يئرلي سؤزلر- قره‌داغ
توپلايان: ائل اوغلو
|
یئرلی سؤز |
ایضاح |
|
آجي سايا Aci saya |
بيتگي نوعودور. بولاغ اوتو دا دئييرلر. |
|
آييرتماج Ayırtmac |
آيريلان يئر. |
|
ال آوخار әl avxar |
يئرده قالميش, يئمين تؤکونتوسو |
|
اوزان اولماق Ozan olmaq |
دئيينمک. آجيقلي- آجيق‌سيز بير باشا دانيشماق, يانشاماق. |
|
اوونه övnә |
غذا يئمک وعده‌سي. |
|
اينجه وارانا incә varana |
نه‌ياخشي‌کي, ياخشي‌کي. |
|
بزره‌وان قوردو Bәzrәvan qurdu |
قارا. يونده‌م سيز و قارا آدام. |
|
بودولغا Budulğa |
دولچادان کيچيک, سو بارداغيندان (ليوان) بؤيوک قاب. گؤيوم, مشقفه. |
|
پالاخ Palax |
آلاق نوعو, يازين اوللرينده گؤيه‌ر‌ر. آرپا بوغدا زمي‌سينده اولار. |
|
پرخان pәrxan |
قان ايله آق- قارا جييرين آراسيندا اولان, اونلاري آيري ساخلايان ات. |
|
پرخش‌لمک pәrxәş lәmәk |
آراني خاراب ائله‌مک, ساواشماق |
|
پرشيم pәrşim |
شومدان سونرا اکين ايشي, ايکينجي شوخوم. |
|
پل وورماق pәl vurmaq ۱) |
بيرينين ايشينه ضرر يئتيرمک, مانع اولماق. ۲)حيوانين آشا- آشا گئتمه‌سي, ديغيرلانماسي. |
|
تاسيرغا tasırğa |
يورغون- پوزغون. چوخ ايشله‌مکدن اولار. |
|
تايار tayar |
امکانلي آدام. هر نه‌يي اولان آدام. |
|
تله‌مک tәlәmәk |
آناسي اؤلن قوزونو باشقا قويونا عادت وئرمک |
|
جئه‌لشمک cehlәşmәk |
مرافعه ائله‌مک, داعوا هنگي دييشمک. |
|
جيغ Ciğ |
داري چوره‌يي. |
|
چور Çur |
زهرين بير نوعودور. خسته‌لييه‌ده دئيه‌رلر |
|
چيچک çiçәk |
قويون خسته‌لييي. جييريندن خسته‌ليک توتان قويونلار. |
|
چيم جيزديق Çim cızdıq |
ياغلي, لاپ ياغلي شئي‌لر. |
|
خووات Xuvat |
(خوفات)غم, غصه (ائله‌مک). |
|
خيتاب Xitab |
يوخا چوره‌يي‌نين بيشيريلمه‌ميش واخت, آراسينا تره ييغيب و قاتلايـيب, آراسيندا اولان تره ايله بيشيريلن چوره‌ک. |
|
دوققوز- دونو Doqquz- donu |
قاراداغدا وحشي ميوه نوعو. داري‌يا اوخشار قيرميزي رنگ‌لي اولار |
|
دولاب آدام Dulab adam |
دولاشيق آدام, دردسره سالان آدام. |
|
ديرناق Dırnaq |
مال- قارانين سايماق واحدي.فيلان کسين ۱۰ ديرناق مال- قاراسي وار |
|
سالمانچا Salmança |
بيتگي نوعو دور. آيران آشيندا استفاده اولونار. |
|
سودور-سوموکSüdür-sümük |
اويون‌دور, گئجه آيدينليقدا اوينارلار. آغ سومويو آتارلار يئره, سونرا اونو آختاريب تاپارلار. |
|
سومو (سوسو)گلمک Sümü gәlmәk |
قورخوتماق. |
|
سوغان- سو Soğan- su |
ياغ- سو و سوغان ايله حاضيرلانان خوروش, ات‌سيز شوربا. |
|
سه‌يه‌نک sәyәnәk |
اعصاب خسته‌لييي توتان حيوانلاردا چوخ ايشله‌نر. |
|
سيراغايين sırağayın |
دونه‌نين دونن‌کي گونو, ايکي گون بوندان قاباقکي گون. |
|
شومون- شومو Şomun- şomu |
بيتگي نوو نوعودور. آيران آشيندا, خيتاب‌دا ايستيفاده اولونار. |
|
قره- قينجيق Qәrә-qıncıq |
قره قانچير. |
|
قيغ‌مره Qığmәrә |
اويون آدي دير. مال حيوان اوتارانلار, اونلارين قوروموش قيغ‌لاري ايله, قيغ‌مره اوينارلار. |
|
کؤپوشکه‌مک köpüşkәmәk |
اوراغين- کلنتي‌نين ويا باشقا کسرين آغزي‌نين خاراب اولماسي [کوپوشکه‌دي]. کوتلمک دئييل, آنجاق کسمز. دؤيرلر, خاراب اولار دئيه‌رلر: اوراغين آغزي کوپوشکه‌دي |
|
کؤشکوﻟﻟه‌مک köşküllәmәk |
ياوانليغي چوره‌يين آراسي دولو گؤتوروب يئمک, چوره‌يي قيف شکلينده بوکمک. سوتو چوره‌ک‌له يئيه‌نده چوره‌يي کوشکول ائله‌رلر. آغيزا چوخلو سوت آپارار. |
|
کوله چرشنبه külә çәrşәnbә |
ايلين آخير چرشنبه سيندن قاباقکي چرشنبه. |
|
کوله‌لمک külәlәmәk |
يال- قويروغونو قيرخماق. |
|
لايام- لاتايير Layam- Latayır |
يامان- يوووز, پيس سويوش‌لر |
|
له‌ويند Lәvind |
خاصيت‌سيز [عارسيز آدام]. |
|
ماريتماق Marıtmaq |
دقت‌له باخماق, باخديقدا گؤزو چکمه‌مک. |
|
وره‌ز‌ن Vәrәzәn |
گله‌جک عبارتده «ياخشي/ بتر» آنلامينا گلير. [مني وره‌زه‌ن گونه قويدون. مني ياخشي گونه قويدون]. |
|
هوزوکو huzuku |
زور دئيه‌ن آدام. زورلا ايشلريني يئرينه يئتيره‌ن آدام, هوزو بي. |
|
ياسدانچا yasdança |
ياستي يئر, هوندورلوکده اولان ياستي, هامار يئر. |
|
يالخايي yalxayı |
چولسؤز, پالتارسيز, چيلپاق [آتي يالخايي مينديم= يهه‌رسيز مينديم]. |