اوستاد محمدعلی فرزانه‌نین «آچیق سؤز» سایتیندا چوخ کؤوره‌ک و اینجه دویغولو یازیلمیش بیر مقاله‌سینی اوخودوم. اوزون ایل‌لرین آجیناجاقلی حسرت بویاسی، اوسته گل او ایل‌لرین هیجران یوکو ائله بیل سوواریلمیشدی بو یازی‌نین سطیر‌لرینه. ائله بیل او حسرتلی هیجرانی باشقاسی یاشامامیشدی. سانکی او آغری، او نیسگیل بیرینجی کره اولاراق ائله بو میصراعلاردان گؤیرمیشدی.
دی گل کی، مونیس، دوغما، صمیمی و کؤوره‌ک قانادلی یازیلان بو سطیرلر تاریخی بیر دؤنم یاشامیش دؤولت خادیمی، آدلیم ناطیق، تریبونال شاعر محمد بی‌ریایا حصر اولونموشدو.
اوستاد فرزانه‌نین بوتون یازیلارینا همیشه هوسله یاناشماغیم اؤزو بیر یانا، محمد بیریا آدی منی یازینی اوخوماغا داها چوخ جلب ائتدی. آخی بیلیردیم کی، اوستاد فرزانه بیریا حاقیندا ائله بئله نه سه یازان دئییلدیر.
محمد بیریا حقیقتن عؤمور بویو ویصال حسرتلی شاعر عؤمرو یاشادی. عؤمور بویو دئدیکده بلکه ده بو بیر آز غریبه گؤرونسون. اونا گؤره کی، بیر چوخلاری دئیه بیلر او تبریزه گئتمک ایسته‌ییردی کی، نهایت انقلاب ایل‌لرینده اونا موفق اولدو. بس اونا عؤمور بویو ویصال حسرتلی شاعر دئمک اولماز.
محمد بیریا اوچون بو ویصالدان بؤیوک هئچ نه اولماسادا منجه او، یئنه همن ویصاللی عؤمرونو ده حسرتلی یاشادی. ائله بیل حسرت اونون بویونا بیچیلمیشدی. من اونون همیشه اؤز سسی ایله لئنته یازیلمیش شعرینی دینله‌ینده تکجه بیریا طالعی دئییل، بلکه ده اونونلا برابر فاجیعه‌میزین بؤیوکلویونو دویموشام و دئیه بیلرم کی، اونو سانکی جانیمدا، جییه‌ریمده، اوره‌ییمده، گؤزومده بیتن ساغالماق بیلمه‌ین یارا کیمی حیس ائتمیشم.
یادیمدادیر کی، دونیاسینی ده‌ییشمیش تانینمیش معاصر آذربایجان شاعری «ممد آراز» حاقیندا هاچانسا آذربایجان یازیچیلار بیرلیگی‌نین کاتیبی شاعر «فیکرت قوجا» چوخ توتارلی و چوخ معنا دولو بیر فیکیر ایرلی سورموشدو. او، ممد آراز حاقیندا بئله دئمیشدی: «ممد آراز باشقاسی‌نین آغریسینی اؤزونونکو ائتمگی باجاران شاعردیر.»
فیکرت قوجا دئین یؤندن مساله‌یه یاناشیلارسا حیاتینی وطنین آزادلیغی یولوندا صرف ائده‌ن بیریا فاجیعه‌سینی ایندی گؤرهک کیم اؤز فاجیعه‌سی کیمی یاشامایاجاق! ایندی گؤرهک او یانغینی کیم اؤز یانغیسی کیمی حیس ائتمه‌یه‌جکدیر!…
محمد بیریا عؤمرونون ان فاجیعه‌لی بیر حیصه‌سی ۱۳۲۵- جی ایلدن سونرا چوخلاری‌نین آرخا ساندیغی سووئتلر بیرلیگی آدلانان اؤلکه‌ده کئچمیشدی. او، یوخسوللارین، کیمسه‌سیز‌لرین، یاردیما احتیاجی اولانلارین کؤمکچیسی ساییلان بو اؤلکه‌ده هانسی‌سا طنطنه‌لی بیر بایرام مراسیمینده بو شعرینی اوخوموشدو:
من عاشیق بلاکئش یارم، قویون گئدیم.
موشتاق بزم خلوت یارم، قویون گئدیم.
دردیم عیاندی، سؤیله‌مگه احتیاج یوخ،
پیر جفای عشقه دوچارم، قویون گئدیم.
مودتدی سئوگیلیم چکیری اینتیظاریمی
جانان یولوندا دوغروسو خارم، قویون گئدیم.
عشقیم سعادت ایله توتوب الده جامینی
صنعان کیمی اسیر خومارم، قویون گئدیم.
من، سیزدن اؤز طاماح دیشیمی چکمیشم، بیلین!
تذویر- حیله‌دن ده کنارم، قویون گئدیم.
یئرسیز نصیحتین ثمری یوخدو، چونکی من
سرگشته‌ی جنون دیارم، قویون گئدیم.
من گئتمه‌سم فراق وطن اؤلدورر منی،
گئتمکدن اؤزگه یوخ داها چارم، قویون گئدیم.
بو منیم فیکریمی همیشه مشغول ائده‌ن، یادداشیمدا حسرت بویالی دولاشان همن شعردیر کی، محمد بی‌ریانین قلمیندن سوزوب گلن سایسیز- حسابسیز شعرلردن ساده‌جه بیری‌دیر. ایندی گؤرهک اوستاد فرزانه اؤنه چکن آنتی فاشیست سیمالی بیریا حاقیندا اینفورماسییا کاراکتری داشییان هانسی فاکتلارا اساسلانماق اولار.
شوبهه سیز کی، واختی ایله ایران آذربایجانیندا اجتماعی- انتقادی شعرلری ال به ال گزه‌ن محمد بی‌ریانین او زامان مطبوعات اورقانلاریمیزدا چاپ اولان شعر‌لرینه داها چوخ راستلاشماق اولار. من، اونون بیر ایل میللی حؤکومتین یارانماسیندان اؤنجه، تکجه «وطن یولوندا» روزنامه‌سینده درج اولان شعر‌لرینه دقتینیزی جلب ائتمک ایستردیم.
۱۹۴۴- جی ایلده «وطن یولوندا» روزنامهسینین بیرینجی نومره سی ۱۰ آپرئلده ایشیق اوزو گؤرموشدو. تبریزده نشر اولان بو روزنامه‌نین ایکنجی سایی ۱۲ آپرئلده چاپ اولموشدو . گون آشیری نشر اولان بو روزنامه‌نین ۲- جی ساییندا محمد بی‌ریانین «خانه‌سینی خراب ائدیب چرخ زمانه هیتلرین» – آدلی شعری درج اولوب اوخوجولارین موذاکیره‌سینه بوراخیلمیشدی.
آذربایجان شعرینده چوخ اؤنملی و اؤز‌لرینه مخصوص یئرلری اولان ایکی بؤیوک آذربایجان شاعری‌نین- میرزه علی اکبر صابیرین و معجزین داوامچیسی کیمی چیخیش ائده‌ن محمد بیریا آنتی فاشیست شعرلری ایله آذربایجان شعرینده اؤز لاییقلی یئرینی آلان شاعردیر.
اونون اولدوغو قده‌ر تانینماماسی شوبهه‌سیز کی، آنجاق و آنجاق اؤلکه‌یه حاکیم کسیلمیش یاد ائللی سیاستدن دوغموشدو.
بو هامییا آیدین‌دیرکی، شعر- عمومیتله ادبیات، ایکی مجرادا اینکیشاف یولو کئچمیشدیر. بیرینجیسی حاکیم میللت‌لره منسوب حاکیم ادبیات. ایکینجیسی ایسه محکوم میللت‌لره خاص اولان محکوم ادبیات. شوبهه‌سیز کی، بئله اولان تقدیرده محکوم میللتین ائولادلاری زامان کئچدیکجه حاکیم میللتین ادبیات نوماینده‌‌لرینی اؤز یارادیجیلاریندان داها چوخ اؤیرنمک مجبوریتینده قالیرلار. اگر نومونه گؤتورسک آذربایجان تورک‌لرینی، نه اینکی اؤلکه‌یه حاکیم کسیلمیش تکجه فارس ادبیات نوماینده‌لری، حتا بیر چوخ باشقا میللت‌لرین ادبیات نوماینده‌لری ده چوخ مقاملاردا اؤز یارادیجیلاریمیزدان اؤنه کئچمیشدیر. نومونه اوچون بیز بیر چوخوموز مثلا روس یازیچیسی ماکسیم گورگینی اؤز عصرینده شرق عالمینده تایی- برابری اولمایان تجدود مفکوره‌لی شئیخ محمد خیابانی‌دن داها چوخ تانی‌ییریق. البته بو سیاهینی ایسته‌نیلن قده‌ر اوزاتماق اولار. شوبهه‌سیز کی،گؤرکملی آنتی فاشیست شعرلر موللیفی، تریبونال شاعر محمد بیریا دا بوندان استثنا اولانمازدی. او نه قده‌ر تریبونال شاعر اولموشسا دا اونودولماغا محکوم ایدی.
کوتله‌نین قاباقجیل شخصیت‌لرینین حیاتی، یارادیجیلیغی، میللت نامینه گؤردویو ثمره‌لی ایشلری اگر یئنی نسیل‌لره تحصیل آلدیغی دؤورلرده اؤیره‌دیلمیرسه دئمک او میللتین کیملیگینی، میللی وارلیغینی محوه دوغرو آپارماقدیر. بیر- بیری‌نین آردینجا حیاتا آیاق باسان نسیللری میللی کیملیکدن قیدالانان درسلیکلرله حاضیرلاماساق، تاریخی یادداشی فورمالاشدیرماق اولماز. تاریخی یادداشی آنجاق و آنجاق مکتبلرده تکرار تربیه اوصولی ایله یاشاتماق لازیمدیر. اونا گؤره‌دیرکی، اؤز دوغما آنا دیلینده کؤرپه‌‌لرینی تحصیله جلب ائتمه‌ین میللته یادداشسیز میللت دئییرلر. البته بو محکوم میللت‌لرین هامیسینا عائیددیر. تحصیل سیستمینه یییه‌لنمکله خالق اؤز نوماینده‌‌لرینی، صنعتکارلارینی، انقلاب باهادورلارینی تانى‌ییر، تکرارلایا- تکرارلایا اونلاری اؤیره‌نیر، عزیزله‌ییر و اؤنه چکیر.
هر هانسی سیاسی دوشونجه‌دن آسیلی اولمایاراق وطنین هاواسینی، سویونو، نعمتینی دادان بوتون وطن ائولادلاری بو پروبلئمی دوشونمه‌لی، اونو اتی، قانی، جانی ایله درک ائتمه‌لی‌دیر…
۱۹۴۴- جی ایلده نشر اولان «وطن یولوندا» روزنامهسینین ۲- جی ساییندا چاپ اولان محمد بی‌ریانین شعریندن گلین بیر پارچا ایله تانیش اولاق:
بایراغی گون به‌گون یاتیر، اوردوسو پایمال اولور،
چکدیگی نقشه‌لر دؤنوب یکسره خام خیال اولور،
شرقه باخیب هورن کؤپک گئت- گئده سانکی لال اولور،
لشکری باشلاییب گئنه آه و فغانه هیتلرین،
خانه‌سینی خراب ائدیب چرخ زمانه هیتلرین.
دیلین ساده‌لیگی، آخیجیلیغی، فیکرین اویناقلیغی، باشقا مدنیتدن گلن شعر صنعتی نوعی‌نین ایشله‌دیلمه‌سینده دیل اوسلوبونون پوزولماماسی محمد بیریا صنعتی‌نین گؤستریجیسی‌دیر. اونا گؤره‌دیر کی،«وطن یولوندا» روزنامهسینین ۱۴ آپرئلده چاپ اولان ۳- جی ساییندا «استعدادلی شاعر بیریا» آدلی مقاله‌ده «قیلمان ایلکین» کیمی تانیدیغیمیز «م. غلمان» یازیر کی، «م.بیریا تزه تبریز ادبیاتیندا میللی غورور حیس‌لرینین ایلک ترنومچیسی‌دیر. حیاتین معنا و نعمتینی صنعتین فسونکار عالمینده تاپمیش بو شاعر ایلک یارادیجیلیق ایل‌لریندن اعتبارن خالقا صداقتلی اولدوغونو اثبات ائتمیشدیر. اونون شعر‌لرینده آذربایجان خالقی‌نین میللی حیثیت دویغولاری صاف گؤی‌ده قورشاق چکمیش قوس- قزح قده‌ر پارلاق و آیدین‌دیر… اونون هر بیر ترانه‌سینده ایفاده ائدیلن دویغولارین پاک و صمیمی‌لیگی ده بورادان نشات ائدیر.»
غلمان ایلکین علاوه ائدیرکی، «خالقی‌نین میللی موقدراتینی یالنیز خالقینی سئون، وطنی‌نین آزادلیق و ایستیقلالیتینی اؤزونه آمال ائتمیش آداملار کیمی، اؤز خالقی‌نین میللی ایستک، وطنپرورلیک دویغولارینی ترنوم ائتمگى بیریا اؤزو اوچون موقدس بورج بیلیر.»
اوستاد فرزانه‌نین موذاکیره‌یه چیخاردیغی آنتی فاشیست شاعر حاقیندا نهایت گؤرهک تانینمیش قوجامان مطبوعاتچی غلمان ایلکین هانسی قرارا گلیر. او، یازیر کی، «بیریا اؤز مضحکه‌لری ایله ده خالقین غدار دوشمنی اولان فاشیزمی ایفشا ائده‌ن گؤرکملی شاعردیر. اونون فاشیزم علئیهینه یازدیغی شعرلرده فاشیزمین بشریته گتیردیگی رذالت، اؤلوم بوتون چیلپاقلیغی ایله گؤستریلیر.»
«وطن یولوندا» بو ساییندا بیریا حاقیندا غلمان ایلکینین یازیسینی چاپ ائتسه ده تکجه اونونلا کفایتلنمیر، یئنه بی‌ریانین شعر‌لریندن بیرینه اؤز صحیفه‌‌لرینده یئر آییریر. بیریا همن شعرین سونونو بئله بیتیریر:
یاغی‌لاریم حاضر اولسون حسابا
تاریخ بونو چوخدان یازیب کیتابا
غالبیت بؤیوک هونردن گلیر!
بؤیوک هونر صاحیبی اولان بیریا حاقیندا روزنامه‌نین رئداکسیا هئیاتی آدیندان همن نومره‌ده بئله بیر قئید ده یازیلمیشدی: «موللیفین بو شعری آپرئلین ۱۰- دا «وطن یولوندا» غزئته‌سی‌نین بیرینجی نومره‌سی‌نین چیخماسی موناسیبتی ایله شمس چاپخاناسی طرفیندن نشر ائدیلن خصوصی ورقه‌دن گؤتورولموشدور.»
قئید ائتدیگیمیز کیمی گون آشیری نشر اولان «وطن یولوندا» روزنامه‌سی ۷- جی ساییندا یئنه بیریا شعر‌لریندن بیر نومونه چاپ ائتمیشدیر. بیریا بو شعرده اسارتله آزادلیغین دیالوگونو نظمه چکمیشدی. شعرین باشلانیشی اسارتین سؤزلری ایله بئله آچیلیر:
گلدیم ائله‌یم ارضده اینسانلیغی پامال
دونیا قورولاندان یاشاییر منده بو آمال.
شعر، آزادلیغین سون سؤزو ایله بئله بیتیر:
گولدوکجه اؤزوم خلق جهان شاد اولاجاقدیر
زنجیری سیتمدن بشر آزاد اولاجاقدیر.
شوبهه‌سیز کی، اوستاد فرزانه‌نین، یازیچی غلمان ایلکینین و استناد اولونان شعرلرده گئده‌ن موضوعلارین احاطه دایره‌سی محمد بی‌ریانین هانسی دوشونجه سیستمینه یییه‌لنمه‌سینی آیدینجاسینا گؤسترمکده‌دیر. او، حقیقتن اینسان شانینه، اینسان لیاقتینه یاراشمایان گؤستریجی‌‌لرین علئیهینه‌دیر. اونون آنتی فاشیست اولماسی دا محض بو دوشونجه‌دن ایرلی گلیر.
«وطن یولوندا» غرئتی‌نین بئله بیر شاعرین شعر‌لرینه دؤنه- دؤنه موراجیعت ائتمه‌سی ده بو مفکوره‌دن دوغوردو. اونا گؤره‌دیر کی، ۱۸- جی نومره‌سینده اونون یئنه بیر شعرینه یئر آییرمیشدی.
«وطن یولوندا» بو سایا قده‌ر اؤز صحیفه‌‌لرینده باشقا شاعر‌لرین شعر‌لریندن ده نومونه‌لر چاپ ائتمیشدی. میثال اوچون: تانینمیش آذربایجان شاعری محمد راحیم، ادبیاتشوناس عالیم جعفر خندان، سلیمان روستم، علی فطرت و گنج شاعر مهتاب.
قئید ائتمک یئرینه دوشر کی، «وطن یولوندا» روزنامهسینین بو نومره‌سینه کیمی او تایلی- بو تایلی شاعر‌لرین ان اؤنده گئده‌نی محمد بیریا اولموشدو. «وطن یولوندا» روزنامهسینین ۳۲- جی ساییندا چاپ اولان بیریا شعریندن آشاغیدا کی مصراعلاری دقتینیز اوچون تقدیم ائدیرم:
گویا ازلیندن بئله‌دیر رسمی جهانین،
هر ظالیمه بئش گون وئریلیر دهرده فورصت.
سونرا اونو محکوم ائله‌ییر حؤکمو زمانین
حسرت قویور آمالینه دونیاده طبیعت.
۱۹۴۴- جی ایلده «وطن یولوندا» ۴۰- جی ساییندا محمد بی‌ریانین «اوره‌ک سوزلری» آدلی شعرلر توپلوسی کیتابی‌نین نشریندن خبر وئریر. روزنامه‌نین رئداکسیاسی طرفیندن یازیلمیش بو خبرده اوخویوروق: «آذربایجان دؤولت نشریاتی جنوبی آذربایجانین گؤرکملی ضید فاشیست یازیچیسی م.بی‌ریانین «اوره‌ک سوزلری» آدلی شعرلر کیتابچاسینی نشر ائتمیشدیر. سووئت آذربایجانی‌نین قوجامان یازیچیسی م.س.اوردوبادی کیتابچایا بیر مقدمه یازمیشدیر. آشاغیدا مقدمه‌دن بیر پارچا درج ائدیریک. ایجازه‌نیزله بیز ایسه همن او پارچادان قیسا بیر چیخاریشا قناعت ائدیریک. محمدسعید اوردوبادی یازیرکی، «محمد بیریا فاشیزم و اونون بوتون تؤر- تؤکونتو‌لرینی آتشه دوتوردو. بیریا اساسن ساتیریک بیر شاعردیر. بونا گؤره ده او، فاشیزمی اؤز اساس سیلاحی، یعنی کسکین ساتیراسی ایله قیرماجلاییر…»
هله کی، صؤحبت آنجاق بی‌ریانین آنتی فاشیست یؤنلو شعر‌لریندن‌دیر. بیر یئرده کی، بیریا سئوگی شعر‌لرینده اینجه دویغولو شاعردیر. او، وطن حاقیندا یازدیغی شعر‌لرینده، یورد یئرینده باشی آسمانا دیره‌نن ذیروه‌سی قارلی داغلارین دؤشوندن آخان بولاقلارین زولال، تمیز، دورو سویوندان قیدالانمیشدی. شعر‌لرینین دورولوغو، ساده‌لیگى و کؤنول اوخشارلیغی دا وطنه قیریلماز تئللرله باغلی‌لیغیندان ایره‌لی گلمیشدی. وطن عاشیقی اولان شاعر عائیله موناسیبتینده، دوستا صداقتده بلکه ده ساتیراسیندان دا یوکسکده دایانیردی.
«وطن یولوندا» روزنامه‌سی ۵۸- جی ساییندا بی‌ریانین استالینه یازدیغی شعرینی ده چاپ ائتمیشدی. او گونلرده «غلبه» نیشانی ایله تلطیف ائدیلن استالینه بوتون آنتی فاشیست جبهه‌سی‌نین نوماینده‌لری طرفیندن تبریک مکتوبلاری یازیلمیشدی. استثناسیز اولاراق خصوصن بوتون یارادیجی صنعتکارلار بو مساله‌یه موناسیبت بیلدیرمیشلر.
ادبیاتشوناس عالیم جعفر خندان روزنامه‌نین بو ساییندا «جنوبی آذربایجانین معاصر وطنپرور شاعرلری حاقیندا» – باشلیقلی مقاله چاپ ائتدیرمیشدی. جعفر خندان همن مقاله‌سینده یازیردی: «جنوبی آذربایجانین مشهور شاعرلری سیراسیندا علی فطرت، محمد بیریا، میرمهدی اعتماد، میرمهدی چاوشی، آذراوغلی و باشقالارینی گؤسترمک اولار… بو شاعر‌لرین یئنی موضوعلاری کؤهنه شکیله- غزل، قصیده، مناجات شکیلینه سیغماییر. اودور کی، قانونی اولاراق یئرلی شاعرلر هجا وزنینه موراجیعت ائدیر. اونون یئنی شکیل‌لرینده شعرلر یازیرلار. جنوبی آذربایجانین ان قاباقجیل میللی و ضد فاشیست شاعری محمد بی‌ریانین «بویوک رهبر مارشال استالینه» شعری هجا وزنینده یازیلمیشدیر. بورادا دیل ساده‌لیگی، فیکیر آیدینلیغی، خالقین روحی داها آیدین نظره چارپیر.
بی ریایم، مؤحتشم تبریز دیاریمدیر منیم.
دوست یولوندا چیخسا جانیم افتخاریمدیر منیم.
دورموشام عزمیمده مؤحکم، بو شعاریمدیر منیم:
نئیلیرم بیر جیسمی کی، جانانه قوربان گئتمه‌سین!
(وطن یولوندا ۱۹۴۴- جی ایل، ۶ سنتیابر،نومره-۶۵ ).
ائله تصور ائدیرم بی‌ریانین «گئتمه‌سین» شعریندن تقدیم اولان بو میصراعلار گؤرکملی ادبیاتشوناس عالیم جعفر خندانین رایی‌نین بیر نؤوع تصدیقی‌دیر دئسک یانیلماریق. بورادا دیلین ساده‌لیگى، فیکرین آیدینلیغی، اوسته گل باشقا مدنیتدن گلن عروض دا بئله اویناقلیق آنجاق و آنجاق بیریا صنعتینه مخصوصدور.
«وطن یولوندا» ۹۳- جی ساییندا بی‌ریانین یئنه بیر شعرینی و دئکابرین ۵- ده، یعنی ۱۰۴- جی ساییندا چوخ اؤنملی اولان تاریخی بیر حادیثه‌دن خبر وئریر.
«تبریزده ۵۰ مین نفرلیک میتینگ» باشلیقلی بو راپورتدان بئله اوخویوروق: «جمعه گونو دئکابرین بیری تبریز اوچون میثلی گؤرونمه‌میش بیر گون اولموشدور. بو گون آزادیخواهلار، زحمتکئشلر، ضیالیلار آذربایجان آزادلیق جبهه‌سی‌نین رهبرلیگی آلتیندا طنطنه‌لی نومایش و میتینگ تشکیل ائده‌رک اؤز احساسات، انتظام و قدرت‌لرینی خالقا نیشان وئرمیشلر.»
«وطن یولوندا» علاوه ائدیرکی، «میتینگ باشلامامیشدان اول آزادلیق جبهه‌سی‌نین نشر ائتدیگی مراجعتنامه‌لر، شعارلار خالق آراسیندا یاییلمیشدیر. میتینگده ناطیق‌لرین سس‌لرینین ائشیدیلمه‌سی اوچون میکروفون قویولموشدور. آقای آقازاده آزادلیق جبهه‌سی آدیندان میتینگی آچمیش، آقای «کاتبی»، «اردشیر»، «جودت»، «بیریا» و ماحاللاردان گلمیش نوماینده‌لر چیخیش ائتمیشلر.»
«وطن یولوندا» میتینگین قطعنامه‌سینی ده چاپ ائتمیشدیر. میتینگده ایشتیراک ائده‌ن‌لرین تاپیشیرغی اوزره قبول ائدیلن قطعنامه‌نی حیاتا کئچیره‌جک کمیسیون عضولری آشاغیدا قئید اولونان شخصلردن عبارت سئچیلمیشدیر: «آقازاده»، «کاتبی»، «ترابی»، «شبستری»، «آذربادگان»، «بیریا»، «هلال ناصری»، «علی ماشینچی»، «دکتر یوسف‌زاده»، «جودت» و «الهامی».
بو میتینگین ان آپاریجی عضو‌لریندن اولان تریبونال شاعر محمد بی‌ریانین بو دؤنمده اؤزونه مخصوص چوخ موهوم یئری اولموشدو.
شعر صنعتیمیزده صنعتکارلیق باخیمیندان میللی کیملیک موجادیله‌سینده سفربر اولان آلوولی ناطیق، تریبونال شاعر محمد بیریا ۵۰ مین نفرلیک میتینگین اؤنونده گئدنلری سیراسیندا ۱۹۴۵- جی ایله دوغرو استقامت گؤتورموشدو. اومید کی، نؤوبتی بیر یازیدا آدی همیشه ادبیاتیمیزدا قالاجاق اونودولماز شاعریمیز محمد بی‌ریانین ۱۹۴۵- جی ایلده اجتماعی- سیاسی گؤروشلری، معاصر شعریمیزده مؤوقعی، شعر خزینه‌میزه تؤحفه ائتدیگی ادبی ایرثی حاقیندا کؤلگه‌ده قالان اولایلاری دا موذاکیره‌یه جلب ائتمگه موفق اولاق. او گون‌لرین آرزوسو و اومیدی ایله!
