رقیه کبیری «مهرگان ادبی اؤدولو»نو قازاندی
تانینمیش آذربایجان یازیچیسی رقیه خانیم کبیرینین «مر آغاجینین کهربا گوزلری» آدلی رومانینین فارسجا ترجومهسی مهرگان ادبی اؤدولونون ۲۱-۲۲جی دورهسینده، آنا دیلیندن فارسجایا ترجومه اولونان ۲۵ عنوان اثر آراسیندا بیرینجی یئری قازاندی.
حؤرمتلی یازیچیمیز رقیه خانیم کبیرینی بو موناسیبتله تبریک ائدیر، اونا داهادا یارادیجیلیق اوغورلاری آرزولاییریق.
رقیه خانیم کبیرینین همن اؤدول تدبیری اوچون یازدیغی دانیشیق متنینی حؤرمتلی اوخوجولارا تقدیم ائدیریک:
«سؤزمه باشلامامیشدان اؤنجه مرحوم داریوش مهرجویی و حیات یولداشی وحیده محمدیفرین قتله یئتیریلمهسی و غزه-اسرائیل ساواشیندا سیویل انسانلارین اؤلدورولمهسی ایله باغلی درین تاسوفومو بیلدیریب، آذربایجان دیاریندان، زینبپاشا، پروین اعتصامی، مرضیه احمدی اسکویی و آدلاری هر هانسی بیر تاریخی سندده قید اولمایان جسارتلی قادینلارین دیاریندان مهرگان ادب جایزهسینین امکداشلارینا و سالوندا حاضیر اولان شخصلره سلاملار وسئوگیلریمی سونورام.
سؤزومه یاشام منشائی اولان قادین آدیلا باشلاییرام. بو یاشام منشائینین دوامی، ان آزی ادبیات عرصهسینده ذهنی حاصارلاری داغیدیب، آزادلیق دئییلن معنایا چاتیر. قادین یاشام منشائیدیرسه، آنا دیلی بو یاشامین گوونلی ائویدیر. هانا آرنت دئمیشکن: «آنا دیلینین یئرینی توتاجاق هئچ بیر شئ یوخدور.»
آزینلیق ادبیاتی یازیچیسی اولاراق، آنا دیلی ایله غالب دیلین آراسینداکی بوشلوغو دولدورماق ممکن دئییل دئسم، مبالغه ائتمهمیشم. آنا دیللری غالب دیل اولان شخصلر اوچون بلکه دئدییم سؤز آنلاشیلماز اولا بیلر، آنجاق غالب دیلین ادبیات و باشقا علملر اوزریندهکی سلطهسی سونا چاتماسا، براهنینین بحث ائتدییی ساغالماز یارا نسیلدن نسیله دوام ائدهجک دئیه دوشونورم. آرتیرمالییام کی، آزینلیق ادبیاتی دئدییمده، قصد ائتدییم شئی ایرانداکی فرقلی دیللری دانیشانلارین نفوس ساییسی دئییل، بوتون عرصهلرده غالب دیلین مسلط اولدوغو حالدا، ائتنیکلرین یاراتدیغی ادبیاتدیر.
آنا دیلیندن فارسجایا چئوریلن اثرلره جایزه وئرمک، مهرگان ادب تشکیلاتچیلارینین ایراندا چوخدیللیلییه و مدنی پلورالیسمه (تکثره) دهیر وئردیکلرینین گؤسترگهسی اولدوغونا گؤره تقدیره لاییقدیر. آنجاق بونون آزینلیق ادبیاتی اوچون یئترلی اولمادیغینی دوشونورم و مهرگان ادب تشکیلاتچیلاریندان بیر آددیم داها ایرهلی آتماقلارینی و آزینلیق ادبیاتی اثرلرینی اورجینال دیلده قیمتلندیرمهلرینی طلب ائدیرم.
سونوندا رومانی آذربایجان تورکجهسیندن فارسجایا ترجمه ائدن مرحوم حمزه فراهتی و اثری چاپ ائدیب، ژوری هئیتینین الینه چاتدیران نشانه نشریاتینین مدیری حؤرمتلی سمیعی خانیما منتدارلیغیمی بیلدیرهرک، مهرگان ادب امکداشلاری و ژوری هئیتینه سایغیلاریمی سونورام.
دیل و مدنیت آیری سئچگیلییین سونا چاتماسی اومودویلا.
آبان-۱۴۰۲
«پیش از آغاز سخن تاثر عمیق قلبیام در رابطه با قتل هنرمندان فقید، داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدیفر و همچنین کشتار غیرنظامیان و کودکان در جنگ غزه و اسرائیل را اعلام میدارم و از دیار آذربایجان، از دیار زینبپاشا، پروین اعتصامی، مرضیه احمدی اسکویی و زنان بیشمار جسور و گمنامی که نامشان در هیچ سند تاریخی ثبت نشده، خدمت برگزار کنندگان جایزه ادبی مهرگان و حضار محترم سلام و عرض ادب دارم.
سخنم را با نام زن آغاز میکنم که سرمنشا زندگی است و امتداد آن حداقل در حوزه ادبیات به فرو ریختن حصارهای ذهنی و در نهایت به مفهومی به نام آزادی منجر میشود. اگر زن سرمنشاء زندگی است، زبان مادری نیز خانه امن این زندگی است. به قول هانا آرنت: «هیچ جایگزینی برای زبان مادری وجود ندارد.»
در جایگاه نویسنده ادبیات اقلیت اغراق نیست اگر بگویم نمیتوان فاصله بین زبان مادری و زبان غالب را پر کرد. شاید این جمله برای گویشورانی که زبان مادریشان زبان غالب است قابل درک نباشد، اما باور دارم اگر انحصار زبان غالب بر ادبیات و سایر علوم پایان نیابد زخم غیر قابل ترمیمی که براهنی از آن سخن گفت، نسل به نسل ادامه خواهد داشت. باید اضافه کنم منظور از ادبیات اقلیت تعداد جمعیت یا اقلیت زبانی نیست، بلکه آفرینش ادبی ائتنیکها به زبان مادریشان، با وجود سلطه زبان غالب در تمام عرصههاست.
اختصاص دادن جایزه به آثار ترجمه از زبان مادری به فارسی نشانگر بها دادن برگزارکنندگان مهرگان ادب به تکثر زبانی و فرهنگی در ایران است و از این رو امری است شایان توجه و قابل تقدیر، اما شخصا انتظار دارم برگزارکنندگان جایزه مهرگان یک گام دیگر به پیش نهاده و شرایطی فراهم آورند تا آثار ادبی نویسندگان اقلیت به زبان اصلی داوری شوند.
در پایان از مترجم رمان مرحوم حمزه فراهتی و همچنین مدیر انتشارات نشانه، سرکار خانم سمعیی که با چاپ این رمان مسیری گشودند تا این اثر به مراحل داوری مهرگان راه یابد و همچنین از داوران محترم و برگزارکنندگان مهرگان ادب تشکر و قدردانی مینمایم.
با آرزوی پایان یافتن تبعیضهای زبانی و فرهنگی
آبان.۱۴۰۲
یک پاسخ
همئشه اوجالاردا خانیم کبیری