سؤیله‌ین: رحمتلیک زین‌العابدین حضرتقلی‌زاده(قبیر قازان زئلّابدین)

هن داداش، دئیه‌رلر قدیم زامانلار شبسترده بیر کئش کافتار تاپیلمیشدی. اونون الیندن قبریستان دیدیک- دیدیک اولموشدو. بوگون جاماعات اؤلونو قویلاییردیلار، صاباح گئدیردیلر قبیر اوسته کی، گؤزوز یامان گؤرمه‌سین! گؤروردولر قبیر دئشیلیب، اؤلو چیخاردیلیب؛ قبیرده کی، بوم- بوشدور! هنده وری آختاریردیلار، آزاراق قالان ایز- توز دان بللی اولوردو کی، اؤلو یئییلیبدیر. آی بالا گؤره‌سن بو اؤلونو کیم یئییب!؟ آز آختاریردیلار، چوخ آختاریردیلار، ایکی بؤیوک اوچ بارماقلی آیاق یئریندن باشقا بیر زاد تاپا بیلمیردیلر. جاماعات اؤلمکدن چوخ، اؤلندن سونرا یئییلمکدن قورخوردولار.
او گوندن ایگید اوغلانلار، اؤلو یئیه‌نی تاپیپ توتماق قرارینا گلدیلر. بیر- بیر، ایکی- ایکی قبریستانی گودمه‌یه باشلادیلار. آنجاق اوندان اتر ده اولسایدی، خبر اله گلمیردی. چونکی، اونو گؤرنلرین یا اؤدو چاتلامیشدی، یا دا کی، اؤلولره تای اونون یئمی اولوب، یئییلمیشدیلر. او هر نه ایدی، گوندوزلر ائشییه چیخمازدی، یالنیز گئجه‌لر اؤلولری قبیردن چیخارماق اوچون قبریستانا باش چکردی.
جانیم سیزه دئسین داداش: او زامانلار شبسترده بیر ایگید اوغلان واریدی کی، حسین کوت اونون موشتولوغو دا اولابیلمزدی. او هم قورخماز ایدی، هم ده هوشلو- باشلی! ایگید، اؤزویله ایلقار باغلاییب، دئییر: من گرک بو ایشه سون قویام! بیر آرا کئچندن سونرا، بیر گون بیر اتلی – جانلی جوانی اجل چولقالادی. اونو آپاردیلار تورپاغا تاپشیردیلار. هامی قاییداندان سونرا، ایگید اوغلان بیر بوجاقدا گیزله‌نیب، قبیری گؤزدن قاچیرتمادی. گون أییلیب، گئدیب، داغین دالیندا گیزلندی. هاوا قارالدی. اولدوزلار بیر- بیر گؤیو بزه دیلر. هله هئچ خبر- اتر یوخ ایدی. گئجه یاریدان آشمیشدی، اون دؤرد گئجه‌لیک آی دا ائلبیز دوزونده قالخیب، پاریلداماغا باشلامیشدی. بیردن ایگید اوغلانین گؤزلری ائله بیر شئیه شاتاشیر کی، گؤزلرینه اینانمیر. گؤزلرینی سیلیر بیر ده باخاندا گؤرور یوخ دئیه سن دوغرودور؛ هئیبه‌ره‌نین بیریسی‌دیر! اونا نه جاناوار، نه آدام دئمک اولاردی! باخدی، گؤردو، اونون قاباغینا بئله چیخا بیلمه‌یه‌جک. اؤز – اؤزونه دئدی: قوی گؤروم بو هانسی اویونلاردان چیخاجاقدیر. باخدی گؤردو، ایکینی سایینجا قبیری دئشیب، اؤلونو قبیردن ائشییه چیخارتدی. سونرا گتیریب، اؤلونو دایادی دیوارا، بئش- اون مئتیر دالی- دالی چکیلیب، تپه‌سینی گتیریب گوپسه دی اؤلویه. نه بیر، نه ایکی، او قدیر چکیلیب، قاچا- قاچا گلیب، باشینی اؤلویه چیرپدی کی، اؤلونون سوموکلری اوغوم- اوغوم اولدو. سونرا باشلادی، اونو کفنلی- زادلی اوتوردو ایچه‌ری‌یه. ایگیدین هیرسی، باغیرساغینی کسیردی! آمما قدیمدن دئییبلر، یوز اؤلچ، بیر بیچ! او دورومدا ائشییه چیخیب، قارشیلاشماق اؤلوب، یئییلمکله بیر ایدی. او هئیبه‌ره‌نی کی، ایگید گؤروردو، نئچه آدامی دا یئسه ایدی، دویمازدی.
او، آتا – بابا سیندان کئش کافتار آدلی بیر جاناواردان بیر سؤزلر ائشیتمیشدی. اؤز- اؤزونه دئدی: اولسا- اولماسا بو کئش کافتار اولاجاق. دئیه‌ردیلر: کئش کافتار بیر اؤلونو قبیردن چیخارداندان سونرا اونو أزیب یئمه‌سه أل چکمز! هاوا ایشیقلاناندا، گوجدن دوشوب، قاچار بیر یاندا گیزلنر. آمما گئجه‌لر کیمسه‌نین اونا گوجو چاتماز. کیچیک خطا ایله بؤیوک بلایا دوشمه‌یینه دوشوندو. چاره‌نی دؤزمک ده گؤردو.
کئش کافتار گئدندن سونرا ایگید، قبریستانی بوشلاییب، گلدی، چیخدی ائولرینه. گیریب یئرینه، اوزاندی؛ گؤزلرینی یوموب، دینجلمک ایسته دی. آمما ایلان ووران یاتدی، بو یاتا بیلمه دی! بیر یاندان اؤزونه سؤز وئرمه‌یینه دوشونوردو، بیر یاندان دا، کئش کافتارلا دؤیوشه چیخماق، اؤلومله دارتیشماق ایدی. گئت- گئده هاوا ایشیقلاندی. بیر آزدان دا گون چیخیب، آلاتلی پنجره‌دن کئچیب، سوواقلی دیوارلاردا بئش- آلتی قویروقلو ایشیق- ایشیق اولدوزلار یاراتدی. سحر یئمه‌یینین وقتی چاتمیشدی. آناسی، ساری بوغدانین فتیرینی، قارا اینه‌یین قایماغینی، کمه‌رینین بالینی و کهلیک اوتونون چایینی گتیریب، دسترخانی بزه‌دی. ایگید اوغلان قارنینی برکیدیب، آناسینین رضایتی ایله توکدویو نقشه ایله، کئش کافتارین دؤیوشونه حاضیرلاندی. گلین گؤرک ایگیداوغلان نه ائیله دی؟! هن، آدام بئله لرینه توش گلنده گؤرور آنالار نئجه اوغلانلاردا دوغارمیشلار.
ایگید اوغلان، بیر قبیر قازدیردی، بیر خنجر گؤتوروب، کفن گئییندی. جوانلارا دئدی: منی بو قبیره قویون؛ آنجاق نفس چکمه‌ییمه ده بیر یئر اولمالیدیر؛ اوندان سونرا سیزینله ایشیم یوخدور. گئدین سحر گون چیخاندا قاییدین، گلین! اوندا، کئش کافتارین لئشینی بوردا گؤرمه سز، بیلین کی، منی ده یئییب، یولونو توتوب، گئدیبدیر.
هامی چیخیب گئدندن سونرا، ایگید اوغلان اؤز- اؤزونه دئدی: کئش کافتار هله بو تئزلیکده گله‌سی دئییل. گئجه کئچه‌نه‌دک من بیر چورت ووروم. اوندان سونرا آییق- ساییق، کئش کافتارین یولونو گودوم. هن داداش! قبیرده اؤزو ده کئش کافتارین یولونو گوده‌سن، ایسته‌یه‌سن ده یاتاسان، هر اوغلانین ایشی دئییل، نر اوغلانین ایشی‌دیر. ایگید اوغلان یوخویا گئدیر. نئچه ساعات یاتیب، آز- چوخ دینجینی آلمیشدی کی، قبیرین دئشیلمه‌یینین سسینی ائشیدیر. کئش کافتار سال داشلاری دا بیر قوجاق ائله‌ییب، آتیر قیراغا. بیر الینی آتیر، کفنه بورونموش ایگید اوغلانی قبیردن ائشییه چکیر. آپاریر، دایاییر، دیوارا! دالی- دالی چکیلیر، وار گوجو ایله گلیب، تپه سینی اؤزونو اؤلویه اوخشادان، ایگید اوغلانا وورا- ووردا، اوغلان، قوروموش اؤلو کیمی یئره ییخیلیر. کئش کافتارین باشی، مؤحکم دیوارا چیرپیلیر. کئش کافتار اؤلونو قاوزیر، بیر ده دیوارا داییر. اوزون سؤزون قیساسی، هاوا ایشیقلانیر. کئش کافتار بیر یول دا تپه‌سینی توتوزدورانمیر. آما بیر یاندان او قدر باشینی دیوارا چالمیشدی کی، باشی شیریم- شهره ایدی؛ بیر یاندان دا هاوا ایشیقلانمیشدی و گوجو گئتمیشدی. او، ائله بیر گونه قالمیشدی کی، داها ایگید اوغلانین گوجو اونا چاتاردی. اوغلان أل ائیله دی خنجرینه، یوگوردو کئش کافتارین اوستونه، کئش کافتار گوجسوزلوکدن نه قاچا بیلدی، نه ده ایگید اوغلان ایله دیره‌شیب، ساواشماغی باجاردی. ایگید اوغلان، اونون باشینی اوزدو.
دئیه‌ر‌لر، او کئش کافتار اؤلدورولندن سونرا، آیری کئش کافتار دا شبسترده تاپیلمادی و جاماعات او ایگید اوغلانین قوچاقلیغینی ناغیل ائتدیلر، سینه‌دن سینه‌یه گزدیردیلر.