۱.
گونده بو چاغلاردا اول کوچه قاپیسی، سونرا دهلیزین، لاپ آخیردا دا اوتاغیمین قاپیسی ایکی یولا تیققیلدار. دئمک بیلیر هامی آلا چیی یوخونون ایچینده‌دیر. چوخ یاواش بارماقلاری اوسته یئرییه-یئرییه سوزولور ائوه. اوتاغیمین قاپیسینی اؤز ائوی سانان بیریسی کیمی آچیب، تپیلیر ایچری. گیرمه‌یینی گؤرمه‌ییرم ها، بیر آن بیر شیریق ایشیق دوشور گؤزلریمه، سونراسی ایتیر اوتاغین قارانلیغیندا و من اونون سس‌سیزجه یاخینلاشماسینی دویورام. باشیم اوسته دایانیر. گؤزلریمی آلا آچیرام. باشیمی قالخیدماق ایسته‌ییرم آنجاق زینه- زینه آزجا قالخیب، یاستیغا باسیلیر. آلا آچیق گؤز قارشیمدان زیرپی بیر کؤلگه اویان بویانا گئدیر. دایانمادان یئرییر، اوچور دووارلارا، تاوانا. مازالاق کیمی بیتیر. بیر آن یاییقلانیر. آختاریرام اونو. دووارلاردا، اوتوراجاغیمدا، کامپییوتئر ماساسینین دیبینده. سانکی بو عجیبه مازالاق دایانیب، منده اوشاقلارا تای ساپ الیمده گؤزله‌ییرم. بوندا عجیبه خصلتلری آنلایاراق هارا سوزوله‌جه‌یینی سئزنمیرم. مومکوندور بؤیرومه سوخولوب، یئره دوشه. باخیرام یان یؤرمه. هر شئی آنلاشیلماز گلیر منه. آزدان سانیرام چیخیب گئدیب. سئوینیرم یوخلوغونا. آنجاق تئزجه پوزولور بو سئوینج. سینمده بیر یئکه آغیرلیق حس ائدیرم. بوغولان کیمی اولاراق چئچه‌ییرم. باشیمی اوچ بارماق یاستیغدان آیریرام. آغا اوتوروب سینمده. بو یوخوداکی چکیلمه‌ییر گؤزلریمدن. چکیلسه‌یدی، دوراردیم آیاغا، یاپیشاردیم بو کؤلگه‌نین خیرتله‌ییندن، دئیه‌ردیم: «نه ایسته‌ییرسن جانیمدان؟ هن؟ گئد، قوی یاتاق.»
ذاتن بونو دئمزدیم. اوتانجاق بیری‌یم من. زیلله‌نردیم اوزونه بلکه اوتانسین. اوندا اؤزو بونلارین هامیسینی دویاردی، دویمازدی یانی؟ آمما بو اوزو گؤتوندن قیرمیزیلارداندی. دالیسی منه‌دیر. یونگول گولور. انلی کوره‌یی قیمیلداییر. یوزه یوز بو آندا او بیری اوتاغدا آنامین و او بیریسینده‌ ده باجیلاریمین سینه‌لرینده اوتوروب کی منیم سایاقلاماغیما هئچ بیریسی آییلماییر. بو چاغلاردا آداما یولداش احتیاج‌دیر. گلیب، بوجور دارقاشاییردین گؤتوندن ووروب، سالسین چؤله. الینی اوزالتسین آداما دوغرو، قالخیدسین. هئی، یولداش. منه دئین یوخ ایتین قودوران واختی یولداش آدامین ائوینده نه دارتیر؟ لاپ اولسون، نه‌یه یارار؟ بو قابیلیتلی مازالاق، اونوندا سینه‌سی اوسته بیتردی. دئییرم: «گئده، ها گئده سنله‌نم. دور، دور باس ائشییه.»
یئریندن ترپنمه‌دن اولور ایکی، اوچ، بلکه‌ده مینلر مین اؤزونه تای کؤلگه‌ یانیندان آیریلیب، بوشلانیر بیزیم ائوه. آزدان توآلئتین، اوتاقلارین، حیط‌ین، حتی یخچه‌ل قاپیسینین آچیلیب اؤرتولمه‌سی گلیر. ساعآت آلتی‌نی چالمایینجا بو سس‌لر وار و خاپدان او کؤلگه کیمی یاییقلانیر. سحر ائرکن، قارانلیق یئر اوزریندن اوزولمه‌میشدن اؤنجه، هامی یوخوندان آییلار و دار دانیشیق باشلانیر. یانی باشلانمیر ها. آنا توآلئتدن هایین آتیر باشینا.
– بو قیراغی کیم باتیریب؟
سونرا نه دئدییی آنلاشیلمازدیر. آمما ائله او گوجده، یوکسک سسله چیغیریر. یورقانین گوشه‌سینی قاتلاییرام سینه‌م اوسته. اللریمی باشیمین آلتینا قویوب، دئییرم؟ یوخ، چیغیریرام. آخی توآلئت کوریدورون لاپ دیبینده‌دیر. ال اوزوموزو‌ده اوردا یوواریق و بو چاغلاردا بیر بیریمیزه سؤز دئمه‌لی اولساق چیغیرمالی‌ییق. چیغیریرام: «ال اوزونو سودان چک.»
چیغیریر: «هن؟»
دینمیرم. دیلیمی آغزیمداکی بیر ایکی بوش دیش یئرلرینه سورتورم. بو ایش چوخ خوشوما گئدر. او بیری اوتاغدان فیدان دئییر: «سس سالمایین.»
– هن بالام، نه اولوب؟
– من اؤلوم قویون یاتیم، چوخ یورقونام.
دوروب، اوتورورام یئریمده. یورقانی آتیرام سولوما. ساغیمدان زیرشالواری گؤتوروب، چکیرم اهینیمه. آنا قاپیدا دایانیب.
– گؤرورسن؟. یئنه با…
– گؤرورسن گؤرورسن ائله‌مه کی، بیردن ایش‌دیر دا بیری تومانچاق یاتیب.
– سیچالار بئله شانسین ایچینه، سیچالار.
آغلایاراق دئییردی. اؤنجه آنا آرخاسیجا من قاچیریق قیزلارین اوتاغینا. فیدان بیزی گؤرجک دئییر: «سیچالار، سیچالار…»
ساققیزی توکوندن آیرانماییب تپیکله چکیر ملانین یانینا.
– دور باخ، باخ پوخونا.
اودا سایمادان ساغینا چؤنوب، یورقانی چکیر باشینا.
– مال‌دیر با مال.
– واللاه یورولموشام سیزین الیزدن. بو بورامیز.
دینمیر. سانیرام بورایا فیکیرله‌شیر. باخیر منه. آنلاییرام ایسته‌دییین.
– کئچ گؤرک، من یومایاجاغیم.
الیمی گؤیه آتاراق آیاغا دوروب، آشپازخانایا دوغرو گئدیرم.
– اوغول بؤیوتموشوک نه‌یه؟
دالیما دؤنمه‌دن دئییرم: «بؤیوتمه‌یه‌یدین.»
گئرچکدن آتا آنالار اوشاقلارینی نه‌یه امیزدیریرلر؟ بوندان باشقادیر کی بیر ایش دارتیب، اونون ایچینده چوبالانمایا دوشورلر یادا یوخ بیر بؤیوک حس اونلاری چکیر کؤرپه‌لییه، تانیمادیقلاری دونیانی آچیقلاماق ایسته‌ییرلر. بیر بلک اوشاغین دوداغلارین یاپیشیدیریللار دؤشلرینه. سومورماغی اؤیره‌دیلر بو کؤرپه‌یه. سونرالار بو نئچه داملا بوغازیمیزا دامان سوت اولور بؤیوتموشم. زحمت چکیبسن تانیمادیغین دونیانی تانیماق ایسته‌ییبسن. بونلار ایچیمده اولاراق یخچه‌لی آچیرام. هاییمی آتیرام باشیما: «خامانی کیم بارماقلاییب، هن؟ من بیلمه‌رم. گتیریب، قویارسیز یئرینه.»
یخچه‌ل قاپیسینی چیرپیرام. آنا دالیمدادیر.
– اوشاقدا باخ هیرسه. دلی شئیطان دئییر قوی چیخ گئت، جانینی قورتار.
قورتاردا. نه‌یه دؤزورسن بئله ناتاراز اؤولادا. بیلیرسن سئویریک و بونو آنلایان مینر آدامی. یخچه‌لین قاباغیندا اوتوروب، اوپئنه دایانیرام. بئلیمی تئزجه آیریرام اوندان. سئومیرم یوخونون ایستی‌لی‌یی چیخسین جانیمدان.
– کاشی اوسته اوتورما.
گلیب، دورور دیبیمده. باخیر اوزومه.
– بالامسان دور. ناز بالام‌دیر.
ملان دا آییلیب. گؤزو ایلیقلی تپیلیر آنانین دیبینه.
– بیز سنه تای دئییلیک کی، دور دا.
ائله‌بیل آدامدان زاتدان دئییلم من. «بیز سنه تای دئییلیک کی»، دیل دوداغیمدا یانسی‌لایاراق گئدیرم توآلئته دوغرو. قاپینی آچیرام. سویلا سیناییرام، هئچ ائتکیسی یوخ. برکیمیش بیر شئی‌دیر. بورانین سیرامیکلرینه باخمایاراق ائله اون ایل اؤنجه‌سینه تای‌دیر. یانی بونون تایی بیتردی عینی یئرده و بابام سویلا سیناردی. آخیردا اوستونو پارچایلا باسدیراردی. اوف، او گونلر بئله دئییل‌دی کی، گؤستریجی بارماق، اورتا بارماغا یاپیشان کیمی ایدیک بیز. تیلویزیونا بیر تزه فیلم گلمیشدی. بیر آی ایدی گئجه گوندوز دئییردی: «قودزیلا گیرجک.» فیدانین بویو منیم قاریشلاریملا سگگیز، ملان‌دا یوخویدو ذاتن. من اؤزوم بابانین قاریشلاریلا ایکی یاریمی دوغروتموشدوم. دئییردیلر کیشی اولموشام. بابا اویان بویانا گئدیردی. برکیمیشله گوله‌شیردی اؤز دئدیی کیمی. معمار گتیردی. برکیمیشین اوستوندن سیرامیک دوزدوردو. آمما چوخ سیمیتن چیخدی او. سیرامیکی پاتلادیب، گؤیردی. ائله او گون بابا اعتراف ائتدی. گوله‌رک دئدی: «بو ده‌ده‌مین برکیمیشیدیر.» سونرا سیرامیکی او برکیمیشله بیرلیکده قازیب، آییردی. الینه آلیب، گئتدی ائشییه. داها قاییتمادی. دئمک میللتی ییغمیشدی باشینا، برکیمیشی گؤرسه‌درک باغیرمیشدی: «باخین، بو بیزم ده‌ده‌میزین برکیمیشیدیر. ایندییه‌دک گیزلتسمده یالنیش بیر ایش گؤرموشم. ایندی گوونیرم اونا.»
باش تاپمایان کیمی‌سی گولموشدو. کیمی‌سی‌ده دئمیشدی: «باخ اوره‌یه.» آمما بیریسی قاباغا یئریمیشدی. بابا توکلرینی ساغدان آیریب گتیرردی سولا اورتاداکی دازلیغی گیزلتسین. دئمیشدی: «داز گئده، بیزیم بابالار سیچمازدیلار.» او نئچه دنه توکلریندن یاپیشیب، سوروموشدو اونو. سونرا قودزیلا گلدی، بابانی آپاردی. یانی آنا بئله دئدی. بیز قورخدوق. بیرلیکده گئتدیک توآلئته. بیر بیریمیزین پوخونو گؤر‌رک یودوق گئتدی. آمما بؤیوکلوک چوخ ازینج‌دیر. اوتانیریق بیر بیریمیزدن. پوخلاریمیز گیزلی‌ده قالیب برکیییر و من بو برکیمیشله گوله‌شیرم. یووا بیلمیرم. یالنیز اوستونه اؤرتوک سالیب، گیزله‌دیرم. دهلیزه چیخاراق سسله‌ییرم: «آیاغیزی قویمایین ها اوستونه.»
ملان گئدیر اوزونو یووسون. منده گئدیرم اوتاغیما پال پالتاریمی ده‌ییشیب گئدم چؤله.
2.
هاوا آلا قارانلیق‌دیر. او اوزاقلاردا بیر نئچه مور داغ وار. هئچ زامان آدلارینی بیلمه میشم. بیر یولدا آنادان سوروشدوم. «آدینی، بیلمیرم» دئدی. بو آدسیز داغلارین اؤته‌سیندکی بولوتلار قیزارمیش کیمی گؤرسه‌نیر و آی اونلاردان لاپ اوسته بیر روشول کیمی کاس‌دیر. بو روشولون کیشی‌لییندن دام دووارین دیبی بیر پرده بویانلاردان قارانلیق اولوب. ائله بو قارانلیقلارین بیریندن او یئمیشان آغاجینین کؤلگه‌سی دوشدو دالیمجا. بیلمیرم هاچاندان دالیمجادیر. مومکوندور‌ده دوز قاپیمیزدان یادا آز سونراسی «شوکور قصاب»‌دان «گرو»‌یه دؤنه‌ندن بری منی گؤرموشدو و اوجور بوداقلارینی تیتره‌ده تیتره‌ده من آددیم آتدیقجا منله برابر یئریییر. قاچاندا اودا قاچیر. حتی بو قاچا قاچدا یئمیشانلارینین بیری قوپدو. یئرده دیویرلانیب، اوزاقلاشدی. بیر آن دوردوم. اوزاقلاشان یئمیشانین کؤلگه‌سینه باخدیم. بیر مئتر گؤیه قالخدی و گؤیدکی روشولون ایشیغی اونو اودوب، یاییقلاندیردی. اودقونورام. یئمیشان کؤلگه‌سینی سوزرک ایشیقلی چاغلارینی تصور ائدیرم. «اسرافیل» کوکه‌چینین تندیر ایشیغی ساچمیر ائشییه. ایشیقلی چاغلار ساچماز ذاتن. آمما ایندی یاپما گونو اولمادان بو ایشیق یوخدور. بونون دیبینده بیر کیچیک باغچا وار. من و بوتون محلله اوشاقلاری بوتون آغاجلارینین دیبینی سووارمیشیق. اول ایکی سرو دالیسی بیر یئکه توت و ایکی قوش دیلی. هامیسی گؤنو قالین‌دیر. بو ایکی تزه اکیلمیش‌دن سونرا. آدلارینی بیلمیرم. محرم اکدی بونلاری، اوغلو اسرافیل اؤلنده. ساققالی بیر کیشی‌یه یاخینلاشیرام.
– بونلار ندی اکیرسن؟
ایشیندن باش آییرمادان دئییر: «قوی چیخ گئت ایشینه.»
– قاپما، گئدیرم دا.
گئدیرم و یئمیشان کؤلگه‌سی دؤزمه‌لی‌دیر «گرو» آغزینداکی سنگه‌چی‌دن چیخام. بو عباس‌دا چوخ سارساقدی. نئچه ایل‌دیر بو زامان گلیرم بورا. همیشه‌ده خیردا یوخوم. مین‌لیک وئریرم. دئییر: «نئچه دنه؟» فیروز اولسایدی بیلیردی ایکی دنه. دینمیرم. قاش قاباغینی تؤکور الینده‌کی توخمالارا سپسین سنگه‌یه. یانی بیر شاطیر همیشه هیرسین سالار قوللارینا، کوره‌یی اوتورر تندیرین ایچینه. سونرا هئچ کیم بیلمه‌یه‌جک اوره‌یینه دوشه‌ن چؤرک عباسین قولونداکی هیرسیدیر. عباس اولورسا اولسون یادا فیروز، هئچ فرق ائدمه‌ییر. بورانین بوتون سنگه‌چیلری هیرسلیدیلر، مرندلی‌دیلر و آتا بابالارینین برکیمیشینی دولدوروبلار قوللارینا. عباس بو یوغون قوللارین یییه‌سی الینی تندیردن چیخاتمامیشدان اؤنجه اوزون تخته‌سینی اوزالدیب ایچری. چؤرکلری چکیب یاخینلیق، بیلیر بوروشته‌سین سئورم.
اللرینی چکیر ائشییه. سنگه‌لری گتیره گتیره داشلارین آریدیر. مین یول دئییب، یئنه دئییر: «بونلارین بیری گئتسه ائوه، آدامین ائوی ییخیلار.» باخیر منه. سنگه‌لری تاخیر میخا. یانی ییخیلماز ها، ائله بو عباس گلر قاپییا، دئیه‌ر: «داشیمی وئر.» باخار الیمده‌کی خامایا.
– بونو وئر اونون یئرینه.
خامانی بورایا گلمه‌میشدن اؤنجه بؤیور باققال‌دان آلدیم. سنگه‌لری سالیرام قولوم اوسته. عینی الیمده خامانی ساخلاییرام. آغزینی آچیب بارماقلاییرام. هاوا بیر پرده آیدینلاشیب آمما هله‌ده قارانلیق وار. یئمیشان آغاجینین کؤلگه‌سی‌ده باشین آلیب بوداقلارینین آراسینا. بیر شئیه دالان کیمی گؤرسه‌نیر. منی گؤرجک دورور. برابر یئریییریک. بیر آن گؤزوم ساتاشیر بیر کرشابلی ائرککه. بئله گؤنو قالین آروادلار کرشاب اؤرتسه‌لرده، له‌یه‌نده اسگی یوسالاردا بیر ائرککدیلر او گوبود بیغلی اوزله. یئمیشان آغاجی یاییقلانیب. آختاریرام اونو. شوبهه‌له‌نیرم بوتون قارشیمدان کئچن آداملارا، منله برابر یئرییه‌ن مدرسه اوشاقلارینا، اوزو قارا نئفچی‌یه. آنجاق اونون قیریقلیغی منه بلله‌نیب. دوشور خاما قوتوسونون دیبینه یادا سنگه‌لرین آلتیندا قولوم اوسته. بلکه‌ده گیریر خامانین ایچینه. منده بارماقلایاراق اودورام اونو. قوللاریم یوغونلاییر. الیمی سالیرام جیبیمه، آچاری چیخاریرام. چوخ یاواش قاپینی آچیرام. هاوا آیدینلاشماییب هله. باخیرام کردی‌یه. مئیوه‌سیز یئمیشان آغاجیندان دیسکینیرم. دهلیز قاپیسینی آچیب ایچری گیریرم. ائویمیزین عجیبه تیکیشی وار. دهلیز قاپیسینی آچار کن گیریرسن آشپازخانایا، یخچه‌لی گؤرورسن، قاپیسینی آچیرام. خامانی قویورام کره یئرینه. بؤرکومو چیخاریب، الیمده ساخلاییرام. اوتاق قاپیسینی آچیرام. بیر شیریق ایشیق آشپازخانا لامپاسیندان ساچیر اوتاغا و من او زیرپی کؤلگه‌نی گؤرورم. اوزانیب یئریمده. یاخینلاشیرام اونا. خیرتله‌ییندن یاپیشیرام.
دئییرم: «دور یئریمدن.»
باشینی زینه زینه قالخیدیر. الیمی اوزونه دایاییب، باشینی باسیرام یاستیغا. اوتورورام سینه‌سینده. دئییرم: «آییل، آییل.» فیکیرله‌شیرم آییلماغا. سایاقلایان کیمی‌دیر. دئدییی‌نی قانمیرام. بلکه‌ده کؤلگه‌لر بئله دانیشار. هیرسیمدن گولورم. انلی کور‌ییمین قیمیلداماسینی حس ائدیرم. دوشورم دیبینه. قانیم جوشور اونا، بوینونو قوجاقلاییرام. قوجاقلاشاراق آییلیر. منه باخیب، گولومسه‌ییر، منده. یاییقلانیر او. منده فیکیرله‌شیرم او برکیمیشی سیرامیکله بیرلیکده چیخاریب، آپارام کردیده یئمیشان آغاجینین دیبینده قویلایام. بلکه‌ده آپارمادیم.

سون
11/۳/۸۷