یئرلی سؤز

ایضاح

آجی سایا Aci saya

بیتگی نوعودور. بولاغ اوتو دا دئییرلر.

آییرتماج Ayırtmac

آیریلان یئر.

ال آوخار әl avxar

یئرده قالمیش, یئمین تؤکونتوسو

اوزان اولماق Ozan olmaq

دئیینمک. آجیقلی- آجیق‌سیز بیر باشا دانیشماق, یانشاماق.

اوونه övnә

غذا یئمک وعده‌سی.

اینجه وارانا incә varana

نه‌یاخشی‌کی, یاخشی‌کی.

بزره‌وان قوردو Bәzrәvan qurdu

قارا. یونده‌م سیز و قارا آدام.

بودولغا Budulğa

دولچادان کیچیک, سو بارداغیندان (لیوان) بؤیوک قاب. گؤیوم, مشقفه.

پالاخ Palax

آلاق نوعو, یازین اوللرینده گؤیه‌ر‌ر. آرپا بوغدا زمی‌سینده اولار.

پرخان pәrxan

قان ایله آق- قارا جییرین آراسیندا اولان, اونلاری آیری ساخلایان ات.

پرخش‌لمک pәrxәş lәmәk

آرانی خاراب ائله‌مک, ساواشماق

پرشیم pәrşim

شومدان سونرا اکین ایشی, ایکینجی شوخوم.

پل وورماق pәl vurmaq ۱)

بیرینین ایشینه ضرر یئتیرمک, مانع اولماق. ۲)حیوانین آشا- آشا گئتمه‌سی, دیغیرلانماسی.

تاسیرغا tasırğa

یورغون- پوزغون. چوخ ایشله‌مکدن اولار.

تایار tayar

امکانلی آدام. هر نه‌یی اولان آدام.

تله‌مک tәlәmәk

آناسی اؤلن قوزونو باشقا قویونا عادت وئرمک

جئه‌لشمک cehlәşmәk

مرافعه ائله‌مک, داعوا هنگی دییشمک.

جیغ Ciğ

داری چوره‌یی.

چور Çur

زهرین بیر نوعو‌دور. خسته‌لییه‌ده دئیه‌رلر

چیچک çiçәk

قویون خسته‌لییی. جییریندن خسته‌لیک توتان قویونلار.

چیم جیزدیق Çim cızdıq

یاغلی, لاپ یاغلی شئی‌لر.

خووات Xuvat

(خوفات)غم, غصه (ائله‌مک).

خیتاب Xitab

یوخا چوره‌یی‌نین بیشیریلمه‌میش واخت, آراسینا تره ییغیب و قاتلایـیب, آراسیندا اولان تره‌ ایله بیشیریلن چوره‌ک.

دوققوز- دونو Doqquz- donu

قاراداغدا وحشی میوه نوعو. داری‌یا اوخشار قیرمیزی رنگ‌لی اولار

دولاب آدام Dulab adam

دولاشیق آدام, دردسره سالان آدام.

دیرناق Dırnaq

مال- قارانین سایماق واحدی.فیلان کسین ۱۰ دیرناق مال- قاراسی وار

سالمانچا Salmança

بیتگی نوعو دور. آیران آشیندا استفاده اولونار.

سودور-سوموکSüdür-sümük

اویون‌دور, گئجه آیدینلیقدا اوینارلار. آغ سومویو آتارلار یئره, سونرا اونو آختاریب تاپارلار.

سومو (سوسو)گلمک Sümü gәlmәk

قورخوتماق.

سوغان- سو Soğan- su

یاغ- سو و سوغان ایله حاضیرلانان خوروش, ات‌سیز شوربا.

سه‌یه‌نک sәyәnәk

اعصاب خسته‌لییی توتان حیوانلاردا چوخ ایشله‌نر.

سیراغایین sırağayın

دونه‌نین دونن‌کی گونو, ایکی گون بوندان قاباق‌کی گون.

شومون- شومو Şomun- şomu

بیتگی نوو

نوعودور. آیران آشیندا, خیتاب‌دا ایستیفاده اولونار.

قره- قینجیق Qәrә-qıncıq

قره قانچیر.

قیغ‌مره Qığmәrә

اویون آدی دیر. مال حیوان اوتارانلار, اونلارین قوروموش قیغ‌لاری ایله, قیغ‌مره اوینارلار.

کؤپوشکه‌مک köpüşkәmәk

اوراغین- کلنتی‌نین ویا باشقا کسرین آغزی‌نین خاراب اولماسی [کوپوشکه‌دی]. کوتلمک دئییل, آنجاق کسمز. دؤیرلر, خاراب اولار دئیه‌رلر: اوراغین آغزی کوپوشکه‌دی

کؤشکوﻟﻟه‌مک köşküllәmәk

یاوانلیغی چوره‌یین آراسی دولو گؤتوروب یئمک, چوره‌یی قیف شکلینده بوکمک. سوتو چوره‌ک‌له یئیه‌نده چوره‌یی کوشکول ائله‌رلر. آغیزا چوخلو سوت آپارار.

کوله چرشنبه külә çәrşәnbә

ایلین آخیر چرشنبه سیندن قاباقکی چرشنبه.

کوله‌لمک külәlәmәk

یال- قویروغونو قیرخماق.

لایام- لاتاییر Layam- Latayır

یامان- یوووز, پیس سویوش‌لر

له‌ویند Lәvind

خاصیت‌سیز [عارسیز آدام].

ماریتماق Marıtmaq

دقت‌له باخماق, باخدیقدا گؤزو چکمه‌مک.

وره‌ز‌ن Vәrәzәn

گله‌جک عبارتده «یاخشی/ بتر» آنلامینا گلیر. [منی وره‌زه‌ن گونه قویدون. منی یاخشی گونه  قویدون].

هوزوکو huzuku

زور دئیه‌ن آدام. زورلا ایشلرینی یئرینه یئتیره‌ن آدام, هوزو بی.

یاسدانچا yasdança

یاستی یئر, هوندورلوکده اولان یاستی, هامار یئر.

یالخایی yalxayı

چولسؤز, پالتارسیز, چیلپاق [آتی یالخایی میندیم= یهه‌رسیز میندیم].