حئکایه‌میزین یازیلماسی بیر طرفه، اوخونوب تنقید اولماسی بیر طرفه. ادبیّاتیمیزا او جومله‌‌دن حئکایه‌میزه قانی سویوقلوق‌لا باخمامیز، آجی بیر گرچک کیمی همیشه بوغازیمیزدا گؤینه‌ییر.
1392 ده نشر اولان «ایچیمده‌کی قیز» کیتابینی اون ایل‌دن سونرا اوخوماغیم، بو قانی سویوقلوق‌لارین بیر نیشانه‌سی‌دیر. چوخلو حئکایه‌لر یازاری، خانم «رقیه کبیری»نین بو حئکایه توپلوسونون اوّل حئکایه‌سینی نئچه ایل بوندان اؤنجه اوخودوم، سونرا بیلمه‌دیم نئجه اولدو او کیتابی، باشقا کیتاب‌لارین آراسیندا ایتیردیم، آما بو گون «ایچیمده‌کی قیز»ی بیر داها تاپدیم، اوخودوم و اوچونجو حئکایه‌ده نئچه ساعت مکث ائدیب قالدیم.
اوچونجو حئکایه‌نین آدی «ماوایل»دیر. ماوایل مزاح باخیشلی بیر قورغو ایله یارانیب و اونو دا یازیجی اؤزو یاراتمیش. «موبایل» و «ماوال» سؤزجوک‌لری‌نین ترکیبیندن. البته بونو راوی‌نین یئنی یئتمه اوغلو بیان ائدیر:
«هر نه‌یین همراهین گؤرموشدوک، ماوال‌دان سونرا [سووای]». (ص ۱۷) بو سؤزو ائشیدن ائو آتاسی پیققیلداییب دئییر:
«دوغرودان گؤر نه یاخینلیق‌لاری وار، موبایل، ماوال!» (ص ۱۷)
ماوایل، شهرین اورتا طبقه‌سینه عاید بیر عائله‌‌نین بیر هفته‌لیک سوزولموش و آرینمیش لحظه‌لرینی احتوا ائدیر. راوی بیر قادین‌دیر و یوخاری احتمال‌لا ائله یازار اؤزودور. راوی بو نیسگیللی و رئال حئکایه‌ده مزاحلی و طنز مایالی صحنه‌‌لری، حادثه‌‌لری و دانیشیقلاری اوخوجونون گؤزو اؤنونده جانلاندیریر.
راوی تخمیناً ییرمی گون مریضخانادا قالمیش و باغیرساق عملیّاتی گئچیرمیش. بیزده باغیرساغین اؤزو و اونا عاید اولان فولکلور، طنز و چئشیدلی مزاح‌لارلا تمثیلله‌نر. راوی‌نین باغیرساغی توتولوب و مریضخانادا حکیم اونا دئییر:
«سنین باغیرساغی‌نین یولو ائله دولوب تیخانمیشدی کی، دولایی یول آچدیق!» (ص ۱۸)
جراح‌لیق‌دان سونرا بیر کیسه راوی‌نین باغیرساغینا علاوه اولونوب و اونون یانیندا بیر نامحرم غریبه کیمی مدت‌لر دولانماغا و یاشاماغا مجبور ائدیلیر. راوی او کیسه‌نی داشییا- داشییا اؤزونو جمدک کیمی قوخولو حسّ ائدیر. بو کیسه، حیاتین اصلینه و آری- دوروسونا یوکلنمیش مضافات و مزاحم اینانج‌لاری، ایده‌لری، تعصّب‌لری، یئییب- ایچمه‌لری و نهایت‌ده مزخرفاتی (=غیرضروری و باش آللادان نسنه‌لری) تمثیل ائده بیلر.
راوی بیر قادین‌دیر و قادینلیق حسّلرینی، هیجان‌لارینی، نیسگیللرینی و وسواسلارینی دوزگونجه‌سینه روایت ائتمک گوجونه مالک‌دیر. یاری مدرن و یاری سنّتی ائوین نظافتی، نظمی و مطبخین دوزه‌لینیشی قادینا باغلی‌دیر و بو اؤزو آسیلی بیر وضعیت‌ین دوام ائتدیگینی گؤسته‌ریر. پنجره‌نین توز- تورپاقلی قالماسی، ائولی قادینی بئزیکدیریر. ائوده ار و اوشاق هر کیم اؤز ایش- عملی‌نین پئشینده‌دیر. ائو بیر صاحابسیز کیمی اؤز حالینا بوراخیلمیش.
بو حئکایه‌ده بیزیم راویمیز، بیر یازار و کیتاب اوخویان‌دیر. آما بئله بیر دوروم‌دا کیتاب‌خانادان دا کیتاب گؤتوروب، اوخویا بیلمیر. آخی جسمانی بیر مریضلیک، بوتون نظمی، یعنی ایچری و دیشاری توختاخلیغی اوندان آلمیش. بو دوروم اونون حیات یولداشینا و یولداشلیقلارینا دا منفی اثرلر بوراخمیش. اونلار قوشا یاتیب حتی اؤپوشمکدن ده محروم اولورلار. راوی هرگون پنجره‌دن باخیر و دؤش‌سوز قونشو قادینی گؤرور. او دا مریض اولوب دؤش‌لرینی الدن وئرمیش بیر قادین‌دیر. راوی او قادین‌لا همذات پندارلیق ائده بیلیر، او قادین مریضلیک‌دن سونرا حیاتا قاییدیب و نرمال و عادی یاشاییشینی الده ائتمک ایسته‌ییر. گؤی گؤیرنتی آلیر گتیریر، گول‌لری قوجاقلاییر و راوی اونا باخاراق، اؤز حیاتینی سئویر و مثبت حسّ‌لرله یاتاغینا گئدیر.
راوی‌نین بؤیروندن آسلاندیغی کیسه حیاتی‌نین گئرچک‌لری کیمی اونو هله‌لیک راحات بوراخماق ایسته‌میر. حیاتینی قورخولو و ایرگنج گئرچک‌لری‌نین سمبولو اولان بو کیسه، شیرینلیگی و رؤیالاری پوزان بیر طفیلی و مزاحم‌دیر.
بیر گون راوی گوزگو قاباغیندا دایانیر و اؤزونو بیر قادین کیمی حسّ ائدیر. سورمه‌له‌نیم دئیه، قارا مدادی گؤزونه چکمک ایسته‌ییر. بیردن او آجی و چیرکین گرچک اونو اؤزونه قایتاریر. «باغیرساغیم غفیل‌دن کیسه‌نین ایچینه بوشالیر. بیر آنلیق اولسا بئله سووخا کیسه‌نی اونوتموشدوم. (ص ۲۲)
ماوایل، یئنی اینسانین و شهر حیاتی‌نین سیمگه‌سی‌دیر. قادینین آپارتماندا تک بوراخیلماسی، ار و اوشاق‌لاری‌نین اؤز باشینا فیرلانمالاری، ائوین تؤر- تؤکونتو اولماسی، اوغلان تومانی‌نین مبل اوستونده قالماسی، دؤش‌سوز قونشو قادینین بلکه ده حیاتا صُنعی اومید باغلاماسی، شوشه‌لرین توز- تورپاغی اوزه‌رینده ماوایل یازیلماسی، مطبخ‌ده و هر شئیین یئر به یئر و ترسه دوشمه‌سی، راوی دئمه‌لی «یئتیمه وای- وای دئین چوخ اولار، چؤرک وئرن آز» مثلی ایله تمثیل‌له‌نیر.
ماوایل، پست مدرن باخیمدان، پست مدرن شرایط‌ده واقع اولان آپارتمانی و اونون ساکن‌لرینی، اَتومیزه اولموشکن، یئنی، باشقا و البته مبهم بیر حیات‌لا قارشی قارشییا یؤنلدیر. سنّتی بیر عائله‌ده یا مدرن‌دن اؤنجه شرایط‌ده، مریض بیر اینسانین باشی شولوق اولارمیش. حتی بئله حالدا مریض اؤز مریضلیگینه ده بلکه فیکیر ده ائده بیلمز ایمیش، آمّا آپارتمانسال بیر یاشام‌دا، موبایل عصرینده و سینیرسیز دونیادا، مریض آپارتماندا تک و یالقیز بوراخیلیر و z نسلیندن اولان اوغلان دا هر لحظه آناسینی بیر «فیس‌بوک» سوژه‌سی کیمی گؤرور و اونون رقّتلی گون‌لرینی و گولونج حال‌لارینی اجتماعی شبکه‌لرده پایلاشماق ایسته‌ییر. آما بیر بئله هذیانسال دونیادا و قارما- قارشیق دورومون نهایتینده، یئنه راوی دایانیر و نه تکجه اؤز روایتینی، بلکه طالعینی ده اله آلیرکن دئییر:
«حامام‌دان چیخمیشام، پنجره‌دن آپارتمانین اؤنونده‌کی پارکا باخیرام. گئجه یاغان یاغیش‌دان، آسفالت دا دینج توختاق گؤرونور. ساچ‌لاریمین سویو چیین‌لریمه دامجی‌لاییر. دؤش‌سوز قادین الینده ایکی کؤکه آپارتمانا ساری گلیر. پنجره‌نی آچیرام. توزلو شوشه‌ده بارماغیم لا یازدیغیم «ماوایل» کلمه‌سی هله دورور. الیمی شوشه‌یه چکیرم. دؤش‌سوز قادین گؤزومدن ایته‌نه قدَر اونو ایزله‌ییرم. بو گئجه‌دن اوتاغیم «تون چیچه‌یی»نین (گل شب بو) عطری ایله دولاجاق دئیه، دوشونورم.» (ص ۲۶).
کیتابین آد-آدرسی:
– ایچیمده‌کی قیز
– حئکایه توپلوسو
– یازان: رقیه کبیری
– ناشر: یاران
– نشر یئری: تبریز
– طرح جلد: هاله صدرالدینی
– ویراستار: حسن اومود اوغلو
– قطع: رقعی
– نوبت چاپ: اول، ۱۳۹۲
