یک پاسخ

1. گفت و گو با عاشیق شهبازی درباره فعالیت های ((خانه ایران عاشیقلاری))
   مراسم آغاز به کار ((خانه ایران عاشیقلاری)) با حضور جوانشیر آخوندوف ، سفیر جمهوری آذربایجان، دکتر حکیمی پور، حاجی آقا اسماعیل اکبری، الیاس حضرتی و عاشیق شهبازی، مدیر عامل این خانه صبح روز سه شنبه ۱۸ بهمن ۹۴در سرای محله بهاران در منطقه پنج تهران برگزار شد.
   ((خانه ایران عاشیقلاری)) یکی از معدود سازمان های مردم نهاد است که با هدف پرداختن به موسیقی عاشیق ها، بعد از کسب مجوز رسمی از وزارت کشور از مهر ماه سال ۹۴ فعالیتش را با مدیریت عاشیق سلجوق شهبازی شروع کرده است.
   به گفته شهبازی این فعالیت ها که بخشی از آنها در همین مدت کوتاه به نتیجه رسیده به منظور حفظ و گسترش فرهنگ و ادبیات عاشیقی و ترویج آن است که با برگزاری همایش ها، جشنواره ها و برنامه های مختلف فرهنگی و هنری انجام خواهد شد. از دیگر اهداف ((خانه ایران عاشیقلاری)) انتقال تجربیات از طریق آموزش و ترویج این هنر و ثبت جهانی آن و انتشار آثاری برای حفظ و اشاعه موسیقی عاشیق هاست. این برنامه ها به گفته شهبازی در جهت حل بخشی از مشکلات این هنرمندان که در طول این سال ها با آن رو به رو بوده اند در نظر گرفته شده است. به بهانه آغاز فعالیت ((خانه ایران عاشیقلاری)) با عاشیق شهبازی گفت و گویی انجام داده ایم که آن را در ادامه میخوانید.

   _ ایده اولیه تاسیس ((خانه ایران عاشیقلاری)) از کی شکل گرفت و چه مراحلی طی شد تا در نهایت شاهد افتتاح این خانه بودیم؟
   همیشه در این فکر بودم که چه کارهایی را میتوان انجام داد تا از موسیقی عاشیقها حمایت بیشتری صورت بگیرد. از سال ۹۰ که به عنوان یکی از اعضای هیات مدیره کانون نوازندگان ایرانی در خانه موسیقی انتخاب شدم، ایده ها و نظراتی را در جلسات این هیات مدیره مطرح کردم تا بلکه در ادامه شاهد اقدامات مثبتی در این زمینه باشیم. اما متاسفانه، در آن زمان در این مورد هیچ کاری صورت نگرفت و من که به عنوان نماینده عاشیقها فعالیت میکردم به این نتیجه رسیدم که بهتر است جدا از فعالیت هایی که در خانه موسیقی صورت میگیرد برای راه اندازی ((خانه ایران عاشیقلاری)) اقدام کنم.
   با فعالیت این خانه میتوانستیم به صورت تخصصی تری به این موسیقی بپردازیم و مهم تر از آن فعالیتهایمان را به صورت تشکیلاتی و مدون انجام میدادیم. از سال ۹۲ به صورت جدی مراحل کسب مجوز برای این خانه را از طریق وزارت کشور شروع کردم و خوشبختانه با حمایت دوستان از جمله آقای دکتر روح الله نصرتی ، دکتر جهانبخش محبی نیا ، دکتر میرنبی عزیززاده و … در نهایت مجوز فعالیت ((خانه ایران عاشیقلاری)) صادر شد.

   در هفدهم مهرماه سال ۹۴افتتاحیه ای به بهانه صدور مجوز برگزار کردیم و در آن مهمانان و نوازندگانی از استان های ترک زبان کشور و همچنین از کشورهای جمهوری آذربایجان، ترکیه و جمهوری ترکمنستان دعوت شدند و اجراهایی هم از عاشیقها داشتیم.
   رونمای از لگو خانه ایران عاشیقلاری با حضور مسئولین فرهنگی کشور عزیزمان ایران سرفراز و سفیر جمهوری آذربایجان انجان شد.

   _ این خانه در طول چند ماهی که از فعالیتش میگذرد چه کارهایی را با توجه به این اهدافی که گفتید انجام داده است؟
   از زمان افتتاح این خانه نظراتی از جانب دوستان مطرح شد که بعد از بررسی آنها به این نتیجه رسیدیم با توجه عنوان این خانه که مربوط به تمام ایران میشود و شهر خاصی را در نظر نداشته، شعبه هایی را در استان های ترک زبان دایر کنیم. از همان زمان برای فعالیت در۸ استان آدربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان و البرز همدان، قم، تهران، البرزدرخواست مجوز شد که در آینده نزدیک و در شهر تبریز شاهد افتتاح این شعبه این شعبه خواهیم بود. در استان البرز هم همین مراحل طی شده و شعبه این استان نیز تاسیس شد.
   با توجه به شکل فعالیت این خانه برای برگزاری برنامه های مختلفی فرهنگی و هنری درخواستی به محضر ارجمند حجت الاسلام حاجی آقا امرودی معاون محترم امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران
   تقدیم کردم و معاون اجرای ایشان جناب حاجی آقا علی اکبری بزرگواری کردند محلی را بعنوان دفتر مرکزی ((خانه ایران عاشیقلاری)) در منطقه ۵ و در شهرک بهاران و در سرای محله بهاران دراختیار ما قراردادند و در مراسمی رسمی با دست پر مهر حاجی علی اکبری و جناب دکتر حکیمی پور عضو شورای شهر تهران و سفیر محترم جمهوری آذربایجان و …. فعالیت خودش را شروع کرد

   _ جدا از این فعالیت ها چه برنامه هایی در جهت معرفی و گسترش موسیقی عاشیقها در تهران قرار است صورت بگیرد؟
   برنامه هایی برای برگزاری چند بزرگداشت، همایش و حتی یک جشنواره داریم. متاسفانه به تازگی عاشیق ظلیم خان یعقوب که رهبری عاشیق های جمهوری آذربایجان را بر عهده داشتند و شاعر بزرگی هم بودند، درگذشتند. روز ۲۵ بهمن، به بهانه چهلمین روز درگذشت این عارف و شاعر مردمی مراسم بزرگداشتی در فرهنگ سرای اندیشه تهران برگزار کردیم و عاشیق هایی از ایران و کشورهای آذربایجان، ترکیه و گرجستان هم در این مراسم برنامه اجرا کردند.
   یکی دیگر از برنامه هایی که برای سال ۱۳۹۵در نظر گرفته شده، جشنواره همه ساله عاشیقها است که با نام “فئستیوال دده و حاق عاشیقلاری ” می باشد که اگر خدا کمکمان کند اولین فئستیوال دده و حاق عاشیقلاری در روز ۱۳شهریور بمناسبت روز ازدواج مولا علی(ع) با دخت گرامی پیامبر اسلام در شهر میانداب آذربایجان غربی اجرا خواهیم کرد. و این جشنواره چرا در میانداب این یک بعث طولانی دارد که ارتبات دارد با پیر عارف عاشیق حق “عاشیق عباس توفارقانی”
   و انشالله سال ۱۳۹۶ مسابقه عاشیقهای جوان برگزار میکنیم از همین الان در تلاش هستیم تا این مسابقه را در صورت امکان به صورت بین المللی برگزار کنیم و اگر شرایط آن فراهم شود در آینده نزدیک برنامه های آن اعلام خواهد شد.
   _ به این اشاره کردید که یکی از دلایلتان برای این که ((خانه ایران عاشیقلاری)) ضرورتی بود که برای رسیدگی به مشکلات این هنرمندان حس میکردید؟ فکر میکنید مهم ترین مشکلی که در این بین وجود دارد چیست؟
   این تصور وجود دارد و گفته میشود مشکل خاصی در مورد این موسیقی و ادبیات عاشیقها وجود ندارد. این که همه چیز نادیده گرفته میشود، بدترین اتفاقی است که در مورد موسیقی عاشیقها می افتد. خود من که در این حوزه فعالیت دارم اگر مشکلی احساس نمیکردم هیچوقت برای راه اندازی این خانه اقدام نمیکردم. متاسفانه از این هنر هیچ حمایتی صورت نگرفته است. منظورم فقط حمایت های مالی نیست. حتی از موسیقی عاشیقها حمایت معنوی هم صورت نمیگیرد و بنابراین این هنر و ادبیات عاشیقها به واسطه این عدم حمایت در حال فراموشی است.
   _ یکی از راه های ماندگاری این نوع موسیقی ضبط و انتشار آثار است، متاسفانه در این زمانه در طول این سال ها شاهد نمونه های اندکی بوده ایم. در این مورد هم فعالیت هایی صورت خواهد گرفت؟
   خود عاشیقها این هنر را در طول سالیان متمادی به صورت سینه به سینه حفظ کرده و ادامه داده اند، اما اگر این آثار و ادبیات آنها ضبط نشده بماند و به صورت های مختلف منتشر نشود در سال های بعد همه چیز از دست خواهد رفت. ما اساتید مختلفی در طول این سال ها داشته ایم که داستان هایشان از حماسی گرفته تا ادبی و عرفانی منتشر شده، اما تعداد آنها با توجه به وسعت جغرافیایی و تنوع آثاری که وجود دارد واقعا کم است.
   یکی از هدف های من از راه اندازی این خانه بر عهده گرفتن بخشی از این حمایت بود تا با دعوت از اساتید و ضبط صدایشان مانع از بین رفتن موسیقی عاشیقها شویم. مساله دیگری که دراین بین مهم است مساله آموزش موسیقی عاشیق هاست در مورد موسیقی عاشیقها هیچ کلاسی که به صورت رسمی برگزار شود نداریم و نه تنها بخش دولتی، بلکه بخش خصوصی هم از این عاشیقها حمایتی نکرده است. با این شرایط هیچ وقت نمیتوان این فرهنگ را حفظ کرد و مهم تر از آن، این موسیقی و ادبیات را به نسل های آینده انتقال داد. ما میتوانستیم این ساز، موسیقی و فرهنگ را ثبت جهانی کنیم، اما این اتفاق نیفتاد. فکر میکنم اگر مسئولان هم در این زمینه حمایت بیشتری بکنند، دست کم این فرهنگ برای خود ما و نسل آینده حفظ خواهد شد و به حیاتش ادامه خواهد داد.
   و صحبت آخر؟
   مهم این است که شرایطی برای ارائه این موسیقی فراهم شود و خوشبختانه با توجه به گستردگی مفاهیم در ادبیات عاشیقها این موسیقی محدود به موضوع و یا مراسم خاصی نیست. اگر بنا به شرایط و با توجه به مناسبت خاصی از عاشیقها برای برگزاری برنامه و یا کنسرت دعوت شود مطمئن باشید آنها هم با توجه به فرهنگی که در موسیقی شان دارند از آن استقبال می کنند. یک نکته دیگر را که واقعا لازم است درباره مشکلات این هنرمندان به آن اشاره کنم، بیمه این عزیزان است که خوب، به نظرم با توجه به شرایط اقتصادی که این قشر از هنرمندان دارند باید به آن فکر شده و در موردش اقدامی صورت بگیرد.