قوجالـيق عصاسي/ احمد محمود / چئويرن: ع- آغگونئيلي
– مين.
قوجا قادين آياقلاريني سورويه- سورويه ماشينـين قاپيسينا ساري، اوز قويوب، تيترهك الي ايله قاپينـين دستهييـني توتدو. ياي گونشي, دستهيي قيزديرميشدي. قاپي آچيلمادي. قوجا قادين ياواشجا دئدي:
– آچيلمير.
جاوان ماشينـين قاباغـيني دؤور ووروب رولون دالينا كئچمك ايستهميشدي. آمما رولون دالينا كئچمهميشدن اوول بوينونو دوز توتاراق، قالين شوشهلي گؤزلويونو بورنونون چؤكهيينده يـئربهيـئر ائلهدي:
– آچيلمير، او دويمهني باس آچيلسين!
قوجا قادينـين بارماغيندا داها هئي قالماميشدي. يئنه ده آستادان دئدي:
– آچيلمير!
جاوان جوم- جولوق تر ايدي. اونون قاراشين ياناقلاري، اتلي و باشينـين توكو ايسه سئيرهك ايدي. او قاييديب قاپيني آچاراق ديشي باغـيرساغـيني كسه- كسه دئدي:
– ماشينـين قاپيسيني آچماغي دا باجارميرسان؟
قوجا قادين هئچ نه دئمهدن، چارشابينـين اتهييني ييغيشديراراق، آغير آدديملارلا ماشينا ميندي. ايكي هفته ايدي كي، قوجا قادينـين اورهيي هردن بير سانجيردي. ائله واختلار اولوردو كي، بو سانجي اونو لاپ نفسدن ساليردي.
– ائله بيل اورهييمده توپ آتـيرلار.
– بير زاد دئييل ننه، بلكه ده پهريزيوي پوزوبسان.
ماشين يوللاناركن يئل پئنجرهدن ايچري دولدو. ماشينـين ايچينين ايستي و دورغون هاواسي، آزجا سرينلدي. قوجا قادين جوم- جولوق تر ايدي. اونون گؤزو دووار ديبينده اييليب اللرين دووارا سؤيكهيهرك تؤوشهييني درهن نصرت باجييا ساتاشدي. او باشدان آياغا قارا گئيينميشدي. ماشين، نصرت باجينـين يانيندان كئچيب، اونو اوزون، داريسقال و تورپاقلي كوچهده آرخادا قوياراق گئتدي.
قوجا قادين آرخايا دؤنوب، ماشينـين دال شوشهسيندن باخدي. نصرت باجي قارا بير شئي كيمي، ايستي و بوش كوچهده، گوناورتا گونشينين پاريلتيلي شوآلارينـين آلتيندا گئتبهگئت اوزاقلاشيردي. – «آي نصرت باجي، نئجه دبدبهلي جاه- جلالين واريدي…» دئيه قوجا قادين دريندن كؤكس اؤتوردو.
اري اؤلندن سونرا ائوين حال- هاواسي باشقالانميشدي.
– آخي بيلميرم سنين بو ننهن، نييه بيزيم ياخاميزدان ال چكمير؟
ارينين قيرخي تزه چيخميشدي. مطبخده قاب- قاشيق يويوردو كي، گلينين سسيني ائشيتدي:
– گئت اونا بير اوتاق كيرايه ائله، قوي چيخيب گئتسين.
سونرا ايسه اوغلونون بوغونوق سسيني ائشيتدي:
– هيسسس، ائشيدهر آخي آرواد، بير آز ياواش دانيش.
– قصدن اوجا دانيشيرام، قوي ائله ائشيتسين.
هارا گئتسين؟ نئچه ايللر بوندان قاباق بؤيوك قيزي اوشاق اوسته اؤلموشايدي. اونون سوموكلري ده ايندي اريييب تورپاق اولوب. خيردا قيزي دا دونيانين او باشيندا قوربتدهدير.
«نصرتجن ده اولا بيلمهيهجهيم!». ارينين ياسيندان اوچ گون سونرا اونون اوتاغيني دييشديلر. حيهطين او باشيندا، تويوق نينينين يانينداكي پهيهدن اونا بير اوتاق آيـيرديلار.
حيهطي موزاييك ائلهييب، اينهيي ساتـيب و تويوقلاري دا كسميشديلر.
– ايندي، زامان دييشيليب. دوندوروجو وار، «پاستوريزه» سوت وار. توكانلاردا دا يومورتا- زاد بول- بول…
قوجا قادين دانيشدي:
– نييه منيم كبين هشتهييمي وئرميرسن، هه؟
جاوان آرخايا دؤنمهدن دئدي:
– وئرهجهيم ننه، وئرهجهيم، بير آز دؤز گؤروم نه ائلهييرم.
– دئمهلي عؤموروم قورتاراندان سونرا، هه؟
ننهنين سؤزو تيكانلي ايدي. اوغلان اؤزو ده آنلايـيردي. آنجاق او آغزينـين سويونو اوداراق، حيرسيني بوغوب، ياواشجا دئدي:
– هله گل بارماغيني باس.
ماشين «پهلوي» خيياوانينا دؤندو. جاوانين گؤزو خيياوانين قيراغينداكي بينالارين ائيوانينا دوشدو. او فيكيرلشيردي كي، «كاوه» كاروانساراسيني سؤكوب، يئنيدن تيكسين و اورادا تيكيلن حوجرهلره «اوچ سانتلي كرپيچ»-له ائيوان دا سالديرسين. اوغلان آلنينـين تريني سيلركن اؤز- اؤزونه: «جنوبون قيزمار ايستيسينده، بينالار اوچون، بؤيوك و شوشهلي پئنجرهلر يوخ، آنجاق كؤلگهلي ائيوان لازيمدير» دئيه، دانيشدي.
«شوش دانيال» اوجاغينـين صفالي حيهطي قوجا قادينـين يادينا دوشدو. اورانين، كؤلگهلي ائيوانلاري، قارانليق حوجرهلري، آلچاق و ضربي هؤرگولو باشليقلاري اولان قاپيلاري و داريسقال پئنجرهلري بيربهبير قوجا قادينـين خياليندان كئچدي: «اجل آمان وئرسه قوللوغونا گلهرم».
ارينين تمكينلي سسي قولاغينا ديدي: «اسّلام عليك يا دانيال نبي»، اويان- بويانا باخدي. ماشين شوشهلريندن ايچهرييه دولان گونشين ايستيسيندن، سانكي صندلينين توماشيندان توستو قالخيردي. قوجا قادين دريندن نفس آلاراق، گؤزو اوغلونون اوزون بوينونون دالينا ساتاشدي. اونون بوينونون دالي جوم- جولوق تر ايدي.
– آخي دئمهدين كي،…
– نهيي ننه؟
– دئمهدين نهدن اؤترو بارماغيمي…؟
جاوان دالييا دؤنركن اونون قارا گؤزلري، گؤزلويونون قالين شوشهلرينين داليندا داها ايري، داهادا توتارلي گؤروندو.
– ننه دئديم كي، گيره دوشموشم، گرك منه ضامين اولاسان.
يالقيزليق حيسّي، قوجا قادينـين اورهييني سيخدي. او غريبسهييب، كؤكس اؤتورهرك اؤز- اؤزونه دئدي: «يا غريب امام رضا…» داريخما آمانيني كسيردي. اؤتن جوما گونو، سئوينه- سئوينه نوهسي «مازيار»ـي قوجاغينا آليب، اونون تئللريني اوخشاماق ايستهميشدي. آمما اليني «مازيار»ين باشينا چكن كيمي، سانكي بارماغـيني عقرب چالميشدي. او اليني تئز اوشاغين باشيندان چكميشدي.
– آخي سن اوزون بير تهر اونو باشا سال. اونو قاندير كي، او پيسديك توتموش اللريني اوشاغيمين باش- گؤزونه چكمهسين.
قوجا قادين آغ- آبباغ تميز اللرينه باخميشدي. هله ده اونون اللريندن سابين عطيري قوخويوردو.
– نهيـه گؤره ضامين؟
– نهقدهر سوروشورسان ننه!
محضرده، محضرچي قوجا قادينـين اريندن سؤز سالدي:
– آللاه اونا غني- غني رحمت ائلهسين.
قوجا دفترچي، باشيني دفتردن قالديردي. محضرچي قوجا قادينـين بارماغيني توتاراق دئدي:
– قديم كيشيلردن ايدي!
محضرچي قوجا قادينـين بارماغيني موركّبه باتـيراركن دئدي:
– اوجور كيشيلرين يـئريني كيمسه دولدورا بيلمز!
قوجا قادين قبالهنين آياغينا بارماق باساراق، سعدي خيياوانينداكي ائوي، بازارداكي توكاني و تزه تيكيلميش بيناني دا اوغلونون آدينا كئچيرتدي. قوجا دفترچي، لاپ مات قالميشدي. اونون بارماقلارينـين آراسينداكي سيغار كؤتويونهدك يانيب كوله چئوريلميشدي. محضرچي بورنونون اوجونو قاشيياركن دئدي:
– ننه بورا، زحمت اولماسا بورا دا بارماغيوي باس!
قوجا قادين بارماغيني محضرچي گؤسترهن يـئره باساركن «كاوه» خيياوانينداكي كاروانساراني دا اوغلونون آدينا ائلهدي. جاوان دريندن نفس آلاراق، بير سيغار آليشديردي. هابئله محضرچييه ده سيغار تعاروف ائلهدي. قوجا قادين موركّبلي بارماغيلا ميزين قيراغيندا تومموشدو. قوجا دفترچي آياغا قالخيب، اليندهكي كاغيذي قوجا قادينا ساري اوزاداراق دئدي:
– آل باجي، آل بو كاغيذي بارماغيوي سيل.
ائوه قاييتديلار، گلين جاوانا قاش- گؤز ائلهييب، جاوان ايسه گولومسهيهرك، گلينه قاش- گؤز ائلهدي. گلين گولومسهدي. قوجا قادين اونلارين بير- بيرينه قاش- گؤز ائتديكلريني ده، گلينين گولوشونو ده گؤردو. آنجاق اؤزونو اوندا قويمادي. او پهيه اوتاغينا گئديب، چارشابيني سويونوب، حيهطده شيرين باشينا قاييداراق، «مهوش»-ين اسگيلريني يوماغا باشلادي.
اري اؤلندن سونرا نصرت باجي دا اونلارا باش ساغليغي وئرمهيه گلميشدي.
– چوخ خوش گليبسن نصرت باجي. سيز آللاه بويورون يوخاري.
او نصرت باجييا قليان ساهمانلاييب، سونرا گليب اوتوروب اونون اورهك سؤزلريني دينلهميشدي.
– … يوخسوللوقدان، قوجاليقدان و هاميسيندان پيس، بو يالقيزليقدان آغير و سيخيجي بير درد يوخوموش باجي … اونو دئييم كي، جانيم دينجلدي…
نصرت باجي «حاجي بندري»-نين اوجسوز- بوجاقسيز حيهطينه گؤز گزديره- گزديره سوروشموشدو:
– آي باجي، گؤرهسن بوردا بير بوش اوتاق اولارمي؟
– اؤزون اوچونمو ايستهييرسن باجي؟
ارينين حؤوصلهسيز سسيني ائشيتدي: «هئچ واخت اوشاغا بئل باغلاما آرواد…» سونرا دا، اوزونون اوزاق كئچميشلردن آخيب-گلن پاسلي و جينگيلتيلي سسيني ائشيتميشدي:
«بو اوغلان منيم اليمين عصاسي، قوجاليغيمين داياغيدير…»
بينانين ايچيندن گلينين سسي ائشيديلدي:
– باخ، من مات قالميشام كي، بو آرواد سيزي نه تهر بؤيوده بيليب. ايكي پارچا اسگيني ده دوز- عمللي يووا بيلمير!
قوجا قادين گلينين دئديكلريني ائشيتسه ده هئچ اؤزونو اوندا قويماميشدي.
قيزمار بير گوناورتا چاغي ايدي. «صاحبالزمان» مچيدينين اوجا مينارهسيندن آزانچينـين سسي اوجالدي. اسكي يوماغي بوراخيب، آياغا قالخدي. ارينين سسيني ائشيتدي: «نامازي واختلي قيلماق ثوابدير…» ندنسه ارينين اينديكي سسي، اؤلمهميشدن قاباقكي سسيندن داها دا آچيق- آيدين ايدي. اللريني دورولادي. آزانچينـين سسي اوزاقلاشدي:
– حيّ علي الصلوه
دستماز آليب پهيه اوتاغينا دؤندو. يئل، آزانچينـين سسيني يئنه ده قايتاردي:
– حيّ علي خير العمل
نامازيني قورتاران كيمي، تسبئحي الينه آليب، چوووروبن دوعا اوخوماغا باشلادي: «نامازدان سونرا ذيكر اوخوماغين، چوخ ثوابي وار…»
ائشيتدييي سس ارينين سسي ايدي. آرخايا دؤنوب آنجاق كيمسهني گؤرمهدي. ناهاريني قاپينـين آغزينا قويموشدولار. اعتناسيز آياغا قالخيب، ياواش- ياواش حيهطين او باشينا گئتدي. بينانين قاپيسيني آچيب ايچهري گيردي. كولئرين يئلي ترلهميش بدهنيني سرينلتدي. سويوق ديمهسين دئيه چارقادينـين اتهيي ايله سينهسيني اؤرتدو. ناهار سوفرهسي ائلهجه آچيق ايدي. گلين تعجّوبله قوجا قادينا باخيب، آنجاق بير زاد دئمهدي. «مازيار» دا، «مهوش» ده كولئرين سرينلييينده ياتميشديلار. قوجا قادين اورهك سؤزونو آچيب دئدي:
– ايستهييرم گئديب بير منزيل كيرايه ائلهيم.
اوغلان ياري آچيق آغزي ايله آروادينا باخيب و سونرا دا ننهيه ساري دؤنوب گؤزلويونو بورنونون چؤكهيينده دوزلدهرك يوموشاقليقلا دئدي:
– نه اوچون ننه؟
قوجا قادين سوساراق، توموب قالدي.
– آللاه ائلهمهميش يوخسا بيزدنمي بئزيبسن؟
جاوان گؤردو كي، قوجا قادين گؤزونو قيرپمادان ائلهجه باخيردي. سانكي اونون گؤزلرينين ببهيينه كول آتـيبلار.
– اولمايا يـئنه ده كبينهشتهييوي ايستهييرسن؟
گلين ديللندي:
– اونو كي، سنه ماشين آلديق. او گاراژداكـيني دئييرم ها!
گلينين دئدييي بو سؤز و اونون گؤزلريندهكي گولوشو قوجا قاديني ياخيب يانديراراق, قيپ- قـيرميزي قـيزارتدي. قوجا قادين تيترهك و بوغوق بير سسي ايله دئدي:
– او منيمكي دير؟
– جوما آخشاملاري، بس نهيه مينيب قبيرستانليغا گئديرسن، هه؟
یک پاسخ
حورمتلی گونئیلی سلام وساغیلارلا چوخ گوزل ایش گوروبسینیز بویوک وخالق ایچون یازارلارین کیتابلارین انا دیلیمیزه چئویرمک مسئولیتلی بیرایشدیر بویولداسیزه اوغورلارارزیلائیرام…نادیر