آنتون چئخوو ایله یادیگارلیق شکیل
حسین واحدی

بیلگی‌سایار ایکی دفعه دینق-‌دینق ائتمکله، بیلدیم یئنه ده بیر ساعات قورتولدو. مانیتورون قیراغینداکی ساعاتا باخدیم. گئجه ساعات بیر ایدی. کؤچورمه هله یاری اولمامیشدی. “دیل بلاسی*” منه، ” گؤز بلاسی” اولموشدو.
بیری یوخدو دئسین، گئجه‌نین بو واختیندا سن فیلان سایت‌دان بو حیکایه‌نی گؤرمه‌سیدن نه اولاردی؟، _ اؤز- اؤزمله دئدیم.
آنجاق حیکایه دونیامیزا یئنی بیر حیکایه آرتیریم دئیه دایانمادان آنتون چئخوون اون ایللرجه بوندان اؤنجه یازدیغی حیکایه‌سینی حاضیرلاییب قورتارماغا ماراقلی ایدیم.
آرتیق گؤزلریمده گوج قالمامیشدی، لاپ آرالارینا کیبریت سیندیریب قویمالی ایدیم.
بیلگی‌سایار بیر داها دینق- دینق ائتدی. بیر داها مانیتورون بوجاغینداکی ساعاتا باخدیم. دوز ایکی. یاواشجا الیمی بیلگی‌سایار میزینه قویوب نئچه دقیقه باشیمی الیم اوسته ساخلادیم.
-‌ حسین … حسین بی … سالام …
تله‌سیک باشیمی آرخایا چئویردیم، دیل- دوداغیم قورودو. گؤردویومه هویوخوب قالمیشدیم.
سیز؟… آنتون چئخوو…
-‌ بلی اؤزومم، کیشی گولومسه‌یه‌رک جاوابلادی.
سونرا آرتیردی: گئجه‌نین بو واختی دئدیم گلیم سنه یورولمایاسان دئییم.
‌- آخی بئله شئی نئجه اولا بیلر؟… نه جور گلدیز بورا… سیز …
-‌ سیز دئین کیمی دئییل حسین آغا! من هله ساغام، کیم دئییر اؤلموشم؟
واللاه بیللاه اؤلوبسوز… اؤزوم اوگون حیکایه درگی‌سینده سیزین ۱۹۰۴-ده اؤلدوغوزو اوخودوم…
– یانی من یالان دئییرم…
– آللاه ائله‌مه‌سین… نه دئییم آخی… بس نییه سیزه اؤلوم تاریخی وورورلار…
– آ کیشی… یازیچی دا اؤلر؟… هن دئ گؤروم؟ اؤلر؟…
– نه دئییم واللاه، من هر هانسی یازیچی‌نین یاشاییشینی اوخوموشام، اؤلن‌لره، اؤلوم تاریخی یازیبلار…
– ائی اونلاری یازانلار هله باش تاپماییبلار من دئین سؤزو… یازیچی اؤلمز کی… همیشه یاشار…
هامیسی؟
-‌ هامیسی… فقط بعضی‌لری همیشه خوش یاشار… بعضی‌لری ده عذاب ایچینده …
– ایندی سیز هانسی‌لاردان‌سیز؟
– ائله منده اونا گؤره گلدیم سنین یانینا… گلدیم سندن تشککور ائدم…
– نه‌یه گؤره؟…
– گئجه نین بو واختی… ایکی گؤزونوده زیلله‌ییبسن اونا، آدی نه‌دی؟
– مانیتور…
– سن دئیه‌نه! گؤزلرینی زیلله‌ییب منیم آدیمی دیری ساخلاماغا چالیشیرسان… سن اولسان گلیب تشککور ائتمزدین؟
– ائدردیم…
– یاخشی دا… من ده بونا گؤره دئییرم همیشه یاشاییرام… آفریقادا، آسیادا، آمئریکادا… هر یاندا من یاشاییرام…
– چوخ بؤیوک اوستاد… سنی یازیلارین دا یاشادیر تکجه بیزلر یوخ …
– یازیلاریم روسجادیر… سیزلر منی اؤز خالقینیزا تانیتدیریب یاشادیرسینیز… اونلار منیم یازیلاریمی اوخویور… لذت آلیر… آدیم ایسه یاشاییر… دیری قالیر…
– چئخوو بی… منده سیزدن چوخ تشککور ائدیرم… یازیلارینیزدان چوخ سؤزلر و تجروبه‌لر اؤیره‌نیرم…
– چوخ شوکور آللاها…
– بلی، او اوزدن سیزین یازیلاری اوخوماغا زامان فرق ائتمه‌ییب، گئجه- گوندوز تانیماییر…
– گؤزلرین یامان قیزاریب… صوبح ده ایشینه گئده‌جکسن… یورولماییرسان بیر بئله چالیشماقدان؟
– بس من یازماییم کیم یازسین؟ سن یاشاییرسان…آنادیلیم یاشاییر… یانیندا من ده لذت آلیب، داها گؤزه‌ل یاشاییرام…
– فقط دئیه بیلرم ماشاالله …
اؤزومو ان خوشبخت اینسان حس ائدیردیم، من آنتون چئخوولا بیر یئرده‌یم، دانیشیرام. تئز بیر فیکیر گلدی باشیما:
-‌ آنتون بی بیر دیقه دایانین من گلیم.
گئدیب او بیری اوتاقدان دیجیتال کامئرامی شکیل چکمک اوچون گتیردیم.
یاواشجا اوتاغا گیریب دئدیم:
-‌ ایندی سیزله ده بیر یادیگارلیق شکیل چکیم… آنتون بی… جناب چئخوو… هارا گئتدیز… آنتون بی…
“حسین… حسین… حسین… دور گئت یاتاغیندا یات… بیلگی‌سایاریدا سؤندور… من بیلمیرم ایکی ساعاتدان سونرا نجور گئده‌جکسن ایش یئرینه…” – آنام منی یوخودان اویادیب یاتاغیما گؤندردی.

*‌ اشاره‌دیر، آنتون چئخووون “دیل بلاسی” آدلی حیکایه‌سینه.

۹۲٫۵٫۲۷