویلیردی کی، اونون آدی بیر «مارکا»یا چئوریلمیشدی. کتاب نشر ایله مشغول اولانلار، بعضا اونون بیر اثرینی ایکی مختلف آد ایله نشر ائدیب و بئله‌لیکله داها آرتیق پول قازانیردیلار. حتی اولوردی کی مختلف یازیچیلاردان توپلانان و نشر اولونان بیر کتابدا، عزیز نسین‌دن بیر دانا ناغیل داخیل ائدیب و کتابا عزیز نسین‌ین آدینی وئریردیلر. او زامانلار کتاب اوخویانلارین آراسیندا، بیلمیرم ظارافات و یا جدی اولاراق دئییلیردی کی، عزیز نسین، اونون کتابلارینی فارس دیلینه چئویرنلرین بیرینه دئمیشدی کی، ایراندا منیم آدیم آلتیندا کتابلار نشر اولونور کی، من او کتابلاری هئچ نه یازیب و نه ده گؤرموشم. تاسفله بوتون بونلارا باخمایاراق، ایراندا یازیچی‌نین آدیندان استفاده ائدیب و قازانیلان پوللاردان، بئله بیر لیره ده اونون جیبنه گئتمه‌دی.
عزیز نسین محروم و ازیلمیش انسانلارین یازیچیسی‌دیر. او، یازیلاریندا استبدادی، بوروکراتیزیمی، رشوت، اوغورلوق، ریا و تزویری قیناییر و دموکراسی آدینا خانخانلیق یارادان دولت خادملرینی، شخصی کاریریر اوچون گناهسیز انسانلارا پرونده دوزلدن گیزلی پلیس‌لری، خدمت آدینا انسانلاری بوروکراسی‌نین دولانباج کوچه‌لرینده اسیر ائده‌ن دولت ایشچی‌لرینی، رشوت آلمادان بیر آتدیم ایره‌لی آتماغا حاضر اولمایان مامورلاری، دولت و ملتین وار- یوخینی اوغورلاییب، ایچه‌ری آتان منصب صاحیبلرینی، دین و اینانجی، ریا، ایکی اوزلولوک و تزویر وسیله‌سینه چئویرنلری، لاغا قویور و ایتی تنقیدلری ایله رسوا ائدیر.
شاهلیق دؤرونده ایکی اؤلکه‌نین انسانلاری، عادت‌لری و حیات شرطلری بیر چوخ جهتلردن بیربیرینه بنزه‌دییینه گؤره، ایرانلی اوخوجو اوچون عزیز نسین‌ین یازیلاری اولدوقجا دوغما و یاخین ایدی. البته ایکی اؤلکه‌ده انسانلارین چوخونلوغون دانیشدیغی تورکی دیلی ده، بو یاخینلیغین مهم سببلریندن بیری اولموشدور.
هر حالدا منجه عزیز نسین‌ین تورکیه‌لی اولماسینا باخمایاراق، ایراندا بیر چوخ ایرانلی شاعر و یازیچی‌دان داها آدلیم و تانینمیش‌دیر. بوتون بونلاری نظرده آلاراق اؤزومه جسارت وئریب و آدی هر زامان یاشار بو بؤیوک یازیچی‌دان اذن آلمادان اونو «بیزیم عزیز نسین» آدلاندیریرام.
یوخاریدا گلدییی کیمی عزیز نسین ایراندا بیر ساتیریک یازیچی کیمی تانینمیش‌دیر. ایرانلی کتاب اوخویانلاری نین بیر چوخو، اونون جدی بیر شاعر اولدوغوندان خبرسیزدیلر. عزیز نسین‌ین قلمیندن آخان شعرلر، اونون ناغیللارینین ساییسی ایله مقایسه‌ده چوخ اولماسادا، بو شعرلرده آزادلیق عشقی، عدالتسیزلیگه قارشی نفرت و دموکراتیزم روحی دالغالانیر. اونون بیر نئچه شعری هم مضمون و هم ده شکیل جهتیندن چوخ یوکسک سویه‌ده‌دیر.
یازینی قیسساتماق مقصدیله بورادا یازیچی و شاعر عزیز نسین‌ین یاشاییشی حاقدا کیچیک بیر توضیح ایله اونون شعرلریندن بیرینی وئریرم. بو شعرده عزیز نسین تورکیه‌نین آنادولو بؤلگه‌سینده یئرلشن «سیواس» شهریندن اؤز شهری کیمی آد آپارسادا، اصلینده او ۱۹۱۵ – جی ایلده استانبول دا آنادان اولوب و ۱۹۹۵- جی ایل ایزمیرین یاخینلیقلاریندا یئرلشن چشمه قصبه سینده وفات ائتمیشدیر. عزیز نسین ین باباسی سیواس شهرینه یاخین اولان بیر کند‌دن اولدوغو اوچون بعضا اونو سیواسلی اولاراق قلمه وئرنلرده اولموشدور.
شعرین آدی «سیواس آجیسی»دیر. شاعرین ۱۹۹۵- جی ایلینده نشر اولونان بیر شعر مجموعه‌سی، آدینی بو شعردن آلمیشدیر. قئید ائتمک لازیمدیر کی ۱۹۹۳- جی ایلده تورکیه‌نین هر یئریندن سیواس شهرینده «پیر سلطان آبدال» اوچون کئچیریلن مراسیمه گلن صنعت خادیملری، یازیچی و شاعرلرین ییغیشدیغی هتلی اوتا وئره‌ن فاناتیک مسلمانلارین واسطه‌سیله، ۳۷ انسان حیاتینی ایتیرمیشدیلر. مراسیم ده اشتراک ائده‌ن عزیز نسین، چوخ چتینلیکله جانینی قورتارا بیلمیشدی.
شعرین بیر نئچه سؤزونو «آذربایجانلاشدیرمیشام» و اوخوماغی راحاتلاماق اوچون بیر نئچه ویرگول دا آرتیرمیشام.
شعرین اورژینالی دا، لاتین الفباسی ایله وئریلمیشدیر.
سیواس آجیسی
من تانیریم
بو بولوت بیزیم اورانین بولوتو
همشهری‌ییز نه ده اولسا
منیم ایچین قالخمیش دا، سیواس دان گلمیش
یوردومون بولوتو
باشیمین اوستونده یئری وار
من بیلیرم
بو یئل بیزیم اورانین یئلی
همشهری‌ییز نه ده اولسا
منیم اوچون قوپوپ گلمیش یایلادان (۱)
یوردومون یئلی
قوروتسون دئیه آخان قانلاری
من آنلارام
بو آجی، بیزیم اورا ایشی، خنجر آجیسی
بیر اؤلکه‌ده‌نیز، نه ده اولسا
عین دیلی دانیشساقدا
آنلاماییز بیر- بیریمیزی
خنجرین ناخیشی
تانیدیم آجیسیندان
سیواس ایشی
من دویاریم، دویومساریم (۲)
بیزیم اورانین سیزیسی بو (۳)
مینیب قارا بیر بولوتا سیواس ائلیندن
سیواس یئلینده اوچوب گلمیش
حلال‌لیک ایسته‌مه‌یه
ای اوره‌گیمین ساغالمایان آجی‌لاری
ای بئنیمین دینمز (۴) سانجی‌لاری
گناه نه منده نه ده سنده
گناه سنی قارانلیقلارا گؤمنلرده (۵)
نه ده اولسا یورت داشیمسان
باغلی اولسادا، بوتون وجدان قاپیلاری اوزونه
بیلمه‌لیسن، بیر یئرین وار جان ائویمده
SIVAS ACISI
Ben tanırım
Bu bulut bizim oranın bulutu
Hemşeriyiz ne de olsa
Benim için kalkmış ta Sıvas’tan gelmiş
Yurdumun bulutu
Başımın üstünde yeri var
Ben bilirim
Bu rüzgâr bizim oranın rüzgârı
Hemşerimiz ne de olsa
Benim için kopup gelmiş yayladan
Yurdumun rüzgârı
Kurutsun diye akan kanlarımı
Ben anlarım
Bu acı bizim ora işi hançer acısı
Bir ülkedeniz ne de olsa
Aynı dili konuşsak da
Anlamayız birbirimizi
Hançerin nakışı
Tanıdım acısından
Sıvas işi
Ben duyarım duyumsarım
Bizim oranın sızısı bu
Binip kara bir buluta Sıvas ilinden
Sıvas rüzgârında uçup gelmiş
Helallik dilemeye
Ey yüreğimin onmaz acıları
Ey beynimin dinmez sancıları
Suç ne bende ne de sende
Suç seni karanlıklara gömenlerde
Ne de olsa yurttaşımsın
Kapalı olsa da bütün vicdan kapıları yüzüne
Bilmelisin bir yerin var canevimde
(۱) یایلا: یایلاق، بیزیم آذربایجاندا کؤچه‌ری یاشایان ایلات‌ین یای فصلینده حیوانلاری اوتلاماغا آپاریب و یاشاماق اوچون مثلا ساوالان داغی اتکلرینده اوبالار قوردوغو یئر. تورکیه ده ایسه یوکسک اوتلاق یئرلرده اوبا یئرینه آغاج‌دان ائولر دوزه‌نیلیر.
(۲) دویماق: حس ائتمک و ائشیتمک. دویومسارام: حس ائده‌رم دئمکدیر.
(۳) سیزی: مثلا اوره‌ک سیزیسی، انسانین ایچینه گیرمیش و اونوتماسی چوخ چتین اولان بیر آجی.
(۴) دینمز: ساکتله‌مه‌ین، بیتمه‌ین، قوروماق بیلمه‌ین.
(۵) گؤنمک: قویلاماق، باسدیرماق.
عزیز نسین ین بو شعری «هر گونه بیر شعر» (هر گون اوچون بیر شعر) آدلی اردال دوغان‌ین ترتیب ائتدییی شعر مجموعه‌سیندن آلینمیشدیر.
