علیرضا ذیحق
چئویرن: علیرضا ذیحق
ترجمه: علیرضا ذیحق
سسلندیرن: علیرضا ذیحق

بیر زامان‌لار دونیا قوش‌لارلا دولو ایدی. قوش‌لار دا بیز اینسان‌لار کیمی ایدی‌لر – قَم‌‌لری ده واردی، درد‌لری ده. سئوینج‌‌لری ده واردی. حتتا بایرام‌لاری، شادلیق و توی مراسیم‌‌لری ده. آمما هئچ بیری اؤزونو خوشبخت حیس ائتمیردی. بعضی‌‌لری‌نین ثروتی واردی، آمما چوخ شئی‌‌لری، مثلن، ساغلاملیق‌لاری، اؤولاد‌لاری و یاخشی دوست‌لاری یوخدو و دئییردی‌لر کی، بدبختیک. بعضی‌‌لری‌نین ده ساغلاملیغی، آرواد اوشاغی، مهربانچیلیغی – هر بیر شئیی واردی، آمما ثروت‌‌لری اولمادیغیندان اونلار دا دئییردی‌لر کی، بدبختیک. قوش‌لار بیر – بیری‌نین پاخیللیغینی چکیر و اونلاردا اولمایان‌لاری و یا خود دا داها چوخ اولماسینی ایسته‌دیک‌‌لری شئیی الده ائتمک اوچون هر یئره اَل آتیردی‌لار. شَهَر اوغرو‌لار، طاماحکار‌لار و یالانچی‌لارلا دولموشدو.
هر کسین گؤزونده شیرین و گؤزل همین او دونیادا «هومای» آدلی بیر قوش واردی. هومای قوشو چوخ فیکیر ائده‌ردی. فیکیر و دوشونجه‌‌لری‌نین چوخلوغو سببیندن او، اؤز عطار دوکانیندا درمان و ادویه ساتماق یئرینه، کیتاب یازماقلا مشغول ایدی کی، بلکه خوشبختلیک‌ سیررینی او کیتابدا شرح ائده بیلسین. هومای قوشو هومای قوشو ائله هِی یازیردی و بیرگون اوره‌کدن، قلبی‌نین درینلیک‌‌لریندن گلن بیر آه چکدی. اونون آهی او قدر یوکسک سسلندی کی، دونیادا کی بوتون وارلیق‌لار بو سسی ائشیتدی‌لر. قوش‌لارین یالنیز جوجه‌نین گؤزونده بؤیوک گؤرونن او کیچیک دونیا‌لاریندا کی هرکس هومایین باشینا توپلاندی. طوطو قوشو، ککلیک، طووز قوشو، بولبول و حتتا دریا کناریندا مسکن سالمیش دان قوشو بئله گلدی‌لر کی، گؤرسونلر ‌نه اولوب.
هامی‌نین قمگین، بدبخت‌لیک‌‌لری اوزوندن قَم – قوصصه ایچینده اولدوغون گؤره‌ن دان قوشو تعَججوبله ککلییه دئدی:
– سن‌نییه قَمگینسن‌؟ سن کی بیز‌لردن اَن خوشبختسن. بییابان‌لارداکی هر‌ییرتیجی جاناوار، مکرلی تولکو بیر تیکه اَت خَطرینه سنین قصری‌نین گؤزه‌تچی‌‌لری‌دیر. سن‌نییه ‌ناله چکیرسن‌؟ سن کی دونیادا بو قَدَر قیزیل معدنینه،‌لعل جواهیراتا صاحیبسن، ‌ندن قَملیسن‌؟
آلنی‌نین قیریش‌لاری دوشموش ککلیک دئدی:
– من ده هرکس کیمی‌یم، حالیم او قدر ده یاخشی دئییل. واریم – دؤولتیم قودرتیم وار، آمما اوره‌ییم ساکیت دئییل. دوغرودور، جاناوار‌لار، تولکو‌لر منی اؤز پادشاه‌لاری بیلیر‌لر و منیم بیر امریم‌له اؤز باجی- قارداش‌لارینی بئله رحم ائتمه‌دن پارچالاماغا حاضیردی‌لار.‌لاکین افسوس کی، منیم عؤمروم سونا یاخینلاشماقدا، دونیا ایسه گوند‌ن – گونه جاناوارلاشماقدادیر.‌لعل – جواهیراتین، میرواری‌نین قییمتی گئتدیکجه یوکسه‌لیر، من حئییف‌سی‌له‌نیرَم کی، اؤله‌جه‌یم و سارای‌لاریم، معدن‌‌لریم، زرگرلیک حوجره‌‌لریم اونون بونون الینه دوشه‌جک. اساسن ده، هئچ سئومه‌دی‌ییم جاناوار‌لارین و تولکو‌لرین الینه. چوخ یاخشی بیلیرَم کی، اونلارین دوعا‌لاری دا، تعریف‌‌لری ده – هامیسی یالاندیر. آمما بونلارلا بئله اونلارین تعریف و وصف‌لرینی ائشیتمه‌یی، قوللوغومدا دورما‌لارینی، فرمان‌لاریمی ‌دینله‌مه‌‌لرینی چوخ خوشلاییرام. بلی، قارداش، منیم ده بدبختلی‌ییم بودور.
دان قوشو طوطو قوشویا اوز توتوب دئدی:
– بس سن ‌نه دئییرسن‌؟ سن او قدر شیرین ‌دیلسن کی، اووچو‌لار سنی توتسا‌لار بئله اوجاق اوسته کاباب ائتمیر‌لر. قیزیلدان، گوموش‌دن اولان قفسده ساخلاییر، سویونو، چؤره‌یینی وئریر‌لر و اورادا اولدوغون مودّتده اینسان قلب‌‌لری‌نین عزیزی اولورسان. بو خوشبختلیک ائله ده آز بیر شئی دئییل!
طوطو قوشو قویروغونو ترپَتدی و گؤز‌لری یاشارمیش حالدا دئدی:
– منیم ده اوره‌ییم ‌سیخینتیدا‌دیر، دونیا منیم اوچون او قَدَر ده خوش دئییل. معناسینی بئله بیلمه‌دی‌ییم سؤز‌لری تکرارلاییرام و بو ایش منی چوخ ‌ناراحات ائدیر. منیم باشیمدا سانکی فیکیرلشمه‌یه قادیر اولمایان بیر بئیین واردیر. منه بعضی شئی‌لر اؤیره‌دیر‌لر، آمما من هئچ بونلارین یاخشی یا پیس اولدوغونو بئله بیلمیرم. یالنیز اونو بیلیرم کی، چوخ یورولموشام و بو درده بیر چاره تاپمالییام.
شاه بوداغا قوناراق گؤزه‌ل آوازینی یوکسلتمیش بولبول آشاغی اوچوب صؤحبته قاریشدی:
– گؤرورم دان قوشو منه ایشاره ائدیر. اونون فیکرینجه، من هامیزدان خوشبختم، آمما بو ائله دئییل! اِه عاشیق اولانین ایشی خارابدیر‌! بوتون وارلیغیملا گول‌لره عاشیقَم و اونلارین صاحیب اولدوغو او رنگ و خوش عطیر‌لری‌نین تأثیریندن داییما ماهنی‌لار، ترانه‌لر قوشورام، آمما بو گؤزه‌ل ترانه‌‌لری اوخوماق اوچون اونلارا یاخینلاشدیقدا، بو گول‌لر خوش موناسیبت یئرینه اؤز تیکان‌لاری ایله منی یارالاییر‌لار. اوره‌ییم او قَدَر قانلا دولودور کی، هئچ سوروشما‌!
طوووز قوشو گونش شوعا‌لاری آلتیندا مین رنگه چالان قاناد‌لارینی ترپه‌دیب ایره‌لی گلدی و عصبی حالدا قیشقیردی:
– هامی‌نیز ائله آنجاق دانیشماغی، چَرَنچی‌لیک ائتمه‌یی باجاریسینیز. سونرا سوسوز‌لویاندا، آجاندا گئدیرسینیز ائوینیزه، او بیری گون یئنه ده هر شئی تَکرارلانیر. گلین‌ سیزین فیکیر – خیالینیزی راحاتلاشدیریم – من ده بدبختم. ‌ناز- قَمزم وار، اؤزوم‌دن راضییام، غورورلویام. منیم فیکریمجه، بو دونیادا مندن داها گؤزه‌ل، مندن داها خوش رنگلی و منیم قَدَر گؤزه‌ل ‌نیطقه صاحیب بیریسی تاپیلماز، آمما دونیانی گزدیکدن و آرتیق یاشا دولدوقدان سونرا آنلاییرام کی، بوتون عؤمروم بویو یانیلمیشام. بایاقدان بیزی سورغو – سوآلا چَکمیسَن، دان قوشو؛ دئه گؤره‌ک سنین دردین ‌ندیر‌؟
– منیم دردیم سوسوز‌لوقدور، وَس‌سلام.
– سنین کی عؤمرون بوتون گؤلمه‌جه‌‌لرین، ‌دنیز و چای‌لارین کناریندا کئچیر. سو آغزیندا اوتوروب سوسوز قالماق مومکوندورمو‌؟
– منیم ده بدبختلیییم ائله بودور. قورخورام کی، اگر اُکِآن سویوندان بیر قورتوم ایچسم، سویو قورتاریر. ‌نه چایدان سو ایچه بیلیرم، ‌نه ده ‌دنیزدن. حتتا اَن سوسوز واختلاریمدا بئله سودان بیر قطره دادا بیلیرم. یاغیش یاغماسینی گؤزله‌ییرم، ‌لئسان‌لار آراسیندا دورغون و پیس قوخولو چالا آختاریشیندایام. هئچ من ‌دینمه‌ییم، ‌سیز اؤزونوز دئیین، من بختسیز، طالعسیز بیر قوش دئییلم می‌؟
دان قوشو اوزونو هامی‌نین عاقیل، مودریک و علم‌لی حساب ائتدیک‌‌لری، آز دانیشان، ساکیت هود – هوده توتدو:
– خوش سنین حالینا، بیر زامان‌لار حضرت سولئیمانین عزیز- دوردانه‌سی اولموسان، اونون مکتوب‌لارینی آپارمیسان. سن چوخ ‌سیر‌لردن آگاه‌سان‌! گؤی اوزونده پرواز ائدرکن آشاغیداکی هر دوزو، هر تپه‌نی، گیزلی و گؤرونمز اولان هر بیر چایی، چشمه‌نی گؤرورسن. امینم کی، اوره‌یینده هئچ بیر دردین یوخدور. حقیقت سن ده بختورسن‌!
– اِه، کاش کی منده چوخ‌لاری کیمی ‌نادان اولایدیم و بو قَدَر فیکره، دوشونجه‌یه غرق اولمازدیم. چوخ بیلدیکجه و آنلادیقجا دردین ده چوخالیر. مَثَلَن، بعضن گؤر‌نده کی، بیر چوخلاری‌نین یاخشیلیق ائتمک ده مقصدی آنجاق اینسان‌لاری آلداتماق و اونلاردان «به – به» ائشیتمک‌دیر، او زامان اوره‌ییمدن برک آغری توتور.
یاخشی بیلیرم کی، بو خوش قلبلی هومای قوشو دا اؤز کؤلگه‌سینی بیری‌نین اوزه‌رینه سا‌لاراق، بیر موددَت‌لیک ده اولسا او کسه شانس و خوشبخت‌لیک گتیریرسه ده، اؤزونون بیر داغ بؤیوک‌لویونده دردی واردیر. اونون حیاتی داستاندیر و بو داستاندا مینلرله ‌دیلسیز، سؤزسوز کدر، قَم گیزله‌نیر. هئچ مومکوندور مو کی، قوصصه‌ن اولماسین و بئله آه چکه‌سن‌؟
قولاق‌لاری قوش‌لارین سسی ایله دولموش و بو های – کوی اوزوندن هئچ ‌نه ائشیده بیلمه‌ین هومای قوشو اوچوب هوندور بیر قایانین باشینا قوندو و هر کس‌دن ساکیتلشمه‌‌لرینی خاهیش ائتدی. هومایی چوخ سئوه‌ن، اونو اؤز دونیا‌لاری‌نین آغ ساققالی حساب ائده‌ن قوش‌لار بیردن ساکیت‌لشیب، اونون سؤز‌لرینه قولاق کسیلدی‌لر:
– چاره‌سیز‌لیک‌دن، بدبخت‌لیک‌دن دانیشیب، ‌ناله – فریاد ائتمک یئنی‌لیک دئییل. موهوم اولان اودور کی بیر قرارا گله‌سینیز. اگر دوغرو سؤیله‌ییر‌سینیز سه، اوره‌یی‌نیز قَمله دولودورسا و خوشبخت اولماق ایسته‌ییر‌سینیز سه، گرگ متحد اولوب بیرگه یئددی و چوخ تهلوکلی شَهَردن کئچیب‌ سیمورقا یئتیشک.‌ لاکین اورایا چاتماق اوچون بیزیم اَن اساس موشکولوموز بیر بَلَدچی‌نین – یول رهبری‌نین سئچیلمه‌سیدیر. ائله بیر رهبر سئچمه‌لی‌ییک کی، یولو تانیسین و بیزی ‌سیمورقون یانینا آپارسین. آمما موهوم بیر شرط وار: گرک بیزیم اعتیمادیمیز اونو غورور‌لاندیرماسین، ‌لووقالیغینا سبب اولماسین. ائله دوشونمه‌سین کی، بیز اونا سس وئر‌دی‌ییمیز، اونو سئچدی‌ییمیز اوچون بوتون قوش‌لاردان یاخشی و اوستوندور.
سایی مین‌دن چوخ اولان قوش‌لار ‌سینه‌‌لرینی قابارداراق هومای قوشوندان خاهیش ائتدی‌لر کی، رهبر‌لری اولوب ‌اونلاری ‌سیمورقون حوضورونا آپارسین کی، خوشبختلی‌یین ‌سیررینی اوندان سوروشوب اؤیره‌نسین‌لر.
قوش‌لار هئچ بیر زامان متحد اولمادیقلاریندان، هر بیری اؤز قوهوم‌لاری‌نین، قبیله‌سی‌نین وورغونو اولدوقلاریندان تئزلیک‌له دئدیک‌‌لریندن پئشمان اولوب مسئله‌نی سئچکی، تبلیغات و رأی سورغوسونا گتیریب چیخاردی‌لار. چوخ پول‌لار خرج‌لندی، چوخ دعوا‌لار اولدو و ‌نهایت، قوش‌لارین بو سفرده رهبری او‌لاراق هود – هود سئچیلدی.
هود – هود دئدی:
– بیزیم قارشیمیزدا چوخ قورخولو، تهلوکه‌لرله دولو بیر یول دورور و بو سفر آسان بیر سفر اولمایاجاق. دوغرودور، ‌سیمورقو گؤرمک‌له بیز ابدی خوشبخت‌لیک اَلده ائده‌جه‌ییک. آمما اورایا یوللانماق و یئتیشمک ده جورعَت و جسارت ایستر.
سیمورقو گؤرمک آرزوسوندا اولان، یولون چتین‌لیک‌‌لریندن قورخمایان، بیر سؤزله «شیر اوره‌یی یئمیش» قوش‌لار هامیسی بیر سسله دئدی‌لر:
– بوتون سعی‌‌لریمیز، داعوا و حوققابازلیق‌لاریمیز‌لا بئله یئنه ده اؤزوموزو خوشبخت حیسّ ائده بیلمیریک، دئمک کی، حیاتیمیزین هئچ بیر ‌دیری یوخدور. بیز اؤز قراریمیزی وئرمیشیک و سنین آردینجا،‌ سیمورق‌ دیارینا قَدَر گئده‌جه‌ییک.
بئله‌لیک‌له، قوش‌لار یولا دوزه‌لدی‌لر. ماوی سمانین یوکسک‌لیک‌‌لرینده یئر اوزوندن – داغدان اود – آتش یوکسلدی‌یینی گؤردو‌لر و ایستی‌نین تأثیریندن حدسیز درجه ده سوسوز‌لادیق‌لارینی آنلادی‌لار. هود – هود‌دن خاهیش ائتدی‌لر کی، ‌اونلاری صفالی بیر دره‌یه آپارسین، سوسوز‌لوقدان تلف اولماغا قویماسین.
هود – هود دئدی:
– گرک صبیرلی اولاسینیز و سوسوز‌لوغا دؤزه‌سی‌نیز. بو هله یولون باشلانغیجی‌دیر، بیز هله «عشق» شَهَرینده‌ییک.
قوش‌لاردان بعضیسی دئیینمه‌یه باشلادی:
قَم قوصصه چکمک، اؤزونو بدبخت حیسّ ائتمک یانماقدان داها یاخشی‌دیر، بیز گلدی‌ییمیز یوللا گئری دؤنه‌جه‌ییک.
لاکین چوخ‌لاری قورخمادان یول‌لارینا دوام ائتدی‌لر. اونلار اینسان‌لارین توپ – توفنگ‌‌لریندن پوسکورن توستو و آتش آراسیندان کئچدی‌لر. سرحد کناریندا چوخ سایدا اؤلو و یارالی گؤره‌ن قوش‌لار اؤز- اؤز‌‌لرینه بئله دئدی‌لر:
– مین رحمت بیز قوش‌لارا کی، داعوا زامانی اوزاغی بیر – بیریمیزین کَکیلیندن بیر ‌دیشلَک آلیریق و هئچ واخت بیر – بیریمیزین قانینی تؤکموروک. او کی قالدی تورپاق اوسته دالاشماق، او تورپاقدی کی، دفعه‌لرله اؤلچولوب – بیچیلیب، سرحد‌لر چکیلیب و و اینسان‌لار ایسته‌ییر‌لر یئنه ده یئنی بیر خطّ-یونی سرحد چکسین‌لر. دوغرودان ها، بو اینسان‌لار خط ّ چکمه‌یی، سرحد تعیین ائتمه‌یی ‌نییه بئله چوخ سئویر‌لر‌؟
قوش‌لار «عشق» شَهَریندن کئچیب بیر اؤلکه‌یه یئتیشدی‌لر. بو اؤلکه بوتخانا‌لارا، ائله ده بوتخانا‌لاری اولمایان،‌ لاکین فیکیر‌لری – ذیکیر‌لری ذِهین‌‌لرینده یاراتدیق‌لاری بوت‌لاری دوشونمک و اونلاردان یاردیم‌ دیله‌مک اولان اینسان‌لارلا دولو ایدی. بو اؤلکه ده منتظم او‌لاراق داشا –‌دیوارا مَلشک شکیل‌‌لری چکن رسّام و هئیکلتراش‌لار دا واردی کی، اونلار بوندان هم پول اَلده ائدیر، هم ده اینسان‌لاردان «آفرین» ائشیدیردی‌لر. بعضی‌‌لری ده ایسته میردی‌لر کی، بوت‌پرست‌لردن گئری قالسین‌لار و آرخا‌لاریسین‌لر کی، اگر آللاهینیز و یا آللاه‌لارینیز وارسا، بس هاردادیر‌؟ اونلاردا اؤز عیبادتگاه‌لارنی ‌ناخیش‌لار‌لا بَزه‌ییر و بوت‌پرست‌لردن اوزاق دوردو‌لارکی، بیز حاقلی‌ییق، ‌سیز حاق‌سیز. هر طایفا اؤز اعتیقادی، اؤز ‌دینی‌له مشغول ایدی و اؤز حیات‌لاریندان راضیلیق ائدیردی.‌ لاکین بونونلا یاناشی بیر طایفانین، یا گروپون حاکیمیته گلمه‌سی و‌ دیگر‌‌لرینی اؤز حاق‌لاریندان محروم ائتمه‌سی قورخوسوندان باشلادی‌لار دسته‌لر و پارتیا‌لار تشکیل ائتمه‌یی کی، قودرَتین، حاکیمیّتین بیر‌ نفرین و یا خوصوصی بیر دسته‌نین اَلینه کئچمه‌سینه هئچ بیر زامان یول وئرمه‌سین‌لر. چونکی بئله اولدوغو تقدیرده، حاکیمیّت باشینا کئچَن‌لر حتتا ایجازه وئرمه‌میشدی‌لر کی،‌ دیگر‌‌لری اؤز ایش‌لرینی گؤره‌لر، اَل‌لری پولا- چؤره‌یه یئتیشه، یا خود دا هر کس اؤز سئودییی رنگده و دب ده‌ لیباس گئیینه.
قوش‌لاردان بعضیسی دوشوندو کی، اونلاردا اؤلکه ده بیر پارتییایا عوضوو، و ائله‌جه ده معیّن حاققا صاحیب اولا بیلر، حتتا گون‌لرین بیرگونو ‌نؤوبه ایله رئیس بئله سئچیلر، پول، دؤولت و منصب اَلده ائده‌ر. بو سبب‌دن ده او اؤلکه‌نی ترک ائتمک ایسته‌مه‌دی‌لر و اورادا قالدی‌لار. هر بیری بیر بوتخانا و عیبادتگاهین طرفداری اولدو کی، هم اوره‌ک‌‌لری ساکیت‌لشیب راحات، آسوده یاشاسین‌لار، هم ده اگر بیرگون بیر ‌ناحاقّ ایش توتسا‌لار، اؤز دسته‌‌لریندن بیر وکیل‌‌لری اولسون کی، گوناه‌لاری اوزوندن قفسه دوشمه‌‌لرینه یول وئرمه‌سین.
بئله‌لیک‌له، اونلارلا قوش او اؤلکه‌ده قالمالی اولدو. یولا داوام ائد‌نلر ایسه داغلاردان، بوزلو ‌دنیز‌لردن کئچه‌رک بیر شَهَره یئتیشدی‌لر. بو شهرده‌ نه کسین آرزوسو واردی، ‌نه بیریسینی کلک و یالانلا آلداتماق، یا خود دا‌ دیگر‌‌لری‌نین صاحیب اولدوق‌لاریندان چوخونو اَلده ائتمک ایسته‌ین. هر کس اؤز پایینا دوشَنه قانع ایدی، اؤز عائیله‌‌لری و اؤولاد‌لاری ایله یاری آج – یاری توخ یاشاییردی‌لار. البته، جاوان‌لاردان بعضی‌‌لری عوصیان ائدیر، بو حیات طرزینه قارشی چیخیردی‌لار.‌لاکین دارغا‌لار تئز بیر سوره ده گؤز یاشاردیجی گاز‌لار‌لا و الکتریک شوک جهازی ایله اؤز‌‌لرینی یئتیریر، ‌اونلارین فریاد‌لاری‌نین «یوکسک‌لره» چاتماسی‌نین قارشیسینی آلیردی‌لار.
قوش‌لاردان چوخو گؤردو کی، بورادان داها یاخشی مکان تاپماق اولماز. اونلار قورخوسوز، اورکوسوز درویش‌‌لرین کشکولوندن سو ایچیب، تارلادان ‌دن توپلادی‌لار، جاوان اولمادیق‌لاری سس- کوی، چاخناشما یاراتماق، عوصیان ائتمک احتیمال‌لاری دا یوخ ایدی کی، دمیر میل‌لر آرخاسینا دوشه‌لر.‌ لاکین قوش‌لاردان بعضی‌‌لری‌نین بؤیوک آرزو‌لار، آمال‌لاری واردی و یالنیز یئییب – ایچیب، قایغی‌سیز یاشاماقلا روح‌لاری و جیسیم‌‌لری قانع اولمازدی. بو قوش‌لار گؤز‌لرینی اوزاق اوفوق‌لره‌ دیکیب، بوتون یورقونوق‌لارینا باخمایاراق سَفَره داوام ائتمک ایسته‌ییر‌دی‌لر.
هله ده اؤز عهد – پیمانینا وفالی قالان هود- هود اونونلا بیرگه یوکسک سمادا اوچان قوش‌لارا دئدی:
– یولوموز اوستونده چوخ عجاییب و قِیری – عادی بیر اؤلکه‌یه راست گله‌جه‌ییک. بو اؤلکه ده اژداها، مَلَک، ‌دیو، سورونَن، هوپپانان هر ‌نه وارسا، بدن‌‌لرینه اینسان ‌لیباسی گئییب اینسان‌لار کیمی دانیشیر‌لار. دانیشدیق‌لاری‌ دیل ده بیر‌دیر، آللاه‌لاری دا. اوردا بوتخانا یوخدور، عیبادتگاه‌لارین هامیسی عِینی فورمادیر، قاپی –‌دیوار‌لاری دا شکیل‌سیز و ‌ناخیش‌سیزدیر. حتّا باشقا جور گئیینمِک ایسته‌ین، یا اؤزونو باشقا بیر رنگه سالماق ایسته‌یَن بیریسینی گؤرمزسینیز، یا خود دا بیر آدام دئمز کی، من‌ دیودن داها یاخشییام و یا ملک دئمز کی، من اینساندان اوستونم. آنجاق اوردا اوره‌ک آغریدیجی بیر مسئله واردیر – هرکس اؤز ایشی، حیاتی ایله یاناشی، یئرینه یئتیردییی عیبادتین حدّی ایله اؤیونور. بونلاری اونا گؤره دئییرم کی، اورایا یئتیشدیک ده، چوخ واخت ایتیرمه‌یک، اورادا قالماق ایسته‌ین وارسا قالسین، سفر بوغچاسینی آرتیق یئره قویماق ایسته‌ین وارسا باغلاسین، چونکی بیزی هله قارشیدا چوخ چتین و اوزون بیر یول گؤزله‌ییر.
قوش‌لاردان چوخو – اؤز‌لرینی بورایا قَدَر بئله گوجله چاتدیران‌لار آچیق – آشکار دئدی‌لر:
– اگر موشکولوموز یالنیز غورور، ‌لووغالیقدیرسا و بو غورور بیزی موحاریبه و قان تؤکمک‌لره طرف آپارمایاجاق سا، بیزیم اوچون کافی‌دیر. کامیل خوشبختلییه صاحیب اولماماغیمیز ایسه او قَدَر ده موهوم دئییل. آزاجیق دا اولسا خوشبخت‌لیک حیسّ ائتمه‌ییمیز بیزیم اوچون یئتَر‌لی‌دیر.
ائله گؤی اوزونده، یوکسک‌لیک‌لرده قاناد چالیردی‌لار کی، قوش‌لاردان بعضی‌‌لری دسته‌دن آیریلدی، قالاجاق اولان‌لار قالدی‌لار، گئده‌جک اولان‌لار گئتدی‌لر. هله ده‌ سیمورقو گؤرمک شؤوقو ایله آلیشیب – یانان‌لار ‌نورا غرق اولموش و مین رنگللی گؤی قورشاق‌لاری ایله دولو بیر اؤلکه‌یه یئتیشدی‌لر. قوش‌لار حیسّ ائتدی‌لر کی آرتیق ‌نه وزن‌‌لری وار، ‌نه ده قَم‌لری. حتتا سَفَر آغریسی، سفر یورغونلوغو بئله بیر دفعه‌لیک ‌اونلارین جانیندان چیخمیشدی. گؤردوک‌‌لری، حیسّ ائتدیک‌‌لری قوش‌لارین بعضی‌سینی ائله حیرت و تَعَججوبه سالدی کی، حتتا اؤز‌لرینی بئله اونوتدو‌لار. اونلار سانکی حیسّی یاتسیز، دردسیز ایدی‌لر، کامیل خوشبخت‌لیک گؤز‌لرینی اؤزونه طرف چکن‌ نوردا ایدی. آرتیق ‌اونلارین دوشونجه‌‌لرینی حبس ائتمیش یگانه مسئله بو شَهَره داها تئز یئتیرمه‌مک‌‌لری‌نین حسرتی و افسوسو ایدی. اؤز آییقلیغینی، هوش و درّاکه‌سینی گوجله اَلده ساخلاماغا موفق اولموش هود – هود جَلد، قیوراق قاناد‌لارینی آچدی و خوشبخت‌لیک چشمه‌سینه باش وورماق ایسته‌ین‌لره بیرگه بیر بولود ‌لکه‌سی بئله گؤزه چارپمایان سمایا دوغرو اوچوب، چاتدی‌لار سون مقصد‌‌لرینه –‌سیمورقون مسکونلاشدیغی بیر شَهَره. قوش‌لار هم گؤرونن، هم گؤرونمز اولان ‌سیمورقو تاپدی‌لار و بوتون عؤمرونو اؤز دوکانیندا خوشبخت‌لیک تعلیمی حاققیندا کیتاب یازماقلا کئچیره‌ن هومای قوشو دئدی:
– چوخ چتین بیر سفری باشا وورموشوق، ‌لاکین سانکی اَصلا یول گلمه‌میشیک،.‌ نه یورغونوق، ‌نه قَمگین،‌ نه وزنیمیز وار،‌ نه رنگیمیز، اولموشوق عِینَن ‌نور و ایشیق. بیزیم کائیناتین آنجاق اوندان عیبارت اولدوغونو دوشوندویوموز دونیامیز یاشیل بیر دوزه‌نلیک‌دن باشقا بیر شئی دئییلمیش. سفر بویو ائله شَهَر‌لر، ایندی‌یه دک هئچ راستلانمادیغیمیز ائله آدام‌لار، ائله وارلیق‌لار گؤردوک کی… هامیسی اؤز طاماح‌لاری‌نین، پاخیللیق‌لاری‌نین اسیری ایدی‌لر، حتتا اگر عاقیل اولان، یاخشی اولان بیری ده واردیرسا دا، هر بیریسی‌نین فیکری – ذیکری رکورد‌لار کیتابیندا ایدی کی، ‌نه یوللا اولورسا اولسون پیسلیک‌دن توتموش یاخشیلیغا دک، هر بیر شئی ده اؤز آد‌لارینی بیرینجی‌لر ‌سییاهی‌سینا یازدیر‌سین‌لار. بیز‌لر محض بئله وضعیت‌دن قَمگین و‌ دیلخور ایدیک، ایسته‌یر‌دیک هامی خوشبخت اولسون. بو سببدن سفَره یوللاندیق کی، سعادتین ‌سیر‌لارینی اؤیره‌نک و دونیا اهلینه ارمغان آپاراق.
سیمورقون ‌نیداسی بیر ‌نییّت، هدف اولوب، قوش‌لارین قلب‌‌لرینه دوشدو. قوش‌لار بو ‌نییّت‌له اؤز‌لرینه باخماق اوچون گئری دؤنَنده، گؤردو‌لر کی اونلارلا همسفر اولان مین‌لر‌له قوشدان یالنیز اوتوز قوش قالمیشدیر. اؤز ووجود و کؤلگه‌‌لرینده‌ سیمورقو گؤدو‌لر، سیمورقون ‌سیماسیندا اؤز‌لرینی.
اونلار آرتیق حقیقی حوشبخت‌لییی اَلده ائتمیشدی‌لر و قلب‌‌لرینده محبت ‌نوروندان باشقا هئچ بیر شئی یوخ ایدی…
__________________________________
فارسجادان ترجومه ائده‌نی: ش. عابدوللا یِوا

چاپ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سیمورق افسانه‌سی

علیرضا ذیحق
www.ishiq.net

آذربایجان ادبیات و اینجه‌صنعت سایتی

سیمورق افسانه‌سی

علیرضا ذیحق
www.ishiq.net

آذربایجان ادبیات و اینجه‌صنعت سایتی

سیمورق افسانه‌سی

علیرضا ذیحق
www.ishiq.net

آذربایجان ادبیات و اینجه‌صنعت سایتی