نیگار خیاوینین “گؤردونمو منی باکیدا” شعر- نثرینه اؤتری بیر باخیش!
یاشین زنوزلو
ایلک دؤنه نیگار خیاوینی باکیدا گؤردوم. کیپریکلریندن سئوگی آسیلمیشدی! بیر آز اؤنجه سی صابیری گؤرموشدوم، نیگاری سوروموشدو مندن، صابون ساتیردی قیز قالاسی‌نین بؤیرونده؛ همن یئرده کی نیگار ائله نئچه ثانیه دن سونرا آتیلدی اوردان باکی‌نین بوشلوغونا.
ایلک دؤنه نیگار خیاوینی تبریزده گؤردوم، تبریزدن بیر دیلیم کسیب باکیدان گتیردییی دیلیمین یانینا یاپیشدیرمیشدی. تبریزین ائل گؤلودن گلن کؤپوکلو کوله‌یینی ایچینه چکیردی تئز تئز، نفس تزه‌لیردی، آرخاسینا باخمادان ایره‌لی گئدیردی. آخوندزاده کیتابخاناسی‌نین اؤنونده‌کی چینارلاردان اوجا گؤرونوردو.
ایلک دؤنه نیگاری تبریزله باکی آراسیندا بیر شهرده گؤردوم؛ آدی آذربایجان، سوی آدی تورک! او شهرده نه فارسجا دانیشیلیردی نه روسجا، قوزئی و گونئی آراسیندا بیر یئر ایدی، هامی نیگاری اوردا تانییردی!….
اصلینده نیگار خیاوینی ایلک دؤنه هاردا گؤردوم هئچده اؤنملی دئییل، ایستر باکیدا، ایستر تبریزده، ایستر تبریزله باکی آراسیندا نیگارین شعرلرینده دوغولان او قوتسال شهرده!
نیگار سئوگی شاعیری دئییل، سئوگی اینجلیکلری نیگارین عصیانچی شعرلری ایله اوست اوسته دوشمور، نیگارین شعرلرینده بئزمیش بیر قادینین آیاق ایزلرینی گؤرمک اولار، نیگارین اؤنوندن چکیلمک لازیمدیر چونکی پیشه‌وری‌نین نبضی اونون بارماغیندا بیر دیقه ده ۲۱ کره آتیر.
نیگار همده سئوگی شاعری‌دیر، اما بو سئوگینی چیلپاق کلمه‌لرده دئییل، سربست اؤلچولرین اؤته‌سینده آراماق لازیمدیر. نیگارلا سئوگی یاشاماق ایسته‌سن هر گون بونا مؤحتاج اولمالیسان؛ تاتار قادینی‌نین ائوینده دئییل، نیگارین شعرلری ایله کولکلر اورتاسیندا سئویشمه‌لیسن….
نیگار خیاوینین شعرلرینی آراشدیرماق، گیزلی یؤنلرینی آچیقلاماق، پئشه‌کار تنقیدچیلر کیمی اونون شعرلرینه یاناشماق منه دوشمز! آنجاق “منی باکی دا گؤردونمو” شعر- نثرینی اوخویاندان بری بو حاقدا یازماق لازیمدیر دئیه، اؤزومه دئییب دورورام. بونون اوچون نیگارین شعر کیتابلارینی قاباغیما تؤکوب واراقلامادیم، آنجاق “الیمده اللی بارماق” کیتابی‌نین ۵۱-اینجی صحیفه‌سینی آچدیم، بیر داها شعری اوخودوم و بیر تنقیدچی کیمی دئییل بیر اوخوجو کیمی یازماغا باشلادیم.
“منی باکی دا گؤردنمو؟” شعری حال استاتوسونا اعتیراض، گله‌جک اوچون جهد تمنناسی و بو یولدا اوسانمادان آتیلا بیله‌جک آددیملارین گؤسترگیسیدیر. شعر نوع باخیمیندان، پروتست سیرا شعرلرین سیراسیندا یئر آلدیغی اولدوقجا آیدیندیر. اما سؤز قونوسو بو پروتستین ماهیتی‌نین نه اولدوغودور. او یئرده کی شهری ده‌ییشیمه و قورتولوشا مؤحتاج گؤرور، شاعیر بیر دئوریمچی کیمی عصیان ائدیرمی، یوخسا بیر رفرمیست کیمی؟!
شخص اولاراق بو سؤزلری آنجاق بیر دئوریمچی‌نین بئینینده جوجریب و ائله بیر دوشونجه صاحیبی‌نین آغزیندان چیخا بیله‌جه‌یینی دوشونورم. آنجاق بیر دئوریمچیدیر کی قورخمادان کوله‌یی یاریب کئچه بیلر، آنجاق بیر دئوریمچی یئنیدن دوغوب یاراداجاغام، نه بونو نه اونو ایسته‌ییرم دئیه بیلر؛ آنجاق بیر دئوریمچی‌نین اؤلومو بو قده‌ر گورولتویا بیلر کی بوتون دیکتاتور شهر قولاقلارینی خزر کؤپوکلریندن دولدورسون! آنجاق سئوگی و سربستلیک عینی زاماندا یوخ اولدوقلاری ایله اوساندیرا بیله‌جک حالدا، اوسانمایا بیلر اینسان!
اما اؤزه‌ل بیر اومود وار بوتون بو اومودسوزلوقلارین آراسیندا، قارا باسمالارین اَن درین اَن قارانلیق یئرینده، بیر ایشیق نوکته‌سی نفتین قارا بختی‌نین ایچینده پارلاییر.
نیگارین شعرلرینده کی سئوگینی آختاریب تاپماق ایسته‌ییرسینیزسه، تام بو یئرده ایزینی تاپا بیلرسینیز، نه بوندان اؤنجه آختارین نه بوندان سونرا، ائله بو نوکته‌ده دورون. بوتون سیرالادیقلاری آجیلاری منیمسه‌دیی یئرده یئرلشیر سئوگی. او قده‌ر سئویر کی دوغوماق آغریسینی جانینا آلیر، سربستلییه یئریکله‌ییر، دؤزور و نهایت یارادیر.
نیگارین شعرینده حرکت وار، بیر تهر دیالکتیک، گئت-قاییت، سیاللیق. نیگارین شعرلری دوز خط اوسته یئریمیر، اوجالیر و آلچالیر، سارالیب سولور و یئنیدن رنگلنیر، سن ایسه بو ایکیسی‌نین آراسیندا بیر یئرده ائله بیر بالانس قورمالیسان کی نه باتاسان نه آشاغانی گوره بیلمیه‌جک قده‌ر اوجالاسان. بونون اوچون ده شاعیرله یول بیر اولماقدان باشقا یولون یوخدور.
بو یولدا شاعیر لازیم اولان هر نه‌یی سنه اؤیره‌دیر، سنین الینی بیر آنلیق بئله بوراخمیر، سن آنلایاجاق قده‌ر راحات دانیشیر اما…اما بونودا دئییم کی نیگارلا یول بیر اولماق هئچ ده آسان ایش دئییل، دوز یورویه بیلمیرسن‌سه، بو یولون یولچوسو دئییلسن‌سه، هئچ بو یولو باشلانیشدان باشلاما، چونکی او زامان نیگارین دانناقلارینی ائشیتمهیه حاضیر اولمالیسان.
نیگار خیاوینی اینقیلابی بئیینه صاحیب اولان بیر قادین کیمی ده‌یرلندیریرم، البته کی بو منیم شخصی نظریمدیر، بلکهده بئله بیر قادینین یئرینین بوش اولدوغونو حیس ائدیب اونو نیگاردا آختاریرام، هر ایکی حالدا اونونلا فخر ائدیب توتدوغو یولدا اونا باشاری و گوج آرزولاییرام.
سایقی و سئوگیلریمله
۱۲/۰۲/۲۰۱۵
2 پاسخ
سیزه قاتیلیرام سحر خانیم خیاوی. دیققتینیز اوچون ساغولون.
یاشین خانیم گؤزل دوشونوب نیگاری.امما من تانیدیغیم نیگارین طوفانلی روحون چیلغین دویغولاریندا بوننان آرتیق دوشونمک گرک.هر حالدا یاشاسین