نفسیم وارکن…/ اولکر تبریزلی
«اندیشه نو»(فرزانه) یایین ائوینین قوروجوسو «یوسف‌آغا قوسی» ایله دانیشیق
نفسیم وارکن بو یولدا یاشاییب، ادبیاتیمیزا چالیشاجاغام.
«سویداش‌لاریمیز گرک کیتابا چوخ ده‌یر وئره‌لر. کیتاب آلالار..اوخویالار…اوخویالار…گینه اوخویولار…»
بو قالابالیق توستو قوخوموش خیابان‌لارین ایچینده یابانجیلاشیرکن بیر تانیش سس، تانیش باخیش سنی اؤزونه گتیره بیلر. آنان اوخودوغو لای- لالار، ماهنی‌لار،…بئینینده فیرلانیرکن، آنادیلینده شعر دادینی تامسینماغا، تورک دونیاسینین یازی گوجونو خاطیرلاماغا ایستر- ایسته‌مز دوشونجه ایزینی کیتاب یارپاق‌لاریندا آختاریرسان.
بو ۷۲ میللت شه‌هرینده (تهران) «یوسف قوسی» منلیینی ساخلاییب، قورویان بیر آذربایجانلی کیمی کیتاب‌لار ایچینده اؤزونه، سویداش‌لارینا بیر گؤزل، زنگین دونیا یارالدیب.
«اندیشه نو» یایین ائوینین قوروجوسو اؤزونو بئله تانیدیر:
«۱۳۱۵نجی گونش ایلینین بهمن آیینین ایلکینده تبریز شه‌هرینین قدیمی محله‌لرینین بیرینده(چای قیراغیندا) دونیایا گؤز آچمیشام. ایلک، اورتا اوخول،…ائله تبریز شه‌هرینده منیژه، همام، منصور کیمی اوخول‌لاردا بیتیردیکدن سونرا ۱۳۳۲ نجی ایلده تهرانا گلمیشم. بیر نئچه واخت تیکینتی شرکت‌لرینده چالیشمیشام. ۱۳۴۷ ده کیتاب ایشینه ماراغلاندیم.
قارداشیم اوستاد «محمدعلی فرزانه» ایله، آقای «ایروانی» ایله دونیا یایین ائوینده ۳-۲ایله یاخین امکداشلیغیم اولوب. او زامان‌لار تهران بیلیم یوردونون قارشیسیندا «خوارزمی» نشرینین ساتیش سوروملوسو(مسئولو) اولموشام. اوندان ساوای بیر چوخ یایین ائولرینده چالیشمیشام. او جمله‌دن: نیل، جیب کیتاب‌لارین شیرکتی،…
بیز بئش قارداشیدیق. سوی آدیمیز «قوسی»دی؛ آنجاق «فرزانه» یایین ائوینی قوردوقدا، ائله هر کس بیزی فرزانه آدیله تانییب. تهراندا هرکس کیتاب، ادبیاتلا تانیش اولسا بیزی تانییار. بو بیزه بؤیوک ایفتخاردیر.
۲۰ ایل اؤنجه قورولان «اندیشه نو» یایین ائوینده ۱۲۰ یاخین شعر، ادبیات، ساحه‌لرینده تورکجه، هم ده آذربایجان قونوسوندا یاییلیبدیر. ۶۰ باشلیغا(عنوان) یاخین باشقا قزئته، کیتاب‌لارین دا یاییلماسیندا یاردیم ائله‌ییبدیر…»
آقای قوسی یایین ائوینده قارداشینین چوخلو دیرلی کیتاب‌لارینی یاییبدیر؛ او جمله‌دن: اوستاد فرزانه‌نین «بایاتی‌لار»ی، ۶ جیلدلیک «آنادیلی»،… ایندی تهراندا بیر اوجاق کیمی تانینان بو یایین ائوی بیر چوخ ادبیات، کولتور، اصلینده کیتاب سئور سویداش‌لاریمیزین احتیاج‌لارین یاخشیجاسینا قارشیلاسادا، آنجاق آقای قوسی دئییر:
«چون من بو ایشین باشلانیشیندان گؤرموشم، منجه تورکجه کیتاب‌لارین یایینی چوخ یاخشیلاشیب؛ آنجاق باشقا کیتاب‌لارین قارشیسیندا دا هله ده آز ساییلیر. او زامان ایده آل اولا بیلر کی یایین ائولرینین اؤنونده سیرا باغلانسین؛ یانی کیتابا ماراق بوردا یاشایان تورکلرله قیاس‌دا چوخالسین.»
کیتابا ماراق نئجه آرتا بیلر سورغوسونون قارشیندا بئله جاوابلاییر:
«اؤز آنا دیلیمیزده کیلاس، درسیمیز اولا گرک، میللتیمیز اوشاقلیقدان گرک دیلیمیزین قایدا- قانون‌لاریلا تانیش اولسون‌لار. بوگونه کیمی نه لر یازیلیب یاییلیب سئوگی اساسیندادیر، یوخسا کیمسه آلقیشلاماییب. اگر بیرگون دیلیمیز اوخول، بیلیم یورد وسیله‌سیله یاییلا، اوندا کیتابلاریمیزدا آرتیق یاییلار.»
آقای قوسی کیتاب تانیتماقدا تبلیغات ایشینین اؤنمین وورغولایارکن،دئییر:
«بو ایش چوخراق سرگی‌لرده اولور. اؤرنک اوچون شهریارین کیتاب، سی‌دی، پوسترلرینین ساتیشی هر سرگی‌میزده چوخ اولار، آنجاق باشقا کیتاب‌لاری دا بیز گرک تانیداق. هر کیمین کی بیر تورک کیمی اؤز دیلینه ماراغی وار گرک بو ایشی یایا.»
هانسی کیتاب‌لارین ساتیشی چوخراق اولوب؟
«ایندیلیک بیزیم منلییمیزه(هویتیمیزه) باغلی اولان کیتاب‌لار، اؤرنک اوچون تورکان آدلی کیتابیمیز، اوستاد فرزانه‌نین بایاتی‌لاری، بیر سیرادا رومان‌لار، عاشیق کیتاب‌لاری، هم ده اوستاد شهریارین شعرلرینین ساتیشی چوخدور.»
بلکه اوستاد محمدعلی فرزانه‌نین قارداش‌لاری، اونون کؤلگه‌سینده تانینمامیش قالیب‌لار دئیه، آقای قوسی دن، باشقا قارداش‌لارینین یازی‌لاریندان سوروشورام:
«بیزیم باشقا قارداش‌لاریمیز دا ائله بو ساحه لرده چوخ چالیشیب‌لار. جعفرآغا قارداشیم عؤمرون ائله بو یولدا صرف ائله‌دی؛ «آذربایجان» قزئته‌سین چیخاریب، سوناجان کیتابلا یاشادی. باشقا قارداشیم یعقوب دراماتیک اوخوموشدو، اوندان دا بیر نئچه پیئس‌لری تئلوزیون دا یاییلیب.»
سیزی بو یایین ائوینه باغلایان نه دیر؟
«من اولدن ائله پول فیکرینده اولمامیشام. منیم ۷۲ یاشیم وار. منه ساوادلی، فرهنگی اینسان‌لارلا یاشاماق، تانیشماق بؤیوک سعادتدیر. بونو هئچ یئرده تاپماق اولماز، ائله گون اولار کی هر موشتری بیر شعر اوخویوب، توکانا گیرر. بونا باخمایاراق کی بو ایشده هئچ مالی یاردیم‌لار اولمور، بلکه بیز عاییله‌میزدن ده اوزو کؤلگه‌لی اولوروق، آنجاق منیم ایشیمده جاذیبه لیدیر. نفسیم وارکن بو یولدا یاشاییب، ادبیاتیمیزا چالیشاجاغام. بیزیم ادبیاتیمیز چوخ زنگین، هم ده دریندی؛ اونون ایچینه گئدر آنلار.»
سئوگی‌له نشر ایشینده چالیشان آغای قوسی‌نین ۴ قیزی وار کی بیریسی ادبیات ساحه سینده چالیشیر.
چوخراق اوخوجولاری اؤیرنجی‌لر اولان ناشریمیزدن آذربایجان ادبیاتی، کیتاب‌لارینین بوشلوق‌لارین سوروشورام، دئییرلر: «بیزیم دیلیمزده یاخشی شعر، هم ده شعر کیتابی چوخدور، آنجاق نثر، چئویرمه آزدیر. اوندان آرتیق هله ده دونیا کلاسیک ادبیاتیندان چئویرمه‌لرین یئری بوش گؤرونور.
سون دا آغای قوسی‌نین قارداشی اوستاد فرزانه دن اولان خاطیره‌لریندن بیزی قوناقلاماغین ایسته‌ییریک. بئله دئییر:
«قارداشیم فرهنگی اینسان ایدی. او بیزیم قارداشیمیز، هم ده آتامیز اولوب. ایل‌لر بویو بیزه یاردیم ائله‌ییب. یادیمدادیر، بیز اوشاقکن دیلینین آلتیندا میزیلداییب، یازی‌لار یازاردی. سونرالار حایات یولداشی «اختر خانیم» بیرسیرا یازی‌لارین بیزه گتیردی. اوستاد فرزانه چوخلو مقاله‌لرین، هم ده بیر تورکجه- فارسجا سؤزلویون کی گله‌جکده یایاجاغیق قدیمی ایمتحان واراق‌لارینین اوستونده سلقه‌لی، ائله بیل مینجیق کیمی دوزموشدو. بو یازی‌لار ائله دیققتلی یازیلیب کی اون‌لاردا بیر کیچیک یانلیش دا تاپماق اولماز.»
آغای قوسی‌نین سون سؤزو ده بو اولور کی، «سویداش‌لاریمیز گرک کیتابا چوخ ده‌یر وئره‌لر. کیتاب آلالار..اوخویالار…اوخویالار…گینه اوخویولار…»
2 پاسخ
۱. بیرینجی بو کی، یوسف آقانین ماغازاسی آچیلیب.
2. کتابین آز اوخونماسی نین بیر نئچه معلوم علتی وار، اونلارین ان اؤنملیسی، بیزیم یازیلاریمیزدا ، اوخوجولارین اؤیرندیگی، یادداشلاریندا حک اولونموش خزینه دن استفاده اولونمور. او، درسلیگینده (کتاب) اؤیره نیب، بیز یازیلاریمیزدا (کیتاب) یازیریق. بو، اؤیرتیم باخیمیندان یانلیشدیر. عزیز قارداشیم ، قیمتلی قلم دوستوم ائلدار جنابلاری، فرصـت الده ائدرکن بیر گؤروش امکانی یاراتسالار، اطرافلی دانیشاریق. درین حرمـت له. مشروطه چی
تاسف اولسون که ییغیشدیردیلار و پلمپ اولدو ….