روایت ائدن: زینا کوسیاک، ۸ یاشیندا. حال حاضیرده ساچ اوستاسی، مینسک‌ده یاشاییر.
قیرخ‌بیرینجی ایلده من بیرینجی صینیفی بیتیردیم. والدین‌لریم منی مینسک یاخینلیغینداکی «قوْروْدیشه» پیونئر دوشرگه‌سینه گؤندردیلر. اوْرایا گلیب چاتدیم. ایکی گون سونرا محاریبه باشلادی. بیزی دوشرگه‌دن چیخارتدیلار، قاطارا ییغیب، آپاردیلار. بیز اوشاقلار هئچ نه باشا دوشموردوک. آلمان طیاره‌لری اوچوردولار. دوز بیزی بومبالاماغا باشلایانا قدر، «اوُرا» دئییب، قیشقیریردیق. سونرا مینسک‌ین نئجه یاندیغینی گؤردوک. اوندا ایچیمیزه قورخو دوشدو.
بیز دوشرگه‌دن گئدنده، هره‌میزین ألینه بیر بالیش اوزو وئریب، اونون ایچینه أللرینه کئچه‌نی دولدوردولار. – کیمه یارما، کیمه قند دوشوردو. أن بالاجالاری دا ألی‌بوش قویمامیشدیلار. هامی‌یا نه ایسه وئریردیلر. هر کس ایسته‌ییردی کی، باجاردیقجا چوخ أرزاق گؤتورسون. سونرا دا اونلاری چوخ احتیاط‌لا ساخلاییردیق. آمما قاطاردا یارالی عسگرلری گؤردوک. اونلار اذیّت چکیردیلر. ائله آغلاییردیلار کی، ألیمیزده اولانلارین هامیسینی عسگرلره وئردیک. بونون آدی دا واردی: «آتالاری یئدیرتمک.» بیز بوتون حربچی کیشی‌لره آتا دئییردیک.
قاطاردا بیر آیدان چوخ گئتدیک. هانسیسا شهره آپاریردیلار، اوْرا چاتیردیق، آمما قاطاری ساخلایا بیلمیردیلر، چونکی آلمانلار آرتیق یاخینلاشمیش اولوردولار. بئله‌جه، موْردووییایا گئدیب چیخدیق.
اورا چوخ گؤزل ایدی، هر طرفده کیلسه‌لر واردی. آنجاق یاتماغا یئریمیز یوخ ایدی، سامانین اوستونده گئجه‌له‌ییردیک. قیش گلنده دؤرد نفره بیر جوت چکمه گئیینیردیک. سونرا آجلیق باشلادی. آجلیق چکن تکجه اوشاق ائوی دئییلدی، أطرافیمیزداکی هر کس آجلیقدان اذیّت چکیردی، چونکی هر شئیی جبهه‌یه گؤنده‌ریردیک. اوشاق ائوینده ایکی‌یوزأللی اوشاق واردی. بیر دفه ائله اولدو کی، هامیمیز ناهارا گلدیک، آمما یئمه‌یه هئچ نه یوخ ایدی. تربیه‌چی‌لرله دیرئکتوْر یئمکخانادا اوْتوروبلار، بیزه باخیرلار، هامیسی‌نین دا گؤزو دوْلوب. بیزیمسه بیر آتیمیز واردی – مایکا آدیندا. چوخ مئهریبان آت ایدی. بیز اونونلا سو داشیییردیق. ائرته‌سی گون مایکانی کسیب هره‌میزه سو و مایکادان بالاجا بیر پارچا وئردیلر. بیز سونرادان بیلدیک کی، مایکانی کسیبلر. بونو بیزدن گیزله‌میشدیلر، چونکی هامیمیز اونو چوخ ایسته‌ییردیک. اوْ، اوشاق ائوینده‌کی یئگانه ائو حئیوانی ایدی.
هامیمیزین قارنی حد‌سیز ایری اوْلوردو. مثلا من بیر وئدرَه شوربا ایچه بیلردیم. چونکی شوربانین ایچینده هئچ نه اولموردو. قاباغیما نه قدر قویوردولارسا، هامیسینی یئییب، بیتیریردیم. بیزی خیلاص ائدن طبیعت ایدی. گؤوشه‌ین حئیوانلار کیمی ایدیک. یازدا اوشاق ائوینین بیر نئچه کیلومترلییینده، بیر دَنه ده اولسون آغاج یارپاق آچمیردی، چونکی بیز توُموُرجوقلارینی یئییردیک. اوْت دا یئییردیک، نه اوْتو اولماسینا فیکیر وئرمه‌دن. بیزه بوُشلات پایلامیشدیلار. اونلاردان دلیک آچیب جیب دوزلتمیشدیک و اؤزوموزله اوت گزدیریردیک. اوتو چئینه‌ییردیک. یای بیزی خیلاص ائدیردی، قیشدا ایسه، چوخ اذیّت چکیردیک. بالاجالاری- بیز قیرخ نفره یاخین اولاردیق- آیریجا اوتاغا یئرلشدیرمیشدیلر. گئجه‌لر آغلاشما سسی اوُزون مدّت کسمیردی. هامی آناسی ایله آتاسینی چاغیریردی. تربیه‌چی‌لرله معللیم‌لر چالیشیردیلار کی دیللرینه «آنا» سؤزونو گتیرمه‌سینلر. اونلار بیزه ناغیل دانیشاندا دا، ائله کیتابلار سئچیردیلر کی، اوردا بو سؤز اولماسین. کیمسه قفیلدن «آنا» دئینده، او ساعات آغلاشما باشلانیردی.
من یئنی‌دن بیرینجی صینیفی اوخومالی اولدوم. بو، بئله اولدو: من بیرینجی صینیفی تعریفنامه ایله بیتیرمیشدیم. بیز اوشاق ائوینه گلنده هامیمیزدان سوْروشدولار کی، کیمین تکرار ایمتاحانی وار؟ دئدیم، منیم. ائله باشا دوشموشدوم کی، تکرار ایمتاحان ائله تعریفنامه دئمکدیر. اوچونجو صینیفده اوخویاندا اوشاق ائویندن قاچدیم. آنامی آختارماغا یوللاندیم. مئشه‌ده منی آج و ألدن دوشموش حالدا بوْلشاکوْو بابا تاپدی. اوشاق ائویندن اولدوغومو اؤیرندی و اؤز ائوینه آپاردی. اوْ، آروادی ایله بیرلیکده یاشاییردی. من مؤحکمله‌نیب اؤزومه گلندن سونرا اونلارا ائو ایشلرینده کؤمک ائلمه‌یه باشلادیم: اوت ییغیردیم، کارتوْفون آلاغینی تمیزله‌ییردیم، هر جور ایش گؤروردوم. بیز چؤرک یئسک ده، بو ائله بیر شئی ایدی کی، چؤره‌یی چوخ آز خاطیرلادیردی. اوُنون ایچینه أله کئچنی اویودوردوق: سیرکان، کارتوفون یارپاقلاری، قوْزون چیچک‌لری، کارتوف. من ائله ایندییه‌جن یاغلی اوتا ساکیتجه باخا بیلمیرم. چؤرکدن هئچ جور دویا بیلمیرم.
بوتون محاریبه عرضینده دئییردیم و گؤزله‌ییردیم کی، محاریبه قورتاران کیمی بابا ایله بیرلیکده آتی آرابایا قوْشوب، آنامی آختارماغا یوللاناجاییق. بیزه ائواکوُآسیا اوْلونموشلار گلنده هامیسینا عئینی سوالی وئریردیم: «آنامی گؤرمه‌میسیز؟»
ائواکوُآسیا اوْلونموشلار چوخ ایدی. ائله چوخ ایدی کی، ائوده بیر قازان ایلیق گیجیتکن اولوردو. کیمسه گلسه، اونا یئمه‌یه ایستی بیر شئی وئره بیلسینلر دئیه. وئرمک اوچون باشقا هئچ نه یوخ ایدی، آمما بیر قازان گیجیتکن هر ائوده واردی. بو، یاخشی یادیمدادیر.
محاریبه بیتدی. بیر گون، ایکی گون گؤزله‌دیم گؤردوم هئچ کیم دالیمجا گلمیر. آنام منی آپارماغا گلمیر، آتامین‌سا محاریبه‌ده اولدوغونو بیلیردیم. اوندا هله بیلمیردیم کی، ایکیسی ده هلاک اوْلوب.
بئله‌جه ایکی هفته‌یه یاخین گؤزله‌دیم، داها گؤزلمه‌یه طاقتیم قالمامیشدی. هانسیسا قاطارا مینیب، سکامیانین آلتیندا گیزلندیم و گئتدیم… هارا؟ بیلمیردیم. اوندا هله اوشاق ایدیم، ائله بیلیردیم کی، بوتون قاطارلار مینسک-ه گئدیر، مینسک‌ده ایسه آنام منی گؤزله‌ییر.
ایندی منیم أللی‌بیر یاشیم وار، اؤز بالالاریم وار. منسه یئنه ده آنامی ایسته‌ییرم…
۱ – وئدره: سطل، دولچا
۲- بوُشلات: ژاکئت
۳ – کارتوْف: یئرآلماسی
منبع: http://kulis.lent.az/news/13553
