قولام دایی‌نین ائولنمه‌سی چوخ اوزون چکیر.‌ دای ائو قالماییر کی او ائلچیلیگه گئتمه‌سین؛ داها قاپی قالماییر کی اونون دالینجا تاققیلتیلا باغلانماسین. او اؤزویله برابر هامینی آبیر- حیادان سالیر، هامینی یورور. هامیدان اوول خدیجه خالام، «آی باجی بوندان آرواد آلان چیخماز، والله بو بیزی بیله‌یینه ساریییب اینانین!»- دئیه ائلچیلیک تیمیندن آیریلیر. سونرا او بیری خالام.‌ داها سونرا.‌..، نهایت آنام دا جانا گلیب: «بویووا قوربان قارداش گئت اؤزون بیرین تاپ، هاواخ کی ایسته‌دین قولوندان توتوب ائویوه آپاراسان، منی خبر ائیله، قوی من ده الیمده قاوال قاپیندا دایانیم یولونوزو گؤزله‌ییم» دئییب جانین قورتاریر. بو سؤز آمما قولام دایی‌یا بیر بوتون ده‌ییر بیر ده پارا : «سنی ده آلله‌ها تاپشیردیم، لازیم دئییل زحمته دوشه‌سن. منیم چال-چاغیرانیم چوخدو. قاپی آچیقدی، خوش گلدین! »
دوغروداندا قولام دایی کیشی کیمی دئدیگی سؤزه صاحاب چیخیر. او گوندن بری بیر داها باجیلارینین آدینی گؤتوروب قویماییر. دوزدورکی ائلچیلیک پروژه‌سی، ایستر-ایسته‌مز، بیر نئچه آی تعطیل اولور، آمما قولام دایی مطلق اؤزون سیندیرمیر.
او هر گون ناهاراجان یاتار؛ سونرا دورار مکمل صورتده سار- ساققالا یئتیشر؛ اوتولو کوت-شالوارین گئیر؛ دؤره بورکون شوتقالاییب باشینا قویار؛ قونشو دوکانداریلا بیر به بیرسالاملاشا-سالاملاشا کبابچی عزالله‌نین دوکانینا یوللانار؛ دوکانین لاپ سایخاش واختیندا اورا چاتار. اوولجه اوتوروب تمکینله ناهارین یئیر؛ سونرا روبرو قفه‌خانادان گتیریلن دیشله‌مه‌نین بیرین ایچر؛ باشلایار قلیانین دمله‌مه‌یه. قلیان قیزیشاندان سونرا ایکینجی دیشله‌مه‌نی ده قندی خیرپیل‌لادا-خیرپیل‌لادا ایچر. قلیانین چکه-چکه گولومسه‌یه‌رک آلتدان-آلتدان عزالله‌نی سوزر. او قده‌ر اونا مئیدان اوخور کی نهایت اونو چکر تاختانین باشینا؛ تاس‌لاری اوینادا-اوینادا سوروشار:
– نه‌دن اوینویورسان ؟
– هر نه‌دن سن سئویرسن.
– دئییرسن یانی من دئییم؟ اولسون! باخ داداشیم سن اوتسان، من یئدیگیمین، ایشدیگیمین پولونو دوبل وئره‌جه‌یم؛ ایندی گلدی من اوتدوم، اوندا بؤرکومو گؤتوروب تکجه ساغ اول دئییب یولا دوشه‌جه‌یم،… اولدو ؟
– اولدو.
– آز یا چوخ ؟…،
تاختانی اوینایان زامان او قده‌ر مئیدان اوخور، او قده‌ر دیغاللیق ائده‌ر، کبابچی عزالله‌نین عصبلرین ائله‌جه قاریشدیرار کی نهایت اویونو اوتوب، آیاغا دوروب، یولا دوشر؛ عزالله‌نین آرخادان سسله‌نیب «یئدیگین کاباب بورنوندان گلسین»- دئمه‌سینه جاواب وئرمه‌دن قاققاناق چکه – چکه اوزاقلاشار. اورادان ائوه گلر، واراقلاری دؤشر قاباغینا «گوره‌سن بیر جانا ده‌ین آرواد منه قسمت اولاجاق؟ یا یوخ!»- دئیه باشلایار فال آچماغا.‌ فال خوش گلنده قولام دایی یونگوله‌شر، خوش گلمه‌ین زامان دای قولام دایی‌نین حالین سوروشما! اوزدن ایراق لاپ .‌.. دادی وئرر.
آخشام چاغی‌لار قولام دایی پاشا قهوه‌سینه گئده‌ر. بو قهوه‌خانا ایللر بویو اونون یاتاغی اولوب.‌ بورادا دا آرمودو ایستیکاندا دیشله‌مه‌سین ایچر؛ بیر ایکی اوش باش قلیان چکر؛ حریفلرینه مئیدان اوخویا – اوخویا بیر ایکی ال تاختا اوینار؛ سونرا «مراد یرقی سئریالی الدن چیخماسین»- دئیه حسابین وئریب، ائوه تله‌سر. سئریال قورتاراندان سونرا باخمالی بیر وئرلیش اولسا باخار، یوخسا «شالوارین اوتوسو سینماسین»- دئیه، اونو تومارلاییب، دؤشه‌یین آلتینا سالار. یاتاغا اوزانیب بیر جانا ده‌ین آروادیلا برابر بیر شیرین یاشاییش رؤیاسینا دالیب، خورولتویا دوشر.
بئله بیر یاشاییش دوققوز آیا یاخین چکیر. آنجاق گونلرین بیرینده قولام دایی جلیل بیابانی‌ایلا توشلاشیر. جلیل دئییر :
– اده بی معرفت نه بیزی شاما چاغیریرسان، نه شامدان سورا بیزه گلیرسن، هئش بللیدی سن هارداسان!؟
قولام دایی ملول- مسکین گؤرکمله جلیلی سوزور :
– من هر گون بوردایام جلیل، سنین باشین قاریشیب ماشین آل-وئرینه، گؤزون آیاغیوین آلتین گؤرمور. بیرده نه‌دی، «آروادسیز ائو بد یومن اولار» دئییبلر؛ قورخمالیدی دا، نئیلییه‌سن!
جلیل کؤوره‌لیر :
– ایندی کی بئله اولدو صاباح گئجه یوخ، بیریسی گئجه ده یوخ، لاپ بو گئجه گله‌جه‌یم سیزه.‌ یئمک ایشمه‌یه ده اؤزوم بیر شئی آلیب گتیررم.
– یئمک ایشمه‌یین قئیدینه قالما! اؤزون گلسن کیفایتدیر.
او گئجه قولام دایی‌نین یاشاییش تاریخینده اونودولماز بیر گئجه اولور. سرخوشلوق عالمینده عاطفه‌لر قایناییر جوشور؛ اولوب کئچمیش گلئیلر، کدورتلر اورکلردن آرینیر؛ قاباقکی محبت، دوستلوق اوزه چیخیر؛ گئت گئده جیلالانیر؛ جیلالانیب جیلالانیب او حدده گلیر چاتیر کی جلیل بیابانی نئچه ایلدن بری گؤزونون آلتیندا یاتیرتدیغی دیلشاد خانیمی بیر هدیه کیمی یولداشینا تقدیم ائله‌مه‌گه سؤز وئریر:
– «لاپ اؤزوم، فاطینی دا سالاجام یانیما، گئده‌جه‌یم ائوینه ائلچیلیگه. “هه” سؤزونو آلمامیش او ائودن چیخمایاجام.»
البتده دیلشاد خانیمی آلماق او قده‌ر ده ساده ایش دئییلدی.‌ بو آدلی – سانلی خانیمی رحمتلیک امنیه یوسوف هانسیسا ماحالدان آلیب گتیرمه‌سی کیمسه‌یه بللی دئییلدی.‌ دئییلردی کی گویا خان قیزیمیش.‌ هر نسه، دیلشاد خانیم اوجا بوی، قاوارالی، چوخ گؤزل بیر قادین ایدی.‌ امنیه یوسوف اؤلندن سونرا چوخلاری اونا ائلچی گؤندرمیشدی. آمما او «هله منیم ائوده ارلیک قیزیم وار »- دئیه هامییا یوخ جاوابی وئرمیشدی.‌ قیزی اره وئرندن سونرا دا چوخ آغیر شرط و شروط قویدوغونا گوره هله – مله آدام اونا گیریشه بیلمه‌میشدی. قولام دایی‌نین اؤزو ده بیر نئچه دفعه اونون صؤحبتین سالمیشدی، آمما هر دفعه باجیلارینین شیدتلی یوروشونا معروض قالمیشدی:
– «واه-واه آلله آمان، اونون قیرر-فیررینین عؤهده‌سیندن گلمگ اولار!؟ آدام گرک عاغلین یئمیش اولا اونا ائلچی گئده!»
دیلشاد خانیمین قونشوسو اولان جلیل بیابانی ده دیلشادی سئوردی. اووللر او اؤزونه بئله بیر اومود بسله‌ییرمیش کی «دیلشاد قیزی اره وئره‌نه‌جان ایشاالله فاطینی تورپاغا تاپیشیرریق گئده‌ر! مریض حالدی! دیلشاد دا مندن یاخشیسین هاردان تاپاجاق؟ یاشدا جاوان، بلکه ده اونون اؤزوندن ده جاوان.‌ قالمیش شئیلر ده هامیسی آماده‌دیر، ائولرین بیرین وئره‌ریک ایجارییه، بیرینده ده اوتورروق، ایکی اوغلان اونون وار، ایکیسی منیم؛ قوشاریق بیر- بیرینه بؤیوده‌ریک؛ نئجه دئیرلر ایکی تویو بیر ائله‌ریک، دویونو باتمان یاریم».‌
آیلار، ایللر اؤتور، دیلشاد قیزی اره وئریر، آمما فاطینین اؤلمه‌سیندن خبر اولمور! هر هانسی بیر آدام هر بیر عللته دیلشادین ائوینه یاخینلاشیر جلیل بیابانی‌نین قانی قارالیر. داییم اؤزویله «دده‌م وای، آرواد الدن گئتدی»- دئیه اؤزونه عذاب وئریر. جلیل فاطی‌نین اؤلمه‌سیندن نااومود اولدوقدا بیر ایکی یول چیرمانیر گئتسین قاباغا، آمما اوغلانلارینین بوی- بوخونو ده‌هتله‌ینده چکینیر، گؤرور یوخ توتمایاجاق، واز کئچمه‌لیدیر. آمما دیلشادان دا واز کئچمک بو ساده‌لیگه دئییلدی.‌ بیر گئجه کئفلیلیک عالمینده قولام دایی‌یا دئمیشدی:
– «دوغرودان دا الله فهیمه خانیما غنی-غنی رحمت ائله‌سین! نه یاخشی آروادیدی او! رحمتلیک واخلی – واختیندا اؤلدو، سنی ده چیخارتدی یانی‌یا، بیر دفه ده اولموش اولسا ائلییه بیله‌سن قلیانیوین باشین ده‌ییشه‌سن.‌ دی گل باخ منیمکینه، کؤپه‌یین قیزی اوتوروب گؤزون دیکیب منیم گؤزومه؛ لابود منیم اؤلومومو گؤزله‌ییر. دای دئمیر کی ایسته‌یه اره گئده اوشاغلار شاققالاییب قناره‌یه ویرارلار لئشین.
اوزون سؤزون گوده‌سی، بو گئجه سرخوشلوق عالمینده جلیل اوره‌گینی آیاغینین آلتینا قویوب اؤز اوستاسینا سؤز وئریر کی گئدیب اؤز سئوگیلیسینی اونا ائلچیلیگ ائده: «گونو صاباح فاطینی سالیم یانیما گئدیم اوضاعنی بیر ده‌هتده‌ییم گؤروم آغزینین دادی نه‌دیر.»…..