«علی جوادپور»دان ایکی کیتاب
افراسیاب نورالهی
۱٫ منیم دلی یاشیدلاریم(پوئما)
بیلدیینیز کیمی انگیلیزجه poem، شعر معناسیندادیر. آنجاق بو کلمه عینا آذربایجان تورکچهمیزده تلفظ اولونونجا، تورکجهمیزه اویغون اولسون -دئیه، آخیرینا بیر (ا) سسی آرتیر و “پوئما” شکلینی آلیر. بونو دیلچیلر داحا یاخشی اینجهلهیر.
دئملی بو آرتیرما یالنیز تورکجهمیزه اویغون اولسون_دئیه، اولور. یوخسا معناسیندا بیر دییشیکلیک ائتمیر. آنجاق ندنسه، هاردانسا پوئما، بیزده شعر یوخ، شعردن بیر آز فرقلی فورمتده اولان یازیلارا ایشلنیر. یعنی اولجه او تای آذربایجانیمیزدا ایشلهنیب و اورادان دا بیزه کئچیب.. بو تاییمیزدا بونا فارسجادا اولسا، “منظومه” دئییلیر..
پس پوئما، منظومه دئمکدیر. یعنی واحد بیر موضوعدان یازماق، همده شعر دیللرینه و شعر پتانسیللرینه سؤیکنرک. اوزونسوو متنلر اولور؛ ان آزی اوچ دورد صایفالیق و ان چوخو ایسه، حتی کیچیک حجملی کیتابلار شکلینده. بیر تهر حئکایهنین شعری کیمی بیر شئی یعنی..اؤرنهیین، “حیدر بابایا سالام”، “سهندیه” و ستار گلمحمدینین “ماناس(بو پوئمایا واختیلا بیر مقاله حصر ائتمیشم و ایشیق سایتیندا وار)” پوئماسی کیمی پوئمالاری گوسترمک اولار. او تایدا ایسه مشهور پوئمالاردان “گلستان” پوئماسی، نبی خزری دن “آتیلانین آتلیلاری”، قابیلدن “نسیمی” پوئماسی، بختیاردان “موغام” و زلیمخان دان ” ساز” پوئماسینی و عینی ایله چوخ دئمک اولار.. گئنل اولاراق او تاییمیزدا پوئما ایشلری بو تاییمیزدان چوخ چووخدو..
و ائله بیزیم ده بو موضوعدان سوز آچمامیز بو مسالهیه دؤنور. پوئما یازماق آغیر پروسهدیر. او پروسهنی سووماق، باجارماق و عهدهسیندن گلمک شاعیرین هم باجاریغینی اثباتلاییر و هم گنج شاعیرلرین قلملرینی محکملهدیر. علی جوادپور جنابلارینین “دلیلره” بویؤک بیر پوئما حصر ائتمهسی و بیر کیتاب کیمی تقدیم ائلهمهسی سانیرام ائله بئله بیر مئساژین ادبی جامعهمیزه وورغوسو زمینیندهدیر.
عینی حالدا کی، اجتماعی بیر مسالهنی اورتایا قویموشدو، ادبی بیر مسالهنیده وورغولامیشدیر. دیققت ائلهسز، دلیلردن یازماق، دلیلر اوچون یازماق دئییل! چونکو دلیلر اؤزلری اونو اوخومایاجاقلار. پس مخاطبلر ائله آغیللیلاردیرلار.
“دلی” سؤزجویو بیر لغت اولاراق بیلدیینیز کیمی، آغلین ایتیرن، آنرمال داورانیشلاری اولان و تیماریستانلیق شخصه دئرلر. آما همن بو سؤزجویون بیرده بیر ادبی آنلامی و دهیری واردیر ادبیاتیمیزدا؛ او آنلام جمعتین آیدین فیکیرلی، اوزاق گؤرهن، دویوملو و زامانیندان چووخ ائرکن دوغولان ضیالیلاریدیرلار.
وطن دلیسی، حاق دلیسی، سئوگی دلیسی، انسانلیق دلیسی، دوزلوک دوروستلوک دلیسی انسانلاریدیرلار. زلیمخان یاقوب بیر یئرده بونو چوخ دولغون افاده ائتمیشدیر؛
“وارا گوز یوماندی، یوخ دلیسیدی
آللاهین گوزلری توخ دلیسیدی
شاعیرلر هامیسی حاق دلیسیدی
فلک دلیسی ایمیش شاعیر اولانلار”
علی جوادپور جنابلاری پوئمانی بو ساده و آغیلسیز دلیلرله باشلاسادا، سونونو آغیللی دلیلره باغلامیشدیر. نئجه کی، پوئمانین لاپ ایلک اوچ میصرعسینده بونون ائشئلینی جیزمیش و “کندیمیزده بیر دلی ایله/ اؤلکهمیزده چووخ دلی ایله/ دونیامیزدا دلیلرله یاشیدام من” _دئمیشدیر.
یعنی بیر تورلو بو آغیللی دلیلرین، دیققتینی او آغیلسیز دلیلره دوغرو چکمک، بیر تورلو اوخشار جهتلرینی بلیرتمک و دوشوندورمک کیمی بیر شئی دئیهلیم.
اینتئرسان بیر باغ اولدوغونو گوسترمک همده.
بیر نئچه شعر همن پوئمادان:
۱٫
ایچیمده بیر دلی آغلار
قوروماز گؤزونون یاشی
سئلینده من بوغولارام
چاتیلماز دونیانین قاشی
سسی پاییز سیمفونیاسی
سسی ایتمیش عاغلین یاسی
سسینین باشقا دونیاسی
سسی توفانلار قارداشی
آی چشمهلی، سولو داغلار
آی کولکلر، دلی داغلار
ایچیمده بیر دلی آغلار
قوروماز گؤزونون یاشی
۲٫
وطن، دادین چؤرهک دادی
منه اوندان بیر تیکه یوخ
بو دونیادا سنین کیمی
تیکه پارچا بیر اؤلکه یوخ
سن ای اورهییمین ساپی
قوشون گزر قاپی قاپی
دیمدیینده یووا چوپو
بیر آغاج یوخ، بیر کؤلگه یوخ
هئی منیم یارالی اؤلکهم
کیمدی سنی اکن، تؤکن
آنام وطن، من وار ایکن
یوخ اولموشام، من بلکه یوخ
۲٫ سسینده بیر حئکایه وار(شعر)
بو کیتابلا یاناشی شاعیریمیزدن بیرده بیر شعر توپلوسو ایشیق اوزو گوردو:
“سسینده بیر حئکایه وار” آدلی بو کیتابدا شاعیرین سون ایللر عرضینده قلمه آلدیغی شعرلرله یاناشی، اؤنجه کی کیتابلارینداندا (یعنی “بهینسهنده بودور، بهینمهسنده” و “عصریمیزین یوخوسوندا” کیتابلارینداندا) سئچیلمیش شعرلر یئر آلمیش و اوخوجولارین دیققتینه سونولموشدور. ایندی یئری گلمیشکن، ائله همن کیتابیندا آدینی داشییان “سسینده بیر حئکایه وار” شعرینی تقدیم ائدیرم؛
سسین، عادیجه سس دئییل
گئدیب گلن نفس دئییل
اونا سس دئمک بس دئییل
سسینده بیر حئکایه وار
سسین باهار، سسین قیشدی
سسین سانکی اوچان قوشدو
سسین گؤیلومه دوشموشدو
سسینده بیر حئکایه وار
سسین اوخونمامیش رمان
سسین داغ دیر باشی دومان
سسین یاخشی، سسین یامان
سسینده بیر حئکایه وار
سسین اؤلمز، سسین قالار
سسین کؤنلومو ییرغالار
سسین سینهمده اود قالار
سسینده بیر حئکایه وار
ایندیلیکده بو کیتابلاری تبریز شهرینده بو مرکزلردن الده ائده بیلرسیز؛
انور کتاب/تبریز-فلکه دانشگاه-برج بلور-انتشارات آیدین ساو/شماره تلفن ۰۹۱۴۳۰۵۹۷۱۵
انتشارات اختر/تبریز
کتابسرای بیتیک/تبریز
انتشارات نباتی/ تبریز
انتشارات یاشار قلم/ تبریز
انتشارات نظامی/تبریز
یاخین گلجکده چالیشاجاغیق دیگر شهرلریمیزنده کیتابخانالاریندا اولسون.