سونسوزلوق
داوود اهری
از واقعه ای تو را خبر خواهم کرد
وان را به دو حرف مختصر خواهم کرد
با عشق تو در خاک نهان خواهم شد
با مهر تو سر ز خاک بر خواهم کرد.
ابو سعید ابوالخیر(قرن ۴و۵)
خزرین ساحیلینده اوفوقا، اورادا کی دنیز ایله ماوی گؤی اؤپوشورلر ، گؤز دیکمیشم. دنیز دالغالاری ایلا منیمله سانکی دانیشیر، آمما من اونون سؤزلرینی باشا دوشمهییرم. دالغالارین سسی یالنیز بیر موسیقی کیمی منده بیر گیزلین دویغو اویادیر. بیلمهییرم هارادان گونده لیک چکیش- برکیش لردن اوزاق اؤزومو بورادا راحات حس ائدیرم و او اوزاقداکی اوفوق، سونسوزلوغو یادیما سالیر.
اؤز- اؤزومه دئییرم:
دونیا نه قدهر بؤیوکدور و آیا اولا بیلر کی انسان یئنی دن دونیایا گلسین؟ دونیا کی اوجسوز- بوجاقسیز و زامانا دا نه باشلاناجاق و نه ده قورتاراجاق یوخدور. بیگ بنگ (Big Bang) تئوریسی اگر دوز اولسا ، بو بؤیوک پارتلاییش حدودا ۷/۱۳ میلیارد ایل بوندان قاباق، دونیانین بیر گوشهسینده اوز وئریب و هندهوریمیزده کی کهکشانلار تؤرهنیب و بو کهکشانلار بیر چوخ سرعت ایله بیربیریندن اوزاقلاشیرلار و گئت به گئت سرعتلری داها چوخالیر و دئییرلر کی شاید گله جکده بیر زامان یئنه بونلار هامیسی چکیم اثرینده انقباض تاپیب و بیر یئرده قوووشالار و یئنی دن بیر بؤیوک پارتلاییش اوز وئره. بو اولای سونسوز دفعهلر اؤنجه تکرار اولوب و گلهجکدهده تکرار اولاجاق. آمما آیا بو بؤیوک پارتلاییش یالنیز بیر یئرده اوز وئریر؟ دونیا کی بؤیوکدور و اونا بیر مرکزیت قائل اولماق اولماز. پس دئیه بیلهریک سونسوز دفعهلر بو پارتلاییشلاردان بؤیوک دونیانین هر بیر گوشهسینده هر آن اوز وئریر و دونیا ازلدن واردیر و ابدیدیر.
البته بو بیزیم هندهوریمیزده کی دونیا چوخ بؤیوکدور. اونلار کی آسترونومی رقملری ایله تانیشدیرلار، اونون بؤیوک اولماسینی تصور ائده بیلرلر، آمما بؤیوک دونیانین تصوری ممکن دئییل. دئیه بیلهریک کی بیزیم دونیادا سوتلو یول کهکشانینین آیری منظومهلرینده و باشقا کهکشانلارین منظومهلرینده اولا بیلر کی یئر پلانئتی اوزهرینده کی کیمی یا بیر آیری صورتده حیات اولا و بؤیوک دونیانین ایچه ریسینده کی کیچیک دونیالاردا دا حیات اولا.
دئمهلی بؤیوک دونیانین، کیچیک دونیالاریندا سونسوز دفعهلر پلانئت لرده حیات وجودا گلیر و سونرا آرادان گئدیر و یئنه سونسوز دفعه لرله تکرار اولونور. چونکی زامان نهایتسیزدیر و میلیاردلار یا تریلیونلار ایل بیر شئی دئییل و زامان بیگ بنگ اولاییندان سونرا باشلانماییبدیر.
ریاضیات احتمالاتی ایلا بو تکرارلارا فیکیرلشنده و گؤزلریمیزین اؤنونده کی سونسوزلوغا دقت وئرنده، انسان سوروشور:
آیا بیر ده من بو دونیایا گله بیلهرم یا یوخ؟ آیا کئچمیش زامانلاردا من میلیاردلار دفعه دونیایا گلیب گئدیب و گله جکده ده میلیاردلار دفعه یئنی دن دونیایا گلمهیهجه م؟ هر چند بو گلیب گئتمکلرین آراسیندا میلیاردلار ایل زامان و فاصله اولا؟!
آیا من یئنی دن اولاجاغام؟ آدیم، شهرتیم، شهههریم، مملکتیم، پلانئتیمیز یئر پلانئتی، گونش منظومهسی، سوتلو یول کهکشانی یئنیدن اولاجاقمی؟ آیا من یئنه ده ایندی کی آدام اولاجاغام و یئر پلانئتینین اوزهریندهکیلر و بوتون اولایلار یئنیدن تکرار اولاجاق و نهایت من یئنه سونسوز دفعه لر اؤرنک اوچون یازیچی اولاجاغام، فیکیرلشهجهیم و بونلاری یازاجاغام و ایندییه دک گؤردوکلریمی یئنیدن گؤرهجهیم و کئچهجهییم تکرار اولاجاق و بیر فیلم کیمی یئنه ده اولدن باخاجاغام و آیری انسانلاردا منیم کیمی تکرار اولاجاقلار و هر کس اؤز دینینده، مذهبینده، ایدهئولوژیسیندا و اؤز وطنینده و اؤز آنا دیلی ایله دانیشاجاق و آیا فرعونلار، نرون لار، هیتلرلر و… و باشقا طرفدن بتهوون لر ، پیکاسولار، ناظم حکمت لر و … او کوچه ده کی بقال و … اولاجاقلار و ایلک اوزایا گئدهن انسان یوری گاگارین و تاریخین بوتون حادثهلری تکرار اولاجاق و بو سویوق یاز گونو تکرار اولاجاقدیر و …؟
سونسوزلوق بیر ریاضی علامتی و نشانهسیدیر. بو کلمه بیزیم تورکی دیلیمیزده بیر نهایت سیزلیک و بیر ده قیسیرلیق معناسی وئریر. سونسوزلوق نه لر کی انسانا دوشوندورمه ییر؟!!!
اوفوقا باخیرام. خزر دالغالانیر. بیر سیگارئت یاندیریرام. من همین ساحیلده ، میلیاردلار دفعه بورادا اوتوروب ، بونلاری فیکیرلشیب، اوفوقا و دنیزین دالغالارینا باخیب، بیر سیگارئت یاندیرمیشام و میلیاردلار و سونسوز دفعه لر همین اولای تکرار اولوب و اولاجاقدیر…!
دالغالارین موسیقی سسی ، اوفوق، گؤی و دنیز منی هارالارا آپاردی؟!
اؤزومه قاییدیرام.یوخ! بو ایش اولانماز. بیر دؤنه دونیایا گلیب و بیر دؤنه ده اؤلهجهیم و سون … و دونیا ، قوجامان دونیا ، ازلدن ابده و زامان سونسوز و یازیق انسان، دونیانین تراژئدیسی انسان!
گولمهیین! من بو یوخ کلمهسینی ائله بو جور کئچمیشده ده میلیاردلار دفعه دئییب و گله جکده ده میلیاردلار دفعه دئیه جه یم.
اینانماییرسینیز ، سیز ده سونسوزلوغا فیکیرلشین…!
اهر- ۱۲/۲/۷۷