ایهیم!… باشلاندی!
رقیه کبیری
« شکیلی بیچیمیندن آییرماق نه دی کی؟ آییریب، اویانادا کئچه رم. هله کوکلا تئاتری* کیمی ایپدن آسلاییب، نئجه ایسته‌سم، الیمده ده اوینادارام!»
راوینین شیلتاقلیغی توتوب. فرقلی بیر حیکایه یازماغی گلیر. گاهدان موراویانین طرزی کیمی،گونده‌لیک حیاتین آخیمیندا، جینسیت دن آسیلی اولان دوشونجه‌لره، اؤزوندن اؤزگه‌لشمه قونولارینا توخونماغی گلیر. بلکه‌ده نیشانه شناس، امبرتو اکونون بائودولینا رمانی کیمی باشلانیشدا کاراکترین دیلیندن یازیلیمش بول- بول املایی غلط‌لرله یازسین دئیه، دوشونور. نه ده اولسا منیم اون آلتی یاشلی کاراکترلریم بائودولینایلا یاشیددیلار. هانریش بُل ون تلخه‌ییندن ده کئچه بیلیمر. اونون کیمی روایت ائده بیلسه‌ایدی، اؤزونو راوی‌لرین راویسی آدلاندیرا بیلردی. اما من بیر یازیچی اولاراق بعضن راوی‌ایله راضیلاشا بیلیمرم. بوراسی نه ایتالیا، نه ده آلمان اؤلکه‌سی‌دیر. بو مکان آذربایجانین اوره‌یینده چیرپینان مکان‌دیر. بیر باخیسان، ارگ هله ده سینمیش بئلی‌ایله دایانیب. تاریخی گونلری یانسیدان تربیت کیتابخاناسی اونونلا اوز- اوزه، گؤز- گؤزه باخیر. دردلری دئشمک قصدیم یوخدور. ویترینینده سیرایلا دوزولموش، اوخومانماغی گؤزله‌ین کیتابلاردان هئچ سؤز آچمیرام. آلمانلی لارین تیکدییی ساعات بیناسی هله ده دیم- دیک یئرینده دایایبب. یانمیش کیتابلارین سیس- دومان خاطیره سی، بعضن ساعاتین عقربه‌لرینی ائله اویودور کی، آی‌لار سورور، هله عقربه‌لر یوخودان آییلا بیلمیرلر. گؤی مسجیدی پاساژلار چئوره‌له‌سه‌ده، اونون کناریندا کی ۴۰۰۰ ایل قدمتی تمثیل ائدن مزارلار هله ده گؤزدن ایتیله‌سی دئییل.
خاسا بئیینلی راوینین بئینینه باتمیر کی، من گونه‌باخانلار شهریندن گلمیشم. تبریزده، عئینالی اته‌یینده،گُسل اوستونده تیکیلمیش بیر آپارتماندا اَیلشیرم. نه ایتالیانین حال- هاواسین آنلاییرام، نه ده موراویایلا، اکونون طرزینده یازاماغی باجاریرام. اؤزومو اودا- کؤزه وورسام دا، روایت قلمیم، هانریش بُل قلمی اولا بیلمز. گل ده بو سؤزلری یئددی رنگه چالار راویمه قبول ائتدیر. دینله‌میر کی، دینله‌میر! شکیل لری بیچیمیندن آییرا بیلرم، دئییر.
ساعاتلاردیر اوتوروب، ایکی معصوم شکیله گؤز تیکمیشم. او قدر بکر، او قدر دوغال باخیشلاری وار کی، « بو معصومیته هئچ حیکایه یازماق اولماز» دئییرم. هفته خیال راوینین الیندن بئزمیشم. آز قالیرام ،اونون قولاغیندان توتوب، حیکایه‌دن ائشییه آتیم. باشقا بیر راوی تاپا بیلمه‌سم ده، اؤزوم کئچیب اونون یئرینده ایله‌شه رم. نه ده اولسا اوشاقلیقلاریم ناغیل دینله‌مک‌له کئچیب. ملیک محمدین کسیلمیش، اوستونه دوز سپیلمیش بارماغی یوخودا اوره‌ییمی آجیشدیریب. گئجه‌لر قمر وزیرین خیالی‌ایله یاتمیشام، شمس وزیرین فیکیر‌ایله گوندوزه گؤز آچمیشام. مدرسه‌دن دؤندویومده ساکین دربندلرده، مادر فولادزره آز قالیب کؤلگه‌می یاخالاسین. ایندی‌نین ایندیسی،یاشامیمی شوشه‌دن نازیک، اینجه سؤزلرین ایچینده توتموشام. هله‌ده دئولرین الینده سینماسیندان قورخورام.
من حیکایه یابانجیسی دئییلیم کی! روای‌لیک نه دیر کی؟ اوچ- بئش کاراکتری یان- یانا دوزوب، اونلارین آغزینا نه ایسته‌سن قویوب، دیللریندن نه ایسته‌سن دینله‌یه بیلرسن. اما منیم راویم کؤنزدی. بیر سوژه بئینینه باتدیغیندا، دونیانین اوستا جراح‌لاری بئله اونو بئینیندن چیخارا بیلمز، هله قالسین منیم کیمی اوزو یوموشاق یازیچی اولسون. ایکی آیاغین بیر باشماغا تپیب، ایکی جینسیت‌دن، ایکی شکیلی، ایکی گون بیر یئرده قوناقلاندیریب، اونلاری ایزله‌مه‌یی گلیر. بیر-بیرلرینه نئجه، نه تَهَر داوراندیقلاریندان حیکایه یازماق ایسته‌ییر. چاره سیز قالمیشام. نه دئیه بیلرم کی!
منیم معصوم شکیل لریم، ایللر بویو اونودولموش آلبوم دان تانیمادیقلاری بیر مکانا یول آزیبلار. جغرافیاسیز بیر یئرده قاپیسیز بیر مکان‌دی. دؤرد دیواری وار یوخسا ایکی دیواری، بللی دئییل. ایکی شکیل. آغ- قارا، اون آلتی یاشلی؛ آلا گؤز ایله، قاراقاباق…
آلا گؤز، هؤروکلرینی یئنی‌جه آچمیش، قیوریم ساچلاری ایکی طرفیندن سینه‌سینه دوغرو شلاله‌لنمیش بیر قیز. گؤزلری خمار دئییل. هئچ شاعیرین غزل قایناغی اولماییب. دوداقلارینین رنگی، هئچ شعره بزک وئرمه‌ییب. باخیشی اورکک مارالین باخیشی دی. قاراقاباعین دوداغینین اوستونده سئیرک گؤیرتی، غرورولو ، استرس لی باخیشلاری اوزاقلارا باخیر. راوی فیکیره دالیب. چالیشیر شکیل لری بیچیم لریندن آییرسین. ساپدان آسیلمیش قولچاق کیمی اونلارین دویغولارین نماییشه قویسون. منسه دیلیمی دیشیمده سیخیرام. بو قونودا راوی یه هئچ بیر یول گؤستره‌میه‌جه‌ییمه قرارلییام. راوی چاره سیز قالیب. منیم اوره‌ییمه سانکی سرین سو سپیرلر. بیلیرم؛ شکیل لری هئچ کیم بیچیمیندن آییرا بیلمز”. راحات اوتورا بیلیمرم. زهر دیلیم‌له راوینی سانجیم، دئییرم :« فیکر ائله سین به لیلی مجنون یازاجاخسان! یوخسا شیرین له فرهادی؟»
روای منیم سؤزومو ائشیتمه‌میش کیمی گؤزونو اؤنونده کی صحیفه‌یه تیکیب. اوجا سس‌له باغیریرام:
«خبرین وار هانسی یوز ایلده ییخ؟»
منه قولاق وئرمیر. سؤزوم هئچ دخلینه دئییل. آلا گؤزله، قاراقاباغین شکیل‌لرینده، ایتیب، باتیب، سانکی. راوینین اوزنه ساری اَییلیرم. شکیل‌لره باخماغینا مانع اولورام:« ۲۰۱۳ ده ییخ هااااا…»
راوی آغزین اَییب، تمسخرله منیم سؤزلریمی اؤزومه قایتاریر:« ۲۰۱۳ ده….۲۰۱۳ ده…بیلیرم دا… دئییرسن به من نظامی یم؟ من کیم اولارام کی، فرهادلا -شیرینی یازیم؟! باخ گؤر بو شکیل لرده، سن تئشه گؤرورسن یا قایا ؟؟؟»
عصبی حالدا اونون باشینا باغیریرام:« بو معصوم شکیل لردن ال چک!».
آلا گؤزله، قارا قاباغین باخیشلارینین معصومیتی اوره‌ییمی تیتره‌دیر. شکیللری راوی‌یه گؤستردییمه پئشمانام. حیکایه اوچون اونلارین معصومیتیندن فایدالاندیغیما، اؤزومو گوناهکار حیس ائدیرم. بیر داها راوی‌یه اوز توتورام: « بوش وئر بو حیکایه نی. گل باهالیقدان، دلاردان، نفت دن یازاق. اصلا سن هر نه ایسته سن یازاق. آنجاق بو شکیللری بوشلا. سؤزلر، بوایکی معصومیتی تصویره چکه بیلمز!»
روای ترسه- ترسه منه باخیر:«معصومیت؟ کیم دئییر من معصومیت دن یازاجاغام؟ اؤزون دئدین ها ۲۰۱۳ ده‌ییخ!»
ائشیتدیغیم سؤز، اورییمه قورخو سالیر. بئله اوزو قیرمیزی، دیل اوزون راوی یه هئچ راستلامامیشدیم:« به ندن یازاجاقسان؟»
راوی گؤزونو گؤزومه زیلله‌ییب« دؤز!» دئییر.
نه ائده‌جه‌ییمی بیلمیرم .آزقالیر حیکایه‌نین فایلینی یئرلی- دیب لی کامپیوتریمدن سیلیم. بلکه کاراکترلرین معصومیتدن، راوینین خاسا خیاللاریندان، منی ایچینه چکن نوستالژیادان یاخامی قورتاریم .
حیکایه نی بوراخیب، اؤز فیکیر- خیالمدا دولاشیرام. راوینین سئوینجک سسی منی اؤزومه گتیریر: « ایهیم!… باشلاندی»
قاراقاباق یئرینده قیمیلدانیب، آلا گؤزه ساری دؤندو. آلا گؤز اؤزونو بیلمه‌مزلییه وورسادا، گؤز آلتی اونو سوزدو. منسه ال- قولوم سوستالدی. راوینین آرخاسیندان بویلانیب، اونلارا باخدیم.
آلا گؤز باشینی یوخاری قالدیردی. قاراقاباغا باخیب، کوسه‌ین قیزلار کیمی دوداقلارین بوزدو. قارا قاباغین دوداغی قاچدی.
گؤردوکلریمه اینانا بیلمه‌دیم. یئنه ده راوینین باشینا باغیردیم: « اونلاری هیپنوتیزم ائله دین؟ »…
راوی سانکی نه دئدییمی ائشیتمیر. سایماز یانا اؤز ایشینده دی. منی یازیچی دئییل، آدام حسابینا بئله قویمور. گؤزلری گولور. قاراقاباغین شکیلی آیاق توتوب، آستا- آستا آلا گؤزون شکیلینه یاخینلاشیر. اونون اؤنونده دایانیر. گولور. آلا گؤز اورکک باخیشلارین اونون گؤزوندن قاچیرا بیلیمر. اوتانقاچ – اونانقاچ گولور. باخیشلارین یئره تیکیر. قارا قاباق الینی اونا ساری اوزالدیر…
راوی آز قالیر سئوینجکدن قانادلانیب، اوچسون. منسه آلا گؤزله قاراقاباغین معصومیتینه توخونماغا تحملم یوخدور. هله قالسین کی توخونان شخص حیکایه‌مین راویسی اولسون. دلی کیمی باغیریرام:«شکیللر بیچیمیندن آیریلا بیلمز»…
راوینین قولوندان یاپیشیب، حیکایه‌مین قاپیسین آچیب، اونو ائشییه سالیرام…
*کوکلا تئاتری: خیمه شب بازی
۱۳۹۱.۱۱.۱۴
