بئش قجله
رقیه کبیری
دئدی: «بویون سحردن بئش دنه قجله مندن أل چکمیرلر. چؤلده هارا گئدیرم باشیمین اوستونده فیرلانیب، قاریلداییرلار.»
دئدیم: «سیز کی طی‌الارض ائلییه بیلرسیز، بو قجله‌لرین دیلیندن باش تاپمیرسیز؟»
دئدی: «مه‌یر من سولیمان پیقمبرم قورد- قوشون دیلیندن باش تاپیم! بیرده طی‌الارض ائله‌مک نمنه‌دی کی؟!»
دئدیم: «منه ده اؤرگه‌دین داااا»
دئدی: «قجله دیلینی؟»
دئدیم: «طی‌الارضی»
آرتیردی: «گئنه آلا قارقانین دیلینی اؤیرنسن بیر سؤز، قجله گیج اولار. ائله یئرده یووا قورار کی، بیر قاریش بویوندا اوشاغین دا ألی یوواسینا چاتار. بولوسن دا هر کیم قجله بئینی یئسه، سفئه‌له‌یر. آمما آلا قارقا هم پاخیل، هم ناموسلو، هم ده هوشلو- باشلی بیر قوشدی.»
دئدیم: «آخی آلا قارقا نه بولور ناموس یانی نمنه؟ مگر آدامدی آرواد- اوشاغینا ناموس لقبی وئرسین؟! »
دئدی: سن بیلمیرسن، بیلر! قولاق آس دئییم نئجه بیلر. گونلرین بیر گونو دجل بیر اوشاق گؤیرچین یومورتاسینی آپاریب قویور آلا قارقانین یومورتالارینین یانینا. یومورتالار چیرتلاییب، سیناندان سونرا قارقالار گؤرورولر دیشی قارقانین آلتیندان بیر گؤیرچین چیخدی. دیشی یوواسیندان گؤیه اوچاندا، ائرکک قارقالار گؤیده او قدر دیشینی دیمدیک‌له‌ییب، قانادلارینی چکیرلر کی، آخیردا دیشی قارقا گؤیدن یئره دوشوب، اؤلور.»
دئدیم: «دئمه‌لی آلا قارقالارین قانونوندا دا داش‌قالاق مجازاتی وار ایمیش!»
ألینی قولاغینین دالینا قویوب، منه طرف أییلیب، دئدی: «داش نمنه؟»
دئدیم: «داش‌قالاق، سنگسار!»
دئدی: «ههههه…او قدیمده قالدی.»
دئدیم: «بئش- اون ایل قاباق کی قدیم دئییل!»
دئدی: «ایندی یئرینه جرثقیل گلیب قیزیم، آمما آلاقارقالارین قانونو قاناد یولماقدی.»
دئدیم: «ههههههن، ایندی یادیما دوشور. بیر یئرده اوخوموشام بیر زامانلار خانیملاری مجازات ائله‌ینده هر کس گلیب اونون ساچیندان بیر تئل چکرمیش.»
دئدی: «هه، اونون کیمی بیر شئ. آمما شرط باغلاییرام ایندی‌یه جن جوفتونه گؤره اؤزونو اؤلدورن قوش گؤرمه‌میسن.»
دئدیم: «قوشلاردا ائشیتمه‌میشم آمما آداملاردا ائشیتمیشم. هندوستان اؤلکه‌سینین «ساتی» طایفاسی خانیملاری دا اؤلن ارلری ایله بیرلیکده یاندیرارلار. آمما مه‌یر آلا قارقا آدامدی بئله شئ‌لری هوش ائله‌سین؟»
دئدی: «یوووو، سن دیین لئیلک‌دی. قولاق آس سنه لئیلک‌لردن دئییم. لئیلک‌لر بیربیرلرینه چوخ وفادار اولارلار. گونلرین بیر گونونده لئیلک‌لرین کؤچ واختی کندیمیزین جماعاتی ناخوشلامیش بیر دیشی لئیله‌یی قویمادیلار کؤچسون. کندلی‌لریمیزین بیریسی اونو اؤز ائوینده تیمار ائله‌دی، یئدیریب، ایچیرتدی تا کی کؤچموش لئیلک‌لرین قاییتماق واختی گلیب چاتدی. ساغلیغینا قوووشان لئیلک هامینین گؤزونون قاباغیندا اوچوب گئتدی یوواسیندا جوفتونو گؤزله‌دی. لئیلک‌لر قاییداندا گؤردوک بو دیشینین جوفتو بیر آیری دیشی ایله قاییدیب. گؤزون پیس گون گؤرمه‌سین؛ دیشی لئیلک ائله کی گؤردو ائرکک اونون یئرینه بیر آیری دیشی توتوب، یووادان اوچدو… اوچدو… اوچدو… خئیلک یئردن فاصیله آچاندان سونرا بیردن بیره یئره ساری اوچوب، تپه‌سی یئره ده‌ییب، اؤلدو.»
دئدیم: «یانی وفادارلیق قانونو دیشینین اؤلومونه سبب اولدو؟»
دئدی: «قوش نه بولور قانون ندی؟ آدام بولور کی قوش دا بولسون؟»
دئدیم: «بو زامانین جوانلار ئله بیر ایشه دئییرلر گؤزه گلمه‌ین خشونت.»
دئدی: «نه خشونتی؟! بَه سن دئیسن نئجه ائله‌سین؟ ائرکک لئیلک آلتی آی دیشی‌سیز یاشاسین؟ آدام یاشییا بولمور، لئیلک هاردان یاشاسین؟ بیر ده کی ائرکک لئیلک هارادان بیلردی دیشیسی اؤلوب یا قالیب؟!»
دئدیم: «اگر کندده قالمیش دیشی، بیر آیری ائرکک توتسایدی نئجه؟ او زامان ائرکک اؤزونو گؤیدن یئره چیرپاردی؟»
بیراز فیکره دالیب دئدی: «آدامین گرک آلتینجی عاغلی اولسون کی سنین بو سوالیوا جواب تاپسین.»
دئدیم: سیزی بولمورم، منه بیر عاغیل دا کفایت ائلر. آمما دئمه‌دیز قجله‌لر نه دئییرلر؟»
بارماغینی باغین ییخیق دیوارینا ساری توتوب دئدی: «بولمورم کی، گؤروسن؟ بئش دنه‌دیلر. ایکی دیشی، ایکی ائرکک. بئشینجیسی تک دی.»
دئدیم: «اولماسا بیر دفه ده قجله‌لرین ذهن‌لرینه طی‌الارض ائله‌یین بلکه نه دئدیکلرینی باشا دوشدوز دا.»
دئدی: «قجله بد یومن اولار. بلکه بد خبر گتیریب؟»
دئدیم: «اولمویا خبری قویونون قمیش‌لریندن ائشیدیب؟»
دئدی: «نه قویوسو؟ نه قمیشی؟ قجله‌دن قمیشه نه دخلی؟»
دئدیم: «اسکندرین بوینوزلو اولدوغونو هارای چکن قمیش‌لری دئییرم داااا.»
بیر آزجا توموخوب، سونرا قاه‌قاه چکیب اوزاقلاشدی. باغین ییخیق دیوارینین اوستونده اوتورموش بئش قجله بیرلیکده قاناد آچیب، اونا ساری اوچدولار.
۹۶٫۳٫۳
