تصادف
علی تقی زاده لاریجان
سهو ائلهمهسم ۱۳۴۷نین پاییزی تزه گیرمیشدی. من اوچونجو صینیفه گئتملیدیم. بیرهفته اولاردی کی مدرسه آچیلمیشدی. من هله گئدیب آد یازدیرمامیشدیم. هرچند کی اوندا فقط کیتاب پولو آلیب آد یازیردیلار و هر کیتاب ۵ قیرانایدی، هاما اونادا پولوم یوخیدی. بیر طرفدن ده ائوین، طویله- باجانین ایشیندن باشیم آچیلمیردی.
سحر ائرته قاشقا زمیدن مئشهلره طرف دیکلنیب اودون ییغماغا گئدیردیم. قره ائششهییمیزی مینیب، دهرهنی الده توتوب، سیجیمی ده پالانینا باغلامیشدیم. ائرکن یوللاندیقدان چاناقچی و هیمیدان محصللری ایله قارشیلاشمادیم. اوندا خومارلی کندینده بیر ابتدائی مدرسه واریدی کی اطراف کندلرینده محصللری اوردا درس اوخویوردولار. البته کی هر کتدن ایکی اوچ نفردن آرتیق گلمیردی. ائله کی یوخوشون باشینا چاتدیم قاییدیب آرخایا باخاندا محصللری گؤردوم کی شورده دن خومارلییا طرف دیکلنیب اوینایا- اوینا مدرسهیه گئدیردیلر. ایلک دفعه ایدی کی تک اودونا گئدیردیم. اودا شله اودونو یوخ، بیر یوک اودون قیریب تکجه سینه ائششهیه چاتمالیدیم. ایشین چتینلییی مدرسه اوشاقلارین گؤرنده یادیمدان چیخدی. بلکه دای مدرسه اوزو گؤرمیهجم فیکریندن دولوخدوم. ائله آغلادیم کی اؤزومه یازیغیم گلدی.
او ایللر آتام قوجالیب ایشدن دوشموشدو. بؤیوک قارداشیمین دا بیر آغیر بئل آغری ناخوشلوغو واریدی کی ایلده ایکی اوچ یول، قیران قیران توپلانان پولو آپاریب تهراندا دؤهدورلره وئرردی. ثمری ده اولمازدی. اورتانجیل قارداشیم کی تهراندا کارگرچیلیق ائلردی اودا قازانجینین چوخونو، بؤیوک قارداشین داوا- درمانینا وئرردی. آنام، باجیلاریم ایلده نئچه فرش توخویاردیلار. ائنی بیر مئتیر، بویو اوچ مئتیر کی اونا کناره دئیردیلر. ناخیشی دا ایندی کی تورکمن فرشلرینه بنزردی. هامیسین ساتیب دؤهدوره خرجلردیک. بعضاً ضرورت اوجباتیندان فرشی هانا اوسته یاری توخونموش چوخ اوجوز بیر قیمته ساتاردیلار. ایندیکی پیش فروش آدلانان کیمی. قارداشیمی تهرانا دؤهدوره یوللاماقدا غملی و تکراری صحنهیه چئوریلمیشدی. وسایلین حیوانین بئلینه باغلاییب خومارلی سهراهینه اوتوبوس ایاغینا گئدردیک. آتام، آنام، قارداشیم بیرده من. اوندا کرم کبیری خومارلی سهراهیندا قهوه خانا آچمیشدی. حسن کارینین، موتوری قاباقدا اولان، چوخ سرصدالی اوتوبوسو اوردان کلیبره حرکت ائلردی. ائودن ماشین ایاغینا کیمی آتاملا قارداشیم صؤحبت ائلردیلر. آناملا من فیکری دالغین یئرییردیک. قارداشیم اتوبوسا میننده آغلاشما باشلاناردی. ماشین گئدردی، بیزده چوخ آجی بیر حیسله، سانکی دای قارداشیم گئری قاییتمیاجاق، جسمن، روحن، سورونجک ائوه قاییداردیق. بئله بیر وضعیتده کتدی بیر اوغلان اوشاغینا دئدیکجه ائوده ایش اولاردی.
اوگون اودوندان قاییداندان سورا چوخ کئفسیزیدیم. ایستهدیلر سوروشالار نه اولوب، آغلاماغا باشلادیم. خیلی زامان کئچدی تا دئیه بیلدیم کی من درسدن قالماق ایستهمیرم. هامی کدرلندی. اصلینده هچ کس ایستهمیردی کی من درسی ترک ائدیم. آنجاق ایش ائله گتیرمیشدی. راضی اولدولار کی سحردن مدرسهیه گئدیم. کیتابلارین پولوندا وئردیلر، دئدیلر: «یوبانماغین سببین مودیر سوروشسا، دئیرسن الیم بوشیدی.»
اوندا معللیم مدرسهنین مدیری و ناظمی ده حساب اولوردی. اودورکی آ مودیر چاغیراردیق.
سونکی گون من مدرسهیه چاتاندا اوشاقلار صف ایله کیلاسا گئچیردیلر. من ده اوچونجو صینیفین صفیله کیلاسا گیردیم. قاباق ردیفده اوتوردوم. آریق اوجا بویلو جوان بیر معللیم کیلاسا گیردی. برپا برجادان سورا گؤزو منه ساتاشدی: «بیا پای تخته.» گئتدیم. آدیمی، شؤهرتیمی، کندیمیزی سوروشاندان سورا دئدی: «تا حالا کجا بودی؟ چرا دیر آمدی؟»
دئدیم: «دست خالی بودم.» چپ- چپ منه باخدی دئدی: «مگه میخواستی بازار بری؟»
من کی یولداشلارین یانیندا غروروم سینمیشدی، بازار سؤزو ده منه بتر دیدی. دولوخدوم. معللیمین باخیشی آلتیندا بیرجوت ایری یاش گیلهسی گؤزومدن اوزولدی. هاما یئره چاتمامیش معللیم مهربان بیر سسله دئدی: «برو بشین.»
گئدیب یئریمده اوتوردوم. معللیم فیکره دالدی. باخیشی ایله ساکتجه کیلاسی سئیر ائلهدی. نئچه دیقه پنجرهدن خومارلی کندینه باخدی. آراملا اؤز- اؤزنه میزیلداندی: «خاک بر سر صاحب این مملکت که دانش آموزش پول کیتاب درسی نداره.» من قاباخ ردیفده اولدوقدان بونو ائشیده بیلدیم. زنگ تفریح چاغی منی دفتره چاغیردی. کیتابلاری وئردی. آدیمی دفتره یازارکن دئدی: «اول و دومو اینجا خوندی؟» دئدیم: «بله.» باشقا کاغذ دفتری قوردالادی. تبسومله منه باخیب دئدی: «هردو سال شاگرد اول بودی. آفرین آفرین!!»
اورهییم ایسیندی. معللیمدن خوشوم گلدی. او شماللی بیر مهربان معللیمیدی. نوروز بایرامی چاتدی و تعطیلات باشلاندی. بایرام احوالاتی خوش آنلار اولسا دا من مدرسه و خصوصیله معللیمدن اؤتری داریخیریدیم. بیرگون اؤز کتدی همکیلاسیمیزین بیری دئدی: «های دوشوب کی مودیر تصادفده اولوب.» چوخ کدرلندیم. قالان تعطیل گونلری هئچ بیلمهدیم نئجه کئچدی. فروردین آیینین اون دؤردو، تلهسیک مدرسهیه یوللاندیق. معللیم گلمیشدی. چوخ سئویندیم. اوز- گؤزونده گؤیرتی یئری واریدی. هم ده آخساییردی. بیلدیم کی تصادفدن بو گونه قالیب. چوخ سینیخمیشدی. اوندا قنادی فلان یوخیدی. بایرام گؤروشونه یا جوجه، پندیر زاد آپاراردیق، یادا بیسکویت قوطولارینین ایریسیندن. من بیسکویت آلمیشدیم. البته یاز اوزونو او بیسکویتلری مختلف بهانهلرله اؤزوموزه یئدیرتدی. ان کاسیب شاگردلره ایله قوتوسوایله وئرردی. اوچ نفر همکیلاسلارلا دفتره گئتدیک. هیجانلا دئدیم: «از خبر تصادف شما خیلی غمگین شدم.» آجی گولومسهدی. دئدی: «تصادف؟؟!! بعله بعله. شاید هم تصادف!!» بیر آیدان سورا یئنه اوچ گون مدرسهیه گلمهدی. دؤردونجو گون داها دالغین بیرحالدا کیلاسا گلدی. عقلیمیزه ده گلمزدی کی ساواک آدلی بیر حکومت ادارهسی اولا. کاسیبلارا، کتدیلره جان یاندیران معللیمی او گونه قویا. بونو نئچه ایللر سورا اؤیرندیک.
یازین سونوندا کارنامه وئریلن گون دفترده اوتوروب پنجرهدن آدلاری چاغیریب هرکسین کارنامهسین وئریب بیر نصیحت ده ائدیردی. منه چاتاندا دئدی: «سیز بوردا فقط ساوادلی اولورسوز. یازی- پوزی اؤیرنیرسیز. بو کیتابلار سیزی باشقا کیتابلار اوخوماغا قادر ائدیر.گلهجک حیاتیزین یولون باشقا کیتابلاری اوخوماقلا آرایین. من او کیتابلاردان نئچهسین سیزلره گتیریردیم کی باشیما او اویون گلدی.»
دوداغی قاچدی. آرتیردی: «سن دئین او تصادف.» سوروشدوم: «پاییزدا یئنه بورا قاییداجاقسیز؟؟» دئدی: «بیلمیرم. باشیم الیمده اولسا، یقین کی گلهجم.»
پاییزدا مدرسهمیزه باشقا بیر معللیم گلدی.
1397 یای – کرج