نامه‌ی «انجمن دوستداران میراث فرهنگی تبریز»
به اعضای محترم شورای اسلامی‌کلانشهر تبریز
سلام علیکم.
احتراما؛ به عرض میرساند مطابق اخبار منتشره در رسانهها؛ اعضای محترم شورای پنجم جهت انتخاب شهردار کلانشهر تبریز پس از شناسایی برخی کاندیداهای محترم اقدام به برگزاری جلساتی برای بررسی برنامههای‌ایشان در خصوص نحوه‌ی اداره‌ی شهر تاریخی و فرهنگی تبریز نمودهاست.این اقدام، عمل پسندیده و هوشمندانه‌ای میباشد که میتواند در راستای انتخاب شهرداری شایسته برای شهر تاریخی و تمدنساز تبریز نوید بخش روزهای روشن و بهتر باشد و بدین وسیله‌این انجمن از اعضای آن شورا کمال تشکر و قدردانی را داشته و با توجه به اهمیت موضوع، ذکر نکاتی را به شرح زیر لازم و ضروری می‌داند:
ابتدائا شایان یادآوری است که نظر به وزن و شان متداوم و مستمر شهر تبریز در طول تاریخ و مرکزیت هنری، فکری و فرهنگی مداوم آن و داشتن سبک و مکتب در اغلب عرصه‌های فرهنگ، هنر، علم و اندیشه و اهمیت توسعه‌ی فرهنگی، محیط زیست و میراث فرهنگی در توسعه‌ی پایدار، ضروری است‌این رویکردها در گزینش کاندیداهای مناسب برای‌این سمت مورد توجه قرار گیرد؛ امری که متاسفانه تاکنون مغفول مانده است.
همچنین، همان گونه که مستحضر می‌باشید؛ تبریز شهری با سابقه‌ی تاریخی و فرهنگی ۳ هزار ساله میباشد و همواره از شهرهای مهم و تاثیرگذار در عرصه ملی، منطقه‌ای و بین المللی بوده است. ضمنا، وجود آثاری از عصر آهن در محوطه‌ی مسجد کبود سند محکم و معتبری درخصوص قدمت سه هزار ساله‌ی تبریز میباشد و البته کشف این محوطه به صورت کاملا اتفاقی و تصادفی بوده است و قطعا در صورت انجام برنامههای مدون و علمی باستان سنجی برای شناخت لایه‌های تاریخی و فرهنگی شهر، اطلاعات ذیقیمت دیگری نیز به دست خواهد آمد که لازمه‌ی تحقق آن، تدوین برنامه‌ای برای تهیه‌ی نقشه‌ی باستان شناسی شهر میباشد تا از تخریبهای احتمالی ناشی از کمبود اطلاعات، جلوگیری گردد.
به علاوه، شهر تبریز با داشتن خانه‌ها، مساجد، بازارها، پل‌ها، میادین، مراکز محله و بناهای‌یادمانی و بافت ارزشمند تاریخی همواره، از نظر هنری، فنی و ساختاری به عنوان شهری تاثیرگذار در شکل گیری و توسعه تاریخ معماری و شهرسازی ایران مطرح بوده و این موضوع همواره تحت عنوان مکتب معماری و شهرسازی در دانشگاهها و مجامع علمی ایران و دنیا مورد پژوهش و کنکاش قرار دارد که نگارش پایاننامهها و رسالههای ارشد و دکتری در بهترین دانشگاههای‌ایران و دنیا خود شاهدی بر‌این مدعاست؛ ولی متاسفانه علیرغم تلاشهای صورت گرفته در برهههای مختلف تاریخی، تخریبهای گسترده‌ای نیز در زمینه آثار تاریخی صورت گرفته است و سوداگران با ترجیح منافع کوتاه مدت خود بر منافع جمعی و عمومی‌شهر و برخی نیز از روی ناآگاهی و عدم شناخت کافی از این مقوله، تخریب آنها را برنامه‌ریزی و مهیا نمودهاند و در این بین نحوه عملکرد ارگانهای دولتی و شهرداریها نیز خالی از اشکال نبوده است. هرچند شروع این تخریبها به اواخر قاجار و اوایل دوره‌ی پهلوی باز میگردد. زمانی تحت عنوان گشودن دروازه‌های تمدن جدید به روی شهرهای ایران و مناسب سازی معابر برای ورود اولین خودروها و با نگاه سخیف و تحقیرآمیز به داشتههای فرهنگی و تمدنی بومی در پی نابودی میراث تاریخی برآمدند و یا در مقاطعی با نگاه زرسالارانه و تاجرمآبانه و به قصد بهره گیری اقتصادی یک شبه از بافت، اقدام به تخریب بسیاری از نشانه‌های شهری در بافت تاریخی نمودند و در روزگار معاصر تحت عنوان کاهش آسیبهای اجتماعی و مظاهر ناامنی اجتماعی در یکی از زیباترین مجموعههای تاریخی‌ایران(مجموعه‌ی موسوم به بلوک شهری پاساژ تبریز و مجموعه تاریخی میارمیار) اقدام به ساخت مراکز تجاری، هتل و مجموعههای تفریحی بدون توجه به حریم تاریخی مصوب میراث جهانی بازار تاریخی می‌نمایند و حتی مصوبات و شورای عالی معماری و شهرسازی را نادیده می‌گیرند و چه بسیار نمونههای ارزشمند دیگری که تخریب شدهاند، ولی ذکر آنها در مصلحت و حوصلهی‌این نامه نیست.
باری، علیرغم وعده‌های رنگارنگ، تخریب بافت و تعریض معابر هیچ گاه نه عدالت اجتماعی به ارمغان آورد و نه عامل کاهش مظاهر ناامنی اجتماعی مانند حضور معتادین متجاهرگردید و اغلب نه تنها مشکلی از مشکلات شهری را حل نکردند؛ بلکه خود به مشکلاتی عظیمتر تبدیل شدند!
سروران گرامی؛ برگزیدگان محترم مردم شریف و فرهنگی تبریز، وجیزهی فوق، تنها بخش اندکی از دردهایی است که دوستداران فرهنگ این شهر و سرزمین، همواره از طرق مختلف ابراز نمودهاند، لیکن گوشهای شنوای اندکی را یافتهاند. ولی اینک با حضور چهرههای فرهنگی و دلسوز در شورای پنجم این نوید به گوش میرسد؛ انشاالله این شورا، شورای متفاوتی خواهد بود و نسبت به فضای انسانی و محیط زیست شهر تبریز و حفظ و نگهداری بافت تاریخی-فرهنگی آن اهتمام ویژهای خواهد داشت. بر این اساس، انجمن دوستداران میراث فرهنگی تبریز استدعا دارد در گزینش کاندیداهای محترم شهرداری تبریز و بررسی برنامههای ایشان، ضمن مطالبه چشم انداز بلندمدت شهری و داشتن افقهای بلند در دیدشان برای توسعه‌ی شهر،با دقت وحساسیت بیشتری، برنامهها و دیدگاههای آنها در خصوص محیط زیست و فرهنگ به ویژه در حوزهی میراث فرهنگی مطالبه و بررسی گردد تا تبریز شاهد زخمها و آسیبهای بیشتر در‌این عرصه نباشد چرا که در واقع این شهر کهن و تاریخی، بیش از‌این تاب و توان زخمهای جدید بر پیکر خود را ندارد.
گفتنی است انجمن با کمال میل آمادهی ارایهی توان مردمی، کارشناسی و تخصصی خود در تحقق این مهم میباشد.
هزار دشمنم ار می‌کنند قصد هلاک گرم تو دوستی از دشمنان ندارم باک
انجمن دوستداران میراث فرهنگی تبریز
