اوستاد یحیی شیدانین اونودولماز خاطره‌سینی عزیزلمک اوچون آذر آیی‌نین اوچونجو گونو تبریز شهرینده “یئنی تبریز ادبی- مدنه درنه‌یی” طرفیندن طنطنه‌لی مراسیم کئچیریلدی.
آذربایجان شاعرلری، یازیچی‌لاری و مدنی شخصیتلری‌نین اشتراکی‌ایله قورولان بو مجلیسده شعرلر اوخوندو و اوستاد یحیی شیدانین حیات و یارادیجیلیغی و اجتماعی مدنی شخصیتی باره‌ده دانیشیقلار کئچدی. مجلیس “یئنی تبریز ادبی- مدنه درنه‌یی”نین بیانیه‌سی‌ایله باشلاندی. “قلم یاس توتور” عنوانلی بو بیانیه‌ده یازیلیب:
“مشروطه آزادليق حركاتيندا ستارخان آتلي‌لارينا قوشولوب، مبارزه بويو بؤيوك سردارين آرخاسين بوش قويمايان حسن يوزباشي‌نين اوجاغي 1303 گونه‌ش ايلي بير اوغلان اوشاغينين دوغماسي ايله ايشيقلاندي. يوزباشي بو اوغلانين آدين «يحيي» قويدو. يحيي گه‌نج ياش‌لاريندان آتاسينين اوره‌يينده اولان آزادليق عشقي و وطن سئوداسينا ايليشدي. آمما مبارزه‌ني باشلاماق اوچون آتاسينين تفنگينده‌ن كه‌سه‌رلي بير سلاح گؤتورمه‌يه دوشونوردو. نهايت ان كه‌سگين سلاحي سئچدي. يحيي الينه قلم گؤتوردو. اؤزونه «شيدا» ادبي آدي گؤتوره‌ن يحيي ائله بو آد ايله ده تانيندي: (يحيي شيدا).
يحيي بئله دوشونوردو كي خالقينا ان بؤيوك خدمت اونون ديلين، ادبياتين و عموميت‌له معنوي ده‌يه‌رله‌رين قوروماق‌دان عبارت‌دير. يعني خالقين مدني ـ فرهنگي سويه‌سيني يوكسه‌لتمه‌ك لازم‌دير. او بو دوشونجه ايله ايييرمينجي ايل‌له‌رده آذربايجاندا گئده‌ن ملي دموكراتيك حركاتا قوشولدو. يحيي شيدا بير ايل ملي حكومتين بارلي ـ بهرلي عؤمرونده اوخويوب، اؤيره‌ندي و يازيب، ياراتدي. صمد وورغون، سليمان رستم، جعفر خندان، بالاش آذراوغلو ، بي‌ريا و ديگر بؤيوك قلم صاحب‌له‌ري ايله ياخيندان تانيش اولوب، اونلاردان فايدالار قازاندي. شاه قوشونونون وحشي-جه باسقيني نتيجه‌سينده گه‌نج شيدانين آرزي‌لاري، بوتون وطن سئوه‌ر و آزادليق سئوه‌ر آذربايجان خالقينين آرزي-لاري ايله برابر، قانا به‌له‌شميش تورپاغيميزين طالعينه محكوم اولدو. يحيي شيدا بو فاجعه‌ده‌ن سونرا ايكي ايل گيزلي ياشادي.1327ده‌ن قلمين گؤتوروب، «آذر مرد» قزئتينين باش‌يازارليغيندا يئني‌ده‌ن چاليشماغا باشلادي.
يحيي شيدا 30نجي ايل‌له‌رين آغير وضعيتينده ده ياراديجيليغيندان و تدقيقاتي فعاليت‌له‌رينده‌ن ال گؤتورمه‌ييب، فارس ديلي و ادبياتيني، عرب ديليني و آلمانجاني دا همين ايل‌له‌رده اؤيره‌نير. 1341نجي ايلده‌ن تبريزده ياييلان مهدآزادي قزئتي ايله امكداشليق قرارينا گه‌لير. بو امكداشليق استادين حياتينين سونونا قدر دوام ائله‌يير. اوندان سونرا آذربايجان گه‌نج شاعرلهر و يازارلاري فروغ آزادي‌يه يول تاپيرلار و 1344نجي ايلده صمد بهرنگي‌نين باشچي‌ليغي ايله «آدينه» آدلي اؤزه‌ل بير صحيفه بوراخيرلار.
1357ده ايران خالقي پهلوي مطلقيتينه سون قويور. آذربايجان يازيچي‌لار اتفاقي‌نين عضوي و باكي دولت يونيورسيته‌سي طرفينده‌ن فخري دوقتورلوغا لايق گؤرونموش يحيي شيدانين كئچميش ايل‌له‌رده ايشيق اوزو گؤرمه-ميش اثرله‌ري بير ـ بير ياييلير. فروغ آزادي‌ده گونده‌ليك اولاراق «آذري صحيفه»سي استادين تشبثي ايله يولا دوشور. واختيله بو صحيفه بوتون آذربايجان ديلي و ادبياتي هوسكارلارينين سيغيناجاغي اولور. «آذري صحيفه»سينده ياييلان گه‌نج شاعرلهر و يازارلارين اثرله‌ري، استادين يئني يئتميش قلم‌له‌ره اينانجيندان آسيلي‌ايدي. ائله اونا گؤره ده بوگون-كي ادبي مووقعيميزده اونون عطري و بوياسي قاباريق‌لا دويولور. استاد شيدانين بعضي اثرله‌ري بونلاردان عبارت‌دير:
اودلار وطني، ميرزا علي معجزين ياييلماميش اثرلري، اودلو سؤزلر، سئژيم قولو، اون جزوه‌لر، اوستاد شهريارين توركو ديواني، بي‌ريانين اوره‌ك سؤزو، ادبيات اوجاغي (اوچ جلد)، طنز و فولكلور يازان شاعرلرد‌ه‌ن سئچيلميش شعر نمونه-لري، ساري كؤينك، فراورده‌ها، در زواياي تاريخ، در زواياي ادبيات، درياي متلاطم، تلواسه‌ها، جنايات زن يا شاهكارهاي طبيعت، پسر خان، خاطره‌ها و بديهه‌گويي و ….”
مراسیم تبریز ادبی محیطی‌نین آغ‌ساققال شخصیتی و اوستاد شیدانین یاخین دوستلاریندان اولان حاج موسی هریسی‌نژادین دانیشیقی‌ایله آچیلمیش‌دیر. سونرا آذربایجانین تانینمیش ادبی- مدنی شخصیتلری او جمله‌دن: رحیم رئیس‌نیا، غلامحسین فرنود، ، ناصر داوران، دکتر سیروس برادران شکوهی و علی حامد ایمان اوستاد شیدانین حیات و یارادیجیلیغی باره‌ده سؤز سؤیله‌میش و آذربایجانین مختلف شهرلریندن مجلیسده اشتراک ائدن شاعرلر او جمله‌دن: ارشد نظری، سعید قافلان، منصور شریعتی، صمد چایلی، ذوالفقار کمالی، جعفر تانیش و نرگیز هریزلی شعرلر اوخوموشدور. شاعرلردن علاوه مجلیسین آپاریجیسی شاعر هریزلی آرا بیر رسول رضا، رامیز روشن، بالاش آذر اوغلو و اوستاد یحیی شیدانین شعرلریندن‌ده مجلیس اشتراکچیلارینا قرائت ائتمیشدیر.
بو طنطنه‌لی مجلیس آذربایجان موسیقی‌سیندن‌ده چوخ گؤزل فایدالانمیشدیر. بئله کی مجلیسین گئدیشاتیندا آذربایجانین تانینمیش و گؤرکملی صنعتکارلاریندان عاشیق حسن اسکندری، عاشیق چنگیز مهدی‌پور، آیدین شاطریان، ناصر به نژاد، داوود غفاری و حسن ایرانی اؤز گؤزل ایفالاریلا مجلیسی داهادا دیرلندیرمیشلر.
“ایشیق” سایتی بو مجلیسین شکیل‌لرینی الده ائتدیگی صورتده، اونلاری اؤز اوخوجولارینا چاتدیراجاقدیر.