اوچ آلمان شاعریندن اوچ شعر
س. حاتملوی
بوگونکو دونیامیزدا آلمان ملتی هر شئیدن اول یوکسک تکنیک و بوتون اؤلکهلرده سئویله- سئویله استفاده اولونان کیفیتلی ماللاری ایله تانینمیشدیر. آلمانلیلاری یالنیز تکنیکلریله تانیماق، منجه بو ملته حاقسیزلیقدیر. آلمان ملتی بشریته داهی فیلسوفلار، یازیچیلار و شاعرلر بخش ائتمیشدیر.
من آلمان دیلینده یازیلمیش شعرلرین وورغونلاریندان بیری اولدوغوما گؤره، نئچه ایللردن بری یاواش- یاواش، سئودیییم شعرلردن آذربایجان تورکجهسینه ترجمه ائتمیشم. عؤمور قالسا، بو مجموعهنی بلکه بیرگون اوخوجولارا تقدیم ائدهجگم. بو مجموعهدن سپچیلمیش آشاغیدا گلن اوچ شعری تقدیم ائدیرم:
۱- یوهان ولفگانگ فون گؤته(Johann Wolfgang von Goethe)
هله ده آلمان دیللی شاعرلرین ان آدلیملاریندان بیری ساییلان ولفگانگ فون گؤته، میلادی ۱۷۴۹– جی ایلده بوگونکو فدرال آلمانین فرانکفورت شهرینده دونیایا گؤز آچمیشدیر. اونون یاراتدیغی اثرلر، دونیا ادبیاتینین ذیروهلریندن ساییلیر. چوخلارینین تصورینین عکسینه، گؤته یالنیز شاعر دئییلدی. او عین زاماندا رومان یازاری، اینجه صنعت خادیمی، تئاتر رهبری، طبیعی علملر آراشدیریجیسی و یوکسک دولت آدامی ایدی.
«گنج ورترین عذابلاری» آدلی رومانی ایله بوتون اروپادا شهرت قازانان گؤتهنین ان بؤیوک اثری، ایکی جیلد ده یازیلمیش «فاوست» درامیدیر. نظم فورماسیندا یازیلمیش بو بؤیوک درام، هله ده دونیا ادبیاتیندا یگانه اثرلردن بیری ساییلماقدادیر.
ولفگانگ فون گؤتهنین محصولدار حیاتی، میلادی ۱۸۳۲- جی ایلده بو گونکو فدرال آلمانین وایمار شهرینده سونا چاتمیشدیر.
گئجه یولچوسونون نغمهسی
سن! ای اوجا گؤیلرده کی
ای! بوتون آجی و کدرلرین اوتونو سؤندورن،
ای! ایکی قات عذابدا حیات سورنلره
ایکی قات راحاتلیق وئرهن!
حیاتین چاخناشمالاریندان یورقونام, یورقون.
نه اوچون
بوتون بو احتراصلار, بو دردلر؟
هارداسان ای شیرین دینجلیک؟
گل! گل منی ده بیر قوجاقلا!
۲- فریدریش هؤلدرلین(Friedrich Hölderlin)
فریدریش هؤلدرلین میلادی ۱۷۷۰- جی ایلده بو گونکو فدرال آلمانین لافن شهرینده دونیایا گؤز آچمیشدیر و آلمان لیریک شعرینین نهنگ نمایندهلریندن بیری ساییلیر.
زامانیله بویوک فیلسوف فریدریش هگل ایله دوست اولان هؤلدرلین، اورهگی آزادلیق عشقی ایله چیرپیندیغی اوچون، فرانسا انقلابینین دوستلاریندان بیری ساییلمیشدیر.
هؤلدرلینین اثرلرینی ۴ یئره بؤلمک اولار:
- هوپه ریون: ۱۷۹۷-۱۷۹۹ – جی ایللرده نظمه چکیلمیش بو لیریک رومان، شاعیرین ایچ حیسلرینی و حیاتا باخیشینی عکس ائتدیریر.
- امپه دوکلس ین اؤلومو: یونان فیلسوفی امپه دوکلس ین یاشاییشی حاقیندا نظمه چکیلمیش درام اثردن عبارتدیر.
- سوفوکلس ین درام اویونلاری: شاعر میلاد دان اؤنجه یاشایان یونان شاعری سوفوکلس ین شعرلرینی آلمان دیلینه ترجمه ائتمیشدیر.
- و نهایت ۱۸۲۶- جی ایلده نشر اولونان شعرلرینین توپلوسو.
ف. هؤلدرلین میلادی ۱۸۴۳- جی ایلینده بو گونکو فدرال آلمانین توبینگن شهرینده دونیایا گؤز یومموشدور.
حیاتیم
ذیروهلره قالخماق ایستهین روحومو
آشاغییا چکدی
اوندان آسلانان سئودا.
کدر
اونو گوبودجاسینا بیر کمان کیمی اییدی.
حیاتی بئله وئردیم باشا:
گئدیشیم بیر دؤنوش
گلیشیم ایسه بیر گئدیش.
۳- ریشاردا هووخ(Ricarda Huch)
۱۸۶۴ جی ایلده بوگونکو فدرال آلمانین برانشوایک شهرینده دونیایا گؤز آچان و آلمان دیللی قادین شاعیرلرینین آراسیندا بؤیوک یئر آلان ریشاردا هووخ ۱۹۰۷- جی ایلده «یئنی شعرلر» مجموعهسی ایله شهرته چاتمیشدیر. ۶۰ دان آرتیق اثره صاحیب اولان ریشاردا هووخ، تکجه شاعیر دئییلدی. او عین زاماندا رومان یازاری، فیلسوف و تاریخچی ایدی.
فاشیستلرین حکم سوردویو چاغدا نازیلره قارشی اولدوغو اوچون تضییقه معروض قالان هووخ ین اثرلرینین بعضیسی بونلاردان عبارت دیر:
۱۸۹۱- شعر توپلوسو
۱۸۹۹- رومانتیزیمین چیچکلنمهسی
۱۸۹۲- «هوگه نوتین» – تاریخی نووللر مجموعهسی
۱۸۹۳- لودولف اورسلونین خاطیرهلری- رومان
۱۸۹۷- شیطانلیقلار- نوول مجموعهسی
۱۹۲۹ – شعرلر توپلوسو
۱۹۳۸- «باهار سویس ده»- آوتوبیوگرافی
۱۹۴۴- «پائیزین آتشی» – شعر توپلوسو
۱۹۴۶- یادداشتلاریم
محصولدار شاعیر، رومانچی و فیلسوف، ۱۹۴۷- جی ایلده فدرال آلمانین کرونبرگ شهرینده دونیایا گؤز یومموشدور.
بو قدهر گؤزهللییی هارادان گتیرمیسن
بو قدهر گؤزهللییی هارادان گتیرمیسن
ای گؤزهللییین مثالی! ای ملک!
سنین کمالینین قارشیسیندا،
بوتون حیات عیبهجر, قوجا
ای گنجلییین زیروهسی!
اؤلمهلیدیر, هر شئی سن یاشادیقجا
سنین بوتونلویونده هر شئی پارام- پارچا
دونیایه یوخ, سنین گوجونه سیغینمالی هر کس,
گؤیلرده سندن باشقاسی یوخ
اوردا بیرجه سن وارسان.