اویغونلاشدیران: علی جوادپور
«یوسوفچوک Yusfçuk» درگی‌سینین حازیران ساییندا بیر اوخوجو مکتوبو وار. او قئید ائدیرکی گنج بیرشاعیرین شعر مئیدانینا چیخماسی اوچون هر شئی‌دن اؤنجه چئشیت‌لی یوللارلا شاعیر کیمی تانینمالیدیر. مکتوبا گؤره، او گنج صنعتچی یاخشی یازسین، پیس یازسین، اؤنملی دئییل. اؤنملی اولان اودورکی، شاعیر کیمی ساخلانیلسین، اؤنَریلسین(توصیه ائدیلسین)، اؤنه چکیلسین. بونون یولو دا بللی چئوره‌لره، دوستلوق ایلیشکی‌لرینه، بلکه ده بعضی ماراق دوغوران وضعیت‌لره و ایچکی ماسالارینا گیرمَکدن کئچَر.
دئیه بیلَریک کی اؤلکه‌میزده هر آلاندا اولدوغو کیمی، صنعت ساحه‌سینده ده چوخ شئی ماراق ایلیشکی‌لریندن، دوستلوقدان، قروپلاشمالاردان آسیلی‌دیر. بونون نتیجه‌سیدیرکی شعر آلانیندا ساختا آدلار آزالماییب. حتتا، بیر آددیم داها ایره‌لی گئده‌ک: بو گون اصیل صنعت‌له ساختا صنعتین سرحدلری آییرد ائدیلمَز بیچیمده بیربیرینه قاریشیب و بیربیریندن فرقلَنمیر.
بونونلا یاناشی، منجه بئله بیر دوروم وار: اوخوجونون بحث ائتدییی وضعیت داها چوخ اورتا صنعتچی‌لره، ایکینجی درجه‌لی شاعیرلره عایید اولان بیرشئیدیر. گئرچک بیر شاعیرین یولونو هئچ نه کَسَه بیلمز. گوجسوز بیر شاعیری ده هئچ بیر خاریجی فاکتور اؤن پلانا چیخارا بیلمَز. ادبیات تاریخیمیزی آچین، ۱۹۴۰-جی ایلدن سونراکی شعیر ماجراسینا باخین. گؤرَجَکسینیز بئله‌دیر.
اصلینده بوتون صنعت نوع‌لرینده بئله‌دیر. شعرده ایسه، داها چوخ بئله‌دیر. یازیلاریمین بیرینده قئید ائتمیشَم، شعرله باشقا ژانرلار آراسیندا بیر آیریم(فرق) وار اؤلکه‌میزده، بیر شاعیرین شاعیرلییینه ائلئشتیرمن‌لر(منتقدلر)یوخ، شاعیرلر قرار وئریر. بیر قورومون، تنقیدچی‌نین، بیر درگی یا دا قزئته‌نین شاعیر ائتدییی گوجسوز بیر آدامی گوستره‌بیلَریک می؟ شاعیر اؤز یولونو- هم ده ایلک شعرلرله- اؤزو آچار. شاعیرلر بو تَزه گله‌نین یئنی بیر یئته‌نک اولدوغونو آنلارلار و اونو یئنی بیر شاعیر اولاراق قارشیلایارلار. یعنی اینسانین شاعیر اولوب- اولماماسی، بللی بیر دؤنه‌مده بوتون یازان اسکی و یئنی شاعیرلرین فرمانیندان آسیلی‌دیر. او فرمان اولماسا دا، شاعیر، دیره‌نَرَک، بونا باخمایاراق اؤز یولونو آچاجاقدیر.
اوخوجو، درگی‌لرده بعضی یاخشی شعرلرله یاناشی پیس‌لرینه ده راستلاشدیغی اوچون، یارغی‌لارا وارا بیلر.دوزدور، درگی‌لرده یاخشیلارلا یاناشی پیس‌لر ده درج اولونور، حتتا «بیرآز داها یاخشیلارین» قورونمادیغی حاللار وار. آمما بو پیس ادبیاتی ساپورت ائتمک آنلامیندا دئییل. بیر درگی نه‌دیر؟ بیر درگی¬ده بیر ایکی گوزل صنعت اثرلری، بیر ایکی دَیَرلی و تاثیرلی یازی یاییملانیرسا، او سایی اوغورلو سایماق اولار. ایللر اؤنجه‌سی «مظفر اَردوست»ون منه سؤیله‌دییی بیر سؤز وار ایدی( اونو ضعیف شعرلر و یازیلارا یئر وئردییی اوچون تنقید ائدیردیم )؛ دئدی کی، درگی‌لرین ده ضعیف یازیلارا احتیاجی وار. سونرادان تجروبه‌لریم آرتدیقجا، بونو آچیق شکیلده گؤردوم؛ بیر درگی‌نین گتیرمه‌دییی دئییل، گتیره‌بیلدییی قاتقی‌لارلا قیمت‌لندیرمک لازیم‌دیر. اونا گؤره ده دئییرم کی، اوخوجو بیر درگی‌ده ضعیف عنصرلارین یانیندا یاخشی عنصرلارین حسابینی نظرده آلمالی‌دیر.
ماراقلی‌دیر، «یحیی کمال» نئجه اورتایا چیخدی؟ دوست یاردیمی‌لا می؟ بس «ناظیم حیکمت»؟ گلین بو گونه دوغرو؛ «اورحان ولی» و آرخاداشلاری «وارلیق»دا ایلک شعرلرینی یازاندا بیر آرخا دورانلاری می وار ایدی؟ «مالارمه»، هانسی بیر گوجه آرخالاندیغی اوچون ایلک کیتابینی اؤز امکانی‌لا نشر ائتمه‌یه مجبور اولموشدور؟
گؤرون نه دئییرم: هر شاعیرین ایلک اثری، بیر قوماشین ایلک مئتری کیمی‌دیر. شاعیر بوتونویله او ایلک اثرده، ایلک میصراع‌لاردا گیزله‌نیر. قالانی بوش صوحبت‌دیر! آمما بعضی ایکینجی درجه‌لی شاعیرلر حاققیندا فرضییه‌لر اولاجاقدیر. اولسون. بیر اؤلچو دئییل بو. من بوسؤزلری اصیل شاعیرلر اوچون دئییرم.
0 پاسخ
حاییفلار اولسونکی منیم قاباغیم باغلیدیر بو، سایتا گیره بیلمیرم!