«بالاش آذراوغلو»نون خاطره‌لریندن؛ اللی ایل آیریلیقدان سونرا وطنه دؤندوم
…. ۱۳۲۵نجی ایلین آذر آیی‌نین ایگیرمیسی هاوا قارالان کیمی، شهرین کنار محله‌لرینده گولله سس‌لری ائشیدیلمگه باشلادی. بو گولله‌لرین چوخو آدام‌لاری واهیمه‌یه سالماق اوچون هاوایا آتیلان گولله‌لر ایدی. یولوم ستارخان کوچه‌سیندن ایدی. یولدا «فریدون ابراهیمی»یه راست گلدیم، گؤروشدوک. چوخ پرت ایدی، هارا گئتدیگینی سوروشدوم. مرکزی کمیته‌نی گؤستردی.
من ائوه چاتاندا آتامین حیط قاپیسی آغزیندا نگران دایاندیغینی گؤردوم. مسئله آیدین ایدی، بیر طرفدن ده گولله سس‌لری چوخالیردی. آتام منی قورخوتماماق اوچون تمکینینی پوزمادان آستادان: «اوشاق‌لار، «علی توده»، «عاشیق حسین جوان» بیر ده «یعقوب دایی» سنین دالینجا گلمیشدیلر، آنجاق سنی گؤزله‌مگه واخت‌لاری اولمادیغی اوچون دئدیلر کی بیز گئتدیک دمیر یولو واغزالینا، ائوه گلن کیمی او دا گلسین اورا. هامی جولفایا گئدیر…» من بیر سؤز دئمه‌دیم، چونکی آرتیق گئج ایدی، هم ده واغزال طرفدن داها چوخ گولله سس‌لری ائشیدیلیردی. آتام یئنه تمکین‌له: «گل ایجری، گؤره‌ک نه اولور. آللاه کریم‌دیر. گئجه‌نین خئیریندن گوندوزون شری یاخشی‌دیر» – دئدی.
ائویمیزده هامی نگران، هم ده ناراحات ایدی. ائوده اولان کتابلاریمی و ال یازمالاریمی آتام کؤمور تورباسینا ییغیب آپاریب آنباردا کؤمور‌لرین ایچینده گیزلتدی. آتام آنباردان گئج گلدی، آنجاق هئچکس بونون فرقینه وارمادان دینمز – دانیشماز، یاشلی آدام‌لار کیمی، خالچانین اوستونده اوتوروب، هره اؤز عالمینه دالمیشدی. من ایشین آخیرینا قدر اداره‌ده قالدیغیم اوچون اؤزوم – اؤزومو دانلاییردیم. بیر قدر تئز ایشدن چیخسایدیم، من ده یا «على توده» ایله، یادا تانیشلاردان بیری‌نین ماشینینا اوتوروب جولفایا گئدر‌دیم، ائوه ده سیفاریش گؤندرردیم کی نگران قالماسینلار. سونرا فیکیرلشیر‌دیم کی «چشم‌آذر» یوخ ایدی، من رادیونو نئجه باشلی باشینا قویا بیلردیم؟ و کیم بیلیر بو قاریشیقلیقدا کیم میکروفونا کئچیب اؤلکه‌یه هانسی شایعه‌لری یایاردی.
آتام آنباردان گلیب بیر طرفده اوتوردو. بئله‌جه سحره قدر کیمسه گؤزونو یوممادی. سحر تئزدن حیط قاپیسی مؤحکم دؤیولدو. آتام آستادان «گلدیلر» دئدی و منی آنبارا آپاردی. قیش اوچون دوغراتدیریب سلیقه ایله ییغیلمیش اودون‌لارین آرخاسینا کئچیردی، کئچیدی تئز هؤروب قاپینی آچماغا گئتدی. گلن‌لر: «کیشی! اوغلون هانی؟» دئییب آتامین باشینا قیشقیردیلار. آتام: «دونن آخشامدان گلمه‌ییب، هئچ بیزیم ده خبریمیز یوخدور» – دئدی. کیشینی اؤلوم‌له هده‌له‌دیلر. آتام تمکین‌له: «اینانمیرسینیز گلین آختارین»، دئدی. سس – کوی‌له یوخاری قالخدیق‌لارینی ائشیتدیم. پیلله‌لردن ائننده یئنه آتامی هده‌له‌دیلر. «اوغلونو تاپ، دئنه کی گلسین ناحیه‌یه، پلیس اداره‌سینه، یوخسا گلیب سنین اؤزونو آپاراجاغیق.» بو زامان بیر نفر آنبارا داخل اولدو. سلیقه ایله ییغیلمیش اودون‌لارا و کؤمور کیسه‌لرینه باخیب قاییتدی. – «گئده‌یین!»دئدی. – «بورادا واخت ایتیرمگه دیمز». گئتدیلر.
آلتی آی سو آنباریندا
آتام آتبارا گلیب آستادان دئدی: «داریخما، آللاها شوکور هله‌لیک خطر سووشدو. گؤره‌ک نه اولور.» آتام بو سؤزلری دئییب گئتدی. تقریبا بیر ساعاتدان سونرا یئنه آنبارا گلیب «داریخما» دئدی. «انشاللاه، آخشام هاوا قارالاندا سنی سالامات یئره آپاراجاغام.»
آتامین دئدیگی «سالامات یئر» حقینده آخشاما قدر فیکیرلشدیم. آنجاق هارا اولدوغونو تاپا بیلمه‌دیم. آخشامدان خئیلی کئچمیش آتام یئنه‌ده آنبارا گلدی، اودون‌لاردان گؤتوروب کئچید آچدی و «آردیمجاگل» – دئدی، حیطدن چیخدیق. کوچه بویو صؤحبت ائدیریک کیمی یاناشی گئتدیک. چوخ دا اوزاقدا اولمایان بیر حیطین قاپیسینی آچدی. ایچری کئچدیک. بورا کیمسه یاشامایان بوش پیر حیط ایدی. آنام منی بینانین آلتینداکی سو آنباری‌نین وانینا گتیریب آستادان دئدی: «آنبارین اوستو تاختا ایله دولودور. یورغان- دؤشک ده اوردادیر، کئچ یات، چالیش گوندوز حیطه چیخما، گؤره‌ک نه اولور.» من آتامدان سوروشدوم: «سالامات دئدیگین یئر بورادیر؟» آتام دئدی: «بورا محله باققالیمیز مشدی حسن‌ین بوش حیطی‌دیر. چوخ یاخشی کیشی‌دیر، آلله آدامی‌دیر. اومیدیم تک اونا گلدی. گئتدیم خواهش ائله‌دیم. آللاه ایمانین کامل ائله‌سین، راضی اولدو. آللاه کریم‌دیر، گؤزله‌یک گؤره‌ک نه اولور.»
مشدی حسنی من ده تانییردیم، کوچه باققالی ایدی. بیز «قره‌آغاج» محله‌سیندن کؤچندن سونرا بوتون آل- وئری اونونلا ائدردیک. آتام ساعاتلارلا گئدیب اونون دوکانیندا اوتورور صؤحبت ائدردیلر. آتام دئییردی کی مشدی حسن ده قدیم باکیلی‌لارداندیر، آتاسی اؤلندن سونرا آناسی اونو تبریزه گتیریب. او زامان ۸-۱۰ یاشی اولارمیش. باکی گوجله یادینا گلیر. هر دفعه آتامدان خواهش ائدیرمیش کی باکی حقینده اونا صؤحبت ائتسین. حسن کیشی چوخ چالیشیب کی باکی‌یا گئتسین، دوغولدوغو شهری گؤرسون، آتاسی‌نین قبرینی زیارت ائتسین، آنجاق آرزوسو باش توتماییب.
من بوتون گونو آنباردا اودون‌لارین دامیندا آیاق اوسته دوردوغومدان چوخ یورغون ایدیم. اودور کی آتام گئدن کیمی یئریمه گیریب اوزاندیم. آنجاق یاتمادیم. فکرلشیردیم کی «بئله قورخولو زاماندا گؤره‌سن حسن کیشی دوغرودانمی منه اوره‌گی یانیب، بو حیطده قالماغیما اجازه وئریب، یوخسا بورادا باشقا بیر کلک وار؟! بلکه سحر گئدیب پلیسه خبر وئره‌جک کی بیر دموکرات منیم حیطیمده گیزلنیب، گلین آپارین». سونرا فکرلشدیم کی «پلیس حسن کیشی‌یه اینانماز، اونون اؤزونو ده سورغو – سوالا چکر. یقین مشدی حسن بونو بیلمه‌میش دئییل.» سونرا آتامین گئدنده دئدیگی سؤزلری یادیما دوشدو. -«مشدی حسن دئدی کی من حیط اوچون هئچ کرایه ده ایسته‌میرم. آللاه ائله‌سین ایشلر دوزلسین، اوغلون ساغ – سالامات اولسون، مشدی «آللاه باغیش!» آتالار دئییب «شر دئمه‌سن، خئیر گلمز»، ایش‌دیر بیلیب ائله‌ین اولسا، منیم بو ایشدن خبریم یوخدور» بو فکرلر ایچینده نه واخت یوخویا گئتمیشدیم‌سه، سحر قونشو حیطدن گلن اوشاق و قادین سسینه اویاندیم. هارادا اولدوغومو اونوتموشدوم. دوروب حیطه چیخماق ایسته‌دیم. بیردن آتامین سؤزلری یادیما دوشدو.- «گوندوزلر حیطه چیخما، گؤرن اولار»
هر آخشام آتام گلیر آستادان، تمکین‌له شهرده باش وئرن حادثه‌لردن دانیشیردی. حس ائدیردیم کی دهشتلی‌لرینی دئمیر، منی قورخوتماق ایسته‌میر، بو زامان بیز حیطین قونشو اولمایان، کوچه‌یه باخان قارانلیق طرفینده دایانیب صؤحبت ائدیر، عینی زاماندا من هاوا آلیر و کئیمیش آیاقلاریمی آستادان یئره ووروردوم. آتامین صؤحبت‌لریندن اؤیرندیم کی شاه قوشونو اوچ گون شهره گیرمه‌ییب. یقین امکان وئریب کی تبریز اهلی بیر – بیرینی اؤزلری قیرسین. اوچ گوندن سونرا حبس‌لر باشلاییب. دونن دموکراتیادان دم ووران بعضی آدام‌لار ایندی سوخولوب دموکرات آختاریرلار کی توتوب دؤولته تحویل وئرسینلر. آتام دئییردی کی زندان و کاروانسارالار محبوس‌لارلا دولودور، سحردن آخشاما قدر «آلله اکبر» قیشقیریر، اؤز اعتراض‌لارینی بیلدیریرلر، دؤولت ده هم بو اعتراضی هم ده بو قدر آدامی حبسده ساخلاماغین ممکن اولمایاجاغینی نظره آلاراق تبریزلی‌لردن کومیسیا دوزلدیب محبوسلاری یوخلاییر، شبهه‌لی اولمایانلاری آزاد ائدیر.
بیر گون آخشام آتام، «تیمور هاشمی»نین بیزه گلدیگینی سؤیله‌دی. من ائله بیلیردیم کی تیمور ایندی اردبیلده‌دیر. سن دئمه تیمور همین حادثه‌لر باش وئرن گونلرده اردبیله گئدرکن یولدا اونو تانی‌ییب، حبس ائدیرلر. ۱۵ گون حبسده قالیر، ایندی آزاد اولونسا دا تبریزدن چیخماغا قورخور. تیمور منیم هله ده گیزلندیگیمی بیلنده سئوینیر، آتاما دئیبر کی «شهردن چیخماغا هله تلسمه‌سین. قوی آرا بیر آزدا ساکتلشسین.»
آرتیق ۱۳۲۵نجی ایلین اسفند آیی گلمیشدی. نوروز بایرامینا آز قالیردی. آتام هرگون گلسه ده، بوتون گونو تک قالدیغیم اوچون چوخ داریخیردیم. اوره‌گیمدن بیر گئجه شهردن چیخیب گئتمگی کئچیریردیم. قاچیب قورتارا بیلسم نه یاخشی، توتوب زندانا سالسالار یئنه زندان بوردا قالماقدان یاخشی اولاردی. هئچ اولماسا محبوس‌لارلا حیط گزینتیسینده گؤروشردیم. من بو فکرلریمی آتاما دئیه بیلمیردیم. اونسوز دا خئیلی عذاب چکن کیشینی یئنی‌دن عذابا سالیردیم. سس‌سیز – خبرسیز گئتمگیم ایسه هئچ شبهه‌سیز قوجالارین اؤلومونه سبب اولاردی.
بیر آخشام آتام یانیما خبرلری دانیشماغا یوخ، بلکه ده مصلحت اوچون گلمیشدی. او شهر ده «تیمور هاشمی»نی گؤردوگونو و اونون منه سالام گؤندردیگینی دئدی. دئدی کی «نوروز بایرامی گونلری تهرانا یولا دوشور. قارداشی سیفاریش گؤندریب کی اردبیله گلمه‌سین.» سوروشدوم کی «یولداکی پوست‌لاردان نئجه، خبرلری وار؟» دئدی کی «داها پوست‌لاری گؤتوروبلر. بیرده تبریزده «نجات جمعیتی» یارانیب، اونلارین ماشینیندا گئده‌جک. منه دئدی کی «آذراوغلونا دئ کی بو جمعیتین مقصدی تبریزده گیزلنیب قالمیش تانینمیش یولداشلاری آختارماق و اونلارا شهردن چیخماغا کؤمک ائتمکدی. بیلدیگیمه گؤره خئیلی آدامی تهران و سرحده یولا سالیبلار. بو یاخشی امکان‌دیر. ایسته‌سه‌نیز من سیزی بیر نفرله تانیش ائده‌رم. او جمعیتین عضوودور. آذراوغلونا کؤمک ائدر.» آتام بو خبردن سونرا اؤز فکرینی دئمه‌سه ده من باشا دوشدوم کی او راضی‌دیر، آنجاق منیم فکریمی اؤیرنمک ایسته‌ییر. من بو خبری ائشیدن کیمی سئویندیم. بو، سو آنباری‌نین اوستونده کی اؤلوم باتاغیندان قورتارماق اوچون یاخشی امکان ایدی. بیر ده چوخ کتابلاردا اوخوموشدوم کی بیر چوخ اؤلکه‌لرده انقلاب مغلوب اولاندا پارتیا کادرلارینی خلاص ائتمک اوچون مخفی تشکیلاتلار یارادیلیر. خیلی صؤحبتدن سونرا بئله قرارا گلدیک کی «هاشمی» آتامی او آدام‌لا تانیش ائتسین. تهرانا ساغ- سالامات چاتدیغینی دا بیزه مکتوبلا خبر وئرسین.
تبریزده نجات کمیته‌سی
بو صؤحبتیمیزدن تقریبا ایکی هفته سونرا تهراندان «تیمور هاشمی»دن مکتوب گلدی. او آقای «نقدعلی اخلاقی»نین تهراندا اولدوغونو و بیزه سلام گؤندردیگینی بیلدیریردی (یو بیزیم آرامیزدا اشاره ایدی) داها هر شئی آیدین ایدی. جمعیته اینانماق اولاردی. قرار اولدو کی آتام همین آدام‌لا گؤروشسون. گونون، واخت و گؤروش یئرینی تعیین ائتسینلر. گؤروش گونو قارشیداکی هفته‌نین جمعه آخشامینا، آخشام ساعت ۱۰دا گولستان باغی‌نین آرخا کوچه‌سینده اولاجاقدی. او کوچه‌ده بیر مینیک ماشینی دایاناجاق. سوروجو تکری دوزلتمک‌له مشغول اولاجاقدی.
همین گونو آخشام آتام‌لا ائویمیزه گلدیم. آنام و «نوبار» آغلاییردیلار. آتام اونلاری دانلادی کی سفره چیخانین دالینجا آغلامازلار. سو آتارلار کی یولو آیدین اولسون.
گولستان باغی «قره آغاج» محله‌سیندن چوخ اوزاق دئییلدی، یقین کی جمعیت (یولدا چوخ آداما راست گلمه‌ییم) دئیه، بورانی تعیین ائتمیشدی. بو یئر منیم اوچون چوخ مناسب ایدی. نئچه آیدان بری یول گئتمه‌دیگیم اوچون آیاقلاریم یئر توتموردو. یاخشی یئرییه بیلمیردیم. آتامین قولوندان توتموشدوم۔ آتام دا گؤزونه قارا عینک وورموشدو. گویا، قوجا کیشی‌نین گؤزلری یاخشی گؤرمور، من اونون قولوندان توتوب آپاریرام. اصلینده آتام منی آپاریردی، قورخوردو موازنه‌می ایتیرم.
بیز گؤروش یئرینه چاتاندا بورادا بیر مینیک ماشینی دایانمیشدی. سوروجو ده تکری دوزلدیردی. من ماشینا میننده، آتام عینکینی چیخارتدی، ماشینین ایچینه باخدی کی گؤرسون باشقا آدام دا وار یا یوخ. سوروجو تئز تکری دوزلدیب، ماشینی سوردو. ماشین شهرین مرکزینه یاخین یئرده، دروازالی بیر حیطه داخل اولدو. بیزی قارشیلادیلار و حیطین باش طرفینده ایشیق گلن بیر مرتبه‌لی بینایا آپاردیلار. اوتاغین قاباغیندا بؤیوک بیر شوشه بند وار ایدی. اوتاغا داخل اولاندا آقای «اخگری»نی گوردوم. گؤروشوب اؤپوشدوک. هر ایکیمیز ساغ قالدیغیمیز اوچون سئویندیک. «اخگری»(جعفر) کؤهنه انقلابچی‌لاردان ایدی. ایکی گون مندن قاباق گلمیش و منیم گله‌جگیمی اونا دئمیشدیلر. «اخگری» دئدی کی بیزدن قاباق «بی‌ریا»، «میررحیم» و «چشم‌آذر» بورادا اولوب، اونلاری یولا سالیبلار. صاباحسی آخشام «علی شمیده»نی گتیردیلر، «شمیده» کندلی پالتاریندا ایدی. ساچ- ساققال باسدیغیندان تانینماز اولموشدو. داها کیمین گله‌جگی بللی دئییلدی. اودور کی اوچوموز ده بئله قرارا گلدیک کی تهرانا گئتمه‌یک. اورادا بیزی تانییان چوخ اولار. یاخشیسی بودور آرازین او تایینا کئچک. بو قراردان سونرا آتاما کاغاذ یازیب ساغ- سالامات اولدوغومو، آنجاق تهرانا یوخ، باشقا یئره گئده‌جگیمی و چاتان کیمی مکتوب یازاجاغیمی بیلدیردیم (فقط اونلارا ایلک مکتوبومو ۱۹۵۰نجی ایلده عاشیق حسین جوان‌ین مکتوبونون ایچینه قویوب گؤندره بیلدیم). قراریمیزی دوستلارا بیلدیرنده مصلحت گوردولر کی گلن هفته‌نین جمعه آخشامی حرکت ائده‌ک.
بو آیریلیق ابدی اولدو
1326نجی ایلین باهاریندا آخشام هاوا قارالاندان سونرا ماشینیمیز تبریزدن شمالا حرکت ائدنده ایچیمده ایلک دفعه آیریلیغین کدرینی دویدوم. بو کدر هارادان گلدی؟ نییه بیردن قلبیمه دولوب اونو سیخماغا باشلادی؟ اؤلومون پنجه‌سیندن، زندانین ایشکنجه‌لریندن یاخا قورتاریب گئتدیگیم زامان بو نه کدرلنمک ایدی؟ بلکه بو کدر آیریلدیغیم عائله‌مین، قویوب گئتدیگیم تبریزین، ایتیردیگیم آزادلیغین، شهید اولموش دوستلاریمین، گله‌جکده خاطره‌یه دؤنه‌جک و خاطرلاندیقجا منه عذاب وئره‌جک گونلرین ایلک علامتی ایدی؟ بلکه ۲۶ یاشیندا اولان بیر گنجین سونو اولمایان طالع سفری‌نین ایلک قارانقوشو ایدی بو کدر؟ نه ایسه… یانیمیزدان اؤتن فایتونون آتلاری‌نین آسفالتا ده‌ین ناللاری‌نین سسی منی بوکدردن آییردی. دؤنوب سون دفعه آرخادا قالان، «دومانلی تبریز»ه باخدیم و غیراختیاری «قاراگیله» ماهنیسی‌نین ایلک مصراعلارینی اوخودوم. سونرالار، ایللر کئچندن سونرا باکی‌دا «شمیده» ایله گؤروشنده او بو مصراعلاری یادیما سالار، اؤزو ده کؤوره‌لر و منی ده کؤورلدردی…
ایراندا انقلاب
1357نجی ایلین بهمن انقلابیندان سونرا بیزیم ایران آذربایجانی ایله علاقه‌لریمیز داهادا گئنیشلندی. ایران آذربایجانیندان چوخلو کتاب‌لار آلیردیق؛ بونون عوضینده بیز ده اونلارا «آذربایجان ائنیسکلوپدیاسی»نین جلدلرینی، «ایضاحلى لغت» و یازیچی‌لارین، شاعرلرین کتابینی گؤندریردیک. تبریزده کی عنوان «تربیت» کتابخاناسی ایدی. بللی اولدوغو کیمی اورادا آیدا بیر دفعه «یحیی شیدا»نین باشچیلیغی ایله شاعرلرین ییغینجاق‌لاری کئچیریلیردی. آنجاق بو شرایط تقریبا بیر ایل چکدی. بیر ایلدن سونرا علاقه‌لریمیز پوزولدو. اوندان سونرا بیز کتابلاری تهرانا «ملی مجلسین کتابخاناسینا» گؤندردیک، آنجاق اولکی علاقه‌لریمیز برپا اولمادی. کتابلارین مبادله‌سی فاصله‌لرله داوام ائتدی.
ایراندان دعوتنامه آلدیم. ۱۹۹۳نجو ایلین مای آیی ایدی. بیر گون عمیم نوه‌سی «سهیلا» تهراندان منه تلفون ائدیب دئدی کی «سیزه دعوتنامه گؤندرمیشیک، ایرانین باکی‌داکی سفیرلیگینه مراجعت ائت.» باکی‌دان چیخاجاغیم گونو تلفونلا خبر وئردیم و دئدیم کی، طیاره مئیدانینا گلسینلر. باکی‌دان سحر ساعات ۱۰دا اوچان طیاره‌میز خزر دنیزی اوستوندن اوچوب، ساعات یاریمدان سونرا تهران طیاره مئیدانیندا ائندی….
سئوگیلی تبریزله گؤروش
تهراندا قرار قویموشدوق کی، من اول اردبیله، سونرا تبریزه گئدیم. اردبیلدن قاییتدیغیم گونون صاباحیسی آقای «علیایی»، عمیم اوغلو «حسین»، بیر ده من طیاره ایله تبریزه اوچدوق. سئوگیلیسی‌نین گؤروشونه گئدن آدام کیمی قلبیم دؤیونوردو، منه ائله گلیردی کی، طیاره چوخ یاواش اوچور، بلکه ماشین‌لا گئتسئیدیک داها تنز چاتاردیق. فکریمدن کئچیردی کی، تبریزه چاتان کیمی دوشوب قدمیمی وطن تورپاغبنا قویان کیمی اییلیب ۵۰ ایل قاباق آیریلدیغیم شهرین تورپاغیندان اؤپوم. سونرا فکرلشیردیم کی، گؤره‌سن مسافرلر بونا نئجه باخارلار، یقین منی دلی ساناجاقلار … من فکریمده بیر قرارا گله بیلمیردیم. دئدیلر طباره‌میز تبریز شهرینه چاتدی. بیر آن دا اولسا من طیاره‌دن یانار داغی، واسمینجی، سهندی سئیر ائتدبم؛ کؤهنه خاطره‌لر اویاندی؛ کئچن گونلریم گلیب گؤزومون قاباغیندان کئچدی. آیاغیمی وطن تورپاغینا قویاندا قراربما گؤره اییلیب تورپاغی اؤپمک ایسته‌ینده بیزی قارشیلاماغا گلن دوستلار منه گول دسته‌سی وئردیلر. من تورپاق عوضینه تبریز گوللرینی اؤپوب سینه‌مه سیخدیم. بیزې قارشیلاماغا گلن تبریز شاعرلریندن «سلیمان ثالث»، «چای اوغلو»، «غلامحسن صدیق» و باشقالاری ایله گؤروشدوم. اونلار منی ایللرجه حسرتینی چکدیگی، ایلک دفعه گؤردوک‌لری ان یاخین آدام‌لارې کیمی باغریلارینا باسیردیلار. ماشینی سورن «غلامحسن» قرارلارینا اساسن اولجه بیزی «صمد بهرنگی»نین قبرینی زیارته آپاردی. سونرا شهرین ایچی ایله خئیلی یول گئتدیک؛ بیرده گؤردوم اؤنوموزده «شاه گؤلو» (ایندی اورا تبریزلی‌لر «ائل گؤلو» دئییرلر) آنجاق شهر هله قورتارماییب. اول‌لر بو گؤل شهردن ۱۰ کیلومتر آرالی ایدی. بیز بورا ماشین یادا فایتونلا گلیردیک. «غلامحسن»ین ائوی بو گؤلون یانیندا اوچ مرتبه‌لی عمارت ایدی. «غلامحسن»ین عائله‌سی بیزی چوخ حؤرمتله قارشیلادی. خانیمی‌نین آدی «زهرا» ایدی. آنام زهرا یادیما دوشدو؛ آنجاق تئز اؤزومو اله آلدیم. بیزیم گلیشیمیزدن خبردار اولان شاعر و ادبیاتچی‌لار آخشام گؤروشوموزه گلدیلر. گلن‌لرین آراسیندا ایکی عاشیق و ایکی آرتیست ده وار ایدی. تهراندان گلن‌لر ده وار ایدی. گؤروشوموزده عاشیقلار، شاعرلر شعر اوخودولار؛ ایکی نفر آرتیست (اونلار ار-آرواد ایدی‌لار) بالئتدن پارچالار گؤستردیلر. گؤروش گئجه ساعات ایکی‌یه قدر داوام ائتدی.
صاباحسی گونو آقای«علیایی»، «سلیمان ثالث»، عمی اوغلوم و من آقای«غلامحسن»ین ماشینیندا تبریزی گزمگه چیخدیق، تبریز او قدر بؤیوموش، آبادلاشیب، دییشمیشدی کی، « گولوستان باغی»ندان، بیرده حاصارا سالینمیش «ارک قالاسی»ندان باشقا هر یئر تزه و آباد ایدی.
تبریزی اوچ گون گزدیم، آنجاق دویمادیم. عاشیقلار دئمیش، آدام سئوگیلیسیندن دویارمی؟ طیاره مئیدانینا گلنده گؤزوم آرخادا قالمیشدی. کوچه‌لری بیرده، بیرده گؤرمک ایسته‌ییردیم. یانیمدا اولان آدام‌لاردان اوتانماسایدیم یول بویو شهرله خداحافیظلشر کیمی قوللاریمی آچیب هاوانی سینه‌مه سیخیب دئیردیم: «سالامات قال آرزولاریمین، اومیدلریمین شهری! سندن دویمادیم. عؤمور وفا قیلسا بیرده گؤروشونه گله‌جگم، گؤزله منی تبریز….!»
قایناق: «عؤموردن اؤتن ایللر» – نشر یاز – ۱۳۸۴ و چاپ اولونمامیش خاطره‌لری
یک پاسخ
چوخ گؤزل و نیسگیللی بیر یازی ایدی. بو مطلبی نئچه دؤنه اوخوموشدوم. آنجاق هر دفعه کی کیمی داد وئرمیشدیر. ۱۳۶۰ نجی ایلده چیخارتدیغیمیز انقلاب یولوندا مچله‌سی‌نین ۱۳.نجو نمره سینده ، اردبیللی یازیچی دوستوموز علیرضا حمیده‌خونون همتی ایله، بالاشین آتاسی آللاه باغیش و آناسی زهرا خانیملا نازی‌آباددا گوروش ائتدیک و مجله‌ده چاپ اولدو. او گزارش چاپ اولاندان سونرا، انقلاب یولوندا هده‌له‌ندی و تهدیده اوغرادیق.