بیلیریک کی, خالقیمیزین یاراتدیغی زنگین فولکلوروموزو توپلاماق بیزیم تاریخی بورجوموزدور.
بیلیریک کی, فولکلوروموز کندلرده, اوجقارلاردا, تایفالار آراسیندا گئنیش مقیاسدا یایـیلیب و اونلار ان خالص فولکلوروموزون قوروقچولاریدیرلار.
بیلیریک کی, فولکلوروموز چوخ یؤنلوٍ و چوخ ساحهلیدیر و هامینـین آذربایجان شفاهی ادبیاتی و فولکلورونون توپلاماسیندا اشتراکی گرهکلیدیر. خوٍصوصیله بو زمینهده دولت هئچ بیر یاردیم ائتمیر و بو آغیر ایش آذربایجانـین قاباقجیل آیدین‌لاری‌نین بوینونا دوٍشوٍر.
اوٍچ مسله باره‌سینده بیر نئچه تاپشیریغئ حؤرمتلی اوخوجولارا چاتدیراماق یئرلی اولار. هر ایشی علمی، دوٍزگوٍن و اوغورلو یئرینه یئتیرمک اوٍچوٍن بو اوٍچ مسله باره‌سینده درین‌دن دوٍشوٍنمک لازیم‌دیر: هدف، برنامه و تشکیلات.
- ۱. هدف
فولکلورون گئنیش کوٍتله‌لر آراسیندا یاییلماسی و چوخ ساحه‌لی اولدوغونا گؤره کیمسه و یا کیچیک بیر عیدده اونلارین هامی‌سینی توپلایا بیلمز. اونا گؤره هر کیم و هر کیچیک دسته گره‌ک قاباقجادان ایش ساحه‌سینی بللندیرسین. دئمک، فولکلورون هانسی قول و یا قول‌لاریندا چالیشمالی‌دیر، هانسی قایناق‌لاردان فایدالانمالی‌دیر.
فولکلورون اونلارلا قولو واردیر. سیزی ماراقلاندیران قولونو گؤتوٍروٍن و اونون اوٍزه‌رینده هر طرفلی ایشله‌یین. قایناق مسله‌سی چوخ اؤنملی‌دیر. مثلن اگر اوشاق‌لار اویونو ساحه‌سینده عنعنه‌وی اوشاق اویون‌لارینی توپلاماق ایسته‌ییریک، یالنـیز اؤز یادداشیمیزا اینانا بیلمه‌ریک. گره‌ک بو اویون‌لاری قئیده آلاق. اونلارین ایشلتدییی دیلی، اصطلاحی عینی ایله یازاق. اگر خیی- خیی اویونونو شرح ائدیریک, مختلف جیزگی‌لری چکیب، اونلارین هره‌سی‌نین باره‌سینده ایضاحات وئره‌ک. اوشاق اویونو اصطلاحلاری، ناغیل‌لار، لطیفه‌لر و… خالقین دئییلیشی کیمی یازی‌یا آلینمالی‌دیر. البتّه، اگر بیر ییغینجاق‌دا یا بیر یئرده فولکلوریک تزه بیر سؤز ائشیدیریک اونلاری گره‌ک قئیده آلماق حتّا اگر بیز ایشله‌دیییمیز فولکلور قولونا آیید اولماسا دا. مثلن، بیر لطیفه، بر یئرلی لغت، بیر ماهنی و…
- ۲. برنامه
چالیشمالارین موضوع و هدفی تعیین اولدوقدان سونرا ایجرایی ایش‌لری یئرینه یئتیرمک‌دن اؤتروٍ برنامه حاضیرلانمالی‌دیر. هارادان باشلامالی، کیم‌لر ایله گؤروٍشمه‌لی، هارا گئتمه‌لی، کیمسه‌لرین امکداشلیغیندان فایدالانمالی، نئجه و نه تهر الده ائدیلن معلوماتی ساهمان‌لامالی و… امکداش‌لار آراسیندا ایش بؤلگوٍسوٍ آپاریلمالی‌دیر. ایش بؤلگوٍسوٍنده فردی وظیفه‌لری معیّن ائتمکله برابر امکداش‌لارین آراسیندا هماهنگ‌لیک یاراتماق اوٍچوٍن تدبیر گؤروٍنمه‌لی‌دیر. فردی ایش‌لرین محصولو باشقا یولداش‌لارین طرفیندن یوخلانمالی، نقد و اصلاح اولونمالی‌دیر.
آردیجیل و جیددی بیر ایش‌ده زامان و واخت مسله‌سی اؤنملی یئر توتور. ایش‌لر واختی- واختیندا گؤروٍلمه‌لی‌دیر. واخت امکداش‌لارین امکان‌لارینا گؤره تعیین ائدیلمه‌لی‌دیر. گوٍنده‌لیک، هفته‌لیک، آیلیق و… واحدلری قبول ائتمک امکان‌لاردان آسیلی‌دیر.
فولکلور توپلاماق ایشی اوغورلو اولماقدان اؤتروٍ برنامه اوٍزره، آردیجیل و جیددی ایش یولو ایله ایره‌لی آپاریلمالی‌دیر.
- ۳. تشکیلات
فولکلور آبیده‌لرینی توپلاماق ایشینی هر کیم تک‌لیکده گؤره بیلر. آنجاق البیر ایش‌لمک یولو ایله الده ائدیلن نتیجه‌لر دوٍزگوٍن‌راق اولماسی گؤزله‌نیلیر. بیرگه ایش‌لمک اوٍچوٍن تشکیلات یاراتماق لازیم‌دیر. تشکیلات دئدیکده بوٍروکراتیک بیر قورولوش یوخ، آنجاق ایش‌ده امکداشلیق و هماهنگ‌لیک یاراتماق‌دان اؤتروٍ ساده، تشریفات‌سیز بیر تشکیلات یاراتماق اولار. مثلن اوٍچ، بئش و یا نئچه نفر یولداش معیّن ساحهده فولکلوریک آبیده‌لری توپلاماق اوٍچوٍن امکداشلیغا قرار آلیب، اؤزلری اوٍچوٍن هدف، برنامه، ایش بؤلگوٍسوٍ معیّن ائده‌رک بیرگه ایشله‌مه‌یه باشلایا بیلرلر. بیر شهرده نئچه- نئچه بئله بیر کیچیک دسته تشکیل تاپا بیلر.
ایران توٍرک‌لری‌نین فولکلوریک اثرلرینی توپلایـیب، آراشدیریب، قوروماق و یایماق اوٍچوٍن دولت طرفیندن مالی و باشقا امکان‌لار وئریلمیر.
آذربایجان آیدین‌لاری‌نین تاریخی بورجودور کی، ال‌لریندن گلدییی قده‌ر بو ساحهده چالیشسینلار. مرکزلشمیش بیر تشکیلات یاراتماق بؤیوٍک مالی امکان‌لار طلب ائدیر. شرایطه اویغون ایش‌لری گره‌ک یولا سالماق. بیزجه هله‌لیک، کیچیک ایش دسته‌لری، کؤنوٍل‌لوٍ اولاراق تشکیل تاپمالی‌دیر. توپلانان اثرلری چاپ ائتمک اوٍچوٍن «ائل دیلی و ادبیاتی» صحیفه‌لری سیزین اختیارینـیزدادیر. و لازیم گلدیکده فوق‌العاده ضمیمه شکلینده توپلانان فولکلوریک اثرلری یایماغی اؤز عهده‌سینه آلیر. اونا گؤره فولکلور توپلاماق ساحه‌سینده فردی و یا دسته‌جمعی چالیشان دیلداشلاردان ایسته‌ییریک کی، بیزیمله علاقه ساخلاسینلار و توپلادیق‌لاری اثرلری بیزه گؤنده‌رسینلر….
دوست‌لار، قلمداش‌لار، آذربایجان تپرلی گنج‌لری!
آتا- بابالاردان یادگار قالمیش زنگین فولکلوریک اثرلریمیز اونودولماق و آرادان گئتمک تهلوٍکه‌سی قارشی‌سیندادیر. بیزیم بوینوموزا دوٍشن تاریخی بورجو، شرف‌له یئرینه یئتیرمک و بو زنگین واریمیزی قورویوب گله‌جک نسل‌لره چاتدیرماق اوغروندا ایره‌لی!
***
ایضاح:
بو یازینی اوستاد بهزاد بهزادی”آذری” درگی‌سی‌نین «ائل دیلی و ادبیاتی» بؤلوٍموٍنون امکداشلارینا خطابا یازمیشدیر. یازی‌نین متدیک اهمیتینی نظره آلاراق, اونو بیر داها یایماق گرکلی گؤرونور. بو تاپشیریقلار اساسیندا ایدی کی “آذری” درگی‌سی‌نین «ائل دیلی و ادبیاتی» بؤلومونده مین صحیفه‌دن آرتـیق مطلب چاپ اولدو. تاسفله کی اوستادین اؤلومو ایله بو درگی و اونون دیرلی بؤلومونون فعالیتینه‌ده سون قویولدو.
یک پاسخ
سلام…
حقیر دو سال پیش مجموعه از بایاتی های منطقه گروس(بیجار گروس) را جمع آوری کرده و به حوزه هنری کشور ارسال کردم که متاسفانه مجوز چاپ ندادند….همچنین دو مجموعه از اشعار تورکی ام را متاسفانه تاکنون نتوانسته ام به چاپ برسانم
در بیجار گروس و قوروه شاعران تورکی هستند که متاسفانه بنا به دلایلی تا حالا موفق به چاپ اثرشان نشده اند…مخصوصا لهجه تورکی قوروه… که امروزه هیچ حمایتی نمی شود
ما نیاز به حمایت داریم