هاوالار سویویوب. شاختا و کولک‌دیر. توپورورسن هاوادا دونور. باییرا چیخماق مومکون دئییل، ائوده اوتورمالی اولورسان. کتاب اوخویورسان، سوسیال شبکه‌لرده وئییلله‌نیرسن. کئچمیش یازیلارینی بیرده اوخویوب، ال گزدیریرسن. نه ‌قده‌ر باشینی قاتساندا، داریخیرسان. یورولوب الدن دوشنه قده‌ر فیکیرله‌شیب، آرانی-داغا، داغی-آرانا داشیسان دا، خیری یوخدور. واخت اؤتمور. چاره‌نی یاتاغا اوزانیب، مورگوله‌ییب، یوخلاماقدا گؤرورسن. یورغانی باشیما چکیب، مورگوله‌ییرم…
بیردن تلفون زنگ چالدی. کؤنولسوز یورغانی اوستومدن آتیب، تلفونو گؤتوردوم:
– آلو… بویورون.
– سالام، منم.
– نه یاخشی زنگ ائله‌دین.
– داریخیرام، بلکه گؤروشک.
– ائله منده بتر داریخیرام، آنجاق باییردا کولک و شاختادیر.
– مؤحکم گئیین، گل.
– یاخشی، یولا دوشنده خبر وئره‌رم.
یاتاقدان قالخیب، ال-اوزومو یویورام. قالین پالتار گئیینیب، بؤرکومو اونودمورام. آشاغی دوشنده، گونون باتماسینا آز قالدیغینی دویورام. ماشینا اوتوروب، یولا دوشورم. کوچه‌لر تیخاجدیر. زنگ ائدیب، خبر وئریرم کی، بئش دقیقه‌یه اورادایام.
بیرآز یوبانسامدا دوستوم اعتراض ائتمیر. قالین گئیینیب. نئجه دئییرلر «کوراوغلو کیمی آشاغی‌دان گئیینیب، یوخاریدان قیفیللانیب». ماشیندا اوتورور. حال-احوالدان سونرا دئییر:
– سور!..
– هارا؟..
اللرینی اوووشدوراراق، جدی گؤرکم آلیب، دئییر:
– شهردن کنارا، آمما قورخسان گئتمه‌یک!
قاییغیلانیرام. دوستومون گؤزلری‌نین ایچینه باخیرام. گؤزلری‌نین درینلیینده نسه سیرّلی، نسه آنلاشیلماز حیسّ‌لر دویورام. تبسّومله جاواب وئریرم:
– نه‌دن قورخمالییام کی، منجه قورخمالی بیر شئی اولا بیلمز.
– ائله‌دیرسه، سور! نه یاخشی گلدین یامان داریخیردیم.
– دوغروسو منده داریخیردیم. زنگ ائدیب منی سئویندیردین.
دوستوم قایغی‌لی ایدی. سیگارت یاندیریب، دوداق‌آلتی ماهنی زومزومه ائدیردی. منده سوکان آرخاسیندا، اونون ماهنیسی‌نین تأثیرینه دوشرک یولا داوام ائدیردیم. شهر آرخادا قالیردی. خئیلک یول گئدندن سونرا قارانلیق یولدا ایره‌لی‌له‌ییردیک. هارا گئتدییمیزی بیلمه‌دییمدن سوروشدوم:
– هارا گئتمه‌لی‌ییک؟
دوستوم فیکیرلی ا‌یدی. بیرآز سونرا جاواب وئردی:
– هه، یولو گؤستره‌رم.
شهردن آرالانمیشدیق. یول سایخاشلیق ایدی. تک-بیر ماشین یولدا گؤرونوردو. هاوانین سویوق اولدوغوندان هامی ایستی ائولرینده ایدیلر. داریخمالار منی و دوستومو گئجه‌نین لال سوکوتو ایچینده بیلمه‌دییم، تانیمادیغیم یئره آپاریردی.
دوستوم سیگارت یاندیردی. درین قوللاب ووروب، ماشینین شوشه‌سینی آشاغی ائندیریب، توستونو باییرا اوفوردو. کولک وییلتی ایلا ماشینا دولدو. شوشه‌نی قالدیریب، دئدی:
– قاباقدان ساغا دؤن و یولونا داوام ائله…
من بیرآز گئدندن سونرا دؤنومو گؤروب ساغا دؤندوم. یول منی آپاریردی. یول دئمک اولمازدی. دولایی، ائنسیز، تورپاق یول ایدی. آرادا ماشین چالایا دوشوب، سیلکه‌له‌نیردی. یول قیراغی، سیخ آغاجلارلا هورولوب، سانکی چپر چکیلمیشدی. مئشه آغاجلارینا اوخشاییردی، آنجاق بورا مئشه دئییلدی. سیخ آغاجلار یولو و یول کناری باغلاری آییردی. چالا-چوخور یئرلرده سو ییغیلیب، گؤلمه‌چه‌لر عمله گلمیشدی. ماشینی احتیاطلا سوروردوم. یول کناری سیرایلا بیتن آغاجلار منیم دقتیمی چکیر و سوروشورام:
– بورالار سانکی قدیملرده مئشه‌لیک ایمیش.
– هاردان بیلیرسن؟
– بو نوع آغاجلار آنجاق مئشه‌ده بیتر. اینسانلار بئله آغاجلار اکمیر، طبیعت اکیر بو آغاجلاری.
– دوز دئییرسن، بورالار قدیم مئشه‌لیک ایدی. اینسانلار بورادا مسکن سالیب و مئشه‌نی آرادان آپاریبلار. و بو گؤرونن، قالان آغاجلاردا چپر عوضی تورپاقلاری آییریر. بو آغاجلارا یئرلیلر «پیر» آغاجی آد وئریبلر. اصلینده بو آغاجلار مئشه‌ آغاجی «آردیج» دیر. تورکیه‌ده بونا «قایین» آغاجی دئییرلر.
دوستوم ال تلفونون یاندیریب، کیمه‌سه زنگ ائدیر:
– سالام هازار عمی، نئجه‌سن؟
– …
– هازار عمی منم. باغا گلیرم، قوناغیم دا وار. آرتیق زحمت وئرمک ایسته‌میرم. چاینیکی قوی اوجاغا، داریخمیشام. گلیرم صحبتله‌شک.
– …
– اوزولدوم هازار عمی، اینجیمه، اؤزوندن موغایات اول.
– ….
– جانین ساغ اولسون. تکی ساغلیق اولسون. اؤزونه یاخشی باخ!
– …
– یوخ! ناراحات اولما! هر شئی یاخشی اولار. سالامات قال! خداحافیظ.
دوستوم دریندن کؤکس اؤتوروب تلفونو سؤندوردو. من قایغیلانمیشدیم. نه باش وئردیینی آنلامیردیم. سوروشماق، ماجرانی بیلمک ایسته‌سه‌م ده، اوتاندیغیمدان، سوروشموردوم. دوشونوردوم، لازیم گلرسه دوستوم ایضاحات وئرر.
ایشیق دوشن ساحه‌ده یول و یولون کناریندا سیره‌یله بیر-بیری‌نین ایچینه کئچن آغاجلار گؤرونوردو، سانکی قوجاقلاشمیشدیلار. منده غریبه تأثراتلار اویانیردی. دوستوم سوسوردو، منده لال-دینمز دویغولو اولاراق یولا داوام ائدیردیم. دوستوم بیردن سوکوتو پوزدو:
– یاواش، ایره‌لی‌ده سولا دؤن! هازار باغینا یئتیشیریک.
ماشینی یاواشیتدیم. سیخ آغاجلارین آراسیندا بوش یئر گؤروندو. آچیق یئردن سولا دؤنوب، گئنیش بیر ساحه‌یه گیردیک. آچیق ساحه‌نین قورتاراجاغیندا یوغون گؤوده‌لی، قوللو-بوداقلی آغاج گؤردوم، ماشینی آغاجین یاخینلیغیندا ساخلاییب، ماشیندان دوشدوک. دوستوم آغاجا یاخینلاشیب، الینی آغاجین گؤوده‌سینده گزدیردی. سانکی اونون جانلی اولوب-اولماماسینی یوخلاییردی. آغاجدان آرالاندی. منده آغاجا سؤیکنیب، سیگارت یاندیردیم. اؤزومو سیرّلی عالمده حیسّ ائدیردیم.
دوستوم هاوالی آداملار کیمی آچیق ساحه‌ده آشاغی-یوخاری، ساغا-سولا، حرکت ائدیردی. ال-قولونو دارتاراق، اوجادان حییفسیله‌نیردی:
– بوتون آغاجلاری قوردوب، یوخ ائدیبلر. ائله‌بیل بورا هئچ واخت باغ اولماییب. بورانی نه حالا سالیبلار؟ هانی بوراداکی آغاجلار؟ اریک، آلما، آرمود، نار، گیلاس و گیله‌نار… نئجه اولدو، هارا یوخ اولدولار؟ نه گلدی بو باغا؟ باخ بورادا اریک آغاجلاری واردی، بیر آز او یاندا، آلما، بورادا اوچ نهنگ آرمود آغاجی، دادیندان دویماق اولموردو. بورادا نار آغاجلاری، قان قیرمیزی نار…
بیردن ماشینا اوتوروب «گئتدیک!» -دئدی. باغدان چیخاندا (اصلینده باغ یوخ ایدی)، دوستوم کؤکس اؤتوروب، دانیشیردی:
– هازار یاشایا بیلمه‌یه‌جک! آرتیق او اؤلودور، ورثه‌لر اونو اؤلدوردولر…
من هله ده دوستومون دانیشیقلاریندان هئچنه آنلامیرام. او ایسه، واییخسانیر، باشینی بولاییب، کؤکس اؤتورور. هیجان ایچینده‌یم. بیرآز یول گئدندن سونرا دوستوم اطرافلی ایضاحات وئریر:
– باغی اوغلانلاری آرالاریندا بؤلوشوب، آغاجلاری دا گؤردویوموز کیمی آرادان آپاریبلار. کیشی‌نی ده آپاریب، شهرده کیبریت قوتوسوندا یئرله‌شدیریبلر. او یاشایا بیلمه‌یه‌جک!..
ایندی هر شئیی باشا دوشورم. دوستومون سؤزونو کسیب، سوروشورام:
– هازار عمی‌نین نئچه یاشی وار؟
– هشتاد دؤرد-هشتاد بئش، روحییه‌لی و گئنیش اوره‌کلی اینساندیر، یوزدن آرتیق یاشایا بیلر، آنجاق باغدا، طبیعت قوینوندا. شهر اونو سیخاجاق…
یول بیزی آپاریر. ساغ و سولوموز «آردیج» آغاجلاری ایلا احاطه‌یه آلینیب. من حییفسیله‌نیرم کی قارانلیق هر طرفی بورویوب، آنجاق ماشینین محدود ایشغی دوشن ساحه‌نی گؤره بیلیرم. گوندوز اولسایدی، طبیعتین بو عوضسیز منظره‌سیندن بوللوجا ذؤوق آلاردیم. آزدا اولسا بو محتشم گؤرونتولردن دویغولانیرام. یولون کناریندا بعضی ساحه‌لر دووارا سالینیب، دروازا قاپیلاری قویولوب. بو دا طبیعتین اویغونلوغونا خلل گتیریر. اینسان اوغلو چالیشدیقجا طبیعته زیان وئریر و عادی اویغونلوقدان چیخاریر…
بیر دؤنومو دؤندوکده، یئنی سالینمیش مچید گؤروندو. مچیدین قاباغی گئنیش میدانا آچیلیردی. دوستوم «ساخلا!» دئدی. ماشینی مچیدین قاباغیندا ساخلادیم. ماشیندان دوشدوک. دوستوم بورانین «پیر» اولدوغونو دئدی. من سهویمی باشا دوشدوم. «بورادا اینسان یاشامیرسا، مچید کیمه لازیم ایدی». پیرین اطرافی، آزدا اولسا مئشه‌لیک ایدی. پیرین حؤرمتینه گؤره اینسانلار بورادا دَییشلیک آپارمامیشدیلار.
گؤزوم قارانلیغا آلیشاندا، ساغ طرفی دره گؤردوم. سیخ آغاجلارین قول-بوداغی بیر-بیرینه کئچمیشدی. قیش مؤوسومو اولدوغوندان و آغاجلارین چیلپاقلیغینا باخمایاراق، اوست قات چپرله‌نمیشدی. آشاغی‌دا یئره یاخین سطح‌ده آغاجلارین گؤوده‌سی آرالی اولدوغوندان سئچیلیردی. بعضی نهنگ آغاجلارین گؤوده‌سینی یاندیرمیشدیلار. یانغین آغاجلارین گؤوده‌سینده اوووق یاراداراق، قارا کؤهولو خاطیرلادیردی. آغاجلارین گؤوده‌سیندن باخاندا، آشاغی دا دره‌نین اورتاسیندا چای سئزیلیردی.
دوستوم دره‌نین قاشینا گئتدی. الینی آغیزی‌نین اطرافیندا هؤره‌رک، قیشقیردی:
– پاپاخ! پاپاخ!.. بو دفعه بیرآزدا اوجادان قیشقیردی. – پاپاخ!.. پاپاخ!.. منم!.. گل…
من هویوخدوم… کولک آغاجلارین بوداقلاری آراسیندا دلیجه‌سینه اسیردی. کوله‌یین دهشت دوغوران وییلتیسی، دوستومون قیشقیرتیسینا قاریشاراق منی واهیمه‌یه سالدی. اؤزومو ایتیردییمدن، ماشینا اوتوردوم. دوستوم هله ده قیشقیریردی:
– پاپاخ! پاپاخ!.. گل!.. من بوردایام…
اؤزومو ایتیردییمدن، نه ائتمه‌لی اولدوغومو بیلمیردیم. ماشیندا اوتوروب، گؤزله‌ییردیم. فیکریم ایشله‌میردی، واختی اؤلدوروب و هیجانیمی بوغماق اوچون، سیگارت یاندیریب، ماشینین شوشه‌سینی آشاغی ائندیردیم. باییردا ایتلرین هوروشمه‌لری کوله‌یین وییلتیسینا قاریشمیشدی. آرادا دوستومون «پاپاخ! پاپاخ!..» چاغیریشی، منیم هیجانیمی آرتیراراق، جانیما بیلمه‌دییم، قورخونو سالیردی.
نهایت دوستوم گلیب ماشیندا اوتوروب، سووشدو:
– قورخدون؟..
من کئی-کئی جاواب وئردیم:
– قورخماق دئینده کی، او قده‌ر یوخ. آنجاق هیجانلاندیم. پاپاخ کیمدیر؟
– قورد دور. بوز قورد!..
– نه!.. اَشی، ایندی قورد اولار بورادا، قوردون مسکنی ساوالاندیر.
– وار… –دئییب ماشیندان دوشدو. یئنی‌دن دره‌نین قاشینا گئدیب و اوجادان قیشقیردی:
– پاپاخ!.. پاپاخ!.. گل… منم… بوردایام…
هله ده اؤزومه گله بیلمیرم. بو اویونون نه ایله قورتاراجاغی‌نین ماراغیندایام. قوردون بورالاردا یاشاماسی منه بایاغی گلیر. «بورالاردا قورد اولا بیلمز.» بئینیمدن کئچیر. دره‌ده اوجاق قالانمیش ایمیش، اوزاخدان کول آلتیندا کؤز قارانلیغین اورتاسیندا ایشاریر. «اود اولان یئرده قورد اولا بیلمز». نه ایسه شوبهه‌لی دوشونجه‌لر بئینیمی یورور…
دوستوم ماشیندا اوتورور، ماشینی ایشه سالیرام. اونون گؤستریشی ایله یولا داوام ائدیرم. دوستوم سیگارت یاندیریب، سؤزه باشلاییر:
«یئددی-سککیز ایل اؤنجه ایدی. قیش فصلی ایدی. قار یاغیب هر طرفی بم-بیاض اؤرتوکله بوروموشدو. داریخمالار منی طبیعتین قوینونا سوروکله‌میشدی. قیش مؤوسومو و قاردان خوشوم گلیر، طبیعتین سوکوتونا دالماغدان آرتیق حضّ آلیرام. ماشینی پیرین قاباغیندا ساخلاییب، دوشموشدوم. قارین آیاغیمین آلتیندا خیرپیلداماسی‌نین و طبیعتین گلین کیمی آغ-آپپاق بورونمه‌سیندن خوشلانیردیم. هنده‌وریمه بؤیوک ماراقلا باخیر و اطراف منظره‌دن، گؤز اوخشایان طبیعت سرگیسی‌نین منه باغیشلادیغی خوش دویغولاردان فرحلنیردیم…
هنیرتی حیسّ ائتدیم. اطرافی دینشه‌دیم. هئچنه گؤرمه‌دیم. دره آشاغی گئدیب، چایین قیراغینا چاتدیقدا، گؤزومه یئکه‌پر بوز ایت گؤروندو. سال داشین اوستونده شونگویوب، منه باخیردی. تعجوبله یئریمده دوروخدوم. نئجه اولان ایش‌دیر، ایت اولاسان، هورمه‌یه‌سن؟ اوشه‌ندییمدن قورویوب، یئریمده دایانمیشدیم. ایت ده یئریندن ترپنمیردی. بیرآز بیر-بیریمیزه باخدیقدا و زامان اؤتدویوندن کئییم آچیلدی. نه ایسه دوشوندوم کی، قوجا ایت دیر، بورادا دایانیب، باشقا ایتلری گؤزله‌ییر. هوسسیز ماشینا قاییتدیم. ماشینا چاتدیقدا قانریلیب، گئری بویلاندیقدا، ایتین منیم آرخامجا دوشوب گلدیینی گؤردوم. منی گؤرجک اودا دایاندی. دویغولاندیم، یازیغیم گلدی قوجا ایته. یادیما دوشدو بورا گلمه‌میشدن کنددن ائوه ات آلمیشام. ماشینین آرخاسینا کئچیب دال صاندیقدان بیر تیکه ات گؤتوروب، دره‌نین قاشیندا داشین اوستونه قویدوم. گل آی آللاهین حئیوانی دئییب، کنارا چکیلیب گؤزله‌دیم. بیرآزدان ائهمال اته ساری یئریدی. داشین اوستونده اولان اتی یئمه‌یه باشلادی. بؤیوردن، اونون باخیش بوجاغیندان کنار ایته یاخینلاشیب، الیمی بئلینده گزدیردیم. یاواش-یاواش سیغالیمی باشینا طرف آپاردیم. بو زامان ایت منه طرف دوندو، گؤزلریم گؤزلرینه ساتاشاندا، دهشت ایچینده سهویمی آنلادیم. ایت دئییلدی، قورد ایدی، قوجا قورد… لال-دینمز بیر-بیریمیزی سئیر ائدیردیک. بو حال نقده‌ر چکدی، بیلمه‌دیم. اؤزومه گلنده بوتون قورخو و هورکودن آزاد اولموشدوم. او گوندن بیزیم دوستلوغوموز باشلاندی. آدینی «پاپاخ» قویدوم. بوش واختلاریمدا گلیب اونو یوخلارام، پاپاخ دئییب، چاغیرارام، گلر و گؤروشریک. آمما بو گون نییه گلمه‌دی؟ بلکه بورالاردا اینسان هنیرتیسینی دویوب، بورانی ترک ائدیب، خلوت یئرده مسکن سالیب…»
دوستومون گؤستریشی ایله یولا داوام ائدیرم. گئتدیکجه یولوموز یوککوش اولور. تپه‌لیکده، اؤنوموزده ماشینین ایشغی‌نین فونوندا بالاجا میدانچا گؤرونور. اطرافی سیخ مئشه آغاجلاری بورویوب. دوستومون ایسته‌یی ایله ماشینی ساخلاییرام، دوشوروک. هاوا آرتیق سویویوبدور، کوله‌یینده شدتی آرتیب، آغاجلارین بوداقلاری آراسیندا قورخولو وییلتی ائشیدیلیر.
تپه‌دن یانا دره باشلاییر. دره آشاغی سیخ مئشه‌لیک دیر. دوستوم دره‌نین قاشیندا دوروب قیشقیریر:
– پاپاخ!.. پاپاخ!.. گل… منم… بوردایام…
بیر مدت کئچیر، یئنه قیشقریر:
– پاپاخ!.. پاپاخ!..
منی یئنی‌دن هیجان بورویور. نامعلوم دویغولار، هم شیرین، هم ده آجی بیر-بیرینی عوض ائدیر. ایچیمدن کئچیردییم هیجانلار منی الدن سالیر… بیردن دوستومون سسینده دَییشکلیک یارانیر و بو منیم ده هیجانیمی بوخولاییر، یومشاق و نوازشلی سسله دانیشیر:
– گل… هه گل! نییه دایاندین! گل… سنین گؤروشونه دوستومو دا گتیرمیشم…
دوستوم یالواریر… من مات قالمیشام. دوستومون سسینده اولان محرملیک و شفقت دویغوسو منی ماراقلاندیریر، او ایسه چاغیریشینی داوام ائدیر:
– گل… منیم سئویملی پاپاخیم! گل!.. قورخما گل…
منه ساری دؤنور:
– باخ!.. گؤرورسن اورادادیر. گؤزلری نئجه ایشیلداییر، سندن احتیاط ائدیر…
من باخیرام… سیخ مئشه‌نین اورتاسینا، بارماغینی توشلادیغی یئره… زیل قارانلیق، کولک وییلتیسی و ایلییه ایشله‌ین سویوق…