«بیر انسان واریمیش…»
رقیه کبیری
اینانمیرام، دئمیشدی. مرادلا بیرلیکده شوشه‌یر‌خانادا، عابباس شامامانین قهوه‌خاناسی‌نین پیلله‌لرینه آیاق قویوب- قویمامیش، مراد الینده‌کی بوکولو کاغیذی اونا وئرمیشدی:
– «هله بونو تئز آل قوی جیبیوه، آخشام سگگیزده احمد همیشه‌کی یئرده گلیب سنن آلار»
ایندیسه نال‌چَه‌یَرلرده تانیمادیغی، آدسیز- سانسیز بیر ائوده رنگی- روفو قاچمیش لهستانی بیر صندلده اوتوروب، بیر یاندان بیرینجی دفعه بئله یئره گلدیی‌نین هؤوشنه‌سین چکیر، بیر یاندان دا کیتابدا اوخودوغو سؤزه چاش- باش قالیب. سلیم اونون اوچون، اوسطوره‌وی بیر انساندی. آدینین اوستونه توز قونماسینی بئله، دؤزه‌سی دئییل. ایکی گون اؤنجه دانیشگاهین یاتاق‌خاناسیندا، نئچه یولداش آراسیندا بو باره‌ده، هر آغیزدان بیر سؤز ائشیتمیشدی. یوسوف همیشه‌کی کیمی یاتاغیندا دیرسکله‌نیب، قاباغیندا بیر کیتاب، باشینی قالدیرمامیش دئمیشدی:
– «مه‌یه مرتاض ایدی کی، ریاضت چکئیدی؟»
هر کس یوسوفو بو حالدا گؤرسئیدی، ائله بیلردی کی او، آغزیندان چیخان سؤزلری قاباغینا آچدیغی کیتابین اوزوندن اوخویور. بو اونون دائمی عادتی‌دی. بیر ده گؤردون گؤزلمه‌دیین یئرده، گوروم- گوپپازدان آتیلیب، اورتایا بیر شار بوراخدی. بهروز یاستی- یاستی، شیرین لهجه‌سی‌ایله دئمیشدی:
– «بوی… من ده ائله ایستیردیم بینی دئییم دا. یئتیم، من اؤزوم سهیلانی یاخین‌نان گؤرمه‌میشم، آمما گؤرَننی دئی کی گؤزل‌دی. گؤی گؤزلرینده بی قَم-قوصصه، بی رحم گؤیوللوخ وار…»
یوسوف گئنه ده باشینی کیتابدان قالدیرمامیش آرتیرمیشدی:
– «من ائشیتمیشم کی، سهیلا بیر زامان تک‌پران ایمیش. ایندی‌کی کیمی نال‌چَه‌یَرلرده ایشله‌میردی»
سولئیمان «تک‌پران ندی؟» سوروشموشدو. یوسوف یاتاقدان قالخیب اوتورموشدو. بالینجی گؤتوروب، سولئیمانا ساری آتیب «یانی بوووو» سونرا گوله- گوله آرتیرمیشدی: « آخشاملار شاپور خیابانینین اوّللرینده دوروب موشتری گؤزلرمیش… ». سولئیمان اوتاغین اورتاسیندا اوزو اوسته اوزانییب، یوسوفون آتدیغی بالینجا دیرسکلنمیشدی. یوسوف آرتیرمیشدی:
– «من اؤز پایان‌نامه‌م‌ده “زنان خیابانی”نی ایشله‌میشم. تک‌پران‌لار آخشام‌چاغی‌لار ساعات مئیدانیندا، دالدا- بوجاقدا دورارمیشلار. اولار بیر ایکی ساعاتلیق قوناق اولورموشلار. طبیعی کی، نال‌چَه‌یَرلرده‌کیلردن باهالی ایدیلر. اولارین بیر- ایکیسی هله ده قالیر. ائله اونا گؤره ده آژانلار آخشاملار او هنده‌ورده وار- گل ائدیب، تک پرانلارا گؤز وئریب، ایشیخ وئرمیرلر»
مراد «بلکه ده ائله اؤزلری اوچوردورلار»،- دئمیشدی.
… و هامیسی بیردن- بیره گولموشدولر.
مراد سیگارینی، سیگارا پیوند ویریب، بیر باشقاسینی آلیشدیریب، سؤزونه دوام وئرمیشدی:
– «سؤز‌دی دئییرلر دا. من بولورم، سهیلا تک‌پران زات دَییلدی. بیر گئجه اتفاقی سلیم‌نن یولداشلارینین بیری لیلاوادا اونو بیر نئچه نفر کئفلی گَده- گوده‌نین الیندن قورتاریب، ائوینه آپارمیشدیلار. سورا دا سهیلا اؤزو گلییب اولاری تاپمیشدی. سهیلایا تعجّوب گلمیشدی ایکی جوان، اؤزوده گئجه‌نین گئج زمانی، اونا طاماح ائتمه‌میشدیلر. سورا من بوله‌نی سلیم‌نن بتر سیرداش اولموشدولار. دئمک، سلیمین یولداشی‌نین مجردی بیر ائوی وارمیش. ائوین آچارین وئرمیشدی سهیلایا، آمما او یولداش سهیلانین ائوه گئت- گلینی، اؤز دوستلارین‌نان گیزلی ساخلامیشدی»
بهروز تعجّوبله سوروشموشدو:
– «یانی سهیلا بیر- ایکی تومن‌نن اؤترو گلیردی اولارین ائولرینه؟»
مراد شیرین بیر ناغیل تعریفله‌ین کیمی، بوتون هیجانلا سؤزونون دالیسینی توتموشدو:
– «هه… ائله ایندی گلدین یئتیشدین انسان‌نان انسانین فرقینه. سؤز بوردادی کی، سهیلا پولدان اؤتور اورا گئتمیردی. گؤردویو محبّتدن خاطره گئدیردی. یوخسا بیر ایکی ساعات خیاباندا فیرلانسایدی، چوخ راحات خرجینی تاپاردی. هله من ائشیده‌نی، سهیلا هرنه کاره اولسایدی دا، آنجاق اَلی اَیری دَییرمیش. پولا تاماح ساللامامیشدی هئش‌واخ. من ائشیده‌نی سلیمین یولداشی پولو طاقچایا قویارمیش. سهیلا هردن گلیب اولارا ناهاردان، شام‌نان پیشیرنده، او پولدان گؤتوروب، قیویر- زیویر آلارمیش ائوه. من ائشیده‌نی سلیم‌نن یولداشی دا سهیلایا دون، اودکولون… بئله- بئله شئی‌لر آلارمیشلار. من ائشیده‌نی، سلیم‌نن یولداشی، بیر- بیری‌نین اوزونه گلمزدیلر کی بئله داااا… گاهدان یولداشی اونلاری ائوده تک بوراخیب، چیخیب گئدرمیش. سلیم، سهیلایا کیتاب آپارارمیش. آخی سهیلا دیپلمه ایدی»
– «دا بو اولمادی. من بو اویدورما سؤزلره اینانمیرام. نئجه یانی، ساوادلی، تحصیل‌کرده، دیپلمه بیر قیز اولاسان، سورا دا گئدیب ایشلمک عوضینه او ایشلره باخاسان… کیم بونو اینانار!!؟» مراد سولئیمانین سؤزونو یاری کسمیشدی:
– «ائله منیم ده سؤزوم دوز بوراسیندادی… از قرار، سهیلانین اَری شهربانی افسری‌یمیش. آمما بیر دانا گَئده تامام. او یازیغین باشینا هر اویون گتیرن‌نن سورا آخیرده بئچاره آروادی بوشامیشدی. من ائشیده‌نی سلیم اونون صداقتینه، صمیمیتینه وورولموشدو. بیرده او گؤزللیخده قیزین یازیخلیغینا اوره‌یی یانیرمیش… بو آرادا سهیلا بیردن- بیره یوخ اولور. ائشیتدی‌ییمه گؤره، او واختان ائله بیل سلیمین ایتییی ایتیر»
– « ایتیردی‌یینی سورالار نال‌چَه‌یَرلرده تاپیر… » بهروز بونو دئییب، گولموشدو.
نال‌چَه‌یَرلر، و حتّا قیرمیزی دام- داش و لَلَه‌بی کوچه‌لرینین آدین آز ائشیتمه‌میشدی، آمما هئچ زمان عاغلینا سیغمامیشدی کی، بیر گون اؤزونون ده آیاغی بو مکانا آچیلسین. او، بو گونه‌دک جینسل ایستک‌لرینی تاپدالامیشدی. بئله یئرلره گلمه‌یی سئودییی ضیالی قیزا خیانت کیمی دوشونوردو. مرادلا بیرلیکده، ترمینالین کناریندان کئچیب، کوچه‌نین ایچینه گیرنده، ندنسه بیر تانیش، بیر دوست گؤرمه‌سین،- دئیه، گؤزو اطرافدا قالمیشدی. دوشوندوغوندن چوخ فرقلی بیر مکان‌ایدی. همیشه اؤز خیالیندا بؤیوک بیر سالونون ایچینده وقاحت‌لی گئییم‌لری و بز‌کلریله دولاشان قادینلاری تصوّور ائتمیشدی. ندنسه بو کوچه‌نین ایچینده سهیلانین اؤزل ائوینی گؤردوکده تعجّوب‌لنمیشدی:
– «مه‌یه اؤزونون شخصی ائوی وار؟» سوروشموشدو.
مراد «هله ائوینده قولچوماغی دا وار. کئفلی- مئفلی‌نی یول وئرمه‌مک اوچون» دئییب، هر ایکیسی ده پوستئه‌یی دمیر قاپیدان ایچری گیردیکلرینده نموو قوخوسو بورنونو آزارلاتمیشدی. ایشگه، اوزون‌سو بیر دهلیزدن کئچمیشدیلر. مراد ژتون آلماق اوچون بیرباشا پنجره کناریندا کؤهنه بیر میزین دالیندا اوتورموش، فئرساچلی و قوللاری خال‌لی بیر کیشییه دوغرو گئدیب، اویسا بیر مفتیش کیمی بیرینجی دفعه گؤردویو یئرین بوتون بور- بوجاغینا گؤز دولاندیرمیشدی. پنجره‌نین بؤیرونده‌کی حیطه آچیلان، رنگی روفو گئتمیش ایکی تایلی تاختا قاپی‌نین شوشه‌سیندن اوغروجا حیطه باخمیشدی. کرتی‌نین قیراغیندا دؤرد بوجاقلی بالاجا بیر حووضدا فواره‌دن آتان سو، اوسته‌لیک، حیطین او باشینداکی اوتاغین یاشیل تاختالی پنجره‌سی‌نین سالینمیش آغ پرده‌سی بئله، گؤزوندن قاچمامیشدی. ژتون وئرن کیشی‌نین آیاغینین کناریندا، پنجره‌نین هئره‌سینده حُسن یوسف گوللرینی گؤردوکده، تعجّوبو داها دا آرتمیشدی. بئله بیر مکانلاری دوشوننده، حووض دولو سو، فوواره، گول و… هئچ زمان خیالینا یول تاپمامیشدی. سهیلا جینسل بیر ایشچی اولدوغونا رغمن، هله ده گول- چیچه‌یی، فوواره‌لی حووضو اونودماییب،- دئیه، دوشوندو. اونا، بیر کیچیک تحفه کیمی اتحاف اولونموش او خیردا ناغیلداکی سود و گولاب دولو حووض، بیر داها بئینینده جانلانمیشدی.
یوسوف یاتاغیندا اوتوردوغو یئردن اَییلیب، سیگار قوطوسونو مرادین دیزی‌نین اوستوندن گؤتوروب «اؤزوو بوغاجاخسان بوغ، آمما بیزیم نه گوناهیمیز وار سنین توسسووه خفله‌ناخ؟ دو بیر چای دَمله، ایچاخ یوخوموز قاشسین»،- دئییب، گئنه سؤزونه دوام ائتمیشدی:
– «مراد اولماسایدی، لاپ دوزو، منیم ال- آیاغیمنان گلمزدی بو پایان‌نامه‌نی باشا چاتدیریم».
مراد آلمینیوم چایدانی سیم‌لری کؤزرمیش برقی اوجاغین اوستونه قویا- قویا:
– «یوسوف! هله هروئین جریانین دئه باااا… یووو، دؤز اصلن قوی اؤزوم دئییم. سن بیر کیتاب سؤزو بیر جومله‌ده دییسن»
مراد یئنی‌دن سولئیمانین کناریندا باغداش قوروب، سیگار پاکاتینی یاتاغین اوستوندن گؤتوروب، سؤزه باشلامیشدی:
«من ائشیده‌نی سهیلا ایتییب باتان‌نان بیر ایل سورا، بیر گون سلیم هؤوشنه‌لی، ناراحات گلیر یولداشی‌نین یانینا، دئییر منه بیر آز توز تاپ…»
مراد اوزونو سولئیمانا دؤنده‌ریب، دئیه‌سن اؤز سؤزلریله اونو ایناندیرماغا چالیشیر:
– «گؤر هاااا… سلیم کیمی آدام، بیر آیری انسانین، اؤزو ده او جور انسانین، درد چکمه‌یینه دؤزه بیلمیر. من ائشیتدییمه گؤره، یولداشی تعجّوب ائلیر. بیلیردی کی سلیم منظّم- مرّتب و حساب- کیتاب‌نان یاشایان بیر آدامدی. آلدیغیی آیلیقدان آیدا اوتوز تومن‌نن آرتیق، او دا هردن بیر ایکی باش قلیان یا بیر چتول عراق اوچون، اضافه بیر زادا پول خشله‌مز. یولداشی، سلیمی سین- جین ائله‌مه‌میش اؤزو هر نه‌یی آچییب دئییر»
سولئیمان تعجّوبله دئمیشدی: «یانی سلیم معتاد دا اولموشدو، بیزیم خبریمیز یوخ ایدی؟»
مراد: «گئنه سن یئددی آیلیخ اولدون هااا. سؤزون دالیسینا بیر قولاخ وئر سورا». سیگارینا درین بیر قولاب ووروب، توستوسونو تاغا ساری اوفله‌میشدی. بیرنفسده سیگارین اوچدن بیری کوله دؤنموشدو. « هه… من ائشیده‌نی سلیم بیر گون امیر بازاریندا گئدیرمیش، اوردا کیمی گؤرسه یاخچیدی؟»،- دئیییب، بیر به بیر یولداشلارینین اوزونه باخیر. هئچ کیمنن سس چیخمیر. «گؤرور سهیلای‌نان بیر آیری آرواد گؤبه‌لیک کیمی بیردن- بیره امیر بازاری‌نین اورتاسنیدا گؤیردیلر. سهیلا بیر دری بیر سومویح اولموشدی. دئمه بس گئدیب تهرانا، اوردا اونو معتاد ائله‌ییب، سورا دا اؤزباشینا بوراخمیشلار. سلیمین یولداشی گئدیر توز دالیسیجا، سلیم ده سهیلانی گتیریر اونون ائوینه. دی گل تبریزی ویر بیر- بیرینه داوا تاپ. کیمنن تاپسین؟ کیمی تانییر کی؟ او نسلین لاپ بئله بؤیوک غلط‌انداز ایشلریندن بیری، گاهدان بیر مئیخانایا گئتمح ایدی… باشلاری کیتابا، سیاسته قاریشان جوانلار هارا، داوا هارا؟ حسین مئیخاناسینداکی لولفر سلیمین یولداشی‌نین یادینا دوشور.»
– «مه‌یه او زامان حسین مئیخاناسیندا قیز قارسونو دا ایشلردی؟»
مراد دئیه‌سن «مین بیر گئجه»ده‌کی شهرزادین یئرینه ناغیل سؤیله‌ییر، گولوشه‌رک، شیرین- شیرین سؤزونه دوام ائتمیشدی: «یوخ جانیم. لولفر شیرعلی قصاب یئکه‌لیکده بیر کیشی‌یدی. ایکی مئتر بویو واریدی، یاریم مئتر بیغی. من ائشیده‌نی لولفر آدینی سلیمین یولداشلارینین بیری اونا آد قویما ائله‌میشدی. آدینی نیلوفر قویموشدو. موشتری‌یه عَراخ گتیرنده، گویا اوّل بیر استکان اؤزو ایچردی سورا عراخ شوشه‌سینی قویاردی میز اوسته مشتری قاباغینا. حُسنین دائمی موشتریلری اونون بو ایشینه عادت ائله‌میشدیلر. هئش کیم ده دیللنمزدی اونا. هه… آنجاق کی سلیمین یولداشی گئدیب لولفری تاپیر. اونا قیسدیردیغی اناملار اؤز ایشین گؤرور. یاریم ساعات چکمیر کی، لولفر توزو تاپییب، گتیریر».
مراد سیگارین کؤتویونو کول‌قاییندا اَزیر:
– «من ائشیده‌نی سهیلا داوانی چکییب، دیریلیر. باشیندان گئچن ماجرالاری اولارا سؤیله‌ییر. سهیلا دوروب گئدنده سلیم‌نن یولداشی ” گل بیر نئچه گون مریضخانادا یات، ترکیت بو زهرماری”،- اونا دئییرلر. آمما سهیلا “سیز حئیف‌سیز، من سیزه لاییق بیریسی دئییلم”،- دئییب، بیر داها او ائوه دؤنمور»
سولئیمان من «گئنه ده اینانمیرام»
یوسوف: « من سنین کیمی باخمیرام، دییسن بَه یانی سلیم حکایه‌نین باشیندا تقدیمات یازاندا بیلمیردی نه یازیر؟! کیمه یازیر؟! ائله او زامان سلیم آدلی- سانلی بیر یازیچی‌یدی»،- دئمیشدی.
سولئیمانا گؤره، نئچه مجهوللی، دولاشیق بیر ریاضی مسئله‌سینی حلّ ائدیب، جاوابینی تاپماق، بلکه بو مسئله‌نی دوشونوب، آنلاماق و آنلاییش‌لا داورانماقدان، نئچه قات راحات گلیردی.
یوسوف سؤزونون آردینی توتوب، دئمیشدی: «او هم بو جامعه‌نی، هم ده انسانین هر وجهینی بیزدن یاخچی تانییردی. انسانین نه اولدوغونو یاخچی بیلیردی. مسئله ذرّه‌جه اونون شخصیّتینی اسکیتمیر. من اؤزوم بونو بیلن‌نن سورا حؤرمتیم اونا آرتیب کی، اسکیلمه‌ییب.»
– «سلیم اولاسان، سورا گلیب بئله بیر ایش گؤره‌سن!.. یوخ، منیم کی، عاغلیما سیغمیر»
مراد: «اگر ایستیسن عناد ائلییه‌سن، اونو دئه من ده بیلیم. آمما من دئییرم کی، ائله سلیم آداملارین آغینا- قره‌سینه، بئزینه- توزنا باخمادان انسانا قدر- قیمت وئریرمیش. گل گؤراخ بو ایشی سن‌نن من ده گؤره بیللیخ!»
– «بیلیسن نه وار، من گؤزوم‌نن گؤرمه‌سم اینانمارام»
– «اوغول، آللاه دَییر کی، کیتابدی دا، گتیریب گؤزووه سوخاندا اوندا اینانارسان»،- دئییب، باشدان بیر سیگار آلیشدیرمیشدی.
یوخوسوندا بئله، نال‌چَه‌یَرلره گلمه‌یی گؤرسَه‌یدی، اینانمازدی. هله ده مرادین فعلینه اویوب، الینده ژتون، آدی باتمیش بو ائوین دهلیزینده اوتوردوغو، یوخو کیمی گلیراونا. بلکه ده یوخودا بیر فیلمین ایچینه گیریب، گزمکده‌دی دئیه، دوشونور. آنجاق جیبینی قابارتمیش قیرمیزی مارکالی اعلامیه اونون یوخودا اولمادیغینی اوزونه چکیر.
گؤزونون اؤنونده‌کی شئه چکمیش دیوارین گچی قارین وئریب، دیوارین تؤکولموش بؤلگه‌سینی خیالیندا ایتالیا اؤلکه‌سی‌نین خریطه‌سینه بنزه‌تسه‌ده، گئت- گئده هؤوشنه‌سی آرتیر. هله ده اینانماق ایسته‌میر. اوسته‌لیک، مراد وئردییی، جیبینده‌کی اعلامیه، دئیه‌سن تیکان اولوب، بودونا باتیر. مرادی دومسوکله‌یب، بودونو گؤستریر. آستاجا دئییر: «بونو گئدنده وئرردین دااا»
مراد «قورخما، بوردا سنی آختاران اولماز»،- دئین دقیقه، کوچه قاپیسی آچیلیب، اورتا بویلو قره‌شین، بوغو بورما، تئللری یاغلی، اوتوز- اوتوزبئش یاشلی بیر کیشی ایچری گیریر. پنجره‌نین اؤنونده اوتورموش، حیطه زیلله‌نن پولادا ساری گئتمه‌دن مرادلا سولئیمانی گؤزدن کئچیریر. سولئیمان اونون باخیشینا ال- آیاغین ایتیرییب، بوزاریر. مرادی دومسوکله‌ییر: «بو کیمدی؟» مراد ایسه آستاجا پیچیلداییر: «اؤلمه! سس بؤیادی، بیزیم کیمی مشتریدی دااا». پولاد آیاق سسی ائشیتدیکده پنجره‌دن دهلیزه ساری اوز دؤنده‌ریر.
«پولاد گئنه ده چال چاتداسین‌دی. بی گون اولمادی بو بولاغین باشی خلوت اولسون».
سولئیمان، کیشی‌نین بوغلاری ایلا اونون زیل سسی‌نین ضدیّیتیه گولمه‌یی گلسه ده اؤزونو گولمکدن ساخلاییر.
«گئچ اوتو نوبه‌نده… چال چاتداسین گؤرمه‌میسن، دییسن بَه نا وار…»،- دئییر پولاد.
کیشی اللرینی شالوار جیبلرینه آپارییب، بیریندن قهوه‌ای بیر ایکی تومنلیک اسکناس چیخاریب، پولادین اووجونا قویور:
– «آل بونو بیزیم ژتونو وئر گؤراح!».
سس بؤیا بیر داها جیبینی قوردالاییب، گوموش ایکی قیرانلیغی ساغ الی‌نین باش بارماغی‌نین دیرناغی‌لا اورتا بارماغی آراسیندا توتوب، گؤیه ساری فیرلادیب، سورا سول اووجونو آچییب، «اؤپپه‌لم» دئییب، توتاندا ایکی قیرانلیق یئره دوشور. او ایسه اَییلییب قارا پولو یئردن گؤتوروب،
شالوارینین دیزینه سورتوب، پولادین الینی آچیر. پولو اونون اووجونا باسیر:
«عمولی، بو دا سنین اَنامین!»
«یوخ بابا..! گون هاردان چیخیب بؤیا؟»
«یئددی آرخامین گورونان…، بیلیسن، اصلن سنه یاخجیلیخ گلمییب» دئییب، کئچییب سولئیمانین بؤیرونده‌کی بوش صندلده اَیله‌شیر. بؤیوک آغانین جانیندان بنزین‌له تر قاریشیمی بیر قوخو قالخیر.
– «س…رن گئنه بَه الی‌بوش گلدین؟.. هانی بَه تاپشیردیغیم باشماخلار؟»
– «پولاد! سنه نئچه دفه دئمیشم پوخووا گؤره بوستان اَه… سن هارا گؤن باشماخ هارا؟ گؤن باشماخ آغالاریندی، سَرهَه‌لریندی…»
– «سنده گوناه یوخدی. چئزه‌یَن آتین، چئزه‌یَن ده بالاسی اولار. عسگر قیلیفتی‌نین دوحچه‌سی سندن آرتیق اولماز کی… ، دا من سنه نه دیییم؟…»
قهوه‌نین پیلله‌لریندن یوخاری قالخاندا سولئیمان کاغیذی جیبینه باسیب، دئمیشدی:
– «ائله اونا گؤره دئییرم داااا. سلیم کیمی انسان…»
مراد پیلله‌لرده دایانیب، سولئیمانا ساری دؤنوب، دئمیشدی:
«نییه؟ مه‌یه او انسان دَییردی؟ یاواش، موغایات اول شالوارین کؤمور تایلارینا سورتوشوب، اوست- باشیوی قره ائلمیه‌سن! »
پیلله‌لرین باشیندا بیر تایلی تاختا قاپییدان ایچری گیردیکده سولئیمان «سلیم‌گیل بورا گلنده هانسی میزی قوروق ائلردیلر؟»،- دئییب، مراددان سوروشموشدو.
عابباس لطفی‌نین قهوه‌خاناسی ساکیت‌ایدی. هله ایکیندی چاغینا قالیردی. مراد جاماکی‌نین اؤنونده‌کی میزه اشاره ائدیب، اَیلَشمه‌دن اَلینده‌کی گلاسوری میزین اوستونه آتمیشدی. گلاسور تاختا میزین اوستونه دوشدوکده شاپپیلدامیشدی. سولئیمان هر زامان مرادین بئله لاقئید ایشلرینه حئیران قالیردی. اویسا باشماقلارین چیخاردیب، سگگی‌نین اوستونده باغداش قورموشدو. سولئیمان: «منه باخ، اؤزووو چوخ یورما. من سندسیز سؤزه اینانمارام»،- دئییب، سگگیده اَیله‌شیب، آیاقلارینی آشاغی ساللامیشدی. عابباس آغا باشینی قند سیندیرما دم- دستگاهیندان قالدیریب، عادت اوزره یاللاه دئیب، سورا نئیگیله‌نی دیشی‌له دوداقلاری آراسینا آلیب، گئنه قند چکیشی، اونون اَلینین اؤزل حرکتی‌ایله اوستالیقلا آشاغی- یوخاری قالخمیشدی. دوغرانمیش قند قالاغی‌نین کنارینداکی ناصرالدین شاه کوپونون ساری سویو قورقور قورولداییب، قهوه‌نین ساکیت‌لیینه توخونوردو. عابباس آغا نفس آلییب «ابراهیم هاردا قالدین، آغالارا یئتیش آخی… محرّم، بالا، قلیان سال. منه ده بیر باش وئر» دئمیشدی. سولئیمان‌سا اوتوردوغو یئردن بویلانیب، عابباس آغا‌یا باخاندا، عابباس آغانین آرخاسینداکی تاختا دکوردا، اونون جوانلیق شکیلی‌نین آلتینداکی رف‌ده اوچ قلیان کوپو، هر کوپون باشیندا بیر ساری شاماما گؤزه چارپیردی.
مراد ساماوارلارین کنارینداکی اوجاق‌باشیندا دوروب، کؤزرمیش کؤمورلری ماشایلا قوردالایان آریق کیشییه ساری بویلاندی: «آ محرم، منه خونسار وئره‌سن ها… » سولیمان «مشه محرّم، منه ده خونسار وئر»،- دئدیکده، مرادسا دؤنوب ترسه- ترسه اونا باخمیشدی: «سن ده سو آلتیندان یاسا گئدنلردنسن ها… هاواخدان قلیان چکن اولموسان خبریمیز یوخ؟»
– «لاپ ائله ایندیدن»،- دئییب گولموشدو. «دییسن سلیمین میزینده اوتوروب، آمما قلیان چَهمیییم؟».
مراد: «آ محرم بیری کاشان اولسون »
– « اوّلده خونسار چکسن گیجه‌لـله‌نرسن اوغول بالا!.. بیرده، مه‌یه سلیم نئی‌نییب سن ده ائلییه‌جاخسان؟»
– « گوناه اولار بیز ده بیر گون سلیم کیمی یاشاساق؟»
– «سؤز؟.. آخیرینه‌جان وارسان؟ سورا پوخ یئدیمه دوشمویه‌جاقسان کی؟»
سولئیمان الینی مرادا ساری اوزالتمیشدی. «سؤز» دئینده مراد اونون بارماقلارینی ائله برک سیخمیشدی کی، بارماقلاری اینجیمیشدی. بون‌نان بئله بارماقلای‌نین اینجیمه‌سینی اوزونه گتیرمه‌ییب، دوداغی قاچمیشدی. مراد گلاسورونون جیبیندن نازیک، جیلیدی ماوی، اوشاق شکیللی بیر کیتاب چیخاریب، ائله بیل پاسور اویناییر،- دئیه، قیزیل اونلوق کیمی برکدن سولئیمانین قاباغیندا، میز اوسته چیرپیب، دئمیشدی: «بودا سند! گؤتور، سوخ گؤزووَه»
سولئیمان کیتابی گؤتوروب واراقلایاندا، مراد: «اوّل صفه‌سینه باخ باااا»،- دئمیشدی. اویسا کیتابین بیرینجی صفحه‌سینی آچیب، گؤزلری بره‌له- بره‌له اوخوموشدو.
«تحفه‌ی ناچیز برای …»
مراد اَننه‌نه‌رک قاشلارین یوخاری ییغییب، دئمیشدی: «اوغول دییسن بَه هر شئیین حسابی دو دوتا چهارتادی؟ هامی سنه تای ریاضی اوخومویوب کی، سینوسدان باشلاسین، تانژانتدان ووروب، کوتانژانتدان چیخسین. انسانا ریاضی مسئله‌سی کیمی باخماخ اولماز. ضرری اولماز هردن بیر گلیب بیزیم دانیشکده‌نین کیلاسلاریندا دا اوتوراسان»
***
بیردن قاپی آچیلدی. تخمینن اللی یاشلی، شسلی- بسلی چال‌باش بیر کیشی اوتاقدان ائشییه چیخدی. پولاد باشی‌یلا مرادین اوتاغا گئتمه‌سینی اونا بیلدیردی. مراد ایسه سولئیمانین قولونو دومسوکله‌ییب «دور سن اوّل گئت»،- دئدی. سولئیمانین اوره‌یی گوپ- گوپ گوببولتویا دوشدو. رنگی- روفو بوزاردی «یو، سن گئت»،- دئدی. «بلکه من هئش گئتمه‌دیم»
مراد: «نه تئز دوشدون پوخ یئدییمه؟ بورا باخ گؤروم، عابباس شامامادا سؤز وئرن کیم ایدی؟ منیدیم یا سن؟ دی دور گئت یاخیندان گؤر، اینان دااا»
پولاد «دییه‌سن ایستیخاره یول وئرمیر؟ دی دورون بیریز گئدین دااا. گئتمه‌یه گؤیلوز یوخدی اَیه، بؤیانی یوللییم»،- دئمیشدی.
سولئیمان قالخیب اوتاغا ساری گئدنده، دیزلری‌نین تیتره‌مه‌سینی بئله، حسّ ائدیردی. قاپینی آچییب، ایچری گیرنده، قفیلدن گئری دؤنوب، گلاسورو مرادین الیندن چکییب، ایچینده‌کی کیتابی گؤتوروب، لوله‌له‌‌ییب، قولتوق جیبینه قویوب، اوتاغا گیردی. مراد ال- آیاغین ایتیردی. آز قالدی سولئیمانین آرخاسی‌جان گئدیب، کیتابی اونون قولتوق جیبییندن چیخارتسین. آمما نسه سولئیمان قاپینی دالیدان باغلامیشدی. بؤیا مرادا باخییب، قاققا چکدی: «یولداشین مهتَبه گلیب؟ دئنه اوغول بو خانیم معلیم سن دیین دیحته‌لردن باشارماز هااا، بو معلیم آدامی پنجر ائلییب، یولا سالار»
پولاد، بؤیانین سؤزونه گولدو. مراد دئیه‌سن تیکان اوستونده اَیلشمیشدی. دقیقه‌باشی قول‌ساعتینا باخیردی. بو گونه‌جن بئله اورک دؤیونتوسونه، استرسه دوشمه‌میشدی. فیکری مین یئره گئدیردی. گؤزو قاپیدا قالمیشدی. هر دقیقه گؤزله‌ییردی کی، سهیلا قاپینی آچییب «پولاد، گل بو گئده‌نی سال ائشییه!» دئسین، و سورا پولاد سولئیمانی سیللی- تپیک آلتیندا شیل- کوت ائتسین.
دوز ائله بو آندا قاپی آچیلدی. سهیلا، بیر الینده کیتاب، گؤز یاشلارینی سیله- سیله اوتاقدان ائشیه چیخییب « پولاد، قوناقلارین هامیسینی قئیتر گئتسینلر. بویون ایشله‌میه‌جَم، بو اوغلانین دا پولونو قئیتر اؤزونه!» دئیییب، حیطه آچیلان قاپینی آچیب، گئتدی. مراد اوتاق قاپیسی‌نین چرچیوه‌سینده، نوودان بوزو تک دونوب، قالمیش سولئیمانا باخدی. بؤیا «رئیس خانیم اَیه بویون ایشله‌میه‌جادی، بیریوللوخ سحردن قاپیسینی آچمییئیدی دا… پولاد، بالا بیزیم پولوموزو وئر گئداخ، گئنه آلاه برکت وئرسین خوشگیل پری‌یه، هم اؤزو اوجوزدی، هم ده اییمی دؤد ساعات قاپیسی آچیخدی»
پولاد پنجره‌نین هئره‌سینده‌کی قوطودان اوچ دانا قهوه‌ای ایکی تومنلیک اسکناس چیخارتدی ، بیرینی بؤیانین اووجونا قویدو، ایکیسینی ده مرادا ساری اوزالتدی. بؤیا «پولاد، بهَ بیزیم اَنامیمیز نئجه اولدو؟ اوچوب گئتدی دااا، هن..؟ » دئدی.
پولاد ال آتیب، جیبیندن بیر گوموش ایکی قیرانلیق چیخاردییب، بؤیانین اووجونا باسیب «گل گؤتو، س… ر» دئدی.
92.۱۱.۱۴
2 پاسخ
işiniz təqdirə layiqdir. varolun
دیرلی وعزیز یازاریمیز خانم کبیری
دوغرودان اللریز وقلمیز وار اولسون یازیلاریزی ذهن لرده جانلاندیرماقدا کامل بیر اوستاد سینیز