پوتون
کیان خیاو

پاییزین ایلک گونلریدیر. باکی خبرینه گؤره صاباح آغیر قار یاغا‌جاق. تبریزه یئتیشن کیمی بیر باشا شمس بازارینا گئتمه‌لییم….

تاخسینین ایچینده، “بؤیوک آغا نه واخت گله‌جک؟ بؤیوک آغا نه واخت گله‌جک؟ “تومجه‌سی، آرد-آردینا دوداقلاریمین آلتیندا یئنه‌له‌نیر. بو باشلیغی اونوتسام، نازلیما پوتون آلاجاغیمی‌دا اونوداجاغام. نازلیم بو قیش‌دا پوتونسوز قالا‌جاق. اؤز شهریمیزدن‌ده بیر پوتون آلا بیله‌رم. آنجاق تبریزدن آلاجاغام دئیه، نازلیما سؤز وئرمیشم. تبریز فهیمه‌نین شهری‌دیر. لاپ فهیمه‌نین دیله‌دییی پوتوندان آلاجاغام نازلیما. بونو اؤزومله قرار قیلمیشام. گؤرن فهیمه‌نین دیله‌دییی پوتون نه بویادایمیش. بیلسه‌یدیم، دوز او بویادا آلاردیم. “بؤیوک آغا نه واخت گله‌جک”دن بیر آنی اولسون دئیه….

ایندی شمس بازاریندایام. آلت قاتی، اوست قاتی، باساماقلی-باساماقسیز توکانلاری، بیر-بیر دولاشیرام. اولدوقجا بورادا اویونجاقلا پالتار توکانی وار. بیر جوت بئله پوتون یوخدور. شاشیریب قالمیشام. بیلدیر فهیمه اؤز پوتونونو هاردان آلیب دئیه دوشونورم….
بیر ساتیجی گنج اوغلان، آغا، بویورون دئییر. نه ایسته سز، بیزده وار.

-باغیشلایین آغا، سیز فیلیم ساتیرسیز. منسه پوتون آختاریرام. بورادا پوتون ساتان یوخدور؟
-نییه! بیر آز آختار تاپارسان.

بیر داها آلت قات، اوست قاتی آختاریرام. یوخدور کی یوخدور. فهیمه منی تانیمیر، یوخسا بیر ته‌هر تئلفونونو تاپیب سوروشاردیم. هله بیر آز دا آختاریم داااا دئییرم. بورا‌دان پوتونو آلمایینجا چیخمایاجاغام. نازلیما سؤز وئرمیشم. آغلاما دئمیشم، بو قیش اؤزوم‌ده آیاق یالین قالسام، سنین پوتونونو آلیب اؤزوم گئیدیریب، اؤزوم باغینی باغلاییب، اؤزوم….

اوووووه، بو نه گؤزل شورت-جوراب! اؤزو‌ده قیپ-قیرمیزی. لاپ نازلیمین به‌یندییی بویادا. بونو آلسام، بونو گئیسه، پوتونو اونودا بیلر دئیه دوشونورم.

-خانیم، بو شورت-جورابیز نئچه‌دیر؟
-این؟ سی تومن. اصل اصله. مستقیم از ترکیه خریداری شده.
-سی تومن؟ ! …ممنون خانم!

شمس بازاریندان چیخسام گره‌ک. بازار آغزیندان‌دا تاپا بیله‌رم. یوخسا سه راه امین‌دن. دئمک بو بویدا تبریزده نازلیما بیر پوتون تاپیلمایا‌جاق؟ بورادا ان یاساق بیتیکلری بئله، من تاپیب آلیب اوخوموشام گنجلیک بویو. تبریز تک ده اؤیکوده کی خالچا شهری دئییل کی. گؤن شهری، باشماق شهری، یاساق بیتیکلر شهریدیر ده. گل گؤر فهیمه اؤز اؤیکوسونده، تبریزده پوتون وارلیغینی اؤزوندن قونداریب! یوخ، بو اولا بیلمز. تبریز پوتونلار شهریدیر. پوتونو آلما‌لییام. سؤز وئرمیشم. نازلیما وئردیییم سؤزو یئرینه یئتیرمزسم، آرتیق اؤله‌رم. داغ دؤشونده، داش دیبینده اولسا بئله، یوز مین تومنه ده اولسا، آلاجاغام. سونو فهیمه‌نین یاخین دوستونا تئلفون آچارام. آدی نه یدی اونون؟ وای، اونو‌دا اونودموشام. اونو اؤزوم ایسته‌مه‌دن اونوتدوغومدا، کسین اودا منی اونودوبدور. من “بؤیوک آغا نه واخت گله‌جک” اؤیکوسونه، هانکی وئب-سیته‌ده‌سه کامئنت قویاندا، او منه بیر ایمئیل گؤنده‌ریب، فهیمه‌نین یئرینه یانیتلامیشدی. هه، ایندی آنیمسادیم. اورادا بیر تاخما آد سئچمیشدی اؤزونه:دنیز. تئلفونونو دا یازمیشدی. بیر اس ام اس آتیرام:

-سالام! …بالام، من بو شمس بازاریندا هئچ بیر پوتون گؤرمورم آخی. هله من بیر قوشوغومدا، شمس بازاریندان فهیمه اوچون بیر پوتون آلماغی دوشونموشم….
-سلام! تبریزده‌سیز؟ تکمی گلمیسیز، یوخسا عائیله‌یله؟ ایندی هاردا‌سیز؟ بیزیم ده بیر کاسیب ائویمیز وار هاااا! …
-ساغ اولون. بو گون نازلیما بیر پوتون آلما‌لییام. یوخسا یئنه اونون گؤزیاشینی گؤرسم، بو قیش داها یازا چیخماز منیم اوچون. اؤزو ده باکی خبرینه گؤره آغیر قار یاغا‌جاق. وار اولسون ائویز ده. اومود ائویمیزدیر….
-باشقا بیر شئیلر آلیرسیزسا، آدرس وئرمکله یاردیم ائده بیله‌رم کی چوخ زحمته دوشمه‌یه‌سیز. دئسز صاباح اختیاریزدا دا اولا بیله‌رم، البته یاردیم اوچون و تعاروفسوز ائویمی اؤزونوزه عایید بیلین. گلرسیزسه سئوینه‌رم.
– کؤکونده آرتیق نسنه آلماغا بیزلرده پول-پارا اولماز. یالنیز نازلیما بیر پوتون؛هامی‌سی بو. صاباح هاوا موساعید اولورسا، سیز موساعید اولورساز، من موساعید اولورسام، گؤروشه‌ریک.
-بو گئجه هاردا اولا‌جاقسیز؟ لوطفن دئیین!
-بو گئجه ساعت دوققوزدا معلم ائوینده اولاجاغام. کسین یاشام یولداشیم ناماز قیلا‌جاق او ساعاتدا. نازلیمسا کارتونا باخیب، دوش آلیب، سونرا یاتا‌جاق. منسه بونجا یورقون-آرقین-یوخوسوز، اولا بیلر معلم ائوینین اوچونجو قاتینین بالکونوندا، آنلار-آنیلاریمی، اوره‌ییم-دیله‌ییمی، سیغار توستوسو حالقا‌لاریندان کئچیره‌جه‌یم. ایندیسه هپ بورادایام. اوچونجو قاتین بالکونوندا. تبریزین توتقون قاشینا دالمیشام. منیم اؤیکوم، میرزه جلیل ممدقولوزاده‌نین اؤیکوسودور. “گؤزومو آچاندان بری، دونیانی قارانلیق گؤردوم. “ایندیسه اوچونجو قاتین بالکونوندا، گؤزلریمی قاپاییب، تک بیر نازلیمین قیش پوتونونو دوشونورم.

بو اس‌ام‌اسی آلاندان سونرا، سانکی دنیز خانیم‌دا اؤز گؤزلرینی قاپا‌لی توتوب، داها نه‌سه یازیب گؤندرمیر. اؤیله‌جه بالکوندا، اوتوردوغوم یئرده ، سیغاریمین دومانی گؤزلریمه چؤکور. کیپریکلریمین اوجونداحالقا-حالقا بورولور. بوسبوتون یئر قارانلیقدیر. بوراسی تندیر دامیمیز اولمالیدیر. هه، اورادیر. دووارلارینی سانکی توستویله سووامیشلار. بو چیزگیلر نه دیر؟ بو قارما-قاریشیقلار، بو قوخولار، بو قورخولار؟ بورادا جینی‌ده آنیمساماق اولور، جهنّمی‌ده.

بیر بوجاقدا باشماق یئشیکلری اوست-اوسته قالانیب. ایچلرینی آراییرام. بیر پوتون بولمالییام. اولابیلر آنامین، باجیلاریمین، اوشاقلیق چاغیندا بیر پوتونلاری وارمیش. اونو یویوب، آریتلاییب، یاغلاییب، نازلیما آپارارام. قورخو ترینین ایچینده باشماقلاری بیر-بیر آلت-اوست ائدیرم. یوخدور کی یوخدور. اولسایدی دا گؤتورن دئییلدیم. من آرتیق فهیمه‌نین پوتونوندان نازلیما آلمالییام. بونو اؤزومه سؤز وئرمیشم. او بیریسی بوجاقدا گؤزوم باشقا بیر یئشییه دوشور. اوزوندور تابوت کیمی. یاخشی تانیییرام بونو. دوققوز یاشیمدا ایچینده یاتمیشام. آتام ایسته‌دیییم باشماغی آلمادیغی اوچون ائودن کوسوب گلیب بو تابوتون ایچینده ائرکن گؤزو آچیلینجا تیر-تیر تیتره‌میشم. بونلا باغلی آلمانییادا اولان عم اوغلومون بیر رسیمی اولمالیدیر. آلمانییانی‌دا بیر آن آنیب دوشونورم. آخی اورادا بیر تور پوتون اؤلکه‌سیدیر.

آلمانییانی بوراخیب تابوتو، تابوتوسا بوراخیب، دووارا باخیرام. قارانلیقدا بیر آغ چیزگی گؤرونمکده‌دیر. اؤزودور. اوتوز نئچه ایلدن سونرا هله ده عم اوغلومون بارماق اوجو ایزلری، دووارین اوستونده دورور. توستو ایچینده آغاران بیر شکیل. بیر تابوت ایچینده یاتمیش بیر اؤلونون باشی اوستونده بیر بولود چکیلمیش، ایچینده‌سه یازیلمیش:پوتون! تاریخ یئنه‌له‌نیر، گؤزلریم دولور. اوره‌ییم آز قالیر پارتلاسین.

بوندان آرتیق دؤزه بیلمه‌رم. قارادامدان چیخماق ایسته‌ینده، آیاغیم ایلیشیر تندیرین اوستونه قویولموش ساجا. ییخیلیرام. نه‌سه اولماییب. تندیرین ایچینی یوخلاییرام. اولدوقجا اوچولوب تؤکولموش، داها چؤره‌ک ایی گلمیر بو تندیردن. ایچینده بیر دنیز باشماق اؤلوسو. بیر تبریزجه اؤلونو بیر تندیره نئجه سیغیشدیرماق اولار؟ بیر فاتیحه اوخویوب دورمالییام:نئجه‌سیز‌ یازیق اؤلولر؟ سیز بورادا نئیله‌ییرسیز؟ سیز بونجا پوزقون یوخ، داها پارلاق، داها شاواخلی، داها آللیجا-گوللوجه شمس بازاریندا اولمالی‌یدیز! اؤلولر، آ…ی اؤلولر! اؤلولر ائله یاتمیشلار، هئچ شئیخانه اونلاری دیریلده بیلمز.

اؤلولری داها اینجیتمک ایسته‌میرم. قوی اؤز یاتدیقلاری یئرده یاتسینلار. اونلار کسین بوتون نسنه‌لری اونوتموشلاردیر. منسه نازلیما آلاجاغیم پوتونو هئچ اونودا بیلمیرم. تندیر دامیمیزین دومانلیغیندان چیخیب، معلم ائوینین بالکونونا دوغرو گلمیشم یئنه. بیر آز گؤزوم قاماشیر. باشیما قوشباشی قار دنه‌جیکلری تؤکولنده اویانیرام. هله قار چوخ‌دا باکی خبرینده دئییلن کیمی آغیرلاشماییب. شمس بازارینا دؤنمه‌لییم. دؤنورم. شمس بازاریندا هئچ بیر قیش پوتونو یوخ. بازار آغزینا، تربیته، اوممت پاساژینا، اولمازسادا گجیل آغزینا گئتمه‌لییم. تله‌سیک شمس بازاریندان چیخارکن، گنج بیر قیزلا قول-قولا توققوشوروق. فهیمه‌دیر.

-قیز، سنمیسن؟ سنی گؤیلرده آختاریردیم، یئرده الیمه دوشموشسن. بوندان داها بؤیوک سئوینج اولا بیلمز. کئچن ایل او اؤیکوده کی قیش پوتونونو هاردان آلمیشدین؟
فهیمه‌سه آجیقلی‌دیر. قاشلارینی دویونله‌ییب، دیشلرینی سیخیر:
-من فهیمه دئییلم آغا. سیز کیمسیز؟ اؤزوزو سریمیسیز؟
بورادا اؤزومه گلیرم. یوخویلا اویاقلیغین آراسیندایام. یاتاغیمدان نئجه‌ده اوزاق دوشموشم. دؤشه‌ییم آلتیمدا، یورقانیم اوستومده دئییل. سویوقدان بوتون هوجئیره‌لریم اسیر. پنجره‌دن باخیرام. آغیر قار یاغیر. بورایا یاغان قارین بئله سانکی دیشی وار. اتیم-اوره‌ییم خینجیلیر یاغدیقجا. باخ بورایا! من هئچ تبریزده دئییلم. داها دوغروسونو دئسم، هئچ تبریزه گئتمه‌یه، یئترینجه پولوم یوخدور…. .

۱۳/۸/۱۳۹۰