قفسده دؤیونن گؤیرچین (سندلی حئکایه)
تارلا سلطانوند
اردبیله تزه چاتمیشام؛ آتام ائوینده‌یم. خوش- بئش‌دن سونرا، بیر آز دینجه‌لیم دئیه، اوست قاتا چیخیرام. تزه هوشلانمیشام، قاپی‌نین مؤحکم چیرپینیش سسی‌ایله دیکسینیب، یوخودان آتیلیرام. قاپینی آچماق اوچون تله‌سیک آشاغی گلیرم. کیمسه یوخدو. هارداسا قونشو قاپیسی‌نین چالینماسینی آنلاییرام. کیمسه مؤحکم ضربه‌لر ویریر؛ قاپی سسی اینیلتی سسینه قاریشیبدیر. تعجب‌له آناما باخیرام. -«بالا، گئتمه! بو نازی خالا‌دی. گلینی قاپینی ائشیکدن باغلاییب گئدیب.»- دئییر. ندنینی سوروشدوقدا جواب وئریر:
– بالا، نازی خالا هوشون ایتیریب. گئدیب چؤلده ایتیر، یا دا بیر به بیر قونشولارین قاپیسینی دؤیور؛ بیریندن چاینیک ایسته‌ییر، بیریندن قند، بیریندن چای؛ گویا کی بو گون رؤضه‌سی وار. یا دا دئییر: تئز وئرین گئدیم، تلسیرم. ایندی کیشی چؤلدن قاییدار قاپی‌دا قالار؛ گئدیم چای چؤرک قویوم. بونا گؤره، تک قالاندا ائوین قاپیسینی کلیدلهییب گئدیرلر. بیلیرسن ده، نازی خالانین اری اوتوز ایل‌دی اؤلوبدو!
بیر آن دونوب قالیرام. بو نئجه اولا بیلر! نازی خالا ایله نئچه آی بوندان قاباقکی گؤروشوموز گؤز اؤنومده جانلانیر. گلدیگیمی ائشیدیب، ائویمیزه گلمیشدی. همیشه‌کی کیمی باغرینا باسیب گؤزلریمدن اؤپموشدو. ظارافتلا – «دای تهران قیزی اولوبسان ها! بیزلری یاددان چیخاردیبسان» – دئمیشدی. سونرادا ائو- ائشیگیمدن، دولانیشیغیمدان سوروشموشدو. من -«یاخشی‌دی خالا»- جواب وئردیکده، – «آللاها شوکور. ائله اولسون بالا. سن ده غریب یئرده‌سن. آللاه اوستونده پناه اولسون»- دئمیشدی. هر دؤنه ده تهرانا قاییتدیغیمدا مرجی‌دن، پئندیردن، نبات‌دان بیر پای کیمی یولوما قویاردی؛ -«منیم ده بونا گوجوم چاتیر بالا! آپار ائوینه!»- دئیردی. هئج بیلمیرم منی ندن سئویردی! ائله اوشاقلیغیمدان سئوردی. کوچه ده گؤرنده اؤز یانینا چاغیریب، گؤزلریمدن اؤپردی. من اونا هئچ بیر ایش ده گؤرمه‌میشدیم، آمما همیشه آنامدان احوالیمی و -«تهرانداکی قیز نه واخت گله‌جک؟» سوروشارمیش. ایندی بونلارین هامیسی‌نین اونودولماسی اوره‌ییمی سیخیردی.
نازی خالانین اوجا بویو، آغ بنیزی، یاراشیق‌لی ال‌لری و اوزون بارماق‌لاری ذهنیمده جانلانیر. دفعه‌لرله ال‌لرینی الیمه آلاندا سانکی بیر گؤیرچینی الیمه آلمیشام کیمی هیجان کئچیرمیشدیم. اونو گؤرمک ایسته‌ییرم. قاپینی آچیب کوچه‌یه چیخیرام. آنام دئییر: «بالا، ایشین اولماسین! قاپینی آچمایاسان ها! چیخار، بیر شئی زاد اولار، ایشه قالاریق.» قولاق وئرمیرم؛ قاپیلارینا طرف قاچیرام. آنام دالدان چیغیریر: «بالا، کلیدلهییب قاپینی. آچسان دا، قاپیدان او اوزو آچا بیلمییه‌جکسن.»
نازی خالانین قاپیسینا آز قالیرام. قاپینی ائله دؤیور آز قالا یئریندن چیخسین. هر دؤیولدویونده قاپی اؤز هاواسینا کؤکوندن تیتره‌ییر. اوجا بیر قاپی‌دیر؛ جفته‌سینه الیم چاتمیر؛ یوخاری‌یادا چیخا بیلمیرم. نازی خالا کیمسه‌نین قاپی دالیندا اولدوغونو دویوبدور. آردیجیل مؤحکم ضربه‌لر ائندیرمگه دوام ائدیر. ایندی من بو تایدان قاپی‌یا سؤیکنمیشم، نازی خالا ایسه قاپی‌نین آرخاسیندا تلاشدادیر. تیترک سسیم‌له – «نازی خالا! منم تارلا. ائشیدیرسن؟» دئییرم. نازی خالا آنلاشیلماز سؤزلرله بیر شئی‌لر دئییر، آنجاق امینم کی منی تانیماییب، هئچ یادینا دا دوشمه‌میشم.
هیجان ایچینده نازی خالانین گؤیرچین ال‌لرینی، یاراشیق‌لی بارماقلارینی دوشونورم. او ال‌لر نه ده گؤزل‌ایدی. هر زمان او ال‌لری الیمه آلاندا -«کاش کی منیم ده قوجالاندا بئله ال‌لریم و بارماق‌لاریم اولایدی» آرزوسو اوره‌ییمدن کئچمیشدی. ایندی، او گؤیرچین ال‌لر نازی خالانین دوننده دونموش حیاتینی قانادلاندیرماغا چالیشیر. قاپی اؤز هاواسینا کؤکوندن تیتره‌ییر؛ من قفسده چیرپینان هراسان بیر گؤیرچینی دوشونورم…
فروردین ۱۳۹۸- اردبیل
