قورخو اؤلومون یولداشی‌دیر
مسعود اسلامی
اوزون زامان‌دیر قزئتلری، درگی‌لری، بوتون اؤیکو، رومان، شعیر کتاب لارینی اوخودوغومدا ان چوخ یاناشدیغیم کلمه‌لر اؤلوم کلمه‌لری اولموشدور. نه‌دنینه فیکیرلشیر سونوجا چاتابیلمه‌دن بو کلمه‌لر تکرار اوزره بئینیمه اَیله‌شیب بوتون یازیلاریما سبک اولموشدولار. ایرمی فاییزدان چوخ شعیرلریمه سوخولوب یازدیقلاریمین قورخویا قاپیلماسینا سبب اولموشدولار. نئجه دئییم آج قورد کیمی بوتون یازیلاریما تپیلیب ییرتیب داغیتمیشدیرلار اوخوجولاری، دینله‌ییجی‌لری یوروب مندن اوشوندوروردولر! اونلار ائله دوشونوردولر کی، غرض اوزره اوخوجو هابئله دینله‌ییجی‌لری ائتکی‌لندیرمک اوچون عمدن اؤلوم سؤزجویوندن، چوخ فایدالانمیشام. واللاه ائله ده دئییل. باشقالاری کیمی من ده اوخویوب دینله‌دیک‍لریمدن ائتکی‌له‌نیرم؛ منیم ده جانیم وار، من ده، انسانام! یاشامی سئویرم. اونون داوامیندا سئوگی سئوینجیمی اسیرگمه‌ییرم. یاخشی دئییبدیرلر« آدامین آدی چیخینجا جانی چیخایدی کئشکه »! انسان قویون دئییل کی،آیاقلارینی باغلاییب یئره ییخیب، باشین کسیب، دریسینی سویوب، سور سوموگونو آییریب چیلخا اتین یئیه‌سن. قارا جییارینین یارا یوره‌سی «توده سی» ده اولموش اولسا کسیب ایته آتاسان! آنجاق، ایتلر غریزه اوزره «بیولوژیک» مادّه‌لری اییله‌ییب یئمک‌دن چکینرلر!؟
دئییرم بو سؤزجویون یارانماسینین نه دنی نه اولموشدور؟ قورخودوب چکیندیرمک، یوخسا اؤلومون عینی اولدوغو اوچون یارانمیشدیر!؟ یوخسا دا باشقالاری بو سؤزجویون سببینی دوشونوب عمل‌لریندن چکینیرلر؟ یا خود منیم کیمی بوش بئیینلی‌لرین بئیین‌لرینه اَیله‌شیب دیللرینده تیکرارلانیر،! قورخو سؤزجویو، اؤلوم اوچون یئرسیز دئییل می؟ اؤلوم اؤلومدور، قورخو نه دئمکدیر؟ اولمویا بوتون مزارلیقلار قورخو دوشرگه‌سی‌دیر!!! بئله ده دئییل آنجاق، هر نه‌یین اؤلومو وار.«کوره‌لرین»، بینالارین، داغ- داشین، باغ -باغچانین، کند -شهرین، حتتا دنیزلرین ده اؤلومو وار!؟ آمما بو سادالادیغیم گورونتولر هئچ واقت اؤلومدن قورخمازلار. اونا گؤره کی، بونلار جانسیز یاراتیقلاردیر. روحلاری یوخدو. یالنیز بونلارین اؤلومو جانلی‌لارین اؤلومونه سبب اولابیلر!؟
انسان دئدییین تانینماز موجوددور. بیری اؤلور، نئچه‌سی دیریلیر! بیری اؤلنه قدر یئییر. او بیریسی یئیه‌بیلمه‌دن آجیندان اؤلور! آنجاق اؤلوم دئدییین یاشامین ترس اوزودور. چوخ دا جیددی توتمایین بونو!
عصیرلر بویو انسانلار قودرته چاتسین دئیه قانلی دؤیوشلر آپاریب، بیر بیرلرینی قیریب آرادان گؤتوروب، قودرته چاتیب، امپراتورلوق‌لار دوزتمیشدیرلر.آنجاق هئچ زامان هئچ بیر قودرته مالک اولان کیمسه ائلییه بیلمه‌میشدیر ابدی‌لیک اؤلومو آرادان قالدیریب همیشه‌لیک دیری قالسینلار! بوعمل اولمویان بیر ایشدیر. انسانلار ایسته‌مه‌دن اؤلوب ایتمه‌یه اینانیب هرزامان اؤلومه باش ایمیشدیرلر. یاخشی دئییبدیرلر آخیری اؤلومدور نه ائده بیلریک؟ «اؤلومدن اویانا نه وارکی؟» هرنه اولورسا انسانین الینده دئییل. بشر همیشه اؤزونو سئویب. اؤزو اوچون یاخشی‌لاری سئچیبدیر. آنجاق بونو دا بیلیر کی، کیمسه اؤز عملینین اؤنونده سوروملودور. اؤلوم، هامی اوچوندور! آغ قاراسینا باخماز.
سؤزو دولاندیریب او یان بو یانا آپارماقدان یورولماییرام. آنجاق سؤز سؤزه سؤیکه‌نرک آدام ائولادینین یاشام تاریخینی ساغلاییر. تاریخ بؤیو تاریخین یارانماسینا سبب اولان اولای‌لار تؤره‌دن آدلیم انسانلاردیرلار. بو انسانلارین نه جور کؤچوب گئتدیکلری تاریخ کتابلارینین صحیفه‌لرینده موجوددور. بیز بو یاشانتی‌لارین سونوجونو یالنیز اؤلوم واسیطه‌سیله آراشدیرا بیلیریک.
یاشام بویو ان چوخ اوغورلو انسانلار چشیدلی اولای‌لار آراجی ایله دونیالارینی دییشیر،تاماه گؤزلری گئرییه باخارکن قاپانیب، نه جور اؤلدوک‌لرینی ده بیلمه‌ییبدیرلر، آنجاق اؤلوم دئدییین انسانین عاغیلیندان باشلانیر!؟ بیری دنیزده بوغولور بالیغ‌لارا یئم اولور، بیرینی یای گونو شهرده قورد یئییر! باشقاسی یاز دئجه‌یین یازدیغیندا خودکار الینه قوسور! ایچ دئجه‌یین چایینی ایچیر!؟ بیرینی ایلان وورور. او بیریسینی انسان، بیری شعیردن باشلانیر! بیری اؤیکو، روماندان. اولای‌لار فرقیلی اولورسا دا اؤلومون فرقی یوخدور!
***
بوراخ بو یوروجو سؤزلری انسان کؤورک اورکلی، سئوگی سئوینجی سئون جانلی موجوددور. هئچ واقت باشقالارینین جانینی آلماغا الی گلمه‌ییب، گلمز ده!؟ بو سؤزلری سنه یازدیران ساغالماز یارالارین آغریسی‌دیر!
بو آغرینی سؤندورمک اوچون یئنی مرهم‌لر گره‌کیر. بو یولدا چالیشانلارا، عشق اولسون!
عشق، یاشامی سئویب بوتون جانلی‌لارا سئوگی بسله‌مک کیمی بیر شئی‌دیر. باجاردیغین قدر اونوتما گؤزللیک‌لری، بو ایشلر اؤلومو دایاندیرماسا دا سرعتینی آزالدا بیلر. چوخ دا اؤزونه فیکیرلشیر، قونوم قونشولاری یادیندان چیخارتما.
اوره‌یینده باشقالارینین سئوگیسینی داشییان انسان آیاغی یئره ایلیشیب داغیلماسین دئیه قورخار! قورخونون ایچینده هرشئی وار. اؤلوم ده! ائله اونا گؤره دی کی، هر یئره باخیرام اؤلوم گؤرورم!؟ منی قینامایین. اوشاقلیغیمدا آنام بیر ایشی گؤروب، گؤرمه‌دیییمدن چکیندیرمک اوچون قورخودوب دئیَردی دامدا باجا وار!؟ باجا سؤزجویونو ائشیدنده ایستر ایسته‌مز هئچ گؤرمه‌دییم ناتاراز بیرحیوانی حیسس ائدیب منی اؤلدوروب یئدییینی دوشونردیم! اولسون کی، باشقالاری دا منیم کیمی قورخورلار. قورخونون ایچینده اؤلومون عینی اولدوغونو دویورلار!
***
گئت گئده سؤزلر اوزانیر. قورخونون دهشتیندن اؤز ایچیمه سیغینیرام. اوردا، هر یئره باخیرام قبریستانلیق گؤرونور. قبیرلرین ایچینده انسانلارین دوشونجه‌لری دئییل سور- سوموک‌لری گؤزه چارپیر. هویوخوب قاچیرام. قاچا قاچا دؤنوب گئرییه باخیر. کند شهرلرگؤرورم. بوتون بینالار سوکولوب تؤکولوب، باجا باجا، کؤهنه مزارلیقلار کیمی آغیزلارین گؤیه آچیب اولاییرلار. سس‌لرین نه قدر قورخولو اولدوغوندان اؤلولر قبیرلری بوراخیب قاچیرلار! دیری‌لر اؤلولرین آیاقلارینین آلتیندا ازیلیب توپراغا یاخیلیرلار!؟ نم هاردا گیزله‌نیب اؤزومو تهله‌که‌دن قورتاریرام. اؤلولرین دیریلری او دورومدا اؤلدورمه‌یی منه یوخو کیمی بیر شئی گلیر!؟ بو فیکیری باشیمدان چیخارا بیلمه‌ییرم. ائله دوشونورم کی، اؤلوب اؤلدورمه‌یین ده ابزارلاری دییشیلیب! پسا پوست مودرن وسیله‌لر واسیطه‌سیله هر ایشین راحاتلیغی یئنی آنلام داشیییر. اؤلن اؤلور، ایتن ایتیر، یالنیز بیز یئرسیز آنلام‌لار دالیسی‌جا سوروتله‌نیریک! یئرین دار اولدوغو منی داریخدیریر! هر نفس آلدیغیمدا اؤلومو دوشونورم. ایندی اینانیرسان اؤلوم سؤزجویو ایسته‌مه‌دن بئینیمیزه سوخولوب یولوموزو آزدیریر! ال ساخلا، بو یازینین آخیری مزارلیغا چاتاجاق. ایسته‌مه‌دن اؤلوب اؤلدورمه‌یین چئشیدلی‌لییینه شاهید اولاجاغیق!؟ اوشاق آناسیندان دوغولدوغوندا آغلاییر. بو آغلاماق دئییل، اؤلوم سسی دیر! بیری یاشام بویو یالنیز بیر کره اؤلور. او بیریسی مین کره! دونیا وار ایکن اؤلوم ده واردی، اونون اوچون هرنه‌یین تیکراری یالنیز اؤلومدور.
من، آنامدان دوغولاراق اؤلموشدوم! هیس قوروملو بیر تاوانین آلتیندا سئرچه کیمی اوچدوغومدا اؤز جسدیمه باخا باخا فیرلانیردیم! قاناد چالدیقجا شعیر اوخویوردوم. هامی منی آلقیشلاییردی! یاز دئدیلر. یازدیم اؤلوم! ایچ دئدیلر اؤلومو ایچدیم!!!
دوغورودان دا اؤلوم کلمه‌سی یازیلدیقجا قورتارمیر! انسان دوغولدوقجا اؤلوم چوخالیر. سن ایشینده اول، یاز یارات!؟
کیلاسیک یاخود مودرن یازیلاردا یازیچی‌لار ان گوجلو هابئله ائتکی‌لندیریجی اولای‌لار یاراداندا ساده‌جه اؤلومدن سوووشا بیلمه‌میشدیرلر. هئچ اولماسا گؤز اوجو اونا باخیب بیر پای آپارمیشدیرلار. آنجاق اؤلوم چوخ دا دایاندیریجی بیر عامیل دئییل!؟ بیر اوووج سئوگینین مینلرجه اؤلومدن دیرلی اولدوغونو دوشونموشم. گلین سئویب سئویلمه‌یی اؤیره‌نک. گلین یازاق یاراداق، یاشییاق. الیمیز دولو اولسون! الی بوش انسانلار اؤلمکدن چوخ قورخارلار. قورخو دئدییین اؤلومون یولداشی‌دیردوستوم!؟
