«قاراداغ ماحال‌لاری»؛ کتابی خواندنی و جذاب
کتاب «قاراداغ ماحال‌لاری» اثر انور چنگیز اوغلو است که توسط حسن بامشاد و احد فرهمندی برای نشر آماده شده است. این کتاب در معرفی ۱۸ محال معروف منطقه قره داغ در ۲۵۷ صفحه و به زبان ترکی تحریر یافته و شامل اطلاعات جغرافیایی و تاریخی همراه با نمونه‌های فولکلور و ادبیات شفاهی این منطقه است.
در این کتاب پس از یک مقدمه و نگاهی کلی به قره داغ؛ ۱۸ محال تاریخی این منطقه شامل؛ اهر، اؤزوم دیل، حسن آباد(حسنو)، مئشه پارا، کیوان، مینجوان، گرمه دوز، چهاردانگه، دودانگه، یافت، دیکله، ورگهان، هوراند، بدوستان، دیزمار شرقی، دیزمارغربی، مواضع خان در فصل‌های جداگانه معرفی شده اند.
نگارش این کتاب و معرفی قره داغ که در سال ۱۳۷۵ تدوین شده است؛ سفرنامه ای است که نویسنده شناخت و تحقیقات خود را بر مشاهدات عینی استوار ساخته است. معرفی هجده ماحال قره داغ بر ریلی از روایت ادبی جریان یافته و آن را خواندنی تر کرده است. روایت دیدارها و گفتارها آمیخته با مثل و شعر است و بهره گیری از آنها متن را شیرین و جذاب کرده است. نویسنده در هر یک از محال‌ها روستا و یا روستاهایی را مبنای روایت سفر قرار می دهد و در این روایت از حکایت‌ها و افسانه‌ها و باورهای مردم سخن می گوید. محصولات و معیشت اهالی را اشارتی می کند و به معرفی مختصر برخی شخصیت‌های بزرگ ادبی و هنری و سیاسی و مدنی می پردازد. می توان گفت؛ این کتاب چونان فیلم مستندی است از قره داغ و توصیف و تصویر سازی به مدد کلمات انجام گرفته است. نویسنده توانسته است با نگاهی تاریخی به جغرافیای قره داغ، شناخت اجتماعی به دست دهد. در معرفی مکان‌ها و اشاره به رویدادهای تاریخی بر کتب تاریخی نیز استناد شده است.
