آصلان کیشی
دکتر مرتضی مجدفر
گؤی‌تپه کندینده اولان آت‌لارین ها‌میسی‌نین قودرتلی قول-قیچی، هم‌ده کیلکه‌لی یال- قویروق‌لاری وار ایدی. اونلار چؤل‌لرده، زمی‌لرده، کندین داش-تورپاقلی کوچه لرینده یئری‌ین زامان، هر بیر یئری توز-تورپاق‌لا دولدوراردی‌لار. یئل، یاللاریندا اولان توک‌لری سوووراردی و اونلار قاباغا یورودوکجه آیاقلاری‌نین یئری، یئرده کیچک جولالار دوزلدردی.
آصلان کیشی، گؤی‌تپه‌نین ائشیگینده اولوردو. اونون ایندی‌لیکده، آنجاق بیر آتی‌دا یوخ‌ایدی. او جاوان ایکن، چوخ وارلی- باشلی، هم‌ده شؤهرتلی‌ایمیش. اونون واری اوقده‌ر‌ایمیش‌کی هامی اونو بارماق‌لا بیر- بیرینه گؤستررمیشلر و اوزاقدان اونا حؤرمت ائده‌رک، بؤرک‌لرین باشدان قالدیرارمیش‌لار. او واختلار، اونون زمی‌لرینده ایگیرمی آت ایشله‌یرمیش … اونون بوغدا آنبارلاری باشدان-باشا دولو ایمیش… آنجاق ایندی ایسه … خاراب قالمیش حیه‌طینده گوندوزلر قونشولارین تویوق- خوروزلاری و گئجه‌لرده چؤلدن قاییدان مال- داوار ایلخی‌لاریندان آیری دوشن قویون- قوزولاری گؤرمک اولوردو.
آصلان کیشی‌نین قاپیسینی، رنگ- روفسوز، قوروموش اوت- علف‌لر آلمیشدی. ائله اورادا، قیوراق- دونیا مالیندان آصلان کیشی‌یه قالان زادلاردان بیری- حووصله‌سیز و باش آشاغی دولانماقدا ایدی. او، آصلان کیشی‌نین بوز رنگلی ائششکی‌ایدی.
بوندان ایره‌لی قوجا آصلانین اوره‌یی ییرمی یاشلی اوغلو ایله دؤیونور و قیزیشیردی. او، ایکی ایل بوندان اوول، آصلان دده‌نین قابارلی اللرین سون دفعه اولاراق اؤپدو و بختینی سیناماق اوچون سربازلیق سفرینه یوللاندی. آنجاق او، سفردن بیر داها گئری دونمه دی.
کئچن ایلین یای گئجه لری نین بیرینده مشه قیسمت شهردن قاییدان زامان اوز داشقاسینی آصلان کیشی‌نین قاپیسیندا ساخلایاراق اوجادان قیشقیردی:
– هارداسان آصلان کیشی؟
قوجا کیشی جاواب وئردی:
– بوردایام ، ایسته ییردین هاردا اولام؟
– گل بورا، گل نر بالادان خبر گتیرمیشم.
قوجانین اوره یی بیر لحظه ایشدن دایاندی. بیر آندا یوزلرله فیکیر خیالیندان کئچدی.
کؤورلمه‌یه سن عمی… سنین اوچون یاخشی خبریم یوخدو. آخی…ن…ر…با… نه دئییم. آلله نر بالایا رحمت ائله سین، اؤلدو، آزادلیق یولوندا، وطنی نین یولوندا… روزنامه‌لرده یازدیلار: قهرمانلار کیمی دؤیوشدو، قهرمانلار کیمی‌ده اؤلدو.
قوجا، ائوین ییخیق دووارینا دایاندی… گوزلری قارالدی… کوهنه ائوی سیلکه‌لندی. بیر موددت یئرینده دایاناراق ساکیت قالدی. قولاقلاری ویزیلداییردی، دانیشماغا ایسه قادیر دئییلدی.
آصلان‌کیشی بو دردلی خبری گتیرن مشه قیسمته نه دئیه‌جه‌یینی بیلمیردی. او چوخ تعجب و دیققتله قیسمت کیشی‌نین گؤزلرینه باخیردی. اونلاردا نه آختارماق ایسته‌ییردی؟!
قیسمتین آدی بو ماحالدا اولان کیشی لرین هئچ بیری نین اوستونه قویولمامیشدی. آصلان‌کیشی‌نین بیلدیییینه گوره بوندان باشقا قیسمت آدیندا اولان بیر شخص یوخ‌ایدی… شایدده آصلانین اوغلونون اؤلوم خبرینی یئتیرمک قیسمتدن سونرا هئچ بیر کسه قیسمت اولا بیلمزایمیش … آصلان کیشی چوخ زحمتله سوروشدو:
– دئییرسن اؤلدوردولر قیسمت کیشی؟ کیم منیم اوغلومو اؤلدوروب؟
– – من بیلمیرم. آخی نه دئییم. آنجاق بیلیرم کی او اؤلوبدور.
– هئچ کیمسه بیلمیر؟ داها نر بالانی گوره بیلمه‌رم؟
– او دونیادا آصلان بئی، او دونیادا… اینشاللاه تئزلیکله.
– تئزلیکله‌می؟!
قوجا آصلان الین یوخاری قاوزادی و یوموروقلانمیش الی له گؤزلرینی سیلدی. مشه قیسمت یولا دوشدو و داشقاسی داشلیق خیاواندا سسله‌نه- سسله‌نه اوزاقلاشدی.
آصلان کیشی هرزه اوتلارلا دولو اولان حیه‌طینه قاییتدی. او حیه‌طین گوشه‌سینده دوشن، گیلانار شوولری‌ایله توخونان بوغدا سبدینی یوخلادی. اونو یئره چیرپدی، سیلکه‌له‌دی … و زمی‌یه ساری یوللاندی. قوجانین باخیشلاری قارانلیق افوقلری آراییردی. بیر آندا، یورغون گؤزلری‌نین اؤنونده آغاجلار اوینادی و آنبار بوجاغیندا قالان سینیق داشقاسی‌نین تکرلری فیرلاندی … او، زمی‌ده ایدی.
بیغدالار بیر هن، بیر یوخ بیتمیشدیلر. حاصیل ائله‌ده یاخشی دئییلدی. یئل بوغدالارین ایچینده کوفولدایان زامان، داها بوغدالار بیر- بیرلرینه دؤش وئره‌‌رک، اوینایا بیلمیردیلر… آخی اونلاری سوسوزلوق، بیر- بیریندن آیری سالمیشدی.
آصلان کیشی آغ-آبپاق، قارا بنزر باشینی، ایکی الی‌نین آراسیندا گیزلتمیشدی… او ، گئجه‌نین یاری‌لارینا کیمی، ائله اورادا اوتوردو. او فیکره دالمیشدی:
– “بو دردلی- ماتملی دونیادا داها منه نه قالمیشدیر؟ منیم سوفره‌مه چؤره‌ک قویان اولاجاقمی؟ سؤنموش سویوق اوجاغیمی یاندیران وارمی؟
قوجا، آی‌گؤیون آراسیندا یاییلان زامان، اؤزونه گلدی… سرین یئل اسیردی. اونون اوزونو سرین یئل اوخشایان زامان ، بوینوندا ایستی بیر نفس حس ائتدی و اوزونو چئویردی. ایکی بؤیوک قومرآل گؤز، ان کدر و عشقله اونا باخماقدا‌یدیلار. او گؤزلر قیوراغین گؤزل گؤزلری ایدی.
***
صاباحیسی گون، آصلان کیشی، شهره گئده‌ن شوشا جاده‌نین قیراغیندا گئتمکده‌ایدی. گؤزلری قان چاناغی کیمی ایدی. بؤرکو باشینا آغیرلیق ائدیردی. قیوراغین جلووو ایسه اونون الینده ایدی. قیوراغین یوکو، ایکی تای بوغدا‌یدی …
یولون اوستونده ایکی کیشی ایشلمکده ایدیلر. اونلارین بیری، الینده‌کی بئلینی یئره ووراراق، اونا سؤیکه‌نرکن، دئدی :
– آصلان کیشی، یاخشی یول اولا، هارا بئله؟ نه یوکله‌ییبسن؟
– بوغدادیر، شهره آپاریرام …
قوجا آصلان، بوغدالارین ساتاندان سونرا، بیر آز آیین-اویون آلاراق، کنده قاییتدی. داها او، قیشی قارشیلایا بیلردی.
قیش کئچدی و اوزو قارالیق کؤموره قالدی. آنجاق بوغدالار، بو ایل یایی، بیر داها حاصیل وئرمه‌دی… ائله بیل‌کی زمیلری اودلاییب‌لار. آصلان کیشی یایین اورتانجی آییندان، قیشینی، نئجه پولسوز، چؤره‌کسیز، اودونسوز کئچیرتمه‌یینی دوشونوردو، او نئجه پول الده ائتمه‌لی ایدی؟ بیر ال پاراسی چؤره‌یی اولسا، یئتر… آنجاق هارادان؟ قوجا دوشوندو: “مئشه‌دن ساتیش اوچون، اودون ییغسین؟” آنجاق پالتارلاری‌نین جیریق اولماسی یادینا گلدی، “او پالتارلارلا سویوق قاباغیندا دایانماق اولماز”. یئنه‌ده دوشوندو: “اونلاری یاماسین …” و “اگر یاماسا، حتما چوخ یاشایارلار…” و بیر چوخ فیکیرلر، آنجاق اصلا تصمیم توتا بیلمه‌دی.
***
سویوق یئللر کوفولداماغا باشلادی و کند‌ده اولان گیلانار آغاجلاری‌نین یارپاقلاری تؤکولمه‌یه. پاییزین شنبه گونلری‌نین بیری‌ایدی. آصلان کیشی، قیوراقلا، شهره ساری یولا دوشدو. کندلیلر فکره دالدیلار: او شهر‌ده، نه‌ائده بیلر… ساتیش اوچون بیر شئی، آلماق اوچون بیر پول… نه‌یی واردیر؟ گؤی تپه‌ده های دوشدو :
– آصلان کیشی دلی اولوب …
– آصلان عمی، داغلارا گئدیر …
– آصلان بئی‌ین عقلی چاشیب …
– اوغلونون غمی باشینا ووروب …
– دیزه چؤکدو …
– آه روزگار …
گؤی‌تپه‌لی‌لر، گوندوزکو های-کویون یورغونو اولاراق، درین یوخویا گئتمیشدیلر. گئجه یاریسی، آصلان کیشی گلدی، اؤزوده تک. داها قیوراق اونونلا دئییلدی. او قیوراغی ساتمیشدی. پولونو ایسه، بئلینه باغلایان قورشاغین آراسیندا گیزلتمیشدی.
آصلان کیشی ائوینه گیردی. اویان-بویانا گئتدی … دایاندی … ائشییه باخدی و سؤنوک بوخاری‌نین قیراغیندا فیکره دالاراق، دوردو. آز مدتدن سونرا ائشییه گئتدی.
پاییزین سویوق یئلی اینسانین سوموکلرینه قده‌ر ایشله‌ییردی. آصلان کیشی قارانلیقدا پیه‌یه ساری دوزللندی و اورادا قیوراغی باغلایان آخیرین آلتینی یوخلادی.
– گؤروممو سحره قده‌ر آرپا وار؟
بیردن اؤزونه گلدی. ائله بیل یوخودان آییلمیشدی. تک لییین قورخوسو جانینا دوشدو. هر بیر یئره باخدی. هریان ساکت ایدی. قیوراغین ساتماسیندا اشتباه ائتدییینی آنلادی. نربالادان سونرا، ان ده‌یرلی زادی الیندن گئتمیشدی.
آصلان کیشی کندین کوچه‌لرینده اولان لوت گیلانار آغاجلارینا باخاراق، بئلینه باغلایان قورشاغی آچدی و اونلارین آراسیندا اولان پوللاری ائشییه چیخارتدی. اسکناسلاری لمس ائتدی: بو کاغاذلار منیم دردیمه ده‌یه بیلمز …
مؤحکم بیر یئل اسدی … و پوللاری اونون الیندن قالدیردی و شیرین یوخودا قویلانمیش کندین اوستونه سپه‌له‌دی.
2 پاسخ
جناب استاد مجدفر
اللریز آغریماسین؛ الله سیزین کیمی عزیزلرین کولگه سین و نفسین گوزل دیلیمیز و دیاریمیزدان آلماسین.
ساغ اولون دوکتور مجد فر آقالاری